SAN JOSE (TVNs) - Thêm một nhân vật quen thuộc đối cộng đồng, một người có nhiều hoạt động gắn bó với đất nước Việt Nam qua nhiều giai đoạn mà có thể xem là một trong những nhân chứng của thời cuộc vừa đột ngột ra đi vào cuối tuần qua, đó là Tiến Sĩ Patrick Dư Phước Long đã từ trần vào lúc 1:45 trưa ngày thứ bẩy, 3/6/2000, tại bệnh viện San Jose Valley Medical Center.
Những người quen thân với ông bà Dư Phước Long gọi gia đình ông là “gia đình Cảnh sát” vì hai con trai, dâu của ông bà Long là những sĩ quan Cảnh sát phục vụ tại San Jose và Los Angeles. Trưởng nữ của ông bà là cô Thanh Châu, cũng là Tiến sĩ (P.H.D.) tốt nghiệp tại Hoa Kỳ như thân phụ. Thanh Châu từng là giáo sư đại học tại Pháp và Hoa Kỳ.
Một người con gái khác, Dư Thị Thanh Trang là diễn viên điện ảnh. Ông Long cũng đã xuất hiện trong cuốn phim tài liệu do con gái của mình đóng.
* Vài nét về người quá cố
Tiến Sĩ Patrick Dư Phước Long sinh ngày 20 tháng 1 năm 1919 tại Đà Nẵng trong một gia đình gồm 5 anh chị em. Ông Dư Phước Long là trưởng nam của ông bà Dư Phước Thuận với một chị gái, 2 em gái và 1 em trai. Bà chị cả của ông Long là Bà Quả Phụ Đỗ Đức Trí, nhũ danh Dư Thị Mạnh là nhạc mẫu của bác sĩ Bùi Duy Tâm. Tất cả 5 anh chị em ông Dư Phước Long đều ảnh hưởng rất nhiều từ ông bà Dư Phước Thuận. Ông Dư Phước Thuận là một công chức cao cấp thời Pháp thuộc trong ngành Quan Thuế. Vào thời đó, ông bà Dư Phước Thuận được xem là một người có tên tuổi ở miền Trung, do bởi là một công chức cao cấp ở trong cái ngành mà người Việt Nam thường gọi là “Nhà Đoan”, ông bà Thuận được tiếng là người nhân hậu, hiền lành và bình dân. Vào thời điểm mà anh chị em ông Long còn nhỏ tuổi, nhiều người Việt Nam dù chỉ là một người lính “khố xanh, khố đỏ” đã hống hách, hét ra lửa. Trong khi đó, ông Dư Phước Thuận thì ngược lại, nên được mọi người thương mến vì bản tánh của ông. Ông Thuận tuy là công chức cao cấp, nhưng do bởi không biết nình bợ các quan thầy Pháp quốc, lại gần gũi với người dân Việt Nam, nên đã phải về hưu sớm, vào tuổi vừa tròn 50.
Khi cố Tổng Thống Diệm về nước chấp chánh, Ông Dư Phước Thuận là Dân Biểu Quốc Hội đơn vị Đà Nẵng và tại Quốc Hội, ông Thuận là Niên Trưởng Quốc Hội Đệ I Cộng Hòa.
* Ủng hộ cố Tổng Thống Diệm
Năm 1952, vào tuổi 23, Ông Dư Phước Long đã sang Hoa Kỳ và là một thanh niên, lúc thiếu thời, theo phò tá cố Tổng Thống Ngô Đình Diệm trong thời gian ông này lưu vong, chưa về nước chấp chánh. TS Long đã sát cánh với ông Diệm để tranh đấu đòi độc lập, chống lại sự đô hộ của thực dân Pháp.
