Nhân mùa Phật Đản, thử tìm hiểu sự khác biệt giữa Niết bàn cuả Đạo Phật và Thiên Đàn của các tôn giáo khác. Có lẽ tất cả Phật tử ai cũng ước mong sau khi mất được về cõi Cực Lạc, nhập Niết Bàn, không còn luân hồi sanh tử nữa.Vậy Niết Bàn ở đâu" Làm sao đến đó"
Có người hiểu Niết Bàn là cảnh tiên giới, vui đẹp đặc biệt như "Thiên Đàng" trong các tôn giác khác, nơi đó có nhạc vui, hoa thơm, liễu biếc, ngọc ngà châu báu, có mấy ông Tiên râu tóc bạc phơ, nhàn rỗi đánh cờ và những nàng Tiên xinh đẹp suốt ngày ca múa rong chơi không biết thời gian là gì. Ở đó không có nghèo khổ, vất vả, lo âu phiền muộn như ở thế gian. Và chỉ khi nào chết rồi hương linh mới có thể đến đó được.
Muốn nhập Niết Bàn Phật Tử phải tu hành thật tinh tấn, sớm hôm công phu kinh kệ, ngồi thiền , sống khắc khổ , hy sinh , làm nhiều việc phước thiện... Hay nếu lúc sống không tu hành, làm nhiều việc ác thì trước khi chết phải niệm Phật A Di Đà "nhất tâm bất loạn" , sẽ được Phật A Di Đà tiêp dẫn về cõi Phật.
Tin Niết Bàn là như vậy có đúng không"
Trong kinh Phật có chuyện con cá hỏi con rùa :"chị đi đâu mà lâu quá không gặp"". Con rùa trả lời :" Đi lên đất khô chơi, trên đó có hoa đẹp, chim bay, thỏ nhẩy ...vui lắm".
Con cá ngạc nhiên và không tin có đất khô và trên đất khô có hoa thơm, chim bay bướm lượn... Nó chưa hề ra khỏi nước nên không thể tưởng tượng được cây cảnh trên đất khô. Câu chuyện trên cho thấy mình giống như cá, chỉ ở thế gian, còn các vị Đại Bồ Tát là rùa, có thể đi lại hai cảnh giới khác nhau . Mình không thấy cảnh giới Trời Phật, không có nghĩa là không có cảnh giới khác an lành , tươi đẹp hơn thế gian.
Tôi nghiền ngẫm kinh sách, cố tìm hiểu thêm về những cảnh giới khác. Niết Bàn ở đâu" Làm sao đến đó"
Theo kinh sách nhà Phật thì Niết Bàn là dịch âm của chử "Nirvana" có nghĩa là ra khỏi rừng mê. Niết Bàn cũng có nhiều nghĩa khác nữa, nhưng không ngoài ba nghĩa "Bất sanh, giải thoát và tịch diệt". Niết bàn là vắng lặng, dứt sạch tất cả nguồn gốc mê lầm. Đây là sự bình yên tối thượng, ý thức về sự chấp và ngã chấm dứt. Như vậy không phải đợi đến sau khi chết, mình mới có thể lên Niết Bàn. Khi nào tâm được tuyệt đối an lạc, tự tại, hạnh phúc, thanh tịnh, bất nhiễm, giải thoát là mình đã đến Niết Bàn.
Niết bàn là chấm dứt tham , sân , si, chấm dứt vòng sinh tử luân hồi do vô minh và ái dục dẫn dắt. Niết Bàn là tuệ giác, là sự giác ngộ viên mãn, chấm dứt dòng luân chuyển khổ đau do tri kiến sai lầm gây nên.
Về phương diện siêu hình Niết Bàn là sự giải thoát khổ đau. Về tâm lý Niết Bàn là tiêu diệt lòng ích kỷ, vị kỷ. Về Phương diện đạo đức Niết Bàn là diệt bỏ tham, sân , si .
