Một buổi lễ tưỏng niệm và cầu siêu cho BS Nguyễn Duy Tài, Chủ Tịch Tổng Hội Cư Sĩ Phật Tử VN, nguyên Chủ tịch Ủy Ban Thông Tin Ngoại Giao Thượng Viện đã được thân hữu và tang quyến tổ chức vào lúc 2 giờ chiều Thứ Bảy 21-02-2004 tại Chùa Liên Hoa, Nam Cali dưới sự chứng minh và chủ lễ của Hoà Thượng Thích Mãn Giác, Hội Chủ Tổng Hội Phật Giáo Việt Nam tại Hoa Kỳ cùng sự tham dự của đông đảo chư Tăng Ni, Phật tử và đồng hương trong vùng.
Về phía quan khách, người ta thấy có sự hiện diện của một số đông nghị sĩ, dân biểu đồng viện của ông thời VNCH như cựu NS Trần Tấn Toan, Nguyễn Văn Nhuế, Trần Minh Tùng, cựu DB Dương Minh Quang, đương kim Đệ Nhất Phó Hội Trưởng Hội Đồng Trị Sự Trung Ương Giáo HộI PGHH và đặc biệt là cựu Nghị sĩ Trần Quang Thuận, người đứng cùng chung liên danh Hoa Sen với ông trước đây. Một số chính khách và nhân sĩ Phật Giáo cũng đã có mặt trong buổi lễ tưởng niệm này, trong số đó có ông Nguyễn Văn Ngân, Phụ Tá Đặc Biệt của TT Nguyễn Văn Thiệu; GS Nguyễn Phúc Bửu Tập; GS Trần Văn Chi; GS Văn Tường, Chủ Tịch Hội Ái Hữu Trà Vinh…
Thay mặt Ban Tổ Chức, cựu Nghị sĩ Lê Phước Sang, một người bạn thân của cố BS Nguyễn Duy Tài đã đọc diễn văn chào mừng quan khách và chư tôn đức. Tiếp theo đó GS Nguyễn Phúc Bửu Tập, một nhân sĩ Phật Giáo đã tuyên đọc tiểu sử của cố BS và Thượng Tọa Thích Minh Tuyên, Chủ Tịch Hội Đồng Chứng Minh và Lãnh Đạo Tổng Hội Cư Sĩ Phật Tử VN đã trình bày ý nghĩa của buổi lễ. Các quan khách lần lượt được mời lên diễn đàn chia xẻ những kỷ niệm, cảm nghĩ của mình trước sự ra đi của một người công dân và Phật tử VN đã có những đóng góp tích cực cho Dân Tôc và Đạo Pháp trong một giai đoạn lịch sử đầy sôi động.
Sinh ngày 01/02/1919 tại tỉnh Trà Vinh, sau khi tốt nghiệp trung học tại trường trung học Petrus Ky ở Saigon, BS Nguyễn Duy Tài đã theo học ngành y tại Đại học Y khoa Hà nội từ năm 1940. Trong thời gian họcY khoa ở Hà nội, với ý chí tranh đấu sẵn có, ông đã gia nhập và hoạt động cho Đảng Tân Dân Chủ. Sau 2 năm ở Hà nội, tiên sinh được gởi qua Pháp tiếp tục học và tốt nghiệp Y khoa bác sĩ ở Pháp. Khi nước nhà độc lập, tiên sinh trở về Việt Nam phục vụ trong ngành quân y trước tiên với quân lực Cao đài, rồi tiếp theo với quân lực VNCH, đảm trách các chức vụ Y sĩ trưởng Bệnh viện Duy Tân ở Huế, Y sĩ trưởng tại Liên trường Sĩ quan Trừ bị Thủ đức.
