Hôm nay,  

Bệnh Bao Tử Thông Thường: Ơï Nóng-heartburn

27/05/200000:00:00(Xem: 23526)
Ợ nóng-heartburn (gastroesophageal reflux) là bệnh thông thường của phần trên bộ máy tiêu hoá. Bệnh do đồ ăn, thức uống trong bao tử dội ngược trở lại, qua ống thực quản.

Nguyên nhân sinh ra ợ nóng:
Bình thường, bắp thịt nằm giữa phần cuối của ống thực quản và phần trên bao tử nơi thực quản. Mỗi khi nuốt, đồ ăn qua ống thực quản, qua nắp (valve) bắp thịt, xuống bao tử, và lập tức nắp bắp thịt khép kín lại. Một vài thứ như: thuốc lá, thuốc uống, rượu, và một vài loại đồ ăn như: chocolate hay bạc hà (mint), đều có thể làm suy yếu nắp bắp thịt, sinh ra ợ chua hay nóng ngực.

Triệu chứng ợ-nóng ngực:
Ợ nóng (gastroesophageal reflux) còn gọi là heartburn.
. Có những triệu chứng khác như đau ngực hay tức ngực.
. Heartburn, ợ nóng, nếu bị đau nhiều và có thể lầm tưởng như lở loét bao tử hay bị cơn đau tim (heart attacks).
. Trong vài trường hợp, heartburn có kèm thêm triệu chứng xuyển hay viêm thanh quản.
. Biến chứng làm cho ho liên tục, đau răng (vì chất chua làm hư răng), lở ống thực quản, hay loại bệnh Barrett có nguy cơ sinh ra ung thư ống thực quản.
. Cũng có vài trường hợp khác, heartburn có thể nhầm lẫn với: đau bắp thịt nơi lồng ngực, đau vì ống thực quản co thắt mạnh, đau vì bệnh túi mật, sạn mật hay lở loét bao tử.

Ai hay bị bệnh ợ nóng"
Có khoảng 10 phần trăm dân chúng bị ợ chua, ợ nóng-heartburn. Đàn ông và đàn bà đều bị bệnh ngang như nhau. Có một số nguyên nhân dễ làm ợ nóng như bao tử lúc nào cũng đầy, chướng bụng, đồ ăn không thể chuy ra khỏi bao tử được. Phần khác là do áp xuất trong bao tử bị tăng cao lên, nhất là khi có bầu, khi bị mập qúa, hay trong bụng có bướu đè vào bao tử. Phần khác nữa là do vị trí lúc nằm ngồi, thí dụ như sau khi vừa ăn no xong đã vi đi nằm.

Trị liệu ợ nóng như thế nào"
. Uống thuốc khử chất chua, có thể tự mua không cần toa như Maalox, Mylanta, v...v..., nhưng phải coi chừng vì khi uống nhiều quá có thể làm tiêu chảy, bón, sạn thận.
. Dùng loại thuốc foaming, ngăn cản không cho ợ, cũng có thể mua tự do (có thể hỏi ý kiến Dược Sĩ).


. Thuốc trị ợ H2 receptor antagonists như Ratinine (Zantac), famotidine (Pepcid), Nizatidine (Axid) và Cimetadine (Tagamet). Có thứ cần toa, cũng có thứ không cần toa, nhưng cũng nên hỏi s kiến bác sĩ gia đình. Nhất là đôi khi cứ tưởng chỉ bị ợ chua thông thường mà trái lại, có thể bị lở loét bao tử, nguy hại, thí dụ: cimetadine có thể phản ứng với nhiều thuốc khác như theophylline, phenytoin, và warfarin. Thuốc H2 antagonists cũng làm chóng mặt, nhức đầu, đôi khi phải giảm thuốc nếu bị yếu thận.
. Proton pump inhibitors là loại thuốc mới cũng dùng để trị ợ nóng, cũng có nhiều công phạt, cần toa bác sĩ: omeprazole (Prilosec), lansoprazole (Prevacid), và rabeprazole (Aciphex).
. Thuốc tác dụng metoclopramide (Reglan). Thuốc cần có toa.(A.D. Garrett, Pharmacy Times, February 2000).
. Sau hết, trong trường hợp bất khả kháng, nếu không chữa được bằng thuốc thì phải giải phẫu, mục đích làm cho nắp bắp thịt giữa bao tử và ống thực quản chắc lại, ngăn chặn không cho đồ ăn đi ngược vào ống thực quản.

