Gặp Gỡ Một Vài Nhân Vật Đang Chuẩn Bị Cho Đêm Nhạc Cung Tiến - Vết Chim Bay, July 10, 2010
Caption 1: Nữ ca sĩ Quỳnh Giao.
Caption 2: Người dẫn chương trình Y Sa.
Caption 3: Nhạc trưởng Khánh Hồng.
Đoàn Hưng
Vào ngày Thứ Bảy July 10 sắp tới, tại La Mirada Theater, Hội Văn Học Nghệ Thuật Việt Mỹ (VAALA) sẽ tổ chức đêm nhạc Cung Tiến- Vết Chim Bay. Đã hơn 10 năm rồi người yêu nhạc của Quận Cam mới lại có dịp được thưởng thức một đêm nhạc của riêng Cung Tiến. Khán giả sẽ được nghe những tác phẩm viết từ trước và sau 1975 của tác giả. Phóng viên Việt Báo đã gặp gỡ một số người đang bận rộn chuẩn bị cho sự kiện âm nhạc đáng chú ý này…Nữ ca sĩ Quỳnh Giao:Chị Quỳnh Giao cho biết chị sẽ hát 03 bài trong đêm nhạc: Hoàng Hạc Lâu, Trăng Tù, Đường Hoa. Chị nói đùa rằng Hoàng Hạc Lâu là bài hát “độc quyền” của chị, vì lần nào chị cũng được chỉ định hát bài này trong những đêm nhạc Cung Tiến trên đất Mỹ từ hơn hai chục năm qua.Đứng trên cương vị một ca sĩ, chị Quỳnh Giao cho rằng nhạc của Cung Tiến kén cả ca sĩ lẫn người nghe. Ca sĩ phải có kỹ thuật vững vàng mới hát được nhạc Cung Tiến, đặc biệt là những bài sáng tác sau 1975. Nghe nói Bài Hương Xưa- đối với một số người đã là khó hát lắm rồi- mà tác giả gọi đùa đó chỉ là etude (bài tập) thôi! Có thể tạm chia nhạc Cung Tiến ra làm hai giai đoạn: giai đoạn đầu với những tác phẩm như Hương Xưa, Hoài Cảm, Thu Vàng, Nguyệt Cầm, Mắt Biếc, Lệ Đá Xanh… Có thể nói đây là những ca khúc phổ biến nhất của tác giả. Nhạc của ông trong giai đoạn đó đẹp, quí phái, nên có người gọi đó là “Nhạc Tháp Ngà”. Giai đoạn sau gồm những tác phẩm đa phần sáng tác ở hải ngoại như Hoàng Hạc Lâu, Vang Vang Trời Vào Xuân, Chinh Phụ Ngâm (viết cho dàn nhạc thính phòng). Những ca khúc trong giai đoạn này theo viết theo âm hưởng ngũ cung hiện đại, khó hát hơn nhưng độc đáo hơn. Cung Tiến là một nhạc sỹ học và nghiên cứu âm nhạc sâu sắc, đã từng đi tu nghiệp tại Úc, nhưng ông lại không sống bằng nghề viết nhạc. Ông sáng tác nhạc không vì mục đích thương mại, mà theo cảm nhận của riêng ông với một tấm lòng trân trọng nghệ thuật lớn lao và giàu sức sáng tạo. Có thể vì thế mà nhạc của ông có một chỗ đứng rất riêng trong nên âm nhạc cận đại của Việt Nam. Góc đứng này còn có phần cô đơn nữa… Người dẫn chương trình Y Sa:Chị Y Sa cũng là Giám Đốc Điều Hành của VAALA. Chị cho biết đây là một chương trình công phu. đặc sắc, bao gồm hơn 20 nhạc phẩm trong suốt chiều dài sáng tác của Cung Tiến từ trước 1975 đến nay. Có trên 80 người, nhạc công và ca sĩ, tham gia vào đêm trình diễn này. Vết Chim Bay-tên của đêm nhạc- là ca khúc mà tác giả đã viết xong vào đầu năm 1975, trước ngày mất nước. Là người đã từng là MC cho nhiều chương trình nhạc chuyên đề tác giả & tác phẩm, chị Y Sa cho biết việc chuẩn bị cho đêm nhạc Cung Tiến tương đối thuận lợi, vì tác giả có phần chú dẫn cho các tác phẩm của ông khá