Hôm nay,  

Việt Nam Vào Wto

17/05/200600:00:00(Xem: 4353)

...Dù có quy chế mậu dịch bình thường và là hội viên của WTO, Việt <"xml:namespace prefix = st1 ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:smarttags" />Namcó thể vẫn gặp khó khăn về mậu dịch từ phía Quốc hội Hoa Kỳ, với nhiều luật lệ khác được Quốc hội ban hành.  <"xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" />

 

Suốt tuần qua, dư luận tại Việt Namhồi hộp chờ đợi kết quả đàm phán Mỹ-Việt tại thủ đô Hoa Kỳ về việc Việt Namgia nhập Tổ chức Thương mại Thế giới WTO. Cuối cùng, hôm Chủ Nhật đôi bên công bố đã đạt thỏa thuận về nguyên tắc khiến hy vọng gia nhập đã rộng mở cho Việt Nam.

 

Diễn đàn Kinh tế đài RFA trao đổi cùng kinh tế gia Nguyễn Xuân Nghĩa về viễn ảnh đó trong tiết mục chuyên đề hàng tuần do Việt Long thực hiện sau đây.

 

Hỏi: Thưa ông Nguyễn Xuân Nghĩa, sau những căng thẳng đến tận giờ cuối, hai đoàn đàm phán Hoa Kỳ và Việt Nam cuối cùng đã đạt thỏa thuận nguyên tắc về việc Việt Nam gia nhập Tổ chức Thương mại Thế giới WTO. Như vậy, Việt Namsẽ còn phải vượt qua những chặng nào nữa trên con đường gia nhập này"

 

- Tổ chức WTO là câu lạc bộ quy tụ khoảng 150 quốc gia đồng ý trao đổi buôn bán với nhau theo nguyên tắc tự do mậu dịch, với tối thiểu hạn chế và với hàng rào hải quan thấp nhất. Muốn gia nhập tổ chức này, Việt Namphải được tất cả các hội viên hiện hữu đồng ý, và từ đấy cũng có quyền duyệt xét việc gia nhập của các nước khác, thí dụ như Liên bang Nga.

 

Thủ tục của việc gia nhập này là đạt một số thỏa thuận gọi là đa phương với nhóm quốc gia phụ trách hồ sơ của mình, gọi là nhóm Công tác, hiện do Đại sứ Na Uy làm Chủ tịch, đồng thời cũng phải đạt thỏa thuận song phương với từng quốc gia có nêu vấn đề về mậu dịch với mình. Mười năm sau khi đệ nạp hồ sơ xin gia nhập, và sau mười mấy phiên họp, Việt Nam đang hoàn tất những thỏa thuận đa phương trong khuôn khổ nhóm Công tác gồm hơn 40 nước, nếu kể Liên hiệp Âu châu như một nước. Song song, Việt Namcũng đã lần lượt đạt thoả ước song phương với từng quốc gia trong hơn hai chục nước có nêu vấn đề và hiện chỉ cần thỏa thuận của Mexicovà Hoa Kỳ nữa là xong. Với Mexico thì chỉ còn vài dị biệt nhỏ, chặng đường khó khăn nhất là với Hoa Kỳ thì coi như đã qua một bước đột phá Thứ Bảy vừa qua sau 12 lần họp, nên phía Việt Nam mới uống rượu champagne để ăn mừng.

 

Hỏi: Một cách cụ thể thì Việt Namcòn phải trải qua những thủ tục gì nữa trước khi chính thức trở thành hội viên của WTO"

 

- Việt Nam phải qua hai cửa ải, đa phương là với nhóm Công tác WTO, và song phương là với Hoa Kỳ. Và thỏa ước song phương này phải được Quốc hội của hai nước liên hệ là Hoa Kỳ và Việt Nam phê chuẩn trước khi việc gia nhập WTO được chính thức công nhận.

 

Hỏi: Ông dự đoán là bao giờ Việt Nammới chính thức trở thành hội viên WTO"

 

- Một số thỏa thuận hay thảo luận cả đa phương lẫn song phương vẫn chưa được công bố về chi tiết nên ta khó đoán ra thời điểm cho chính xác. Phần tôi thì dự đoán là Việt Nam sẽ chính thức thành hội viên sau kỳ họp cuối tháng 12 này của WTO, vào ngày 22 tháng Chạp năm nay. Tức là ăn mừng Giáng Sinh 2006 xong, Việt Namsẽ bước qua một thời kỳ mới.

