Nhìn Về Thượng Đỉnh Mỹ-Asean-II
Đào Như
Trong khi những lời chỉ trích việc Mỹ không gửi đại diện đến tham dự Hội nghị Thượng Đỉnh Bộ Trưởng Kinh Tế ASEAN + hôm 26/8/2010 tại Đà nẵng trên các báo chí quốc tế và nhất là các báo chí ĐNÁ, chưa kịp ráo mực, thì Tòa Bạch ốc, hôm 2/9/10 vừa công bố và xác nhận Hội nghị Thượng Đỉnh Mỹ-ASEAN lần thứ II sẽ được tổ chứ tại New York, vào ngày 24/9/10, 1 ngày sau buổi họp thường-niên của Đại Hội Đồng LHQ. Nói cho rõ hơn đây là buổi họp bên lề buổi họp Đại Hội Đồng LHQ của Tổng thống Barack Obama. Buổi họp Thượng đỉnh Mỹ-ASEAN-II sẽ diễn ra tại một bữa ăn trưa ở New York trong thời khỏan 2 tiếng đồng hồ từ 12:00 trưa đến 2:00 chiều. Nghĩa là 75 phút dài hơn buổi họp Mỹ-ASEAN-I được tổ chức tại thủ đô của Singapore ngày 15/11/2009.
Theo lời của Ernie Bower, Giám Đốc Nghiên Cứu ĐNÁ thuộc Trung Tâm Chiến Lược CSIS tại Washington, thì đây là buổi họp thể hiện sự tin tưởng của Mỹ đối với các nước ASEAN và đây cũng là cơ hội để Chính quyền của Tổng thống Obama xóa đi hình ảnh là Mỹ đã xao lãng, Mỹ bị hiểu lầm là không quan tâm đến ĐNÁ, không quan tâm đến quyền lợi Mỹ bên bờ phía Đông Thái Bình Dương.
Về phía ASEAN, trả lời trong cuộc phỏng vấn của hãng truyền thông Mỹ, Bloomberg, Tổng Thứ Ký của Hiêp Hội ĐNÁ, ông Suri Pitsuwan, hoan nghênh quyết định của tổng thống Obama, và ông xem đây là sư khẳng định lòng tịn tưởng của Mỹ đối với các nước trong khối ASEAN.
Trong Thượng Đỉnh Mỹ-ASEAN-I tai Singapore, hôm 15/Nov/09, Mỹ và các nước ASEAN cam kết hợp tác trên một số lãnh vực: Thương mại, Đầu tư, Năng lượng, An toàn thực phẩm, Quản lý thiên tai, Biến đổi khí hậu và An ninh khu vực….
Nhưng trong phiên họp lần này, Mỹ và ASEAN sẽ thảo luận những vấn đề gì" Nói như người phát ngôn Bạch Ốc tuyên bố hôm 4/Sept là mục đích của buổi thương đỉnh Mỹ-ASEAN-II sẽ tiếp tục thảo luận cách tiếp cận đa phương nhầm mở rộng hợp tác các khu vực…Nói như vậy là quá khái quát, quá khách quan, chưa thấu triệt vấn đề. Chúng ta ai cũng biết Thượng Đỉnh Mỹ-ASEAN-II sẽ diễn ra dưới áp xuất của dư chấn từ Biển Đông. Và chắc chắn vấn đề Biện Đông tư nó sẽ “cộm” lên tại bàn hội nghị này như một điểm nóng vì những cưộc tập dượt, thao tác chiến đấu của các lực lượng hải quân của Mỹ, Trung Quốc, Nhật, Nam Triều Tiên… trên Đông Hải, Hoàng Hải, Biển Đông…Những cuộc tập dượt ngày một thường xuyên hơn, gia tăng, kéo dài hơn. Với sự tham gia mỗi ngày một nhiều hơn, số lượng quân nhân, tàu bè, máy bay, đầu đạn, hỏa tiển…Họ thao diễn với đầu đạn giả, rồi họ bắn với đầu đạn thật. Và ngày nào đó, họ có thể vô tình thao diễn nhầm với đầu đạn hạt nhân. Rũi ro đang gia tăng. Nguy hiểm khó lường được. Ai là kẻ đứng ra giải quyềt vấn đề nếu rũi ro xảy ra! Đó là vấn đề lớn mà Thượng đỉnh Mỷ-ASEAN-II phải nêu lên, phải kêu gọi mọi phía phải biêt ‘dừng lại’, vì trách nhiêm với cuộc sống và nền hoà bình của nhân loại, vì sự tồn vong của cộng đồng nhân loại. Ý thức trách nhiệm này, đòi hỏi Mỹ và các quốc gia của khối ASEAN phải vượt lên chính mình, để có cái
nhìn khách quan hơn. Từ đó Mỹ và ASEAN sẽ tìm ra phương cách, giải pháp cho vấn đề tốt hơn là cứ nhấm mắt cho phép mình và kẻ khác, liều lĩnh phô trương khả năng chiến tranh một cách vô ý thức, tai hại.
