Hôm nay,  

Tháng Mười Và Những Nụ Cười Hoà Bình

22/10/201000:00:00(Xem: 4783)

Tháng Mười Và Những Nụ Cười Hoà Bình
 
Sather Gate và Sproul Plaza, Đại học Berkeley (ảnh Bùi Văn Phú)


Bùi Văn Phú


Tôi có một đồng nghiệp gốc Hoa. Thỉnh thoảng gặp nhau, ngoài những thảo luận về việc học của học sinh, sinh hoạt trường lớp chúng tôi cũng chia sẻ với nhau và với các đồng nghiệp khác về kinh nghiệm hội nhập, về văn hoá cội nguồn và sinh hoạt cộng đồng vì trong trường chỉ có vài ba giáo viên gốc châu Á trong ban giảng huấn.
Khi Cách mạng Văn hoá xảy ra tại Trung Quốc cô đang ở tuổi niên thiếu. Không được học hành mà bị đuổi về quê làm nương rẫy cùng gia đình với bố mẹ đều là nhà giáo. Cùng lúc sách báo phương Tây bị đem hủy. Nghe cô kể tôi liên tưởng sao giống thời Việt Nam có chính sách đánh tư sản mại bản, tiêu diệt văn hoá miền Nam và những vùng “Kinh tế mới” trong những năm sau 1975.
Cách mạng Văn hoá chấm dứt cô được đi học trở lại, tốt nghiệp đại học và có cơ hội đến Hoa Kỳ tiếp tục con đường học vấn, đạt bằng cao học từ một đại học ở New York. Nhưng cô không trở về mà quyết định chọn đất nước Hoa Kỳ làm nơi sinh sống, lập nghiệp. Câu chuyện đến Mỹ của cô những năm sau đã và đang có nhiều du sinh Việt đi theo. Đó là cách từ bỏ thiên đường xã hội chủ nghĩa thực tế nhất sau những ngày tháng thật sự sống với xã hội tư bản.
Mới đây Bảo tàng viện châu Á San Francisco trưng bày nghệ thuật Trung Hoa và tôi có đi xem. Cô nhận xét triển lãm đó không phản ánh văn hoá Trung Hoa vì ở Trung Quốc ngày nay không còn thực là văn hoá của người Hoa mà đã bị tô mầu cộng sản. Theo cô, chế độ cộng sản ở đâu cũng như nhau là tiêu diệt văn hoá dân tộc để tôn vinh văn hoá xã hội chủ nghĩa. Chủ thuyết Đông phương hồng của Mao Trạch Đông là bằng chứng. Cô nói ngày nay muốn tìm hiểu văn hoá cổ Trung Hoa thì Bảo tàng viện Quốc gia Đài Loan là nơi bảo tồn và lưu trữ phong phú nhất.
Cô còn tỏ ra có nhiều hiểu biết về Việt Nam. Cô biết lịch sử chống ngoại xâm của người Việt với đoàn quân Mông đã phải dừng lại ở biên giới Trung-Việt. Người Hoa đô hộ Việt Nam rất lâu nhưng cũng bị đánh đuổi. Rồi người Pháp, người Mỹ. Cô có nhận xét dù Việt Nam ngày nay là nước thống nhất dưới chế độ cộng sản, nhưng trước đó đã có một miền Nam Việt Nam với nền văn hoá dân tộc. Tôi hết sức ngạc nhiên khi nghe một nhận xét như thế từ một người Mỹ gốc Hoa. Cô nói đã học được những điều này qua sách vở lịch sử và những tiếp cận với sinh viên, học sinh gốc Việt.
*
Một cuối tuần đầu tháng trước tôi vào trường tìm sách. Lang thang ngoài Sproul Plaza và tình cờ gặp hai bố con người châu Á. Ông bố phì phào điếu thuốc trên môi, là điều ngày nay rất ít thấy trong khuôn viên đại học, có thể vì đã cấm, nên nhìn ông tôi đoán là du khách người Hoa. Tôi đã đoán không sai. Họ nhờ tôi chụp cho tấm hình đứng dưới cổng Sather Gate. Hỏi thăm, người thanh niên với nét mặt tràn đầy niềm vui và đã có tên Mỹ là Tony cho biết anh được nhận vào đây học năm đầu tiên. Ông bố tuổi chừng 50, cũng hiểu và nói được tiếng Anh khá thông thạo, cho biết hai bố con đến từ tỉnh “Shen Tong” - tôi ghi theo kí âm - gần Bắc Kinh. Tony học khoa học, chưa định rõ ngành nào nhưng theo lời bố anh là vì khoa học rất cần cho tương lai phát triển của Trung Quốc.