 

Hỏi: Từ nay đến đó, Việt Namcòn phải giải quyết những vấn đề nào khác với phía Hoa Kỳ"

 

- Không khí hội họp khẩn trương giữa hai đoàn Việt Mỹ tại thủ đô Washingtontuần qua khiến tôi liên tưởng tới tạm ước ông Hồ Chí Minh đã nửa đêm ký vội với Marius Moutet cách đây 60 năm. Lãnh đạo Việt Nam muốn chứng tỏ quyết tâm đổi mới sau Đại hội X và sớm đạt thỏa thuận với phía Hoa Kỳ trước khi có thượng đỉnh của Diễn đàn APEC tại Hà Nội nên cuối cùng đã chấp nhận một số yêu cầu của phía Mỹ.

 

Kế tiếp, Việt Nam còn phải vượt qua cửa ải gọi là Thoả ước Thương mại Bình thường và Vĩnh viễn với Hoa Kỳ, là việc Hà Nội đang ráo riết chuẩn bị và đã tác động vào truyền thông Mỹ.

 

Hỏi: Xin ông giải thích cho rõ hơn về thỏa ước mậu dịch bình thường ấy…

 

- Hoa Kỳ có quy chế xưa kia bị gọi sai là Tối huệ quốc cho các nước buôn bán với mình. Từ 1998, quy chế ấy được gọi là Thương mại hay Mậu dịch Bình thường. Tuy nhiên, với một số quốc gia chưa thực sự có nền kinh tế thị trường hoặc đang có vấn đề về ngoại giao, vì ách độc tài chẳng hạn, thì quy chế ấy có thể bị thu hồi, hoặc chấp nhận cho từng năm. Hiện nay, chỉ còn bốn nước chưa được quy chế ấy một cách vĩnh viễn, trong đó có Việt Nam.

 

Muốn đạt quy chế ấy, Việt Nam phải ký thỏa ước thương mại song phương với Mỹ, là điều hai

bên đã thỏa thuận về nguyên tắc vào tuần qua, và sau đó phải được Quốc hội Mỹ đồng ý, là điều Việt Nam đang cố vận động để Quốc hội Mỹ thông qua, từ nay đến tháng Tám này.

 

Hỏi: Vì sao điều kiện ấy lại là tiên quyết"

 

- Theo Đạo luật Thương mại Hoa Kỳ năm 1974, một xứ không có dân chủ mà muốn đạt thỏa ước mậu dịch bình thường thì phải tôn trọng quyền tự do di dân, gọi là Tu chính án Jackson-Vanik, hoặc được Tổng thống Mỹ yêu cầu Quốc hội đặc miễn từng năm. Nếu muốn khỏi bị cứu xét hàng năm và được quy chế ấy một cách thường trực, vĩnh viễn, Việt Namcần sự thỏa thuận của Quốc hội. Điều ngoắt ngoéo ở đây là tổ chức WTO không chấp nhận thủ tục đặc miễn từng năm như vậy, cho nên nếu muốn cho phép Việt Nam gia nhập WTO, Quốc hội Hoa Kỳ phải vĩnh viễn chấp nhận quy chế mậu dịch bình thường cho Việt Nam, là điều Hà Nội đang vận động rất mạnh.

 

Hỏi: Theo dõi tình hình này, ông dự đoán ra sao về kết quả vận động ấy"

 

- Khi đàm phán với phái đoàn của Việt Nam, phái đoàn của Mỹ thường xuyên tham khảo ý kiến của bộ Ngoại giao, của Quốc hội và của doanh giới Hoa Kỳ để đạt thỏa thuận từ các thành phần liên hệ bên phiá Hoa Kỳ. Việc họ chấp nhận cho Việt Nam một thời hạn là 12 năm vẫn thuộc loại quốc gia chưa có kinh tế thị trường đích thực, so với 15 năm của Trung Quốc, cho thấy thiện chí biệt đãi từ phiá Hoa Kỳ. Tuy nhiên, vì Việt Nam chưa có nền pháp quyền nhà nước đáng tin, tức là luật lệ chưa có sức cưỡng hành đúng đắn so với đảng quyền mờ ảo và mờ ám phía sau, và lại thường vi phạm tự do và nhân quyền của người dân trong nước, nên Quốc hội Mỹ có thể sẽ nêu vấn đề khi thảo luận về quy chế mậu dịch bình thường và vĩnh viễn.