Các vị Đại Bồ Tát không có tâm địa đảo điên sai lầm, không gán cho sự vật một giá trị nhất định như tốt xấu, khổ vui, nên không có thái độ oán, thù, thương, ghét. Các vị ấy nhận chứng sự vật theo tự tánh bình đẳng, đem tâm hòa đồng cùng sự vật mà làm việc lợi tha. Các vị ấy quán mọi thứ trên thế gian như huyễn, như ão, không bao giờ chấp trước, do đó Bồ Tát được an nhiên tự tại.
Còn con người bình thường bị vô minh, ái dục dẫn dắt nên con người không làm chủ thực tại mà bị thực tại sai khiến bởi tri thức sai lầm, nên tạo khổ đau cho chính mình và cho tha nhân. Khi vô minh và ái dục bị tiêu diệt thì giác ngộ phát khởi.
Nói cho dễ hiểu Niết Bàn là sự tận diệt tham , sân , si. Đây là một đạo quả, một trạng thái tinh thần , là sự thành tựu tối thượng của chuyển hóa nhận thức.
Vậy muốn đạt đến Niết Bàn thì phải làm sao"
Trước hết phải lắng động mọi hoạt động của thân, khẩu , ý.
Thứ nhất, phải dứt bỏ mọi quyến luyến dính mắc vào sắc , thinh, hương, vị, xúc, những cảm thọ, khoái cảm do vô minh đưa lại. Năm căn tiếp xúc với năm trần mà chấp chặt là xa Niết Bàn, ngược lại năm căn, tiếp xúc với năm trần mà không đuổi theo, không chấp chặt là gần Niết Bàn.
Thứ hai, phải thiền định, trong lúc thiền định con người sẽ thấy rõ bản thể của vạn vật, tuy khác nhau ở hình tướng nhưng đồng nhất ở bản thể. Tất cả đều vô thường, vô ngã. Khi nhận thức được bản thể của vũ trụ là vô thường, vô ngã , nghĩa là đổi thay và không có tự tính thì con người sẽ phát khởi đại trí và đại bi, nghĩa là sáng suốt và thương người. Từ đó con người có thể chấp nhận muôn sai , nghìn khác, thương đuợc muôn người, muôn loài và muôn vật.
Tất cả đều như nhau, chỉ vì tri kiến sai lầm nên sinh tham, sân, si, rồi tranh chấp để thỏa mãn, nâng cao cái ngã của mình, gây lắm khổ đau.
Thiền định giúp ta có tuệ giác, từ đó ranh giới giữa ta và người, ta và chúng sinh biến mất, tình thương sẽ bừng nở, dâng tràn, đưa con người vào cỏi an lành, hạnh phúc.
Tóm lại Niết Bàn không phải là không gian vật lý, không phải là cảnh trời hay nơi chốn nào đó sau khi mất chúng ta mới có thể tới đó được. Niết Bàn là thanh tịnh, bất nhiễm, giải thoát, là trí tuệ và tình thương tuyệt đối.
Hiểu như vậy thì Phật Pháp không siêu hình, khó hiểu và đạt Niết Bàn không phải là ão tưởng chỉ có thánh thần mới có thể thực hiện được sau khi chết. Trước hết phải chọn cho mình một con đường theo Phật và "can đảm" rẽ qua ngõ đó . Có can đảm rẽ qua ngõ khác đó là cả một vấn đề, đòi hỏi nhiều nghị lực và ý chí, phải buông bỏ hết những thú vui vật chất của thế gian.
Với Niết Bàn Phật và chúng sinh đều bình đẳng, vì cùng bản tính. Phật là người đã thành, chúng sinh là người đang thành, sẽ thành Phật, nếu khát khao chân lý và nổ lực bước lên , đi theo con đường Phật dạy, chúng ta sẽ đạt đến Niết Bàn, thành Phật, giải thoát sinh, tử.
Gửi ý kiến của bạn
