Sau gần 3 chục năm ở hải ngoại, đời sống vật chất của người Việt phần lớn được ổn định. Bây giờ, hầu hết mọi người thích du lịch.
Trong bài này, chúng tôi đề cập vài điều cần thiết trước khi du lịch.
Trước hết, khi du lịch, chúng ta nên tránh uống nươc lã, không ăn rau sống, không ăn trái cây xanh.
Chúng ta phải đề phòng một số bệnh nguy hiểm như sốt vàng da, tê liệt trẻ em, bệnh thương hàn hay dịch tả. Cũng cần đề phòng bệnh rất thông thường ở nhiều nơi như sốt rét.
Chúng ta nên hoạch định chương trình như phải biết rõ nơi mình sẽ đi" dễ bị lây bệnh gì" và cần chủng ngừa những gì" Nhiều khi chúng ta phải sửa soạn cả thábg trước khi du lịch, nhất là nếu bị bệnh tim mạch, bệnh phổi vì phải để ý tới khí hâu, phải để ý nhiệt độ nếu phải leo trèo trên những đồi núi quá cao. Cũng phải đặc biệt lưu ý nếu trong đoàn có trẻ em và phụ nữ mang bầu.
Trước hết là vấn đề chích ngừa. Vì lịch trình chích ngừa thay đổi từng vùng. Cần phải tới hỏi Sở Y tế nơi mình cư ngụ để hỏi xem cần chích ngừa những gì. Bởi mỗi vùng đòi hỏi những loại chích ngừa khác nhau. Trên 50 tuổi phải chích ngừa viêm sưng phổi và ngừa cúm.
Nếu bạn tính đi du lịch Âu Châu" Phải chích vài thuốc căn bản như ngừa phong đòn gánh, ngừa viêm gan A, thương hàn. Chích viêm gan A, 3 tháng trước khi du lịch.
Du lịch vùng Đông Nam Á" Cũng phải ngừa viêm gan A, thương hàn và viêm gam B nếu du lịch quá 6 tháng. Và cần chích ngừa ít ra là 4 tuần trước khi du kịch. Nếu đi lâu hơn 1 tháng hay nếu đi vào những vùng quê, cần chú ý chích ngừa loại viêm óc của người Nhật (Japanese encephalitis) và bệnh chó dại. Ở đây, cũng cần để ý vấn đề ăn uống như ngừa tiêu chảy.
Du lịch Phi Châu" Cần chích ngừa viêm gan A và B, ngừa bệnh thương hàn. Cũng cần lưu ý vấn đề ăn uống. Bạn dễ bị thương hàn khi du lịch Phi Châu, nhất là nếu có trẻ em còn nhỏ tuổi, hoặc đi du lịch quá 3 tuần, hoặc bị bệnh xơ động mạch nặng, có sạn trong túi mật, hoặc gần đây vừa từng bị mổ xẻ như ghép van tim, v..v.., hay bị bệnh yếu miễn nhiễm. Hơn nữa, ở Phi Châu thường có nhiều bệnh xuất hiên bất thường, từng vùng. Những thứ bệnh nguy hiểm như viêm sưng màng óc, tê liệt trẻ em, bệnh sốt vàng da, dịch hạch, lao phổi, v..v..
Du lịch vùng Trung Đông" Cần lưu ý nhiều nhất viêm sưng màng óc.
Du lịch Trung và Nam Mỹ Châu" Cần chích ngừa tê liệt trẻ em. Ngừa sốt vàng da. Ngừa viêm gan A, B, ngừa thương hàn và bệnh chó dại.
Đặc biệt lưu ý ngừa sốt rét. Những vùng dễ bị trùng sốt rét như ở Trung và Nam Mỹ Châu, Phi Châu, Đông Nam Á Châu (Việt Nam, Thái Lan, Cambodia, Lào) và một số quần đảo ngoài Thái Bình Dương. Những thuốc uống ngừa sốt rét gồm có Atovaquone/proguanil, Mefloquine, Doxycycline, Chloroquine, và Proguanil.