Trong phiên họp các Bộ trưởng Kinh Tế ASEAN nới rộng tại Đà nẵng hôm 26/8/10, Bộ trưởng Kinh tế TQ, Trần Đại Minh, một lần nữa nêu lên vấn đề đưa đồng Nhân-Dân-Tệ-NDT- vào sử dụng tối đa trong các thương vụ giữa các thành viên của các nước Hiệp Hội DNÁ. Vẫn biết rằng đây mới chỉ là một đề xuất. Nhưng chúng ta phải biết đây là một đề xuất của kẻ mạnh hơn ta nhiều lần. Đương nhiên, trong trường hợp này, lời đề xuất ấy mang nặng ý nghĩa của một áp lực nhất định. Trong thực tế ai cũng nhìn thấy lời đề xuất ất như một cái lưỡi bò thứ hai của Trung quốc trong mưu đồ thâu tóm hệ thống thương mại và tiền tệ của các nước nhỏ hơn tại khu vực Đông Nam Á. Thượng đỉnh Mỹ-ASEAN-II phải chủ động tích cực tìm ra giải pháp cho vấn đề này. Tổng thống Hoa kỳ, Barack Obama và Thủ tướng Việt Nam, đương nhiệm Chủ tịch ASEAN, Nguyễn tấn Dũng, nhất định tâm tư họ đang nặng trĩu vì những hệ lụy này.
Phát biểu của Ernie Bower và Suri Pitsuwan về buổi họp thượng đỉnh Mỹ-ASEAN-II, đều mang tính chất xác nhận một lần nữa lòng tin tưởng của Mỹ với các nước ASEAN. Sự xác nhận của hai vị này về sự tin tưởng một chiều của Mỹ với các nước ĐNÁ như vậy, là một sư thiếu sót nếu không muốn nói là sai lầm. Vì quan hệ Mỹ-ASEAN là quan hệ của những đối tác cùng trong một tổ chức, phải có sự gắng bó tin tưởng lẫn nhau. Chỉ có sự tin tưởng lẫn nhau- mutual trust-của các đối tác trong một tổ chức, mới tạo nên được sức mạnh cho tổ chức ấy nhất là sức mạnh đoàn kết nhất trí. Sự tin tưởng một chiều từ một kẻ mạnh hơn chỉ tạo được sức mạnh đẩy các đối tác trong cùng một tổ chức ngày càng xa nhau cuối cùng là mất hết tin tưởng lẫn nhau. Do đó vấn đề ưu tiên hàng đầu của Thượng đỉnh lần II giữa Mỹ và ASEAN là xác định lại, là khẳng định sự tin tưởng lẫn nhau giữa Tổng thống Obama và 10 nhà lãnh đạo của khối ASEAN, giữa Mỹ và 10 quốc gia của Hiêp hội Đông Nam Á và 17 quốc gia thân hữu. Chúng ta phải minh định lại cho rõ, phát biểu của NT Hoa kỳ, Hillary Clinton, tại ARF-17 tại Hà nội hôm 24/7: “Biển Đông thuộc về lợi ích quốc gia của Mỹ”, chỉ là phản ứng tất yếu và quá chậm chạp ít nhất là 3 tháng sau khi TQ khẳng định:“Cũng như Tây Tạng, Đài Loan…Biển Đông thuộc vào vùng lợi ích cốt lõi của TQ”. Do đó, về phía ASEAN tin tưởng sâu sắc Mỹ và cố giúp Mỹ phục hồi quyền lợi quốc gia của Mỹ tại Biển Đông đã bị TQ tước đoạt trước đó. Đáp lại, Mỹ tin tưởng sâu sắc các nước khối ASEAN trong việc giúp Mỹ phục hồi lại quyền lợi quốc gia của Mỹ tại Biển Đông, do đó Mỹ sẽ hợp tác với ASEAN thuyết phục cho bằng được TQ phải giải quyết mọi vấn Biển Đông trong hòa bình, trong đàm phán đa phương, trong tinh thần thượng tôn luật hàng hải quốc tế, thượng tôn tinh thần của qui ước Biển Đông-COC-(Codes of Conducts) năm 2002 ký kết giữa TQ và các quốc gia ĐNÁ.
