Hôm nay,  

Bài Học Thủ Thiêm, Thăng Long, Pháp Văn, Dung Quất: Lên Đỉnh Núi Vẫn Phải Leo Từng Bậc

05/05/201000:00:00(Xem: 6267)

Bài Học Thủ Thiêm, Thăng Long, Pháp Văn, Dung Quất: Lên Đỉnh Núi Vẫn Phải Leo Từng Bậc

Bùi Tín
(Viết riêng cho VOA Thứ Hai, 03 tháng 5 2010)
Người Việt Nam nào chẳng muốn nước Việt Nam ta mau trở thành một nước công nghiệp hiện đại. Từ một nước nông nghiệp lạc hậu tiến lên công nghiệp hiện đại là cả một quá trình gian khổ lâu dài, cần có những bước đi thích hợp, có tính toán chu đáo. Vội vã, giản đơn, duy ý chí là thất bại.
Có một lời khuyên đã 17 năm nay của một anh bạn kỹ sư Pháp, Philippe Dubois, làm cho hãng xây dựng Bouygues, sau khi anh đi thăm Việt Nam về, anh thổ lộ cho tôi, tôi tâm đắc và chiêm nghiệm.
Anh kể rằng anh đã thăm khu kinh tế Vũng Tầu (Cap Saint Jacques hồi trước) rồi ra xem vùng Dung Quất, Núi Thành miền Trung, khi chính quyền có ý định xây dựng thành một trung tâm lọc dầu lớn.
Anh kể rằng công ty dầu khí Pháp Total đã nghiên cứu kỹ và từ chối tham gia công trình này, vì nhiều điều không hợp lý. Sau đó hãng dầu khí lớn nhất của Nga cũng đến nghiên cứu, rồi lắc đầu bỏ đi.
Lý do là túi dầu lớn nằm dưới vùng biển ngoài khơi Vũng Tàu, sao lại buộc phải đưa qua đường ống để bơm từng chặng ra tận gần Đà Nẵng, một ngàn kilômét chứ ít ỏi gì đâu.
Sau đó lọc xong lại đưa trở lại vào phía Nam để tiêu thụ và xuống trở lại Vũng Tàu để xuất khẩu, vì cảng miền Trung quá nhỏ. Không có nhà kinh tế, nhà kinh doanh, nhà chính trị am hiểu kinh tế - tài chính nào có thể yên lòng với ý định ngông cuồng, dại dột như thế. Sẽ lãng phí thiết bị, tiền của, nhân lực, thời gian không sao tính hết, sẽ lỗ to, to lắm, rồi đến khi hối hận, muốn phá đi cũng không phá nổi! Sẽ như cục bướu trên lưng!
Quả nhiên, Dung Quất khởi công từ 1997, 13 năm ỳ ạch, ngày khánh thành bị đẩy lùi mãi, tiêu hết hơn chục tỷ đôla vay mượn, vẫn chưa thấy ánh sáng ở cuối đường hầm. Có lúc kiểm tra toàn bộ, phát hiện 2 ngàn, rồi 700 chỗ trục trặc, hỏng hóc. Cả khu Dung Quất đang nheo nhóc kêu cứu, vì thiếu tiền để phát triển, đang ăn đong từng quý một, mọi chuyện đều dở dang, không đồng bộ, chưa nói đến khu kinh tế Núi Thành, «kế hoạch thì to bằng con bò mộng mà thực hiện mới chỉ bằng con chuột nhắt», theo lời một kỹ sư tại chỗ.
Cựu thủ tướng Võ Văn Kiệt trước khi nhắm mắt thốt lên: «Tôi đã sai lớn khi phê duyệt đề án Dung Quất, vì cảng vùng này, từ Chu Lai, qua Sa Kỳ vào Quảng Ngãi chỉ có độ sâu trung bình hơn 10 mét, đón được tầu 10 ngàn tấn, vậy mà họ dám báo cáo trước Quốc hội là đón được cả tầu chở dầu 50 ngàn tấn, 100 ngàn tấn!».
Nhưng còn một vấn nạn lớn hơn, anh P. Dubois nhìn ra, báo động, kiến nghị liên tiếp 17 năm nay, nhưng không một ai trong nước hiểu ra.