Vài lời khuyên thêm để tránh ợ-nóng ngực:
Trước nhất là phải bỏ thuốc lá, tránh uống rượu, giảm cân, không vừa nằm trên giường vừa ăn, mặc quần áo lỏng lẻo, lúc nằm ngủ dùng gối cao. Tránh những đồ ăn, thức uống như: caffeine, chocolate, nước chanh, nước cam, nước cà-chua, đồ ăn có bạc hà (mint). Tránh không ăn no, tránh đồ ăn dầu, mỡ, không uống nước có nhiều hơi (carbonated).

Nên đi gặp bác sĩ:
. Nếu uống thuốc vài tuần mà không thuyên giảm.
. Phân đen như cà phê (vì sợ bị chẩy máu trong bộ máy tiêu hóa).
. Đồ ăn , khi nuốt, như bị dính vào ống thực quản, bị nghẹn.
. Vừa thấy nóng ngực, vừa chảy mồ hôi, vừa khó thở (sợ bị cơn đau tim, heart attacks).
. Ói mửa ra máu.
. Uống thuốc trong vài tuần lễ mà không thuyên giảm.
. Thấy có vẻ hết bệnh, nhưng bệnh lại bị trở lại.
. Thấy mất cân lượng. Thấy đau ngưc, cũng có thể do bệnh tim. Có trường hợp tưởng là ợ chua-nóng ngực-heartburn, mà có thể bị cơn đau tim (heart attacks). Nên liên lạc ngay với bác sĩ gia đình, hay vào nhà thương cấp cứu.

(Bài này viết với mục đích nâng cao kiến thức, không dùng để tự trị bệnh. Nếu bạn có thắc mắc về tình trạng sức khỏe hay thuốc men, xin hỏi bác sĩ gia đình).

Bác Sĩ Trần Mạnh Ngô, M.D., Ph.D., FAAFP; E-mail: nmtran@hotmail.com; Điện Thoại: (714) 547-3915.

In Trang
Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
1234567Trang sauTrang cuối

Rụng tóc (alopecia) thường xảy ra trên da đầu, nhưng cũng có thể xảy ra ở bất kỳ nơi nào trên cơ thể. Rụng tóc là một tình trạng phổ biến và không phải là vấn đề đáng lo ngại. Ở Úc, khoảng một nửa đàn ông ở độ tuổi 50 thường có dấu hiệu hói đầu, và hơn 1/4 phụ nữ trong cùng độ tuổi cho biết tóc họ bị thưa đi. Thường thì vấn đề này là do di truyền. Nếu thấy mình đang bị rụng tóc và đang lo lắng về điều đó, quý vị nên đi khám hoặc hỏi ý kiến bác sĩ để được chẩn đoán trước khi thử bất kỳ phương pháp điều trị nào. Rất nhiều sản phẩm được quảng cáo là có khả năng đảo ngược tình trạng rụng tóc, nhưng lại có rất ít sản phẩm đã được kiểm nghiệm khoa học về hiệu quả.

Hàm răng của bệnh nhân có vẻ như được chăm sóc khá tốt, nhưng nha sĩ James Mancini, giám đốc lâm sàng của Trung Tâm Nha Khoa Meadville ở Pennsylvania, cảm thấy phần nướu có vấn đề. Tình cờ, Mancini có quen biết với bác sĩ của bệnh nhân đó nên đã liên lạc để chia sẻ sự lo ngại – và rồi họ ‘lần’ ra bệnh thật! Mancini cho biết: “Thực ra, Bob mắc bệnh ung thư bạch cầu (leukemia). Dù ông ấy không thấy mệt mỏi hay có các triệu chứng khác, nhưng vấn đề xuất hiện ở phần răng miệng. Khi bác sĩ của Bob biết được tình trạng, Bob đã được điều trị ngay lập tức.”

Thời nay, nhiều người thường bị đau cổ vai gáy, lại còn kèm theo cả đau đầu. Nỗi đau này có thể gây ra thêm nỗi đau khác, không chỉ về mặt vật lý mà còn về mặt tâm sinh lý. Xét về mặt sinh lý, ngày càng có nhiều nghiên cứu chứng minh rằng những cơn đau ở cổ thường khiến cho người ta bị thêm chứng đau đầu. Một nghiên cứu mới được công bố trên tạp chí The Journal of Headache and Pain là nghiên cứu đầu tiên cung cấp những dấu hiệu khách quan về sự liên quan của cơ bắp với tình trạng đau nhức đầu.

Một nghiên cứu mới cho thấy thiếu ngủ không chỉ ảnh hưởng đến tâm trạng và hiệu suất làm việc trong ngày, mà còn có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường loại 2. Theo nghiên cứu được công bố trên tạp chí JAMA Network Open, so với những người ngủ từ 7 đến 8 tiếng mỗi ngày, những người ngủ ít hơn 6 tiếng/ngày có nguy cơ mắc bệnh tiểu đường type 2 cao hơn khi về già.