 

Tôi dự đoán là cuối cùng thì Quốc hội Hoa Kỳ cũng phê chuẩn việc này, nhưng có thể đề ra một điều kiện cho bộ Ngoại giao Mỹ là hàng năm phải báo cáo với Quốc hội là sau khi đạt thỏa thuận về tự do thương mại với Mỹ, Việt Nam có cải thiện tình hình dân chủ và nhân quyền không. Nếu vẫn còn tình trạng đáng tiếc ấy thì dù có quy chế mậu dịch bình thường và là hội viên của WTO, Việt Namcó thể vẫn gặp khó khăn về mậu dịch từ phía Quốc hội, với nhiều luật lệ khác được Quốc hội ban hành. 

 

Hỏi: Bây giờ, chúng ta nói đến chuyện tương lai, Việt Namcó lợi gì khi gia nhập tổ chức WTO"

 

- Câu hỏi đầu tiên của kinh tế học, là "lợi cho ai"" Khi Việt Namtrở thành hội viên WTO, người dân nói chung được lợi vì làm ăn mua bán dễ dàng hơn với hầu hết mọi quốc gia trên thế giới. Để so sánh thì ta hãy nhớ đến thời kỳ ngăn sông cấm chợ ngày xưa so với tình hình sinh hoạt ngày nay thì rõ. Thứ nữa, sau khi gia nhập WTO, Việt Namphải chấp nhận những luật lệ quy định của thế giới và không thể tiện thiện làm luật theo lối chủ quan, khờ khạo hoặc có dụng ý riêng của đảng cầm quyền, nhờ vậy mà việc làm luật và thi hành luật pháp sẽ thông thoáng và minh bạch hơn. Luật lệ công minh - công bằng và minh bạch - là điều có lợi rất nhiều cho người dân, một mối lợi không thuần tuý kinh tế.

 

Tuy nhiên, vì quy luật "khó người khó ta, dễ người dễ ta", việc mở cửa làm ăn rộng rãi như vậy cũng khiến Việt Namphải mở cửa cạnh tranh với các nước khác ngay trên thị trường của mình. Vì vậy, luật chơi sẽ thay đổi và một số thành phần sẽ phải thay đổi quy cách kinh doanh và sinh hoạt của mình, nếu không nổi thì sẽ bị thiệt, hoặc thậm chí phá sản.

 

Hỏi: Ông có thể đơn cử cho một số thí dụ về lợi hại hay không"

 

- Nói chung, khi là thành viên của WTO, Việt Namcó thể bán hàng cho các nước khác với thuế suất nhập nội là 5%, thay vì ba bốn chục phần trăm như hiện nay. Các doanh nghiệp hay ngành nghề hướng về xuất khẩu đều có mối lợi lớn so với hiện nay. Ngược lại, từ nay Việt Nam sẽ phải chấp nhận thuế suất 5% đó cho hàng hoá nước ngoài bán vào thị trưòng của mình, nếu không cải tiến về quản trị và kinh doanh thì mình khó cạnh tranh với làn sóng ngoại hoá ấy. Kết cuộc thì dân chúng được mua hàng rẻ, nhưng các doanh nghiệp hay ngành nghề được bảo vệ như hiện nay, thí dụ doanh nghiệp và ngân hàng của nhà nước, sẽ khốn đốn, và người dân làm việc tại các nơi ấy có khi bị thiệt thòi hoặc mất việc. Thí dụ cụ thể là khi nhà nước bỏ bốn tỷ ra yểm trợ ngành dệt sợi của Việt Namthì đấy là một biện pháp bảo vệ mà Hoa Kỳ đòi bãi bỏ và Việt Namđành chịu. Những ngành được nâng đỡ hay bảo vệ vì vậy sẽ gặp khó khăn nếu không sửa soạn thay đổi.

