Bản tin ngày 19-01-2001
I- Cộng sản lại phá hoại Giáo phận Huế
Giữa lúc nhân dân và các cộng đồng tôn giáo toàn quốc đang sôi sục đòi chính quyền CSVN trả lại ruộng đất, nhà cửa đã chiếm dụng cách bất công từ bao lâu nay, đồng thời yêu cầu nhà nước giữ nguyên trạng các cơ sở đang trong vòng tranh chấp kiện tụng, thì tại Huế, chính quyền tỉnh Thừa Thiên đã ngang nhiên cho đập phá Nhà nguyện đã được thánh hiến của Tiểu Chủng Viện Hoan Thiện ở số 11 Đống Đa, Huế.
A- Sau khi ăn cướp, giờ lại đập phá nơi đào tạo linh mục Công giáo
Trong ngày tĩnh tâm tháng (08-01-2002) của các linh mục thuộc 5 Giáo hạt Tổng Giáo Phận Huế tại Nhà Chung, cha Phêrô Nguyễn Hữu Giải (nguyên Giám đốc TCV Hoan Thiện) đã xúc động thông tin cho toàn thể anh em linh mục biết:
1. Sau khi dùng bạo lực cưỡng chiếm Tiểu Chủng Viện Hoan Thiện cuối năm 1979 và sử dụng nó cho đến nay, từ đầu năm 2002, nhà nước CS đã cho đập phá các bức tường bằng kính, bằng tôn và các cây thánh giá bên trong Nhà nguyện (hình đa giác) đã được thánh hiến của Tiểu Chủng Viện. Phần tường bê-tông vẫn giữ nguyên.
Làm thế vì nhà nước có chương trình biến Nhà nguyện thành võ đài và sân cỏ sau Nhà nguyện thành hồ bơi cũng như thành khu giải trí.
Ngôi nhà lầu 3 tầng (kể cả tầng trệt) hình chữ U trước Nhà nguyện (xưa là nơi sinh hoạt của các tiểu chủng sinh) sẽ được nâng thêm 1 tầng nữa.
Toàn thể cơ sở Tiểu Chủng Viện Hoan Thiện bị chia làm ba cơ quan: trung học Nguyễn Chí Diễu, trường dạy nghề, khu giải trí.
2. Việc Nhà nước cưỡng chiếm TCV Hoan Thiện đã diễn tiến như sau:
Năm 1979, từ 03 đến 19 tháng 12, bằng cách tự động cắt hộ khẩu, Nhà nước lần lượt trục xuất 114 tiểu chủng sinh đã tốt nghiệp cấp III và đang học các môn giáo lý.
- Ngày 13, gửi văn thư số 2342 QĐ/UB công lập hóa Tiểu Chủng Viện.
- Ngày 19, tuyên bố Ty Giáo dục là sở hữu chủ của cơ sở 11 Đống Đa, Huế.
- Ngày 22, trục xuất 1 chị giúp việc, 3 nữ tu Mến Thánh Giá, 3 linh mục là cha Phêrô Nguyễn Hữu Giải (giám đốc), cha Batôlômêô Nguyễn Phùng Tuệ (linh hướng) và cha Anrê Nguyễn Văn Phúc (quản lý), cũng bằng cách tự động cắt hộ khẩu của họ.
Linh mục Giám đốc phải rời khỏi TCV Hoan Thiện vào lúc 19 giờ cùng ngày để đến cư trú tại Nhà Chung, 37 Phan Đình Phùng, Huế.
3. Khi Nhà nước tiến hành việc chiếm Tiểu Chủng Viện, Tòa Tổng Giám Mục (Đức Cha Philipphê Nguyễn Kim Điền) đã kịch liệt phản đối, không ký chấp nhận cũng như không ký bàn giao sau mấy ngày "làm việc" tại văn phòng TCV với bầu khí rất căng thẳng, đầy tính trù dập (một mình cha Giải phải đương đầu với gần 10 người của chính quyền) và trong tình thế "ngoại bất nhập nội bất xuất" (do chính quyền áp đặt, với công an bộ đội vũ trang dày đặc bao vây quanh nhà).
Linh mục Giải, với tư cách Giám đốc và chủ hộ, đã cương quyết không ký thi hành quyết định 2342 QĐ/UB. Cha luôn thẳng thắn khẳng định Tòa Giám Mục là sở hữu chủ hợp pháp của TCV Hoan Thiện, 11 Đống Đa. Cho đến nay, Giáo phận Huế vẫn coi TCV là sở hữu của mình.
4. Sáng 02-01-2002, ông trưởng phòng công an đặc trách tôn giáo của Sở Công an Thừa Thiên Huế (trung tá Pha) có ghé thăm linh mục Giải. Cha Giải đã trình bày chuyện Nhà nước đập phá Nhà nguyện TCV và kịch liệt phản đối việc làm này. Trưởng phòng công an cho biết chính ông cũng mới thấy như vậy hôm qua (01-01-2002) và hứa sẽ điều tra sự việc.
B- Ý đồ của Nhà nước xóa bỏ Tiểu Chủng Viện Hoan Thiện.
1. Những âm mưu đen tối và thô bỉ
Ngay đầu tháng 5-1975, Tiểu Chủng Viện Hoan Thiện sinh hoạt lại như thường sau gần 2 tháng tạm nghỉ vì chính biến. Cha Gioan Nguyễn Lợi làm giám đốc. Nhưng đến tháng 8-1975 thì cha Phêrô Nguyễn Hữu Giải lên thay.
