NEW YORK (O.C. Register) - Sau khi sụt giá trong 5 tháng, giá xăng lại chuẩn bị nhảy vọt lên các kỷ lục mới.
Trữ lượng thấp, việc bảo trì các xưởng lọc, và tình hình thiếu điện của Cali có thể kết hợp lại để bơm giá cao tới hơn 2 đô la/gallon, hay có thể vọt tới mức không hình dung nổi 3 đô la/gallon. Các chuyên gia nói là màn tăng giá xăng có thể xảy ra vào tháng tới.
Giá tăng nhiều phần có thể chỉ là tạm thời. Nhưng nếu nó xảy ra, thì đủ thứ khác sẽ tăng theo, thí dụ như giá vé phi cơ, và giá cho mọi sản phẩm được chuyên chở hay sản xuất liên hệ với nhiên liệu.
“Tôi phải nói với quý vị rằng đây là nan đề lớn, cực kỳ lớn vô cùng,” theo lời Tim Hamilton, một tham vấn kỹ nghệ trong ban đặc nhiệm của Bộ Trưởng Tư Pháp California từng nghiên cứu về giá xăng California năm ngoái.
Giá xăng đã tụt dốc từ tháng 9, khi giá trung bình trên tiểu bang tới kỷ lục 1.85 đô/gallon cho loại xăng thường. Giá trung bình hôm Thứ Hai là 1.59 đô/gallon.
Walter Zimmerman, phó chủ tịch United Energy, một hãng tham vấn ở New York City, người từng theo dõi giá xăng trong 20 năm, nói là các dữ kiện ông phân tích cho thấy là giá xăng trên thị trường bán sỉ khi nguồn cung cấp thêm được bán ra có thể lên tới 1.50 đô/gallon vào mùa hè này. Đó là giá mà người ta còn phải cộng thêm từ 45 xu tới 50 xu thuế vào nữa, và rồi cộng thêm khoản tiền lời cho trạm xăng.
Năm nay, có một yếu tố mới nhập cuộc: tình hình tiểu bang cúp điện. Các xưởng lọc dầu không thoát nổi họa này.
Một số xưởng lọc lớn nhất tại tiểu bang - như BP-ARCO và Chevron - tự làm ra điện (nhờ máy phát điện riêng) và có lẽ không bị cúp điện ảnh hưởng.
Nhưng các hãng khác, như Exxon-Mobil ở Torrance và xưởng Valero ở Benicia, phía Bắc San Francisco, lại lệ thuộc vào điện các hãng điện. Exxon-Mobil là xưởng lọc lớn thứ tư cuả tiểu bang. Xưởng lọc Valero, lớn thứ sáu, sản xuất tới 10% lượng xăng cho California.
Nếu điện bị cúp ở một xưởng lọc, thì người ta phaỉ mất tới ba ngày mới cho chạy lại cả xưởng được. Phát ngôn nhân Joanne Weidman của Valero nói, “Chúng tôi lo kinh khủng chuyện mùa hè này. Nếu điện bị cúp chỉ 10 giây đồng hồ thôi, hay là 10 giờ, thì đều có tai hại lớn cho xưởng lọc dầu. Chúng tôi mất cả lô sản lượng.”
Nếu việc tạm nghỉ để bảo quản xưởng hay khi cúp điện, thì nguồn dầu sẽ cạn bớt. Các xưởng sẽ dòm ngó xem lượng dầu bán hàng ngày và sẽ bơm giá lên cho tới khi nhu cầu cân bằng với mức cung, theo lời Hamilton.
Để giảm nhu cầu khoảng 10% tại California, ông nói, giá bán tại các cây xăng sẽ cần phải tới 3 đô la/gallon.