Ngừa những bệnh nhiễm trùng khác" Như: tiêu chẩy, nhiễm trùng bộ phận hô hấp, bệnh phong tình, bênh tật liên hệ thời tiết nóng hay ẩm ướt quá độ. Cũng cần để ý sợ bị tai nạn bất thường.
Du lịch mà còn thích du hí, luyến ái thì phải nhớ đeo (áo mưa). Bệnh HIV-AIDs có rất nhiều trong vùng Sahara Phi Châu, Caribbean, Ấn độ, và Đông Nam Á Châu. HIV-AIDS cũng lác đác xuất hiện tại Trung và Nam Mỹ, Nam Thái Bình Dương, và Đông Âu. Tất nhiên cũng phải lưu ý tất cả mọi thứ bệnh hoa liễu khác.
Sau khi du lịch trở về nhà, bệnh nhân phải gặp bác sĩ gia đình ngay nếu thấy nóng sốt, ruột thấy khó chịu hay bao tử lình bình, người cảm thấy đau đớn, bị viêm xoang, hay phát hiện bất cứ triệu chứng gì liên hệ tới nhiễm trùng. Nếu bị nóng, phải để ý bệnh sốt rét hay một số bệnh nhiễm trùng nguy híếm khác khi du lịch. Nên nhớ rằng có trường hợp bạn vẫn có thể bị sốt rét mặc dù đã uống thuốc ngừa sốt rét khi du lịch. Nếu về nhà mà còn bị tiêu chẩy thì phải truy tầm ký sinh trùng như giardiasis. Khi thử máu, xin thử tế bào trắng eosinophilia vì sợ bị mắc bệnh sán lải, v..v..
Trần Mạnh Ngô, M.D., Ph.D., F.A.A.F.P.; E-mail: Tran.Ngo@Verizon.net ; Điện Thoại: (714) 547-3915.
Trong bài này, chúng tôi đề cập vài điều cần thiết trước khi du lịch.
Trước hết, khi du lịch, chúng ta nên tránh uống nươc lã, không ăn rau sống, không ăn trái cây xanh.
Chúng ta phải đề phòng một số bệnh nguy hiểm như sốt vàng da, tê liệt trẻ em, bệnh thương hàn hay dịch tả. Cũng cần đề phòng bệnh rất thông thường ở nhiều nơi như sốt rét.
Chúng ta nên hoạch định chương trình như phải biết rõ nơi mình sẽ đi" dễ bị lây bệnh gì" và cần chủng ngừa những gì" Nhiều khi chúng ta phải sửa soạn cả thábg trước khi du lịch, nhất là nếu bị bệnh tim mạch, bệnh phổi vì phải để ý tới khí hâu, phải để ý nhiệt độ nếu phải leo trèo trên những đồi núi quá cao. Cũng phải đặc biệt lưu ý nếu trong đoàn có trẻ em và phụ nữ mang bầu.
Trước hết là vấn đề chích ngừa. Vì lịch trình chích ngừa thay đổi từng vùng. Cần phải tới hỏi Sở Y tế nơi mình cư ngụ để hỏi xem cần chích ngừa những gì. Bởi mỗi vùng đòi hỏi những loại chích ngừa khác nhau. Trên 50 tuổi phải chích ngừa viêm sưng phổi và ngừa cúm.
Nếu bạn tính đi du lịch Âu Châu" Phải chích vài thuốc căn bản như ngừa phong đòn gánh, ngừa viêm gan A, thương hàn. Chích viêm gan A, 3 tháng trước khi du lịch.