kỹ lưỡng. Bởi vì nhạc của ông hàm xúc và mới mẻ đối với những người chỉ quen nghe những ca khúc phổ thông.Chị Y Sa không hoàn toàn đồng tình với ý kiến cho rằng trước 75, những ca khúc của Cung Tiến theo hẳn trường phái Tây Phương, còn sau 75 là những tác phẩm theo phong cách ngũ cung vì tác giả bắt đầu có chủ ý về nguồn. Theo chị, bài Hương Xưa dù giai điệu đẹp và quí phái như nhạc cổ điển, nhưng lời lại có tâm hồn rất Á Đông, gợi lại khung cảnh của Việt Nam thời tiền chiến. Rất có thể khuynh hướng ngũ cung sau này xuất phát từ một ý nghĩ của Cung Tiến, khi ông cho rằng ở bên đất Hoa Kỳ mà chúng ta sáng tác nhạc theo hòa âm Tây Phương thì sẽ khó mà có chỗ đứng riêng.Nói đến nhạc Cung Tiến thì phải nói đến thơ, bởi vì ông phổ thơ của rất nhiều nhà thơ nổi tiếng như Trần Dạ Từ, Thanh Tâm Tuyền, Quang Dũng… Nhạc của Cung TIến rất hợp với phong cách thơ mới của cố thi sĩ Thanh Tâm Tuyền, một người bạn cố tri của ông. Khán giả sẽ được nghe gần đầy đủ liên ca khúc Vang Vang Trời Vào Xuân, phổ những bài thơ của Thanh Tâm Tuyền làm trong thời gian ở tù cộng sản. Chị Y Sa rất thích ca khúc Hoàng Hạc Lâu, thơ Thôi Hựu với bản dịch của cố thi sĩ Vũ Hoàng Chương. Chị Y Sa cho rằng đó có lẽ là bản dịch hay nhất của bài thơ bất hủ này. Giai điệu ngũ cung chơi vơi đã tạo ra một không khi Đường Thi hoàn hảo cho ca khúc.Nhạc trưởng Khánh Hồng:Là nhạc trưởng của dàn nhạc Hội Hiếu Nhạc VIệt Mỹ, anh Khánh Hồng không hề xa lạ với dòng nhạc Cung Tiến. Đây là lần thứ ba anh dàn dựng và chỉ huy cho các đêm nhạc Cung Tiến, lần đầu vào năm 1999 cũng tại Cali, lần thứ nhì vào năm 2001 tại Houston.Đã hơn một tháng nay, anh Khánh Hồng đã bận rộn cho việc tập dợt với ca sĩ, dàn nhạc, ban hợp xướng Ngàn Khơi. Ngoài những giọng ca đã quen thuộc như Quỳnh Giao, Lệ Thu, khán giả sẽ được nghe những giọng ca trẻ như Bích Vân, Lê Hồng Quang, Phạm Hà trình bày các ca khúc cũ và mới của Cung Tiến. Anh nhận xét rằng những giọng ca này rất phù hợp với nhạc Cung Tiến, thường đòi hỏi người hát phải có trình độ vững vàng.Theo anh Khánh Hồng, Cung Tiến là một trong số rất ít nhạc sĩ Việt Nam được xem là nhà soạn nhạc (composer) thực thụ, chứ không chỉ là người viết ca khúc (song writer). Hầu hết tác phẩm của ông đều do chính ông soạn phần hòa âm, phối khí. Khán già sẽ được thưởng thức một phần của Chinh Phụ Ngân Khúc, một tác phẩm được Cung Tiến soạn cho dàn nhạc giao hưởng.Nhạc của Cung Tiến rất khác biệt so với đa số các tác giả viết ca khúc khác. Anh Khánh Hồng nhận xét rằng Cung Tiến sử dụng thang âm ngũ cung có màu sắc tương tự trường phái ấn tượng của Debussy, Ravel… Theo anh, những tác phẩm cũ của Cung Tiến dễ nghe, dễ hát hơn, nhưng không độc đáo bằng những tác phẩm viết theo thể ngũ cung sau này. Anh hy vọng sẽ có dịp được giới thiệu đến khán giả một chương trình chỉ riêng dòng nhạc mới của Cung Tiến trong tương lai.
Đoàn Hưng