Là một trí thức yêu nước nhiệt thành, ông là nhân vật đã tham gia trực tiếp vào những nỗ lực vận động, xây dựng dân chủ cho Việt Nam từ trước 1975. BS Nguyễn Duy Tài đã ra tranh cử vào chức vụ nghị viên Hội Đồng Đô Thành SG và là Chủ tịch hai nhiệm kỳ liên tiếp trước khi đắc cử vào Thượng Viện trong hàng ngũ của liên danh Hoa Sen mà GS Vũ Văn Mẫu là người thụ ủy. Trong cương vị Chủ Tịch Ủy Ban Thông Tin Ngoại Giao Thượng Viện, BS Tài là một tiếng nói có trọng lượng tại Thượng Viện cũng như trên các diễn đàn quốc tế.
Sau năm 1975, trong thời gian sống lưu vong tại hải ngoại, BS Nguyễn Duy Tài đã tích cực hoạt động trên rất nhìều lãnh vực xã hội, chính trị, văn hoá… Ông đã tham gia và đồng thời cũng là sáng lập viên, chủ tịch của nhiều tổ chức đấu tranh của người Việt tự do tại hải ngoại: Phong trào Diên Hồng, Ủy Ban Hổ trợ Thái Bình Khởi Nghĩa, Ủy Ban Hổ Trợ Chiến Sĩ Trần Hồng, Phong Trào Hiến Chương 2000… và đặc biệt, ông là Chủ Tịch Hội Đồng Điều Hành của Tổng Hội Cư Sĩ Phật Tử Việt Nam. Sự ra đi của BS Nguyễn Duy Tài vì thế đã để lại rất nhiều tiếc thương cho các thân hữu, chiến hữu và đạo hữu của ông ở khắp nơi trên thế giới. Trong số những phân ưu được gởi đến tang quyến, người ta đọc được những lời chia xẻ chân tình của GS Nguyễn Xuân Vinh, Chủ Tịch Hội Đồng Đại Diện Tập Thê Cựu Chiến Sĩ VNCH; ông Mạc Hồng Quang, Phó Chủ Tịch, thay mặt cho Hội Đồng Đại Biểu Cộng Đồng Việt Nam tại Hoa Kỳ; GS Phạm Đăng Sum, Chủ Tịch Cộng Đồng Người Việt Quốc Gia Tự Do tại Pháp; Tiến Sĩ Nguyễn Bá Long, Tổng Đại Diện kiêm Phát Ngôn Viên của Phong Trào Hiến Chương 2000 và các Phong Trào Dân Chủ VN… Lòng tiếc thương đó đã được thể hiện cụ thể qua bài Điếu Văn của GS Phạm Đăng Sum gửi đến Ban Tổ Chức:
“Sự ra đi của Bs NDT không chỉ là một mất mát vô cùng tận cho gia đình mà cũng là một thiệt thòi lớn lao cho cộng đồng người Việt, không những tại Pháp, mà còn cả tại hải ngoại.
Cộng đồng người Việt tại Pháp khóc và thương tiếc một chiến sĩ quốc gia đã tham gia hoạt động tranh đấu cho nền độc lập từ thuở thiếu thời.
Cộng đồng người Việt tại Pháp khóc và thương tiếc một chiến hữu bất khuất đã luôn luôn có mặt trong hàng ngũ chống độc tài cộng sản, tranh đấu cho tự do dân chủ và nhân quyền.
Cộng đồng người Việt tại Pháp khóc và thương tiếc một nhân sĩ kiên cường dấn thân, không lúc nào vắng mặt trong những sinh hoạt của Cộng Đồng.
Cộng đồng người Việt tại Pháp khóc và thương tiếc một nhà ái quốc lão thành, không sờn lòng tranh đấu chống lại những hành động đi ngược lại quyền lợi của Tổ quốc
Từ nay, trong những lần xuống đường, biểu tình, hội thảo, những đêm không ngủ, những ngày quốc hận, ngày nhân quyền , v.v…còn đâu hình bóng quen thuộc của bậc đàn anh cao niên nhưng đầy sinh lực "”
Trong dịp này, KS Lê Công Đa, Tổng Thư Ký Tổng Hội Cư Sĩ Phật Tử VN đã thay mặt thân hữu và tang quyến cảm ơn quan khách đến tham dự buổi Lễ Tưởng Niệm và Cầu Siêu cho BS Nguyễn Duy Tài và đặc biệt vinh danh một người Phật Tử Việt Nam đã hi hìến trọn cả đời mình cho Dân Tộc và Đạo Pháp:
“Tấm lòng lo lắng thiết tha đối với quê huơng đất nước, cho hạnh phúc của dân tộc đồng bào và cả cho Đạo Phật Việt Nam của BS Nguyễn Duy Tài là điều không ai có thể phủ nhận được.