Nhưng khi ông Diệm về nước chấp chánh, suốt thời Đệ I Cộng Hòa, ông Dư Phước Long chỉ giữ một chức vụ tầm thường là Tham Vụ Văn Hóa Tòa Đại Sứ VNCH tại Hoa Thịnh Đốn từ 1954-1958 và tại Thái Lan từ 1958-1960. Từ năm 1960-1964 ông Dư Phước Long về Saigon giữ chức vụ Giám Đốc Báo Chí Quốc Tế và Giao Tế chính phủ. Sau Cách Mạng 1.11.1963, năm 1964 Ông Long trở sang Hoa Kỳ làm việc tại Đài Tiếng Nói Hoa Kỳ (V.O.A.), Hoa Thịnh Đốn cho đến năm 1972 với bút hiệu Hoàng Hải, là tên người con trai đầu lòng.
Tiến Sĩ Patrick Dư Phước Long tốt nghiệp Đại Học Georgetown và theo học tiếp lên cao học tại Đại Học Johns Hopkins.
Năm 1980, từ Hoa Thịnh Đốn ông về cư ngụ tại Thung Lũng Hoa Vàng cho đến ngày ra đi. Ông Dư Phước Long đã được Sở Quản Chế Quận Hạt Santa Clara biểu dương về sự thành công tốt đẹp với “chương trình cố vấn, xây dựng và hướng dẫn thanh thiếu niên Việt và các cộng đồng Á Châu khác (cùng với cha mẹ các em) tại các Trại Cải Huấn của Quận Hạt trong suốt 10 năm qua.
Vào đầu thập niên 1980, tiến sĩ Patrick Dư Phước Long phục vụ với tư cách là cố vấn đặc biệt cho cơ quan trợ giúp người Tị Nạn Đông Dương tại Sacramento - O.R.S. Để giúp đồng bào tị nạn tại San Jose, Tiến Sĩ Long tham gia Ủy Ban Thị Trưởng Nghiên Cứu các Vấn Dề Dân Thiểu Số (The Mayor's Committee on Minority Affairs), Hiệp Hội các cơ quan công lực đặc trách các vấn đề băng đảng, và hướng dẫn các cuộc hội thảo hữu ích cho các cộng đồng Á Châu trong địa phương và các cơ quan công lực.
* Tác phẩm đầu tay
Song song với hoạt động trong lãnh vực chính trị, xã hội, văn hóa ông Long còn là một nhà văn với các tác phẩm sáng tác và biên khảo có giá trị. Trên lãnh vực sáng tác, ông Long rất tâm đầu ý hợp với người em cột chèo là Tiến Sĩ Huỳnh Sanh Thông, là phu quân của bà Hoàng Thị Vân Yến, em út của bà Long.
Người ta nói nhiều đến tác phẩm đầu tay của TS Long và cho rằng đó là quyển mang tựa đề “Góp Phần Xây Dựng” mà trang bìa có in quốc kỳ VNCH. Tuy nhiên, thật ra tác phẩm đầu tay của TS Dư Phước Long là quyển “Con Đường Tương Lai” được phát hành vào cuối thập niên 30 ở Việt Nam, khi ông Long vào khoảng 20 tuổi. Đây là quyển sách mà ông Long với nhiệt tình tuổi trẻ viết để hướng dẫn lớp người trẻ trước tình hình đất nước thời bấy giờ.
Tác phẩm nổi tiếng của ông Long,9 dược nhiều người biết đến là cuốn “Bụi Đời Cali”
Năm 1995, Trường Đại Học Norththeastern University, Boston đã xuất bản cuốn sách ông Long viết về trẻ bụi đời và băng đảng Việt Nam tại Mỹ dược khắp thế giới hoan nghênh (The Dream Shattered: Vietnamese Gangs in America, 1995-1997.)
Tiến sĩ Patrick Dư Phước Long được Đặc San Avenue Asia xuất bản tại Nữu Ước năm 1997 liệt vào danh sách 500 người Mỹ gốc Á Châu có uy tín nhất tại nước Mỹ.