Khi nói đến việc giữ cho xương khỏe mạnh, nhiều người sẽ nghĩ ngay đến vitamin D, chất dinh dưỡng giúp cơ thể hấp thụ lượng canxi cần thiết để giúp cho bộ xương chắc khỏe. Nhưng dù rằng vitamin D đúng là một chất dinh dưỡng thiết yếu, trong những năm gần đây, các nhà nghiên cứu đã nhận thấy tầm quan trọng của các loại vitamin khác trong việc chống gãy xương (fractures) và bệnh loãng xương, hay bệnh xương xốp (osteoporosis).

Không thể nhìn thấy bằng mắt thường, không có mùi và cũng chẳng có vị, những lượng nhỏ chì (lead) hiện diện trong các vật dụng mà chúng ta sử dụng hàng ngày, trong nhà chúng ta ở, và cả trong nước chúng ta uống. Thậm chí, chì còn xuất hiện trong các bình nước tái sử dụng, như việc phát hiện ra chì trong đáy ly Stanley. Vụ việc đã làm dấy lên nhiều tranh cãi và khơi dậy sự chú ý của người tiêu dùng đối với một vấn đề đã tồn tại từ rất lâu.

Hôm cuối tháng Hai vừa qua, Tòa Tối cao của bang Alabama phán quyết rằng: “Phôi đông lạnh là trẻ em.” Tuyên án này tuy chỉ có uy lực theo Hiến pháp và luật pháp ở Alabama, tuy nhiên, sự bắt đầu này tạo ra tiền lệ cho tất cả những vụ án vế sau của tất cả các bang khác và kề cả hiến pháp Hoa Kỳ, ảnh hưởng đến thời kỳ cho phép phá thai. Nhiều người và nhiều cơ quan sẽ phải chịu trách nhiệm, sẽ bị trừng phạt nếu làm hỏng phôi thai, như một tội giết trẻ em. Phán quyết của Alabama, được công bố hôm thứ Sáu, bắt nguồn từ hai vụ kiện của ba nhóm cha mẹ đã trải qua thủ tục thụ tinh trong ống nghiệm (IVF) để sinh con và sau đó chọn đông lạnh số phôi còn lại. Giáo sư Nicole Huberfeld của Trường Luật Đại học Boston cho biết, đó cũng là một quyết định có thể gây ảnh hưởng lan rộng đến việc sử dụng các phương pháp điều trị sinh sản như thụ tinh trong ống nghiệm (IVF).

Thử tưởng tượng rằng chỉ cần uống một viên thuốc là quý vị sẽ tràn trề năng lượng, da dẻ mịn màng, và tim mạch khỏe re? Các viễn cảnh hấp dẫn này vẫy gọi mãnh liệt mỗi khi chúng ta dạo quanh qua các quầy hàng bán các loại thực dược phẩm bổ dưỡng trong hiệu thuốc, từ các loại viên uống dầu cá (fish oil), bột collagen (collagen powder), kẹo bổ sung ma-giê và muôn hình vạn trạng các loại vitamin.

Hơn một thập niên từ sau cái chết bất ngờ của mẹ, Sehrish Sayani mắc chứng rối loạn tâm thần hậu chấn (PTSD). Suốt những năm đó, những cơn hoảng loạn dữ dội nhất đã giảm dần, nhưng các triệu chứng như nghi ngại thái quá (hypervigilance), trở nên đặc biệt nhạy cảm với một số yếu tố và những giấc ngủ chập chờn đã trở nên quen thuộc trong cuộc sống của cô.

Trong cuốn tiểu thuyết Chuyện Hai Thành Phố (A Tale of Two Cities) của Charles Dickens, được xuất bản năm 1859 và lấy bối cảnh thời Cách Mạng Pháp, có đoạn viết: “Đó là thời đại tốt đẹp nhất, cũng là thời đại tồi tệ nhất, đó là thời đại của sự khôn ngoan, cũng là thời đại của sự ngu xuẩn.” Đại dịch COVID-19 cũng là một thời đại như thế. Một mặt, khoa học đã cứu sống được nhiều người. Chưa đầy một năm sau khi phát hiện virus, Hoa Kỳ đã tạo ra và thử nghiệm vắc xin, rồi cho sản xuất, phân phối và triển khai tiêm chủng hàng loạt miễn phí cho người dân. Ước tính vắc xin COVID đã cứu được ít nhất 3.2 triệu người chỉ riêng ở Hoa Kỳ. Những thành tựu này tạo ra hy vọng về việc chúng ta có thể nhanh chóng ứng phó với đại dịch trong tương lai.
1234567Trang sauTrang cuối
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.