Đa số các em là con của các gia đình nghèo, không thuộc thành phần gia đình ‘cách mạng’, tại 23 tỉnh miền Trung và miền Nam của Việt Nam, các em đã bị nhiễm hóa chất độc do quân đội Mỹ phun trải trong thời chiến tranh, theo như lời của Nguyên Thị Thúy Bảo, nữ phó chủ tịch của Ủy ban Bảo vệ và Săn sóc Trẻ em tại Việt Nam.
Hồi năm ngoái Thủ tướng CSVN Phan Văn Khải đã chấp thuận một kế hoạch để cung cấp một động lương cố định nhỏ nhoi cho các công nhân viên, bộ đội và dân sự tình nguyện đã chiến đấu tại những vùng bị phun hóa chất trong thời kỳ chiến tranh và các trẻ em tàn tật vì chất độc khai quang.
Tiền trợ cấp hàng tháng vào khoảng 48 ngàn đồng bạc VN (khoảng 3 Mỹ kim) cho tới 100 ngàn đồng tùy theo cấp độ của bịnh hoạn và sự tàn phế.
Bà Bảo đã cho biết, chính quyền Việt Nam bị kẹt tiền không có thể trợ giúp các người dân thường đã bị nhiễm hóa chất độc mầu da cam, nhất là những diện thuộc thành phần dân sự và quân đội VNCH.
Cho tới mãi ngày nay chỉ có một phần ba các trẻ em bị tàn tật thuộc diện công nhân viên, bộ đội và những người tình nguyện từng hoạt động trong những vùng bị thuốc khai quang là được chính quyền trợ cấp, theo như bà Bảo đã cho biết.
Việt Nam cho rằng phần đông các em bị tàn tật là do chất độc da cam đã được quân đội Hoa kỳ dùng để tiêu hủy tàn lá cây rừng che chở cho các toán quân Cộng sản len lỏi trong thời kỳ chiến tranh, cuộc chiến đã chấm dứt năm 1975, nhưng chính quyền CSVN vẫn còn duy trì hận thù giữa những người trong cùng một nước. Vùng khai quang bị nhiễm chất dioxin, một chất rất độc.
Chính quyền Việt Nam ước tính có khoảng một triệu trong số 78 triệu người Việt Nam đã bị nhiễm chất da cam.
Cả ngàn binh lính Hoa kỳ cũng đã bị nhiễm độc chất này và qui lỗi bịnh hoạn cho việc khai quang. Tuy nhiên chính phủ Hoa kỳ cho biết không có sự liện hệ trực tiếp theo khoa học mà nói giữa chất da cam và các chứng bịnh khác.
Các cuộc khảo sát đã đưa ra việc sinh ra những trẻ tàn tật, sự hư thai và những biến chứng khác thường xẩy ra tại những vùng của miện Nam đã bị phun thuốc khai quang trong thời kỳ chiến tranh.
Dẫu sao Việt Nam không dám đòi Hoa kỳ trực tiếp bồi thường khi biết rõ chiến thắng không công chính và chỉ dựa trên trách nhiệm về đạo đức để Washington giúp đỡ cho hàn gắn lại hậu quả của cuộc chiến tranh.
Năm ngoái, Hoa kỳ đã hứa để mở cuộc nghiên cứu hỗn hợp về hậu họa của 42 triệu lít các chất khai quang, loại chất mầu da cam do máy bay Hoa kỳ đã phun trải khoảng năm 1962 và 1971.
Theo như một cựu sĩ quan QL/VNCH đã cho biết, mỗi lần Hoa kỳ cho máy bay phun thuốc khai quang đều gửi tới các bộ tư lệnh của QL/VNCH bản đồ những vùng sẽ cho khai quang. Các bản đồ này đều được cất trong các tủ sắt của sĩ quan truyền tin chuyên thảo tiêu lệnh truyền tin hành quân.