* Gia đình Cảnh Sát
Tiến sĩ Patrich Dư Phước Long, lập gia đình với bà Hoàng Thị Vân Anh năm 1943 tại Đà Nẵng. Bà Vân Anh là trưởng nữ trong một gia đình gia giáo, lễ nghĩa. Nhạc phụ ông Long là người Mỹ Tho, nhạc mẫu là người Cần Thơ. Nhạc phụ ông Long là người giúp việc hành chánh cho các Giáo Sĩ truyền đạo Thiên Chúa Giáo. Sau này, nhạc phụ của TS Long trở thành một Mục Sư tình nguyện để rao giảng giáo lý Tin Lành. Trong quá trình giúp việc hành chánh cho các Giáo Sĩ gia đình bà Vân Anh đã có thời gian dài sống tại Đà Nẵng, lúc bà con bé. Và cũng tại đây, đã nẩy nở mối tình của “Phước Long - Vân Anh”. Bà Long có quá trình sống rất lâu tại Đà Nẵng, nên khi nghe giọng nói có người lầm tưởng sinh quán của bà ở miền Trung. Thật ra, bà Long sinh đẻ tại Mỹ Tho.
Cuộc đời, sự nghiệp của vợ chồng TS Dư Phước Long ảnh hưởng rất nhiều ở song thân hai bên qua đức tính dấn thân và phục vụ. Con đường hoạn lộ của ông Dư Phước Long có thể nói không có gì là hanh thông nếu so sánh với những gì mà ông đã đóng góp.
Ở ông Long, những người thân thuộc cho chúng tôi hay, là một sự kết hợp giữa đức tính nhân hậu, đạo đức, bình dân của thân phụ Dư Phước Thuận và đức tính dấn thân, phục vụ, vì người quên mình, của con người lấy việc rao giảng đạo làm lẽ sống, ở nhạc phụ, Mục Sư Huynh Minh Ý.
Bà Long là một người phụ nữ Việt Nam suốt đời lo cho chồng, con. Sự nghiệp của ông Long có được, một phần lớn bởi đức tính phúc hậu và đảm đang của người hiền thê Hoàng Thị Vân Anh. Bà Long đã chia sẻ cay đắng, ngọt bùi với ông Long trong con đường hoạn lộ không mấy vinh quang và trong cả bản tánh nghệ sĩ của chồng. Bà là nguồn an ủi lớn lao cho ông Long trong những thăng trầm của cuộc đời.
Hai ông bà có 3 con gái và hai trai. Tất cả đều thành tài, và, ngoại trừ cậu út Dư Hoàng Hiền, còn tất cả đều lập gia đình.
Những người quen thân với ông bà Dư Phước Long gọi gia đình ông là “gia đình Cảnh sát” vì hai con trai, dâu của ông bà Long là những sĩ quan Cảnh sát phục vụ tại San Jose và Los Angeles. Trưởng nữ của ông bà là cô Thanh Châu, cũng là Tiến sĩ (P.H.D.) tốt nghiệp tại Hoa Kỳ như thân phụ. Thanh Châu từng là giáo sư đại học tại Pháp và Hoa Kỳ.
Một người con gái khác, Dư Thị Thanh Trang là diễn viên điện ảnh. Ông Long cũng đã xuất hiện trong cuốn phim tài liệu do con gái của mình đóng.
Năm 1998 ông Long là đại diện chính thức của Đảng Cộng Hòa để ra tranh cửa Dân Biểu Hạ Viện Tiểu Bang California ở đơn vị 23. Ông Long là ứng cử viên Việt Nam đầu tiên vào Hạ Viện Tiểu Bang California.
* Tấm ảnh lịch sử
Ngoài những đức tính trên ông Long còn là một người không thích phô trương. Có nhiều sự kiện mà ngày nay theo tư liệu của gia đình còn cất giữ, người ta mới rõ thành quả to lớn của các cong việc ấy có sự đóng góp của cả ông bà Dư Phước Long và con cái. Nhiều hoạt động của ông mà nếu nhắc lại chúng ta không khỏi kính phục tinh thần phục vụ của ông cho đất nước và dân tộc. Năm 1998 khi TS Long ra tranh cử Dân Biểu Tiểu Bang, một thiểu số người quá khích đã chụp mũ ông là thân Cộng... Nhưng chính những người này có biết đâu rằng ông Long chống Cộng, ông Long đấu tranh cho đất nước, dân tộc như là một trách nhiệm, một bổn phận của con người, chứ không phải để vỗ ngực xưng danh, la hét.
