Dọn Qua Nhà Rẻ Mà Không Có Lời
Nhiều khi người ta đắn đo suy nghĩ, rằng mình dọn nhà qua một khu rẻ hơn thì có khi sẽ tiết kiệm được tiền. Một thí dụ cụ thể là từ quận Cam quá đắt mà chuyển về khu vực Riverside thì sẽ tiết kiệm được tiền nhà dù có bất lợi đôi chút khi bị kẹt xe trên xa lộ 15 và 91.
Lối tính toán ấy rất phổ thông trong thành phần có lợi tức thấp.
Tuy nhiên, các cụ mình ở nhà có dạy, ba lần dọn nhà bằng một lần cháy nhà, và trung tâm Center for Housing Policy đặt trụ sở tại Washington cũng vừa có một phúc trình xác nhận điều ấy ở một khía cạnh khác.
Sau khi khảo sát tình hình sinh hoạt của các gia đình có lợi tức bậc trung và loại thấp tại 28 khu vực gia cư của toàn quốc, trung tâm này cảnh báo rằng việc di chuyển qua những khu vực rẻ tiền sẽ là một khoản chi không rẻ. Với loại gia đình có mức lợi tức đồng niên (toàn năm) từ 20 đến 50 ngàn thì tiền nhà và tiền di chuyển sẽ ngốn hết 57% lợi tức (tại San Francisco thì mất đến 63% dù thành phố này nổi tiếng với chủ trương của chính quyền sở tại là… “nâng đỡ người nghèo”!)
Nhìn trên toàn quốc thì, ngược với sự suy đoán thông thường, nếu di chuyển từ những nơi nhà cửa đắt giá như Orange qua Riverside của California hoặc từ California về các tiểu bang nhà rẻ như Texas hay Georgia thực ra không có lợi.
Một thí dụ là tại San Diego, nơi mà giá trung vị của một ngôi nhà là 613 ngàn bạc, đắt gấp ba giá trung vị của ngôi nhà ở Dallas. Nghĩ như vậy thì ai chẳng đoán rằng nếu chuyển qua đó sống thì có khi tiết kiệm được tiền nhà, ít ra cũng một nếu không là hai phần ba. Sự thật lại khác. Một gia đình đi làm tại San Diego phải tốn 59% lợi tức đồng niên cho hai mục là tiền nhà và tiền di chuyển, tại Dallas hai mục ấy tốn 57%! Sai biệt chỉ có 2%!
Lý do" Gia đình ở Dallas mất 26% lợi tức cho tiền nhà (so với 31% tại San Diego), nhưng tốn rất nhiều thời giờ và tiền bạc cho việc chuyển vận đi làm.
Một cách tính trật nữa là tìm ra khu rẻ tiền để đỡ tiền nhà thì dù đi làm có cực hơn, xa hơn và lâu hơn cũng vẫn là có lợi. Thực ra sẽ lỗ nặng. Tính trung bình toàn quốc thì người ta phải đi làm xa hơn chừng 12 dậm, khứ hồi là 24, và đổ xăng nhiều hơn, ít thời giờ hơn cho việc khác, kể cả chăm sóc con cái gia đình.
Kết luận là đừng dại mà vội đi, rồi khi muốn về thì cũng hết đất vì tại những khu gia cư cao giá, giá nhà sẽ tăng mạnh hơn trong một khoảng thời gian ngắn hơn!