Văn Thiên Tường, một nhà thơ đời Tông đã nói:
Nhân sinh tự cổ thùy vô tử
Lưu thủ đan tâm chiếu hản thanh
Vâng, BS Nguyễn Duy Tài đã lưu lại cho đời một tấm lòng son. Tấm long son sắt này đã gắn bó với ông cho đến ngày nhắm mắt. Trên giường bệnh, trước khi lìa đời, BS Tài đã khóc và rất tỉnh táo trối lại với người con trai: ‘Đời Ba thật là vô phước. Ước mơ của Ba là muốn thấy một đất nước VN thật sự thanh bình, dân chủ, mọi người dân được hạnh phúc, ấm no mà cho đến cuối đời, ước mơ đó vẫn chưa thành tựu’. Cái tâm vì Đạo, vì Đời này đã kết tinh lại thành những hạt ngọc long lanh trước phút lâm chung. Đây chính là những viên ngọc xá lợI của cả một đờI ngườI hy sinh cho quê hương, đất nước. Cái Tâm này tuy là một năng lực vô hình nhưng vô cùng quan trọng ví như Đức Bổn Sư Thích Ca có nói trong kinh Pháp Cú: Tâm dẫn đầu các pháp. Cái tâm này vô thủy vô chung, không đầu không cuối, khi ta chết đi nó như là một cánh chim sổ lồng thoát ra ngoài thân xác, tuy nhiên những khát khao, nguyện vọng, niềm thương nỗi nhớ trong tâm thì vẫn tồn tại sau khi thân xác chết vì đây là những năng lượng vô hình, như là dòng điện không mất sau khi bóng đèn đã vỡ.
Chính những giọt nước mắt của BS Nguyễn Duy Tài trước phút lâm chung sẽ là nguồn năng lượng đưa ông trở về lại với chúng ta, vớI cõi thế gian tục lụy này, để tìếp tục những công việc còn đang dang dở; để góp phần đấu tranh, biến cãi thế gian này thành một cõi Nhân Gian Tịnh Độ. Đó là sứ mệnh của một người Phật tử chân chính, trong đó BS Nguyễn Duy Tài, Chủ Tịch HộI Đồng Điều Hành Tổng Hội Cư Sĩ Phật Tử VN là một biểu hiện cụ thể. Trong tinh thần này, chúng tôi không càu nguyện cho hương linh của BS Nguyễn Duy Tài đi vào an nghỉ ở cõi Niết bàn bởI một lẽ đơn giản, ngườI Phật tử một khi phát khởI Bồ Đề Tâm, hành Bồ Tát Đạo, vớI tâm ĐạI Từ Bi, không hề đi tìm Niết Bàn, hạnh phúc riêng rẽ cho cá nhân mình. Đối với chúng tôi, vì thế, BS Nguyễn Duy Tài không hề chết. Ông chỉ tạm thời vắng mặt.”
Buổi lễ tưởng niệm và Cầu Siêu cho BS Nguyễn Duy Tài đã được kết thúc vào lúc 4:30. Quan khách và thân hữu sau đó đã được BTC mờI dự buổi trà đàm thân mật. Một buổi lễ tương tự được biết cũng đã được tổ chức tại thành phố San Diego, vào ngày Chủ Nhật 22-02-04, quy tụ khoảng 100 quan khách thân hữu dưới sự chứng minh và chủ lễ của Thượng Toạ Thích Minh Tuyên, Chủ Tịch Hội Đồng Lãnh Đạo Tổng Hội Cư Sĩ Phật Tử VN cùng chư Tôn Đức tại địa phương.
(N. A. ghi)