Năm 1954, có một hình ảnh lịch sử mà ít ai còn nhớ được. Vào thời điểm đó, sau hiệp định Geneve, 1 triệu đồng bào miền Bắc di cư vào Nam. Ở Hoa Kỳ, những người Mỹ ủng hộ người Việt Nam chiến đấu chống CSVN đã mở ra chiến dịch mang tên “Operation Brother Hood” dược địch là “Tình Huynh Đệ” để vận động tiền bạc giúp đồng bào di cư. Cả gia đình ông Long là thanh viên của chiến dịch này. Tòa Đại Sứ Việt Nam tại Hoa Thinh Đốn tìm khắp nơi dể kiếm một thiếu nhi Việt Nam cầm tấm bảng “Tình Huynh Đệ” vào Tòa Bạch Ốc để mở đầu chiến dịch vận động. Cuối cùng, người được chọn là cô bé gái lên sáu tuổi, có tên Dư Thị Thanh Châu, mà ngày nay là một Giáo Sư Đại Học tại Pháp và Hoa Kỳ.
Bà Dư Phước Long đã dắt con gái vào Tòa Bạch Ốc. Đích thân Tổng Thống Hoa Kỳ lúc bấy giờ là ông Dwight D. Eisenhower, bồng bé Thanh Châu tay đang cầm tấm bảng “Tình Huynh Đệ” đặt lên chiếc bàn ở phòng White House trong Tòa Bạch Ốc, rồi ông đứng bên cạnh để cho báo chí, truyền hình chụp và quay phim. Kết quả chiến dịch được mở màn qua tấm hình cô bé Việt Nam xinh xắn, đúng bên cạnh Tổng Thống Hoa Kỳ trong Tòa Bạch ốc đã đem về cho 1 triệu đồng bào di cư Việt Nam số tiền là 2 triệu Mỹ kim.
Sau biến cố Mậu Thân ở Việt Nam, với tư cách là một xướng ngôn viên của Đài Tiếng Nói Hoa Kỳ (V.O.A.) ông Dư Phước Long đã đứng ra tổ chức một chương trình văn nghệ dân tộc mời nữ ca sĩ Bạch Yến ở Pháp qua, ca sĩ Mai Ngân, chị ruột ca sĩ Mai Hân, nữ ca sĩ Khánh Ly... để quyên tiền giúp đồng bào nạn nhân của cuộc tổng công kích Mậu Thân bởi CSVN.
Sau tháng tư đen 1975 ở Việt Nam, ông Long đã vận động quyên góp quần áo, vật dụng, tiền bạc cho những người Việt tị nạn. Dù quá trình đã đóng góp cho quốc gia, dân tộc, cho đất nước cho lý tưởng chống Cộng không nhỏ nhưng khi bị đánh phá, chụp mũ bừa bãi bởi thiểu số người quá khích, vẫn không làm ông sờn lòng, nản chí trên con đường dấn thân của mình.
Ngay trong thời kỳ căng thẳng của cuộc tranh cử vào Hạ Viện tiểu bang California, khi bị một số người quá khích, chụp mũ, đánh phá, Tiến sĩ Dư Phước Long không hề lên tiếng minh xác. Ông vẫn vui vẽ lo việc vận động. Kết quả, tuy không đắc cử nhưng ông Long cũng đạt được một số phiếu khiến người Mỹ phải kính phục, là 17,000 phiếu. Thời gian sau đó, mỗi lần nhắc đến chuyện người ta chụp mũ ông là Cộng Sản, ông vẫn vui vẻ. Lúc ông Long còn sinh tiền, những người quốc gia chân chính phải đáng lý ra bày tỏ thái độ trước cái lối chống Cộng một cách xuẩn động, rẻ tiền bằng hình thức to mồm, lớn tiếng chụp mũ người khác Cộng Sản để làm “nhãn chứng cầu tòa” của thiểu số người tự xưng minh là chống Cộng hàng đầu. Giờ phút này, khi ông Long đã vĩnh viễn từ giã cỏi đời, bổn phận của chúng ta là phải trả công đạo cho người nằm xuống. Viết về tiến sĩ Dư Phước Long vào giờ phút này không phải để ca ngợi hay vinh danh cá nhân. Sự ca ngợi và vinh danh vào giờ phút này để làm gì" Tuy nhiên, dù người quá cố lúc sinh tiền không quan tâm đến, nhưng những ai còn chút lương tâm của con người phải có một hành động nào đó, để tiển chân người ra đi.