Điều mới mẻ là các chủng sinh được theo học các lớp phổ thông tại các trường Trung Học trong thành phố Huế (Quốc Học chẳng hạn). Tiểu Chủng Viện được các cơ quan hành chánh, các cấp chính quyền công nhận. Tờ hộ khẩu thường trú hộ tập thể vẫn ghi là "Tiểu Chủng Viện Hoan Thiện, 11 Đống Đa, Huế".
Tuy nhiên, Nhà nước Cộng sản vô thần đã nuôi dự định xóa bỏ Tiểu Chủng Viện và ý đồ này ngày càng rõ nét qua nhiều sự kiện. Từ việc áp lực mượn nhà, mưu chụp mũ "ổ phản động" (ngay từ tháng 6.1975; xin xem hồ sơ dưới đây về Vụ áp lực của Ban Quân sự Quân quản) đến việc thương thảo chia đôi Tiểu chủng viện (phần nhà chữ U thuộc Giáo hội, phần nhà mới -dãy lầu bẻ góc- thuộc Nhà nước). Nhưng mọi toan tính ý đồ phá hoại đều đụng phải thái độ phản kháng cương quyết của Đức TGM Nguyễn Kim Điền và của ban điều hành TCV, đặc biệt là cha giám đốc Nguyễn Hữu Giải. Cuối cùng, Nhà nước phải sử dụng luật rừng qua văn thư số 2342 QĐ/UB tháng 12.1979 để cưỡng chiếm, xóa sổ sự hiện hữu của một cơ chế có từ 239 năm trên 3 tỉnh thuộc Giáo phận Huế (1740-1979: 10 chủng viện nối tiếp nhau. Riêng TCV Hoan Thiện có từ năm 1961)! Và nay thì họ muốn xóa sạch những dấu tích tôn giáo cuối cùng tại nơi này. (Cây thánh giá cao 2 mét trên tháp chuông nhà nguyện đã bị đốn gãy từ lâu). Phần cha Giám đốc Giải, do thái độ "cứng đầu", "phản động" trong nhiều chuyện nhưng chủ yếu là trong vụ TCV, đã được nhà nước Cộng sản "tặng" cho sáu năm rưỡi lao tù không xét xử (1982-1988). Còn số phận dành cho hai vị khác có liên quan (Đức TGM và cha Thư ký Nguyễn Văn Lý) thì chúng ta đã biết thế nào rồi.
2. Vài câu chuyện chung quanh việc Nhà nước công lập hóa TCV Hoan Thiện.
Khi xem xét giấy tờ của Tiểu Chủng Viện tại Ty Giáo dục tỉnh Thừa Thiên (chế độ cũ), thấy nó được liệt vào dạng tư thục, Nhà nước CS đã chụp ngay cơ hội mà nói: "TCV trước đây là một trường trung học, thành thử phải được giao cho Nhà nước quản lý".
Cha Giám đốc Giải trả lời: "TCV Hoan Thiện tự bản chất là nơi đào tạo các mầm non ơn gọi linh mục, theo đúng truyền thống công giáo bao đời. Tổ chức và sinh hoạt của TCV chứng tỏ điều đó. Việc Chính quyền trước 75 có nhã ý cho phép TCV nên như một trường trung học, nghĩa là vẫn học ở TCV mà có thể đi thi để lấy bằng cấp (Trung học, Tú tài) của nhà nước, đó là chuyện phụ tùy thôi. Điều ấy chỉ có nghĩa là họ công nhận TCV dạy văn hóa đầy đủ, đàng hoàng".
Đức Cha Philipphê Nguyễn Kim Điền thì dùng một kiểu so sánh đầy hình tượng: "Đâu phải mọi con bò có bướu đều gọi là bò u! Bò thường mà cày ruộng lâu năm thì cũng có bướu đó chứ! Nhưng có phải vì thế mà xếp nó vào chủng loại bò u không nào"". Và dịp Giáng sinh năm 1979, sau khi TCV bị cướp, Đức Cha đã truyền lệnh cho mọi nhà thờ trong Giáo phận không được trang hoàng bên ngoài, hầu tỏ dấu phản đối chính quyền đàn áp và để tang cho TCV.
Phần cha Micae Nguyễn Đình Lành, bề trên dòng Chúa Cứu Thế Huế lúc ấy, thì đã nói như sau trong một bài giảng lễ: "Anh chị em thân mến, Nhà nước vừa mới chiếm TCV Hoan Thiện, đuổi các cha và các chú đi, lấy cớ đó là một trường trung học, phải giao cho Nhà nước quản lý. Nay tôi xin hỏi anh chị em: Có trường trung học nào mà không phải ai muốn vào cũng được, song phải là công giáo, có giấy giới thiệu của cha quản xứ, có thi tuyển về môn đời lẫn môn đạo" Có trường trung học nào mà các môn văn hóa là phụ còn các môn tu đức giáo lý là chính" Có trường trung học nào mà mỗi cuối năm đều có thanh lọc và nhiều học sinh bị loại, không phải vì học lực hay thậm chí vì hạnh kiểm, nhưng chủ yếu vì thiếu ý hướng tu trì"..."