Du lịch vùng Đông Nam Á" Cũng phải ngừa viêm gan A, thương hàn và viêm gam B nếu du lịch quá 6 tháng. Và cần chích ngừa ít ra là 4 tuần trước khi du kịch. Nếu đi lâu hơn 1 tháng hay nếu đi vào những vùng quê, cần chú ý chích ngừa loại viêm óc của người Nhật (Japanese encephalitis) và bệnh chó dại. Ở đây, cũng cần để ý vấn đề ăn uống như ngừa tiêu chảy.
Du lịch Phi Châu" Cần chích ngừa viêm gan A và B, ngừa bệnh thương hàn. Cũng cần lưu ý vấn đề ăn uống. Bạn dễ bị thương hàn khi du lịch Phi Châu, nhất là nếu có trẻ em còn nhỏ tuổi, hoặc đi du lịch quá 3 tuần, hoặc bị bệnh xơ động mạch nặng, có sạn trong túi mật, hoặc gần đây vừa từng bị mổ xẻ như ghép van tim, v..v.., hay bị bệnh yếu miễn nhiễm. Hơn nữa, ở Phi Châu thường có nhiều bệnh xuất hiên bất thường, từng vùng. Những thứ bệnh nguy hiểm như viêm sưng màng óc, tê liệt trẻ em, bệnh sốt vàng da, dịch hạch, lao phổi, v..v..
Du lịch vùng Trung Đông" Cần lưu ý nhiều nhất viêm sưng màng óc.
Du lịch Trung và Nam Mỹ Châu" Cần chích ngừa tê liệt trẻ em. Ngừa sốt vàng da. Ngừa viêm gan A, B, ngừa thương hàn và bệnh chó dại.
Đặc biệt lưu ý ngừa sốt rét. Những vùng dễ bị trùng sốt rét như ở Trung và Nam Mỹ Châu, Phi Châu, Đông Nam Á Châu (Việt Nam, Thái Lan, Cambodia, Lào) và một số quần đảo ngoài Thái Bình Dương. Những thuốc uống ngừa sốt rét gồm có Atovaquone/proguanil, Mefloquine, Doxycycline, Chloroquine, và Proguanil.
Ngừa những bệnh nhiễm trùng khác" Như: tiêu chẩy, nhiễm trùng bộ phận hô hấp, bệnh phong tình, bênh tật liên hệ thời tiết nóng hay ẩm ướt quá độ. Cũng cần để ý sợ bị tai nạn bất thường.
Du lịch mà còn thích du hí, luyến ái thì phải nhớ đeo (áo mưa). Bệnh HIV-AIDs có rất nhiều trong vùng Sahara Phi Châu, Caribbean, Ấn độ, và Đông Nam Á Châu. HIV-AIDS cũng lác đác xuất hiện tại Trung và Nam Mỹ, Nam Thái Bình Dương, và Đông Âu. Tất nhiên cũng phải lưu ý tất cả mọi thứ bệnh hoa liễu khác.
Sau khi du lịch trở về nhà, bệnh nhân phải gặp bác sĩ gia đình ngay nếu thấy nóng sốt, ruột thấy khó chịu hay bao tử lình bình, người cảm thấy đau đớn, bị viêm xoang, hay phát hiện bất cứ triệu chứng gì liên hệ tới nhiễm trùng. Nếu bị nóng, phải để ý bệnh sốt rét hay một số bệnh nhiễm trùng nguy híếm khác khi du lịch. Nên nhớ rằng có trường hợp bạn vẫn có thể bị sốt rét mặc dù đã uống thuốc ngừa sốt rét khi du lịch. Nếu về nhà mà còn bị tiêu chẩy thì phải truy tầm ký sinh trùng như giardiasis. Khi thử máu, xin thử tế bào trắng eosinophilia vì sợ bị mắc bệnh sán lải, v..v..
Trần Mạnh Ngô, M.D., Ph.D., F.A.A.F.P.; E-mail: Tran.Ngo@Verizon.net ; Điện Thoại: (714) 547-3915.
Gửi ý kiến của bạn