Khi nghe tôi nói mình gốc Việt, ông hỏi có phải tôi là “Boat People”. Một câu hỏi gây chút ngạc nhiên vì như thế hai tiếng “Thuyền nhân” có thể đã được nhiều người Hoa biết đến hơn là người Việt trong nước. Về nước tôi chỉ nghe người dân gọi mình là “Việt kiều” nhưng không mấy ai biết Việt kiều từ đâu mà ra và sao có nhiều thế. Có rất ít người tôi tiếp xúc biết được Việt kiều đa số là những “thuyền nhân” đi tìm tự do trong gần hai thập niên sau ngày 30.4.1975. Tại Việt Nam có lẽ cụm từ này cũng là vấn đề nhạy cảm chăng"
Chúng tôi đứng ở sân trường khi trận đấu bóng bầu dục giữa đội U.C. Berkeley và U.C. Davis sắp diễn ra trên sân nhà mà Tony vừa nhập học nhưng đã tỏ ra nắm bắt sinh hoạt thể thao của trường rất nhanh. Được biết tôi là cựu sinh viên, anh nói chắc tôi ủng hộ đội nhà. Tôi trả lời: “Go Bears”. Tony cũng đồng tình: “Yes. Go Bears”.
Dù chỉ trò chuyện mươi phút, khi chia tay hai bố con người Hoa tôi tự hỏi những sinh viên nước ngoài như Tony mai này rồi sẽ là tương lai của Trung Quốc hay của Hoa Kỳ" Tuy trình độ toán và khoa học của học sinh Mỹ hiện nay rất kém, thua xa nhiều nước châu Âu và cả các nước châu Á như Nam Hàn, Nhật Bản, Singapore nhưng các đại học Mỹ luôn mở rộng cửa đón nhận sinh viên giỏi từ các nước. Nếu Tony sau này có ở lại Mỹ lập nghiệp cũng không là điều ngạc nhiên vì với môi trường học tập tân tiến và tự do nghiên cứu thì nước Mỹ luôn thu hút du sinh, luôn mời gọi những nhân tài ở lại Hoa Kỳ lập nghiệp.
*
Sáng thứ Sáu hai tuần trước, vừa vào trường là tôi gặp đồng nghiệp gốc Hoa loan báo tin vui: Lưu Hiểu Ba đoạt giải Nobel Hoà bình. Cô rất mừng vì vợ chồng cũng đã kí tên vào Linh bát Hiến chương kêu gọi tự do, dân chủ cho Trung Quốc. Cô nói: “Lãnh đạo Trung Quốc đã hành động rất ngu xuẩn khi lên tiếng hù doạ ủy ban tuyển chọn vào tuần trước. Họ chẳng có hiểu biết gì về tính độc lập của các cơ quan văn hoá, xã hội, giáo dục ở các nước tự do, dân chủ”.
Qua những thông tin tôi đọc được thì trong hơn hai thập niên qua, với những đầu tư vào giáo dục và nghiên cứu, ào ạt đưa sinh viên đi du học tại các nước tân tiến và với chính sách mời gọi Hoa kiều về nước góp phần xây dựng và phát triển, Trung Quốc hy vọng trong tương lai không xa sẽ có người Hoa đoạt giải Nobel về khoa học chứ Bắc Kinh chẳng mong đợi một người Hoa đầu tiên đoạt giải lại là một tù nhân lương tâm tranh đấu cho tự do dân chủ trong tinh thần hoà bình. Vì thế mà lãnh đạo Trung Quốc đã bực tức, nổi nóng.
Tôi chia sẻ niềm vui với cô bạn đồng nghiệp, với Lưu Hiểu Ba và với những nhà hoạt động dân chủ ở Trung Quốc.
Mấy hôm sau có Đức Đạt lai Lạt ma, cũng là một khôi nguyên Nobel Hoà bình làm Trung Quốc phiền lòng, trở lại vùng Vịnh San Francisco. Thành phố San Jose treo phướn dọc những con phố chính chào đón và hơn 12 nghìn người đến nghe Ngài nói chuyện tại San Jose Convention Center tối 12.10. Ngày hôm sau, vài nghìn người Việt và những người gốc châu Á khác được Ngài dành cho buổi thuyết giảng riêng có Quán đảnh là nghi thức chúc lành trong tinh thần đạo Phật.
Đi nghe Ngài, nhiều người ra về với nụ cười tươi. Những nụ cười của hoà bình.
© Buivanphu 10.2010

