Bài báo của ký giả Mindy Fetterman, USA Today đăng ngày 26-6 ghi lại lời châm biếm của Drew Denning, phó chủ tịch Principal Financial Group về ý nghĩa đơn giản của sự về hưu: 'Hãy nghỉ việc hai năm trước khi bạn qua đời'.
Khi tuổi thọ kéo dài đến mức khó nghĩ, nhiều người trong số 79 triệu dân Mỹ thuộc thế hệ sinh thời hậu Thế Chiến 2 (baby boomers) đang phải đối đầu với chính sách hưu trí mới: kéo dài tới 20, 30 hoặc 40 năm - thời gian hưu trí dài nhất từ trước đến nay mà nhiều thế hệ người Mỹ chưa hề trải qua.
Denning nói: 'Đối với một cặp 65 tuổi, 45% có cơ may sẽ sống thọ đến 95 tuổi.'
Nghe thì thấy tốt quá. Nhưng nhiều người sẽ không đủ khả năng sống trong thời gian về hưu quá dài. Tỉ lệ tiền gửi tiết kiệm bao giờ cũng thấp trong lịch sử. Trong số những người chuyển sang tuổi 60 trong năm nay, nhiều người nhận ra rằng họ không đủ tiền để dành để tự trang trải cho cuộc sống trong nhiều thập niên kế tiếp.
Paul Hodge của Chương Trình Chính Sách Các Thế Hệ (Harvard Generations Policy Program) của trường Đại Học Harvard nhận định: 'Khoảng 1/3 người khá giả thuộc thế hệ 60 có nhiều lựa chọn hơn, 1/3 thuộc lớp nghèo sẽ phải làm việc để kiếm miếng ăn cho đến khi họ ngã quỵ.Và 1/3 khoảng giữa hai lớp trên sẽ bị túng thiếu kéo dài.' Do vậy mà hầu hết những người thuộc thế hệ này đều thấy trước rằng họ vẫn phải tiếp tục hoạt động khi đã về hưu. Đó là cơ hội làm lại cuộc đời bằng nghề mới và phúc lợi mới.
Geoff Brooks, phó chủ tịch kỳ cựu của dịch vụ hưu trí của Ngân Hàng HSBC nói: 'Người Mỹ lạc quan quá mức về vấn đề hưu trí.' HSBC mới đây đã khảo sát 21,000 người ở 60 nước về nhãn quan của họ đối với việc hưu trí. Brooks nói rằng người Mỹ được xếp số 1 về cách nhìn nhận viễn ảnh hưu trí khi nói rằng đó là 'cả một trang mới của cuộc đời,' được tự do, nhiều cơ hội và có nhiều thời gian dành cho gia đình và bạn bè.
Tương phản với nhiều người thuộc thế hệ trước đó, hầu hết người dân Mỹ thuộc thế hệ hậu chiến cảm thấy đột ngột khi phải nghỉ việc ở tuổi 65. Họ lại thấy rằng đó là thời gian tiếp tục làm việc rồi tiếp tục nghỉ việc, đan xen với nhiều thời kỳ thú vị. Vài người sẽ làm việc vì họ muốn làm việc, nhiều người khác làm việc vì họ cần phải làm việc.
Ken Dychtwald, đồng tác giả cuốn sách The Power Years: A User's Guide to the Rest of Your Life, gọi sự về hưu là thời kỳ đầy sáng tạo. Làm việc cho một công ty thăm dò dư luận Harris Interactive và công ty cung cấp dịch vụ tài chính Ameriprise, ông đã khảo sát 2,000 người trong độ tuổi từ 40 đến 75, về khía cạnh 'cảm xúc' khi về hưu. Ông xác định 5 thời kỳ hưu trí, kể cả những năm trước khi nghỉ hưu. Nghiên cứu của ông nhận xét về tâm trạng của người về hưu trong giai đoạn đầu tiên như sau:
- 65% có khát vọng làm những việc mạo hiểm.
- 53% muốn hoạt động trong khuôn khổ pháp luật.
- 72% muốn tiết kiệm tiền.
- Chỉ có 44% nói rằng họ chuẩn bị tiết kiệm.
Phụ nữ thường ít tiết kiệm cho thời gian về hưu, theo cuộc khảo sát của Hewitt Associates nghiên cứu trên 2.6 triệu người Mỹ đủ điều kiện tham gia chương trình trích tiền lương hàng tháng đưa vào quỹ lương hưu (401 k). Cuối năm 2005, một người phụ nữ có số tiền để dành trung bình là 18,130 đô/người trong khi ở quý ông là 40,730 đô/người.
Trong thời gian 5 năm trước khi về hưu, Dychtwald gọi thời kỳ thứ hai này là 'Nhìn thấy trước.' Theo Dychtwald, 'khoảng 80% nghĩ rằng họ sắp có một thời gian đầy kỳ bí.' Cuộc khảo sát của Dychtwald cho thấy:
- 72% đưa tiền vào chương trình 401 (k); 81% có trương mục tiết kiệm riêng để dành khi về hưu, và theo Dychtwald thì trong số này cứ 3 người thì có 1 người sẽ có được những thời gian thú vị. Tuy nhiên, theo Hewitt Associates, tiền để dành trong chương trình 401 (k) rất ít ỏi, trung bình khoảng 27,100 đô trong thời điểm 2005 và 1/3 nhân viên có đủ điều kiện nhưng không tham gia chương trình 401 (k).
- 67% sắp xếp linh hoạt thời gian giữa làm việc và tiêu khiển.
- 22% nói họ e sẽ có cảm giác mất mát sau khi nghỉ hưu.
- 18% nói rằng họ cảm thấy 'trống trải.'
Tác giả bài báo viết tiếp rằng: một ngày bạn đang làm việc, rồi ngày hôm sau bạn không làm việc. Theo Dychtwald, 'đối với nhiều người thì đó là giai đoạn mà bạn được có những ngày tự do cho cuộc đời,' Nghiên cứu của Dychtwald nhận thấy:
- 78% nói rằng họ sẽ vui thú trong thời gian nghỉ hưu.
- 89% nói rằng họ có nhiều việc để bận rộn.
- 72% nói họ đã sẵn sàng tài chính trong thời gian nghỉ hưu.
Tài chính là một yếu tố quan trọng. Cuộc nghiên cứu khác cũng phát hiện rằng gần một nửa nhân viên làm việc không có khả năng để dành tiền cho thời kỳ hưu đầy tiện nghi bằng số lương hiện tại. Trung tâm Nghiên Cứu Hưu Trí (The Center for Retirement Research) của Trường Đại Học Cộng Đồng Boston phát hiện rằng 43% gia đình có người làm việc trong năm 2004 có nguy cơ chỉ có một số lợi tức ít ỏi để dành hưu trí. Tỉ lệ đã gia tăng so với 31% trong năm 1983.