Anh đã có 8 năm sang châu Phi giúp các nước Tây Phi làm công nghiệp hóa để dạn dày kinh nghiệm sống. Anh có kinh nghiệm quý muốn chia sẻ với bà con ta. Anh chỉ kiến nghị tha thiết một điều. Hãy dùng một cẩm nang công nghiệp hóa. Một cuốn sách nhỏ vỡ lòng về công nghiệp hóa. Từ những điều nhỏ nhất. Mở dần tầm nhìn cho một xã hội nông dân. Nội dung, theo anh, đại thể là:
Thế nào là chiều dài đo bằng mét, đềcamét, héctomét, kilômét, thế nào là centimét, milimét, là micrông, phần mười micrông…Thế nào là gam...đến kilôgam, tạ, tấn, và ngược lại thế nào là một centigam, miligam …Thế nào là giây, phút, giờ … và một phần 10 giây, một phần trăm giây …Thế nào là một công thức hỗn hợp, trình tự hỗn hợp, các chất hỗn hợp, thời gian hỗn hợp, biến thể khi hỗn hợp 1, 2, 3, 4 chất với nhau…
Những kim loại, hóa chất, chất kết dính thường dùng" đặc tính, bảo quản ra sao"
Có bao nhiêu loại đinh, bề dải" bề rộng" cân nặng" có những loại đinh ốc, đinh xoáy trôn ốc gì, cỡ, dải, tên gọi, bí danh, bí số. Có bao nhiêu loại ốc, cỡ số, công dụng…


Thế nào là đóng đinh đủ chắc, là vặn bù loong đủ chặt"
Có những công cụ thường dùng gì, dao, kéo, búa, kìm, ê ke, thước, công cụ đo điện năng, điện áp, điện trở…Các loại giây điện bằng đồng, sắt, thiếc, chì…, các cỡ khác nhau, công dụng…
Giới thiệu các loại máy gia đình cho đến máy công trường: máy nổ, máy điện, máy may, máy cắt gọt, máy bào, máy ép, máy đào, máy ủi…Cách vẽ sơ đồ, đọc sơ đồ máy móc, phân xưởng, nhà máy.
Anh nói thêm: toàn là những điều thường thức nhỏ nhặt, nhưng rất bình thường trong xã hội công nghiệp. Nhưng lạ lẫm với mọi nông dân. Cái gì nông dân cũng đại khái. Một lát, một buổi, một hồi, một chặp. Bề dài thì một đoạn, một khúc, một khoảng. Rồi một nắm, một nhúm, một bát, một thau …Tác phong nông dân rất tai hại khi vào công nghiệp hóa.
Có người lãnh đạo bàn đủ thứ về công nghiệp hóa, về hiện đại hóa mà cầm búa đóng một cái đinh vào tường cũng lóng ngóng không xong, thay chiếc bóng đèn bị cháy cũng không biết mua bóng nào, lắp làm sao! Nói, khác nhiều với làm là thế. Hãy dành ra một tháng để cả xã hội nông nghiệp làm quen, nhập tâm thành nếp sống quy củ của công nhân.
Những nông dân không được chuẩn bị học làm công nghiệp từ những điều cơ bản, từ vỡ lòng, thì tất nhiên khi làm, cầu chưa thông xe đã lún, gãy, mặt cầu Thăng Long vỡ từng mảng vá, cầu Pháp Văn dầm bị gãy ngang, hầm Thủ Thiêm nứt toang hoác, cầu Cẩn Thơ gặp sự cố kéo dài, khu Dung Quất ốm yếu triền miên. Có 1 đêm, cả khu mất 2.000 con ốc thép to, do nông dân từ Nghệ Tĩnh vào chờ làm công nhân, «thành thạo việc phá đường tầu», coi đó là nguồn kiếm tiền dễ dãi khi bán bù loong cho các bà đồng nát ở quanh. Anh nông dân thấy dây điện vàng, xanh, đỏ, hứng lên nhớ con nhỏ, thế là cắt luôn tửng cuộn mang về quê làm quà, khi anh ta chưa hiểu rõ tác hại đến mức nào.
