Bài báo của Ana Radelat đăng trên tờ Gannett News Service báo động về tình hình hàng ngàn lính Mỹ đào ngũ. Bài báo viết.
Bị lôi cuốn bởi làn sóng yêu nước dâng lên sau cuộc tiến chiếm của Hoa Kỳ vào Iraq, Chris Magaoay liền gia nhập Hải quân vào Tháng 11-2004. Vừa mới kết hôn, Magaoay nghĩ rằng nghiệp binh sẽ cho phép anh tiếp tục sự học ở trường đại học cộng đồng sau này, giúp ích cho đất nước và dẫn dắt cuộc đời anh đi đúng hướng.
Nhưng chưa đầy hai năm sau, Magaoay trở thành một trong hàng ngàn lính đào ngũ, thà chọn cuộc sống lưu đày chung thân hoặc phải ra tòa án binh còn hơn đi chiến đấu ở Iraq hoặc Afghanistan. Magaoay sinh quán ở Hawaii cho rằng anh ta đã có một thời gian dài để 'nhận thức về những gì đang xảy ra và chiến tranh là phi lý.'
Tướng Bryan Hilferty, phát ngôn viên Lục Quân cho rằng một số lớn lính đào ngũ vì vấn đề cá nhân họ, gia đình hoặc vì tiền bạc, chứ không vì những mục tiêu chính trị hay ý thức lương tâm.
Theo Bộ Quốc Phòng, kể từ năm 2000, có khoảng 40,000 lính thuộc các binh chủng đã đào ngũ, trong đó hơn phân nửa phục vụ trong các đơn vị Lục Quân. Lục Quân cũng nói rằng con số này đã giảm hàng năm kể từ khi Hoa Kỳ bắt đầu mở cuộc chiến tranh chống khủng bố tại Afghanistan. Tuy nhiên, những người chống chiến tranh thì nói rằng số lượng lính đào ngũ lớn hơn số được tuyển dụng vào quân đội.
Eric Seitz, luật sư đại diện trung úy Lục Quân Ehren Watada, viên chức chỉ huy đầu tiên đã từ chối việc dàn quân tại Iraq đã tố giác lãnh đạo Bộ Quốc Phòng là những người nói dối từ cuộc chiến tranh VN cho đến nay. Watada nói rằng anh ta không bác bỏ chiến tranh nhưng cho rằng cuộc xung đột tại Iraq là phi lý. Lục Quân đã bác yêu cầu xin hồi hưu của Watada và dự tính sẽ đưa anh ta ra tòa.
Lần cuối cùng quân đội Hoa Kỳ xử một lính đào ngũ là trong cuộc chiến tranh thế giới lần thứ II nhưng sẽ có hàng trăm lính phải ra tòa án quân sự và bị ngồi tù mỗi năm.
Một phúc trình của Lục Quân trong năm 2002 nói rằng tình trạng đào ngũ có khuynh hướng xấu hơn trong suốt thời gian chiến tranh, nhất là khi có nhu cầu tăng lính và khi cơ quan tuyển mộ không tuân hành đúng các tiêu chuẩn tuyển quân. Phúc trình này xác định khuynh hướng đào ngũ thường xảy ra ở những người học vấn thấp và người phạm pháp, hơn là những người khác thuộc các thành phần khác.
Các vị chỉ huy Lục Quân sẽ quyết định giáo dục lính đào ngũ và đưa họ trở lại quân đội hay sẽ đưa họ ra tòa án binh. Cũng có thể quyết định đầu tiên sẽ được thực hiện vì chi phí tuyển dụng và huấn luyện một vị trí trong quân đội trung bình lên tới 38,000 đô.
Jeffry House, một luật sư ở Toronto đại diện Magaoay và một số lính đào ngũ khác nói rằng có 200 lính Mỹ đào ngũ đang sống ở Canada. Họ không xin tị nạn và đang sống một cách lén lút.
Cũng giống như nhiều người khác, House đã chạy trốn sang Canada để khỏi đi lính ở VN. Khoảng 50,000 người Mỹ đã tìm cuộc sống hợp lệ ở Canada trong suốt thời gian chiến tranh VN.