Hình tài liệu: DB Lynn Daucher và Trần Thái Văn trong cuộc họp báo về US-VN WTO tháng 7/06
Westminster (CA) -- Ngày 1 tháng 8 vừa qua, Ủy Ban Tài Chánh Thượng Viện Hoa Kỳ vừa thông qua dự luật S-3495 trao Quy Chế Thương Mại Bình Thường Vĩnh Viễn (PNTR) cho Việt Nam. Dự án này cần được biểu quyết trong phiên họp khoáng đại tại Thượng Viện. Qui chế này là cửa ngõ giúp Việt Nam có thể gia nhập Tổ Chức Mậu Dịch Thế Giới (WTO), chưa ráo mực đã bị kẹt lại tại Thượng Viện ngày 3 tháng 8, 2006.
Nguồn tin của ký giả Kristi Elllis thuộc báo Womens Wear Daily viết từ Hoa Thịnh Đốn cho biết hai Thượng Nghị Sĩ liên bang, Lindsey Graham (R., S.C) và Elizabeth Dole (R., N.C), đại diện giới may mặc Hoa Kỳ, đã yêu cầu Thượng Viện giữ lại việc bàn thảo và bỏ phiếu qui chế PNTR cho Việt Nam vì có thể làm thiệt hại đến ngành nghề này.
Thượng Nghị Sĩ Lindsey Graham cùng với Thượng Nghị Sĩ Elizabeth Dole đã trì hoãn dự luật PNTR. Quyết định của 2 nhà lập pháp này buộc Tòa Bạch Ốc và cấp lãnh đạo khối Cộng Hòa phải giải đáp những quan ngại của họ và nhượng bộ các nhà sản xuất hàng dệt. Bà Dole đang kiếm vài giải pháp trong dự luật này nếu muốn bà rút lại sự trì hoãn. Các giải pháp đó bao gồm sự gia tăng chỉ tiêu cho hàng may dệt từ Việt Nam, nới rộng chương trình kiểm soát chống sự phá giá của hàng Việt Nam và quy định Văn Phòng Đại Diện Mậu Dịch Hoa Kỳ phải điều tra và chống lại những số tiền trợ cấp nhà nước Việt Nam trợ giúp cho các công ty quốc doanh của mình trong ngành may dệt.
Phát ngôn viên Tổ chức mậu Dịch Hoa Kỳ cho biết văn phòng bà biết đến trở ngại này và đang tìm giải pháp dung hòa cho vấn đề.
Việc hai Thượng Nghị Sĩ Dole và Graham đình hoãn qui chế PNTR vô thời hạn cho VN có thể gây trở ngại về pháp lý cho việc giao thương Mỹ-Việt song phương chưa được hưởng qui chế thuế khóa với giá thấp.
Bản tin cũng cho biết thêm, các nhà lãnh đạo khối Cộng Hòa sẽ không cứu xét vấn đề PNTR sau ngày Quốc Hội Hoa Kỳ đi nghỉ về, khoảng đầu tháng 9. Tuy nhiên, một trở ngại khác có thể xẩy đến là Quốc Hội Hoa Kỳ lại sẽ hoãn các phiên họp vào tháng 10 để cho các vị dân cử về địa phương để vận động tranh cử vào đầu tháng 11.
Văn phòng Thượng Nghị Sĩ Chuck Grassley, chủ tịch Ủy Ban Tài Chánh đã từ chối trả lời tình trạng pháp lý cho phép Việt Nam được hưởng qui chế PNTR. Trong lúc đó, hành pháp hy vọng Quốc Hội liên bang sẽ chấp thuận qui chế PNTR cho Việt Nam trước khi Tổng Thống Bush đi họp Thượng Đỉnh Kinh Tế Á Châu Thái Bình Dương vào tháng 11 này tại Hà Nội.
Cộng đồng Việt Nam tại Hoa Kỳ, qua các tổ chức tôn giáo, tranh đấu nhân quyền cho Việt Nam và hai dân biểu tiểu bang California Lynn Daucher, Trần Thái Văn đang nỗ lực đáng kể để vận động với các dân biểu liên bang trong đó có các ông Ed Royce, Dana Rohrabacher, Chris Smith, Frank Wolf... để yêu cầu họ đặt ra một số điều kiện liên quan đến quyền lợi kinh tế và vận động tự do, tôn giáo cho Việt Nam.
Hiệp định Mậu Dịch Mỹ-Việt hiện nay cho phép Việt Nam nhập cảng các ấn phẩm, sách báo, điện ảnh, DVD, CD, băng nhạc tự do vào Hoa Kỳ. Trong khi giới thương gia Mỹ gốc Việt không được xuất cảng các sản phẩm tương tự nêu trên vào Việt Nam. Còn về tôn giáo và nhân quyền, Việt Nam vẫn còn nằm trong danh sách các nước đáng quan tâm.
“Chúng ta không thể ngồi yên để cho Qui chế PNTR được thông qua một cách không công bằng. Hơn nữa nhân dân Việt Nam xứng đáng được hưởng tự do tôn giáo, dân chủ như các quốc gia tiến bộ khác. Chúng tôi kêu gọi mọi người, đoàn thể, tổ chức nhân quyền hợp lực cùng Dân Biểu Văn và tôi để tranh đấu cho quyền lợi của chúng ta”, bà Dân biểu Lynn Daucher nói.