10 Vấn Nạn Cho Quê Hương: Từ Giáo Dục tới Môi Trường (IV); 10,000 quân tàu vô dak-nông
Bài của Anderson Thai Quang
86% du học Mỹ Âu Úc đều là con cháu quan chức giáo dục của Cộng Sản. Môi trường: Mùi xú uế nồng nạc các kênh rạch Saigon, Hà Nội, Bình Dương, Hải Dương... Đó là những ghi nhận trong 10 vấn nạn cho VN. Tác giả là một trí thức Việt kiều Mỹ từng mang bạc triệu về Việt Nam đầu tư và... chào thua. Việt Báo trân trọng giới thiệu những "bài học nặng ký" mà nhà triệu phú 39 tuổi đã "mua” được từ VN."
5. GIÁO DỤC
Một sự kiện tạp chí IIENetworker nêu ra hai năm trước là 86% các quan chức cao cấp của Bộ Giáo Dục và các trường Đại Học Công đều có con đi du học ở Mỹ, Au hay Uc. Điều này chứng tỏ những người cầm đầu và thiết lập chương trình giáo dục tại Việt Nam không hề tin chút nào vào chất lượng của chính sản phẩm mình. Trong việc thiết lập học trình, họ bắt sinh viên trong nước phải học chủ nghĩa Mác Lê (khoảng 4 tiết một tuần). Gởi con đi học xa có lẽ là để tránh cho con họ khỏi nghĩ đến cái giáo điều rác rưởi này. Tôi chắc chắn là không một quan chức Việt Nam nào cho con đi du học tại Bắc Triều Tiên hay Cuba, hai tiền đồn Cộng Sản năng động nhứt hiện nay.
Một hiện tượng khác rất phổ thông ở Việt Nam và Trung Quốc. Đó là nạn bằng giả, nạn ăn cắp và sao chép nguyên bản các tài liệu của nước ngoài, nạn thuê ngừơi học dùm và thi dùm, nạn thầy giáo bị đe doạ phải chấm điểm cao cho con ông cháu cha. Giá trị của mảnh bằng Việt Nam là số không tại các cơ sở giáo dục nước ngoài; phần lớn các sinh viên du học phải thi lại các môn học để có một xác nhận về khả năng và kiến thức. Theo European Chamber of Commerce ở Việt Nam, trong một cuộc khảo sát năm 2005, các cơ sở thương mại kỷ nghệ của người nước ngoài đã phải giật mình về sự yếu kém của các sinh viên đã tốt nghiệp trong nước.
Một hiện tượng khác là các quan chức được gởi đi học khi còn tại chức. Phần lớn đều có bằng Tiến Sĩ, Thạc Sĩ mà không cần đến trường, không cần làm bài, không cần biết đến đề tài phải học. Đây là những quan chức xuất thân từ các trường Tiểu Học (vài vị viết và nói tiếng Việt không xong), và chỉ trong 3 hay 4 năm, trình luận án Tiến Sĩ về những đề tài rất thời thượng. Ban giám khảo là những thuộc hạ đàn em, ca tụng đủ điều, kể cả khi người sinh viên không có mặt để trình luận án.
Viện trưởng và khoa trưởng các trường đại học đều là đảng viên do Đảng đề cử được đặt dưới sự chỉ huy của Chính Uỷ (một đảng viên thâm niên, với quá trình chiến đấu và chưa hề có thì giờ để đi học). Một giáo sư muốn thay đổi học trình phải làm đơn xin phép với những thủ tục rất phức tạp, mất khoảng 2 hay 3 năm, và phải có sự chấp thuận của Bộ Công An và Bộ Tuyên Hoá (cơ quan tuyên truyền của nhà nước). Một thế giới mà công nghệ điện tử đột phá mỗi 3 tháng, mọi cố gắng để theo kịp trào lưu thế giới gần như là vô ích.
Nói tóm lại, ngày nào đảng Công Sản còn kìm kẹp chỉ huy nền giáo dục, thì ngày đó các sinh viên tốt nghiệp không thể có đủ khả năng để trở thành những cơ phận hữu ích cho bộ máy kinh tế hay quản trị của công hay tư. Không có tự do tư tưởng và tự do kiến thức thì tính ham học của người Việt (mà các cộng đồng Việt Kiều khắp thế giới đã minh chứng) đã bị bỏ phí thật đau lòng.