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Tôi nghe nhiều người tỏ ý bi quan về hiện cảnh cũng như tương lai (đen tối) của Việt Nam. Dân tộc nào, số phận đó. Một đất nước có những người viết sử và làm luật (cỡ) như ông Dương Trung Quốc thì… đen là phải!
Việt Nam bước vào năm Giáp Thìn 2024 với gánh nặng tham nhũng và một đội ngũ “không nhỏ” cán bộ, đảng viên suy thoái đạo đức lối sống. Đó là cảnh báo của người đứng đầu đảng CSVN Nguyễn Phú Trọng, trong cuộc phỏng vấn đầu năm của Thông Tấn Xã Việt Nam...
Từ thế kỷ thứ ba trước Tây lịch, Triết gia Mạnh Tử (372-289 BC) của Trung Hoa đã nói rằng, “Dân là quý, thứ đến đất nước, rồi tới vua.” Điều đáng nói là Mạnh Tử là người đi theo học thuyết của Nho Gia vốn chủ trương vua là con ông Trời (Thiên tử) được sai xuống nhân gian để trị quốc an dân, vậy mà cũng không thể phủ nhận vai trò quan trọng, nếu không muốn nói là tối quan trọng của người dân. Thời hiện đại, công pháp quốc tế đã nêu ba yếu tố chính hình thành một quốc gia: người dân, lãnh thổ và chính quyền. Trong đó, thật ra người dân chính là yếu tố then chốt quyết định. Lãnh thổ nếu không có dân ở, không có người quản trị thì không phải là đất nước của một dân tộc. Chính quyền từ người dân mà ra, bởi vì trước khi một người ra nắm quyền cai trị đất nước thì người đó phải là một người dân của đất nước ấy. Hơn nữa, sự thịnh suy của một quốc gia nằm trong tay người dân.
“Phản động lực” mà người Đài Loan thể hiện trong cuộc bầu cử tổng thống vừa rồi khiến tôi, sau những suy nghĩ miên man về chuyện nước non, lại quay về với bài học yêu nước của thời tiểu học với câu hỏi khó, khiến nhiều học trò gác bút: “Em hãy tìm từ phản nghĩa với ‘tôn đại’.” Trung Quốc càng hung hăng đe dọa bao nhiêu, Đài Loan càng quật cường ngạo nghễ bấy nhiêu. Mà nếu Bắc Kinh ngu ngơ hay vờ vịt không biết gì đến định luật này thì, thầy nào tớ đó, Hà Nội cũng mù tịt hay giả bộ tương tự. Họặc mù tịt như thể đã hoàn toàn miễn dịch trước luật này; hoặc đóng kịch như thể không hề sống trong không gian ba chiều bình thường mà là một môi trường nào đó thiêu thiếu, cơ hồ chỉ… hai chiều rưỡi.
Tôi sinh trưởng ở Đà Lạt (Thành Phố Ngàn Hoa) nên sự hiểu biết về hoa lá cũng không đến nỗi tồi. Thế mà mãi tới bữa rồi, nhờ xem trang Trăm Hoa, mới được biết thêm về một loài hoa nữa – hoa ban: “Mùa hoa nở là lúc các cặp đôi nô nức đến thăm Tây Bắc. Hoa ban trắng tượng trưng cho tình yêu chung thủy và sự chân thành, dù tình yêu có gặp nhiều trắc trở, khó khăn thì cũng tự tin vượt qua và sẵn sàng đi đến bến bờ hạnh phúc. Các cặp đôi yêu nhau thường thề nguyện dưới gốc cây hoa ban như một minh chứng cho tình yêu thủy chung, bền chặt.”
