Tôi mới quen một người bạn Mỹ, cậu ta mới 23 tuổi, nhưng đã làm chủ một cơ sở nhiều triệu bạc. Đó là trại nuôi gà ở Modesto. Tiểu bang California.
Chắc nhiều người trong các bạn đã biết tới Modesto, chẳng phải vì nơi này nổi tiếng về cảnh đẹp, vì kỹ nghệ thịnh vượng v v .. Mà vì địa phương này đã sản xuất ra một ông dân biểu nổi tiếng:
Ông Dân Biểu Condit. Cũng may cho ông này là vụ của ông ta với cô Chandra Levy còn đang lùm xùm lộn xộn thì nảy ra vụ khủng bố 11 tháng 9, chứ nếu không, chắc ông cũng xiểng liểng như
đàn anh Clinton rồi.
Ai đã từng chạy xe qua đường 152, khởi đầu ở bờ biển Cali đi vào hướng núi, cũng thấy cảnh ở đây rất đẹp, từng ngọn đồi nối tiếp ngọn đồi, cỏ khô vàng óng như cuống rạ sau muà gặt, rải rác
đó đây những cây sồi già cỗi. Nhà cửa dân cư thưa thớt trong những vườn nho hay cây trái.
Cậu thanh niên David Pitman ra đón, khi chúng tôi vừa exit ra khỏi freeway 99. Đường vào trại gà chạy lòng vòng qua nhiều đồi trọc. Tôi không ngờ một người có khuôn mặt sổ sữa như thế mà
đã là một ông chủ cỡ bự. Sau khi bắt tay chào hỏi, anh trao cho chúng tôi giầy, găng, và bộ đồ trắng toát như phi hành gia, rồi tiến vào trại gà.
Từng dãy chuồng trại rộng 30 mét, dài khoảng vài trăm mét, chứa được chừng một trăm ngàn con gà mỗi trại. Trong từng căn, có quạt gió, có hệ thống chuyển tải thức ăn và nước uống cho gà.
Bên trên lớp xi măng nền nhà, có để một lớp mạt cưa dầy cỡ một gang. Sau mỗi lứa gà được bán đi, lớp mạt cưa có lẫn phân gà và trứng đều được xe ủi đất xúc sạch, bỏ vào bao bán cho
nguời ta làm phân.
Trứng la liệt trên sàn nhà, chúng tôi cứ sợ dẫm lên sẽ bể, nhưng David bảo đừng có lo. Vì đó là trứng con so, nhỏ quá, chẳng ai mua, đành bỏ để làm phân. Trời ơi, cả mấy trăm ngàn cái trứng
bị bỏ phí mỗi ngày như thế này, mà ở nước ta qủa trứng là món qùa qúi lắm.
Lúc cửa trại mở hé để chúng tôi bước vào, dăm bảy con gà thoát ra ngoài mà cũng chẳng ai ngó ngàng gì tới, và chắc chắn đêm nay, những con sói, con cáo sẽ thanh toán ngay những con gà
ngơ ngác đứng ngoài chuồng này.
Tôi cứ tưởng "Gà Đi Bộ" là loại gà nuôi để đẻ trứng, khi gà già rồi họ bán rẻ như của bỏ đi. Nhưng đến nơi đây, tôi mới biết rằng mình lầm.
Gà ở trại này chia làm hai loại: Gà trắng và gà nâu.
Con gà trắng, mà thịt nó bở rệu thường được bán ở siêu thị Mỹ chỉ phải nuôi trong vòng bảy tuần lễ. Lúc bán ra nó thường nặng khoảng sáu pound, với giá là 57cent/pound. Lúc đang sức lớn,
nó có thể tăng trọng một pound mỗi tuần. Gà này đứng tại chỗ mà ăn, ăn 24 giờ mỗi ngày, ăn nhiều, ăn gấp để rồi chết sớm.
Gà lông nâu thì lại khác. Từ ngày ấp nở cho đến khi lớn nhất, phải nuôi trong 24 tuần, nó vui đùa, chạy nhảy nên thịt ngon và dai. Nhưng khi đẻ trứng con so là đem bán hết, giá là 4 đ. 25/con.
Những vùng xa xôi thì cước vận chuyển thêm 50 xu. Như vậy khi ta mua gà sống, giá sáu đồng rưỡi hoặc bảy đồng thì cũng là giá phải chăng, và khi nhổ lông sạch sẽ giá lên tám, chín đồng là
thường.
Trong mỗi trại, để làm cho đời sống gà thêm vui vẻ, người ta có nuôi vài chục anh gà trống cồ, những anh này nghênh ngang đi lại, ngắm cô này, chê chị kia, đâu có biết thân phận mình như hoa
lạc giữa rừng gươm, và khi bán ra, anh ta chỉ đáng giá có bốn đồng, dù anh ta nặng gấp hai mấy chị gà mái.
Chúng tôi cũng được giới thiệu sơ qua về máy làm sạch lông gà, nhiệt độ nước sôi v v. Ai nấy đều lấy làm lạ là cái máy nhỏ xíu mà có thể làm sạch tám con gà trong một phút. David không
nuôi vịt, nhưng nói nếu chứng tôi muốn mua vịt, kể cả hột vịt lộn, anh ta sẽ giới thiệu.
Lúc ra về, anh bắt một chục con gà bự nhất, bỏ vào cái lồng lớn mà biếu chúng tôi.
Tới cổng thì găng, giầy và bộ đồ phi hành đều bị vứt ngay vào thùng rác.
Đúng là chơi sang như Mỹ.