LTS. Đại tướng Dương Văn Minh, nguyên quốc trưởng VNCH 1964, đồng thời cũng là vị Tổng Thống 2 ngày cuối cùng của VNCH tháng Tư 1975, đã tạ thế ngày 6 tháng 8 năm 2001 tại bệnh viện Huntington Memorial, California, hưởng thọ 86 tuổi.
Khi loan tin Tướng Minh qua đời, Việt Báo có trân trọng giới thiệu bài viết “Một Vòng Hoa Gửi Niên Trưởng Dương Văn Minh” do nhà văn Giao Chỉ, tức cựu đại tá Vũ Văn Lộc viết.
Hôm nay, Thứ Bảy 18 tháng 8 năm 2001, là tang lễ Tướng Minh. Di hài vị tướng niên trưởng của quân lực VNCH sẽ được hoả táng vào lúc 12 giờ trưa tại Rose Hills Memorial Park (Skyrose Chapel), số 6888S. Workman Mill Rd., Whittier, CA 90608.
Việt Báo trân trọng giới thiệu thêm “Lời Tiễn Biệt Sau Cùng” của nhà văn Giao Chỉ:
““Nếu anh không nói! Ai nói"
Bây giờ không nói! Bao giờ"
Được tin vị niên trưởng của tôi trong Quân Lực Việt Nam Cộng Hòa một thời, vừa nằm xuống, chúng tôi viết bài "Một vòng hoa..."
Đã từ lâu tôi muốn đưa lên một ý kiến riêng tư về hoàn cảnh đại tướng Dương Văn Minh, tuy nhiên không muốn mở ra một cuộc tranh luận mới. Vì vậy nên ý kiến của chúng tôi nếu không được chấp nhận, xin quý độc giả vui lòng lượng thứ.
Ngoài ra, trong bài viết đầu tiên chúng tôi có trích dẫn lời đại tướng Nguyễn Khánh nói rằng trong tình thế đó đại tướng Minh không thể làm gì hơn được. Sau khi nghe lại bài phỏng vấn trên radio, tôi ghi nhận điều trích dẫn về niên trưởng Nguyễn Khánh không đúng. Đại tướng Khánh thực ra đã không đồng ý với ý kiến đó. Ngược lại, ông Khánh nói rằng "Nếu cần đầu hàng thì ai làm chẳng được, cần gì mà phải là đại tướng."
Và sau đây là đôi lời tiễn biệt sau cùng.
Trong số các niên trưởng trong quân đội, tôi nghĩ rằng tướng Dương Văn Minh là người đã gặp nhiều oan trái nhất. Có thể do lỗi của chính ông. Tuy nhiên nguyên nhân thực ra đến từ nhiều phía. Trong một niềm riêng, tôi viết những ý kiến về đại tướng, một cấp bậc mà ông không chấp nhận mà ông cũng không bao giờ đeo lon đại tướng từ lúc được thăng cấp cho đến khi ông qua đời. Bài viết không phải là một vòng hoa rực rỡ cho người anh hùng mà chỉ là một vòng hoa tang lạnh lẽo cho niên trưởng đã ra đi lần cuối.
Hơn 30 năm qua, ông Dương Văn Minh là người bị phê bình và oán trách khá nhiều, nhưng ông lại là người ít lên tiếng để biện minh. Trong chỗ riêng tư và qua người con rể của ông là đại tá Nguyễn Hồng Đài, ông đã nói như sau: "Viết để bào chữa cho mình thì tôi không làm, viết để kể xấu người khác thì tôi càng không muốn." Khi ông nhận chức trong hai ngày cuối cùng, ông rất cô đơn giữa một nội các khập khiễng và hoàn toàn không nắm vững tình thế. Các tướng lãnh và cấp chỉ huy quân đội thực sự hiểu rõ tình thế đều không có mặt. Vì vậy giới chức lãnh đạo Hải Quân VNCH trước khi lên đường có ngỏ ý sẵn sàng chở tướng Dương Văn Minh đi vào đêm 29 tháng 4-1975.
Giao Chỉ
San Jose