 

Hỏi: Nếu luật chơi là một triển vọng lớn với những thách thức cũng gay go không kém, Việt Namcần phải làm gì"

 

- Tôi nghĩ là trước tiên phải làm một cuộc cách mạng về thông tin, là thông báo rồi tổ chức học tập, tìm hiểu về những quy định mới, về tình hình thị trường của thế giới lẫn của mình, hầu mọi người đều biết trước và sửa soạn. Đổi mới hay không chính là ở lối suy nghĩ và làm việc và điều ấy đòi hỏi thông tin thông thoáng.

 

Thứ nữa là thúc đẩy cải cách hành chính công quyền cho hữu hiệu hơn vì bộ máy hành chính Việt Namchưa được xây dựng cho nếp sinh hoạt kinh tế tự do với luật lệ công minh. Trong khi ấy và đây là việc trước mắt, Quốc hội Việt Namphải ráo riết hoàn chỉnh hệ thống luật lệ phù hợp với những đòi hỏi của WTO, càng sớm thì càng hoàn tất giai đoạn đa phương ta đã nói ở trên.

 

Ngần ấy vấn đề, như thông tin, cải cách hành chính và hoàn chỉnh luật lệ, đòi hỏi một điều kiện tiên quyết, là đảng Cộng sản Việt Nam phải duyệt lại vai trò của mình và tăng cường vai trò của nhà nước, Quốc hội và Chính phủ, để nhà nước thực sự phục vụ dân chứ không phải là một công cụ của đảng.

 

Hỏi: Câu hỏi cuối, Hoa Kỳ được lợi gì khi thỏa thuận cho Việt Namgia nhập WTO"

 

- Về mặt tâm lý, Hoa Kỳ muốn bình thường hoá quan hệ đôi bên một cách toàn diện và thực sự cũng muốn Việt Namphát triển trong ổn định vì đấy là một yêu cầu về an ninh trong toàn khu vực.

 

Về mặt kinh tế, các doanh nghiệp đầu tư hoặc xuất khẩu vào Việt Nam cũng muốn Việt Nam trở thành một thị trường bình thường, đáng tin, an toàn và có lợi. Họ muốn chính quyền, cả Hành pháp lẫn Quốc hội, tạo điều kiện thuận tiện cho việc bình thường hoá ấy.

 

Ngược lại, một số doanh nghiệp hay ngành nghề tại Mỹ có thể gặp sự cạnh tranh của hàng hoá Việt Nam thì nêu vấn đề, thí dụ như dệt sợi hay thủy sản, và cũng vận động để bảo đảm là sự cạnh tranh này phải được thể hiện công bằng.

 

Dù sao, đối với kinh tế Mỹ, thị trường Việt Nam chưa đáng kể, xuất khẩu vào Việt Nam mới chỉ chiếm 1% của tổng số xuất khẩu của Hoa Kỳ, cho nên Việt Nam đừng nghĩ rằng phiá Hoa Kỳ có những ý đồ này khác.

 

Kinh nghiệm toàn cầu cho thấy tự do mậu dịch và đầu tư cuối cùng có lợi cho mọi người và người dân ở các xứ tự do nhất cũng có mức sống cao nhất và không nhất thiết là xứ này có lợi thì xứ khác bị thiệt theo khái niệm trao đổi kinh tế là có bóc lột. Khái niệm đôi bên cùng có lợi được họ gọi là "win-win situation", khi nói về việc Việt Namgia nhập WTO.