Các quốc gia DNA tin tuởng vào sức mạnh của đồng Dollars và cũng để bảo vệ quyền lợi kinh tế của Mỹ trong khu vực vì lợi ích chính mình, các nước này sẽ cùng Mỹ bảo vệ, chống đỡ đồng Dollars, và chỉ chấp nhận đồng Dollars là đồng tiền duy nhất có sức mạnh và khả năng phục vụ việc trao đổi các thương vụ hay thanh toán tài chánh với các đối tác trong vùng cũng như các đối tác khác trên toàn thế giới trong đó có cả TQ. Có thế Việt Nam và các nước khu vực ĐNÁ mới tránh đuợc cái bẫy của NDT. Và đồng thời giúp Mỹ giảm bớt áp lực của đồng NDT trên đồng Mỹ kim.
Chúng ta hoàn toàn ý thức rằng hiện tại chúng ta đang sống trong một thế giới toàn-cầu-hóa. Mọi việc làm, cũng như mọi sản phẩm của công nghệ hay của tư tưởng đều được đánh giá qua sức cạnh tranh của chính nó ngay cả khả năng lãnh đạo của chính phủ. Mỹ-ASEAN là một tổ chức trong thế giới TCH hiện tại, cũng phải theo qui luật đó. Mọi việc làm của các thành viên trong mọi tổ chức đều có ảnh hưởng hỗ tương với nhau. Chủ thuyết TCH là một một chủ thuyết trao đổi mậu dịch và văn hóa dựa trên nguyên tắc “có qua có lại”, bình đẳng và tư do cạnh tranh. Cương lĩnh này, hy vọng sẽ được đem ra áp dụng trong tổ chức Mỹ-ASEAN và tại buổi họp Mỹ-ASEAN-II tại New york, Thật là vô lý, bất công, và thiếu tinh thần trách nhiệm với chính mình nếu tất cả thành viên ASEAN không chịu tư mình phấn đấu, góp sức với tổ chức của mình mà chỉ biết dựa vào quyền lực của Mỹ, chỉ dựa vào Mỹ để giải quyết mọi vấn đề khó khăn kinh tế, chính trị và nhất là các vấn đề Biển Đông. Dù thất bại hay thành công, chính sách này sẽ tạo nên một món nợ “xấu”-khó trả khó đòi-giữa Mỹ và ASEAN trong tương lai. Đó điều Mỹ và các quốc gia trong khối ASEAN cần thấy trước để tránh mọi hậu quả đáng tiếc trong tương lai. Điều tốt nhất và cũng là cấn thiết là ngay tứ lúc này mọi thành viên trong tổ chức Mỹ-ASEAN phải biết tư nổ lực, tư phấn đấu, để cùng đóng góp giúp sức cho nhau để cùng nhau chế ngự cho bằng được sự lấn át và tham vọng quá đáng của Trung Quốc tại Biển Đông./.
Đào Như
Bác sĩ Đào Trong Thể
thetrongdao2000@yahoo.com
Oak park, Illinois,USA
Sept-8-2010
NGUỒN THAM KHẢO
HỘI NGHỊ THƯƠNG ĐỈNH MỸ-ASEAN LẦN HAI VÀO NGÀY 24-9-10 -NEW YOR
http://www.viet.rfi.fr/chau-a/20100903-hoi-nghi-thuong-dinh-my-asean-lan-hai-se-dien-ra-vao-ngay-2409
ASEAN HOAN NGHÊNH HỘI NGHỊ THƯỢNG ĐỈNH LẦN HAI VỚI MỸ TẠI N-Y
http://www.viet.rfi.fr/tong-hop/20100904-asean-hoan-nghenh-hoi-nghi-thuong-dinh-lan-2-voi-hoa-ky-tai-new-york
Gửi ý kiến của bạn