Cả nước, có khu kinh tế mới, khu công nghiệp mới nào ra trò đâu. Vá víu, què quặt, xộc xệch, hỏng hóc, có nơi đắp chăn, thiếu phụ tùng, bỏ thì thương, vương thì tội, khóc dở mếu dở … Lại còn tính chuyện làm điện nguyên tử, làm đường cao tốc, khi cơ giới hóa nông nghiệp mức thấp nhất vẫn còn ở trình độ sơ khai!
Tôi nhắc lại ý kiến anh bạn kỹ sư Pháp từ Tây Phi làm chuyên gia công nghiệp hóa trở về: Các vị ở Bộ Công thương, ở Bộ Đại học Đào tạo, kỹ sư, giáo viên, nhà kỹ thuật …hãy để tâm soạn thảo tài liệu dễ hiểu, có nhiều tranh vẽ, dùng không chỉ cho các lớp dạy nghề mà cho mọi học sinh sơ cấp, trung học, cán bộ xã thôn, lãnh đạo các cấp, cho đến các vị ở trung ương, cả Bộ chính trị nữa, tạo dần cho toàn xã hội có những kiến thức công nghiệp ngày càng rộng, càng cao, từ đó tạo nên tác phong công nghiệp, có kỷ luật cao, độ chuẩn xác chắc, không thể đại khái, phỏng chừng, qua loa, nhân nhượng, cá nhân vị kỷ, tầm nhìn cạn hẹp, như kiểu sống trong làng xã nghèo khổ xa xưa.
Trong một công trình lớn, chỉ cần vài sơ xuất nhõ: trộn xi-măng sai công thức, nhiều mối hàn bị «khê», một loạt ốc vặn không chặt, nghiệm thu cẩu thả, cân hỏng, cân đong đo đếm đại khái…là dẫn đến hậu quả khôn lường, cả về sinh mạng, tài sản, thời gian toàn xã hội.
Một lời khuyên đã lâu, rất đơn giản, đến lúc cần nhận ra giá trị, nếu không sự nghiệp công nghiệp hóa cứ nằm trên giấy, thành hàng loạt «hàng dỏm», «hàng mã», hiện đại hóa cứ xa vời không sao với tới.
Cũng là góp ý ngay thẳng, thiết thực với các đại biểu Đại hội đảng CS các cấp đang diễn ra trong thời gian tới ở trong nước.
Hãy nhớ một chân lý đơn giản: lên tới đỉnh núi vẫn phải từng bước một.
Ông Mao từng ra lệnh cho cả nước Tàu: «Nhảy Vọt»…xuống hố sâu nghèo đói đấy! 
Bùi Tín

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Người ta nên áp dụng đạo đức vào tài chính trị của Henry Kissinger như thế nào? Làm thế nào để người ta quân bình những thành tựu với những hành vi sai trái của Kissinger? Tôi đã vật lộn với những vấn đề đó từ khi Kissinger là giáo sư của tôi, và sau này là đồng nghiệp tại Đại học Harvard. Vào tháng Tư năm 2012, tôi đã giúp phỏng vấn ông trước một số lượng lớn cử toạ tại Harvard và hỏi liệu ông có làm điều gì khác đi trong thời gian làm ngoại trưởng cho các Tổng thống Hoa Kỳ Richard Nixon và Gerald Ford không. Lúc đầu, ông nói không. Suy nghĩ lại, ông nói rằng ước mình là đã hoạt động tích cực hơn ở Trung Đông. Nhưng ông không đề cập đến Campuchia, Chile, Pakistan hay Việt Nam. Một người phản đối ở phía sau hội trường hét lên: "Tội phạm chiến tranh!"
Việt Nam có còn “độc lập” với Trung Quốc hay không sau chuyến thăm Hà Nội của Tổng Bí thư, Chủ tịch nhà nước Tập Cận Bình là thắc mắc của người dân Việt Nam. Ông Tập có mặt ở Việt Nam từ 12 đến 13 tháng 12 năm 2023 và đạt được cam kết của Tổng Bí thư đảng CSVN Nguyễn Phú Trọng về “xây dựng Cộng đồng chia sẻ tương lai Việt Nam-Trung Quốc”.