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Sky River Casino vô cùng vui mừng hào hứng tổ chức chương trình Ăn Tết Nguyên Đán với những giải thưởng thật lớn cho các hội viên Sky River Rewards. Chúng tôi cũng xin kính chúc tất cả Quý Vị được nhiều may mắn và một Năm Giáp Thìn thịnh vượng! Trong dịp đón mừng Năm Mới Âm Lịch năm nay, 'Đội Múa Rồng và Lân Bạch Hạc Leung's White Crane Dragon and Lion Dance Association' đã thực hiện một buổi biểu diễn Múa Lân hào hứng tuyệt vời ở Sky River Casino vào lúc 11:00 AM ngày 11 Tháng Hai. Mọi người tin tưởng rằng những ai tới xem múa lân sẽ được hưởng hạnh vận.
Theo một nghiên cứu mới, có hơn một nửa số hồ lớn trên thế giới đã bị thu hẹp kể từ đầu những năm 1990, chủ yếu là do biến đổi khí hậu, làm gia tăng mối lo ngại về nước cho nông nghiệp, thủy điện và nhu cầu của con người, theo trang Reuters đưa tin vào 8 tháng 5 năm 2023.
(Tin VOA) - Tổ chức Phóng viên Không Biên giới (RSF) vào ngày 13/9 ra thông cáo lên án Việt Nam tiếp tục lạm dụng hệ thống tư pháp để áp đặt những án tù nặng nề với mục tiêu loại trừ mọi tiếng nói chỉ trích của giới ký giả. Trường hợp nhà báo tự do mới nhất bị kết án là ông Lê Anh Hùng với bản án năm năm tù. RSF bày tỏ nỗi kinh sợ về bản án đưa ra trong một phiên tòa thầm lặng xét xử ông Lê Anh Hùng hồi ngày 30 tháng 8 vừa qua. Ông này bị kết án với cáo buộc ‘lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của Nhà nước’ theo Điều 331 Bộ Luật Hình sự Việt Nam
Từ đầu tuần đến nay, cuộc tấn công thần tốc của Ukraine ở phía đông bắc đã khiến quân Nga phải rút lui trong hỗn loạn và mở rộng chiến trường thêm hàng trăm dặm, lấy lại một phần lãnh thổ khu vực đông bắc Kharkiv, quân đội Ukraine giờ đây đã có được vị thế để thực hiện tấn công vào Donbas, lãnh phổ phía đông gồm các vùng công nghiệp mà tổng thống Nga Putin coi là trọng tâm trong cuộc chiến của mình.
Tuần qua, Nước Mỹ chính thức đưa giới tính thứ ba vào thẻ thông hành. Công dân Hoa Kỳ giờ đây có thể chọn đánh dấu giới tính trên sổ thông hành là M (nam), F (nữ) hay X (giới tính khác).
Sau hành động phản đối quả cảm của cô trên truyền hình Nga, nữ phóng viên (nhà báo) Marina Ovsyannikova đã kêu gọi đồng hương của cô hãy đứng lên chống lại cuộc xâm lược Ukraine. Ovsyannikova cho biết trong một cuộc phỏng vấn với "kênh truyền hình Mỹ ABC" hôm Chủ nhật: “Đây là những thời điểm rất đen tối và rất khó khăn và bất kỳ ai có lập trường công dân và muốn lập trường đó được lắng nghe cần phải nói lên tiếng nói của họ”.
Mạng Lưới Nhân Quyền Việt Nam cử hành Ngày Quốc tế Nhân Quyền Lần Thứ 73 và Lễ Trao Giải Nhân Quyền Việt Nam lần thứ 20.
Sau hơn 30 năm Liên bang Xô Viết sụp đổ, nhân dân Nga và khối các nước Đông Âu đã được hưởng những chế độ dân chủ, tự do. Ngược lại, bằng chính sách cai trị độc tài và độc đảng, Đảng CSVN đã dùng bạo lực và súng đạn của Quân đội và Công an để bao vây dân chủ và đàn áp tự do ở Việt Nam. Trích dẫn chính những phát biểu của giới lãnh đạo Việt Nam, tác giả Phạm Trần đưa ra những nhận định rất bi quan về tương lai đất nước, mà hiểm họa lớn nhất có lẽ là càng ngày càng nằm gọn trong tay Trung quốc. Việt Báo trân trọng giới thiệu.
Tác giả Bảo Giang ghi nhận: “Giai đoạn trước di cư. Nơi nào có dăm ba cái Cờ Đỏ phất phơ là y như có sự chết rình rập." Tại sao vậy? Để có câu trả lời, mời bạn đọc vào đọc bài viết dưới đây của nhà văn Tưởng Năng Tiến.
Người cộng sản là những “kịch sĩ” rất “tài”, nhưng những “tài năng kịch nghệ” đó lại vô phúc nhận những “vai kịch” vụng về từ những “đạo diễn chính trị” yếu kém. – Nguyễn Ngọc Già (RFA).. Mời bạn đọc vào đọc bài viết dưới đây của phó thường dân/ nhà văn Tưởng Năng Tiến để nhìn thấy thêm chân diện của người cộng sản.
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.