Nhìn vào sự xuất hiện, sinh trưởng và tồn tại của chế độ cộng sản ở Việt Nam, chúng ta không thể phủ nhận đã có sự tương đồng với những thông tin tóm lược vừa nói về bệnh ung thư của con người...
Tôi tình cờ nhìn thấy hình Nguyễn Thúy Hạnh đang lơn tơn đẩy một cái xe cút kít đầy ắp bưởi (trên trang RFA) trong một cuộc phỏng vấn do Tuấn Khanh thực hiện, vào hôm 19 tháng Giêng năm 2021. Bên dưới tấm ảnh này không có lời ghi chú nào về thời điểm bấm máy nên tôi đoán có lẽ đây là lúc mà cô em đang hớn hở đến thăm vườn bưởi của họ Trịnh (ở Hòa Bình) vào “thuở trời đất (chưa) nổi cơn gió bụi”!
Tổng Bí thư đảng CSVN Nguyễn Phú Trọng đang phải đối mặt với cuộc tranh chấp nội bộ trong kế hoạch tìm người kế nhiệm lãnh đạo khóa đảng XIV, nhiệm kỳ 2026-31. Những tranh chấp này được giữ kín để tránh hoang mang nội bộ. Chúng bộc phát ngay tại các Đại hội đảng địa phương và các ban đảng từ tháng 10 năm 2023...
Cuộc bầu cử tổng thống lần thứ 8 tại Đài Loan đã được tổ chức vào ngày 13/1 với kết quả là ông Lại Thành Đức Phó chủ tịch Đảng Dân tiến (Democratic Progressive Party, DPP) thắng cử...
Chúng ta đang làm nhân chứng cho một cuộc bầu cử kỳ quặc và đa sự chưa từng xảy ra trong lịch sử đầu phiếu ở Hoa Kỳ. Có thể nói, không chỉ lịch sử, mà rộng lớn hơn, chính là "sự cố" văn hóa chưa từng thấy. Bước vào năm 2024, sự tranh đua giữa hai đảng Cộng Hòa và Dân Chủ càng gay go, khốc liệt với âm mưu, độc kế, thủ đoạn, ám toán, bôi nhọ, mánh mung, để xem ai sẽ là chủ nhân của ngôi Nhà Trắng trong bốn năm tới. Tất cả những ý nghĩ, hành vi đó đều gôm vào chính sách, chiến lược và chiến thuật vận động bầu cử. Bạn đọc sẽ có dịp theo dõi các thầy bàn người Mỹ và thầy bàn người Việt (trong và ngoài nước) phong phú hóa, hư cấu hóa, ảo tưởng hóa về việc bầu cử, tạo ra câu chuyện nửa thực, nửa hư, thú vị, bất ngờ với giận dữ và thất vọng, sung sướng và buồn bã, rung đùi và cụng ly, nguyền rủa và chửi bới, vân vân. Thông thường những luận lý, âm mưu, phê phán, dự đoán đó… được mổ xẻ qua kiến thức và kinh nghiệm tây phương, nơi có hàng ngàn sách vở nghiên cứu chính trường, chính đạo,
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.