Một tuần lễ trước khi từ trần, Tiến sĩ Patrick Dư Phước Long trong lúc dập tắt một chảo dầu sôi gần bốc khói đã bị phỏng nhẹ tại chân. Tuy vậy, ông vẫn khỏe và rất ham công việc. Người ta thấy, dù bị phỏng, không mang giày được, ông Long hàng ngày vẫn đến văn phòng để làm việc.
3:00 sáng ngày thứ năm, 1/6 ông Long cảm thấy khó chịu nên gia đình đã gọi 911 đưa ông vào nhà thương cấp cứu, vào nước biển. Bác sĩ chẩn đoán cho biết tình trạng ông Long không có gì nguy hiểm, chỉ cần tỉnh dưỡng ít hôm là có thể trở về nhà.
Lần sau cùng Bà Dư Phước Long nhìn thấy mặt ông Long là vào tối thứ sáu 2/6 tại bệnh viện - ông Long vẫn còn khỏe, vui vẻ trò chuyện với bà. Nhưng...
Vào khoảng gần 1:00 trưa ngày thứ bẩy, 3/6 ông Long bị lên cơn sốc tim và từ trần lúc 1:45 trưa cùng ngày.
* Duyên, Nợ
Bản chất của Ông Long lúc còn sinh tiền là yêu đời, lạc quan. Tháng 3 năm 2000 ông Long làm một bài thơ mang tựa đề “Duyên, Nợ”. Có lẽ đây là sáng tác sau cùng về văn chương của người qua cố mà nó cũng thể hiện được tính chất yêu đời và lạc quan của ông.
“Chồng gì anh, vợ, gì tôi"
Chẳng qua là cái nợ đời chi đây.
Mỗi người một nợ cầm tay,
Ngày xưa nợ vợ, ngày nay nợ chồng.”
(Ca dao)
Thiên hạ ưa bàn chuyện nợ, duyên.
Biết đâu là nợ" Biết đâu duyên"
Duyên ưa phận đẹp thành ra nợ.
Nợ tiền, nợ nghĩa hóa nên duyên!
Người xưa thường bảo kiếp nợ chồng:
Lưng dài vai rộng, thích chơi ngông,
Năm thê bảy thiếp, con vài chục;
Bà xã trăm năm vẫn một lòng.
Thời nay thì gọi thời nợ vợ,
Nợ tình, nợ nghĩa, nợ bầy con.
Trăm cay nghìn đắng đành cam chịu;
Phụ tử, phu thê cố giữ tròn.
Mỗi người một nợ nắm trong tay,
Có người mang nợ dẫu không vay;
Có người đầy nợ, nhưng may mắn,
Không trả mà còn được duyên may!
Trả trả, vay vay, chuyện nợ đời.
Nợ chồng, nợ vợ đấy ai ơi!
Đôi khi chủ nợ thành con nợ,
Thì trả cho xong món nợ đời!
Nợ đời chồng chất vẫn thêm vay,
Nợ chồng, nợ vợ, nợ ăn chơi.
Ai mà biết trước duyên hay nợ"
Đoạn trường mới thấy rủi hay may.
Duyên duyên, nợ nợ tựa ván bài.
Lá bài quét sạch chẳng chừa ai.
Đỏ đen đen đỏ thành đen hết.
Phận đẹp duyên ưa có mấy người
Dư Phước Long
3/Y2K
Tiến Sĩ Patrick Dư Phước Long mất đi đã để lại nhiều thương tiếc dối với mọi người.
Gửi ý kiến của bạn