6. MÔI TRƯỜNG
Do sự cố tham nhũng của chế độ, phần lớn các dự án đầu tư đựơc chấp thuận không dựa trên khả thi về kinh tế tài chánh hay ích lợi chung của cộng đồng, mà lại dựa trên số tiền "gầm bàn" (chủ nghĩa phong bì) được chia xẻ giữa các nhà đầu tư và các quan chức liên quan.
Gần đây, vụ xì căng đan Vedan đã tạo nhiều chú ý về cách thức quản lý môi trường của chánh phủ. Nhà máy làm bột ngọt của Đài Loan này đã đổ hàng tấn hoá chất độc hại trong suốt 14 năm hoạt động vào sông Thị Vải ở Đồng Nai và đã gây thiệt hại rất to lớn cho người dân sống quanh sông; từ nạn tôm cá chết sạch không còn lợi tức, đến những bệnh nan y như ung thư cho thân thể. Một cơ quan môi trường ở Saigon ước tính thiệt hại lên đến hơn 78 triệu dollars cho các người dân và khoảng 18 triệu dollars để làm sạch sông Thị Vải. Thế nhưng, dưới chủ nghĩa phong bì, công ty Vedan và các nhà quản lý chỉ bị phạt hành chánh một số tiền là 17 ngàn US dollars và mọi chuyện coi như dàn xếp xong. Nếu ở một quốc gia Au Mỹ, các vị quản lý này sẽ bị đi tù vì đây là một hành động cố ý; và chúng ta chưa nói đến các tội phạm khác, gồm việc hối lộ các quan chức để bịt miệng họ trong suốt 14 năm.
Trong thời gian 20 năm qua, từ khi mở cửa nền kinh tế để phát triển, chánh phủ Việt Nam đã cố tình che đậy những tác hại hậu quả về môi trường để có tiền "phong bì". Vedan không phải là một thí dụ đơn lẻ. Có cả ngàn vụ Vedan khác trên khắp các tỉnh thành ở Việt Nam. Ai cũng nhận biết những mùi xú uế nồng nặc khi đi qua các kinh rạch gần các nhà máy, từ Saigon, Hà Nội, đến Bình Dương, Hải Dương. Thải rác sinh học ra sông ra biển, rác y khoa phóng xạ ra các khu chứa rác, chất ô nhiễm carbon dioxide vào khí quyển là những việc làm quá quen thuộc đến độ không ai còn muốn bàn cãi hay chú ý. Gần đây nhứt là dự án bauxite ở Tây Nguyên được các nhà khoa học môi trường cảnh báo về mức độ tác hại; nhưng chánh phủ vẫn tiếp tục tiến hành mặc các phản kháng. Dự án này chỉ được báo chí nói đến khi biết là một công ty quốc doanh Trung Quốc đã được giấy phép khai thác và có ý đưa khoảng 10,000 nhân công Tàu qua làm việc tại đây. (Tin mới cho hay các toán đầu tiên của lực lượng xuất thân từ hồng quân Trung Quốc hiện đã làm việc tại Dak Nông) Người ta nói đến vấn đề an ninh quốc gia nhiều hơn là tác hại môi trường.
Trong khi đó, nếu ai đã từng bị kẹt xe trong những giờ cao điểm tại Saigon hay các thành phố lớn sẽ biết đến thế nào là khói bụi. Ngoài ô nhiễm đến từ 22 triệu xe máy trên toàn quốc, những ô nhiễm từ các vật dụng xây cất như xi măng, cát, than đá khiến tệ nạn ô nhiễm không khí trở thành một hiểm hoạ cho sức khỏe cộng đồng. Theo một khaỏ sát từ Clean Air Program do Thuỵ Sĩ bảo trợ, người ta đo được 135 ngàn tấn bụi và khí độc ở Hà Nội mỗi ngày. Mức độ sulphur dioxide cao gấp 8 lần độ báo động của Cơ Quan Y Tế Thế Giới. United Nations Environment Program xếp hạng Saigon và Hà Nội vào 6 thành phố ô nhiễm nhứt thế giới (sau Beijing, Shanghai, New Delhi và Dhaka).
Trong tổng số đầu tư trực tiếp (FDI) $32 tỷ US dollars nhận được từ nước ngoài kể từ 2005, các nhà kinh tế ước tính là Việt Nam sẽ phải chi ra hơn $22 tỷ US dollars để rửa sạch môi trường đem lại từ các dự án FDI này. Con số này chưa tính đến những thiệt hại về y tế và sức khoẻ cộng đồng của những người dân nằm trong vùng dự án.
Kỳ tới: Thảm hoạ công ty quốc doanh.
Anderson Thai Quang