Ngày nay, Chiến lược Phòng thủ Quốc gia của Hoa Kỳ – giống như chiến lược Chiến tranh Lạnh tạo chuẩn mực cho tư duy chiến lược trong những năm từ thập kỷ ‘50 đến ’80 – bị chi phối bởi một tác nhân đe dọa chính, đó là Trung Quốc. Điều này vừa cung cấp thông tin vừa tạo điều kiện cho tất cả các mối đe dọa lớn khác có thể xảy ra: Nga, Iran và Bắc Triều Tiên. Giống như thời kỳ Chiến tranh Lạnh, Hoa Kỳ hiện đang lâm vào một cuộc cạnh tranh với đối thủ duy nhất của mình, một cuộc cạnh tranh có khả năng bỏ rơi các thành tựu chính trị, kinh tế và công nghệ. Hoa Kỳ cũng đang ở trong một cuộc chạy đua vũ trang hiện đại, và trong một số trường hợp, chơi trò đuổi bắt và tranh đua để giành tình hữu nghị, gây ảnh hưởng lên các quốc gia khác trên thế giới.
Rồi vào ngày 12/12/2023, tức chỉ sau ba tháng, Việt Nam lại long trọng tiếp đón Chủ Tịch Tập Cận Bình và nói rằng hợp tác và hữu nghị với Trung Quốc là lựa chọn chiến lược của Việt Nam...
Chỉ ba tháng sau khi Việt Nam nâng cấp quan hệ với Mỹ lên cấp cao nhất trong hệ thống phân cấp ngoại giao trong chuyến thăm của Tổng thống Biden, người ta thấy Chủ tịch Tập Cận Bình của Trung Quốc đã trở thành nhà lãnh đạo thế giới mới nhất tăng cường quan hệ với Việt Nam với chuyến thăm Hà Nội trong tuần này...
Chuyến thăm Việt Nam hai ngày của Tổng Bí thư Đảng, Chủ tịch nước Cộng sản Trung Quốc, Tập Cận Bình đã để lại nhiều hệ lụy cho nhân dân Việt Nam hơn bao giờ hết. Bằng chứng này được thể hiện trong Tuyên bố chung ngày 13/12/2023 theo đó họ Tập thay quan điểm “cộng đồng chung vận mệnh” bằng “xây dựng Cộng đồng chia sẻ tương lai” cho hai nước...
Sự ra đi của nhà tư tưởng và thực hành xuất sắc về chính sách đối ngoại của Mỹ đánh dấu một kỷ nguyên kết thúc. Trong suốt sự nghiệp lâu dài và có ảnh hưởng phi thường của mình, Henry Kissinger đã xây dựng một di sản mà người Mỹ sẽ khôn ngoan chú ý trong kỷ nguyên mới của nền chính trị cường quốc và sự xáo trộn trong toàn cầu. Thật khó để tưởng tượng rằng thế giới mà không có Henry Kissinger, không chỉ đơn giản vì ông sống đến 100 tuổi, mà vì ông chiếm một vị trí có ảnh hưởng và đôi khi chế ngự trong chính sách đối ngoại và quan hệ quốc tế của Mỹ trong hơn nửa thế kỷ.
“Tham nhũng kinh tế” ở Việt Nam đã trở thành “quốc nạn”, nhưng “tham nhũng quyền lực” do chính đảng viên gây ra để thu tóm quyền cai trị mới khiến Đảng lo sợ. Đó là nội dung đang được phổ biến học tập để đề phòng và bảo vệ chế độ do Ban Nội chính Trung ương công bố...
“Trong năm 2023 còn nhiều vấn đề đáng lo ngại, gây bất an cho xã hội. Các tội phạm trên các lĩnh vực tiếp tục gia tăng toàn quốc xảy ra 48.100 vụ phạm tội và trật tự xã hội tăng 18%.”
Việt Nam đang thương lượng mua chiến đấu cơ F-16 của Mỹ để tăng cường bảo vệ an ninh trước đe dọa ngày một lên cao của Trung Quốc ở Biển Đông. Tin này được truyền miệng ở Hoa Thịnh Đốn, tiếp theo sau chuyến thăm Việt Nam 2 ngày 10-11 tháng 9/2023 của Tổng thống Joe Biden. Tuy nhiên, các viên chức thẩm quyền của đôi bên không tiết lộ số lượng F-16 mà Việt Nam có thể mua với giá 30 triệu dollars một chiếc...
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.