Và có thể khủng bố al-Qaeda đã thắng một keo, làm Âu châu rúng động. Cuộc chiến chống khủng bố vừa gặp một thất bại lớn.
Vụ đánh bom tuần qua tại Madrid của Tây Ban Nha xảy ra đúng 911 ngày sau vụ khủng bố gọi là 9-11 của al-Qaeda tại Mỹ vào ngày 11 tháng Chín năm 2001.
Vụ đánh bom có nhiều chỉ dấu cho thấy sự can dự của al-Qaeda, là điều mà nhà chức trách Madrid phải sớm tìm cho ra. Nhưng, nhìn ra ngoài phạm vi xứ này người ta còn thấy nhiều dấu hiệu đáng lo. Trong cuộc bầu cử hôm 14 tại Tây Ban Nha, đảng Xã hội đối lập đã bất ngờ đánh bại đảng Nhân dân thuộc xu hướng trung-hữu. Kết quả xảy ra ngoài sự dự liệu của mọi cuộc khảo sát ý kiến cử tri trước đó. Lý do chính dĩ nhiên là vụ khủng bố đặt bom hàng loạt trên xe lửa trước đó ba ngày, làm 200 người thiệt mạng và 1.500 người bị thương.
Vụ việc vừa xảy ra, chính quyền của Thủ tướng Jose Maria Aznar lập tức đổ lỗi cho lực lượng khủng bố ETA thuộc sắc tộc Basque đòi ly khai, nhưng, với chi tiết rõ hơn mỗi ngày, dư luận cho rằng thủ phạm là quân khủng bố Hồi giáo cực đoan có liên hệ với tổ chức al-Qaeda và họ trừng phạt chính quyền bằng lá phiếu khiến đảng Nhân dân thất cử và đảng Xã hội vừa thắng cử đã lập tức hứa sẽ rút quân khỏi Iraq vào tháng Bảy này.
*
Việc dân Basque đòi ly khai qua hành vi khủng bố là điều đã xảy ra tại Pháp và Tây Ban Nha từ mấy chục năm nay, nên khi vụ khủng bố vừa xảy ra, không chỉ Madrid hay Paris mà cả Âu châu cũng đều cố tin vào giả thuyết ETA. Lý do là nếu đúng như vậy, thì vấn đề được khoanh tròn trong phạm vi Tây Ban Nha hay Pháp mà thôi. Vì vậy, trong hai ngày sau đó, các thị trường chứng khoán vẫn vững giá, chỉ có dân Tây Ban Nha là có phản ứng chống khủng bố thật đông đảo.
Nhưng họ chuyển lập trường ra chống chính quyền đương nhiệm vì thứ nhất không bảo vệ được an ninh, thứ hai, lúng túng trong cuộc điều tra về thủ phạm và thứ ba, đã sát cánh với Mỹ tại Iraq nên bị al-Qaeda trả đũa. Nếu lý do thứ ba này có ảnh hưởng nhất trong quyết định bầu cử và đích xác là có bàn tay của al-Qaeda thì an ninh trên thế giới sẽ bị đe dọa nặng. Tại Tây Ban Nha, đảng Xã hội chỉ đạt đa số tương đối và đảng Nhân dân vẫn chiếm đa số tại Thượng viện nên nội tình chính trị xứ này sẽ còn bất ổn trong thời gian tới nhưng chưa thể sánh với những xáo trộn xảy ra trên toàn cầu...
Một trong những xáo trộn đó là Tổng thống George W. Bush có thể thất cử trong cuộc đầu phiếu vào tháng 11 tới và cuộc chiến chống khủng bố sẽ bị tổn thất nặng.
*
Sau vụ khủng bố 9-11, Hoa Kỳ mở cuộc tổng phản công chống khủng bố toàn cầu, với cao điểm là hai chiến dịch quân sự tại Afghanistan và Iraq. Dù đa số dư luận Âu châu chống việc Mỹ tham chiến tại Iraq, nhiều chính quyền Âu châu vẫn cộng tác chặt chẽ với Hoa Kỳ, điển hình là Anh, Tây Ban Nha, Ý, Ba Lan, Hung Gia Lợi và đến nay họ không bị cử tri truất bãi, chỉ có Erhard Schroeder của Đức thắng cử sát nút vào tháng Chín năm 2002 nhờ lập trường chống Mỹ. Vụ thất cử của đảng cầm quyền tại Madrid là tiền lệ cho thấy al-Qaeda có thể đã tính đúng, và thắng một keo, khi tung đòn khủng bố ba ngày trước bầu cử.
Trong hơn 900 ngày sau vụ 9-11 tại Mỹ, al-Qaeda coi như bị đẩy vào thế thủ trên toàn cầu vì không có một cuộc nổi dậy nào của xu hướng cực đoan trong thế giới Hồi giáo. Ngược lại, nhiều xứ Hồi giáo còn công khai hoặc kín đáo hợp tác với Mỹ và lãnh tụ Osama bin Laden có thể bị bắt hoặc bị giết nay mai trong chiến dịch tiễu trừ đang được Hoa Kỳ ráo riết tiến hành tại vùng biên giới giữa Afghanistan và Pakistan. Riêng tại Iraq, dù dư luận chỉ nhìn thấy chuyện tiêu cực thì Mỹ vẫn không bị sa lầy và dân Iraq đã có hiến pháp lâm thời, chính quyền sẽ được chuyển giao cho họ kịp thời hạn 30 tháng Sáu.
Ở vào hoàn cảnh khó khăn ấy, al-Qaeda phải chứng minh được với dư luận Hồi giáo thứ nhất là sự tồn tại của mình, thứ hai là khả năng hành động của mình. Người ta thấy ra sự khó khăn đó qua các băng ghi âm được al-Qaeda phổ biến sau khi Tổng thống Saddam Hussein bị bắt hôm 13 tháng 12 vừa qua, khi các lãnh tụ của họ đả kích lãnh đạo các xứ Hồi giáo hơn là hăm dọa sẽ lại tấn công Hoa Kỳ như họ vẫn thường nói trước đó. Trong năm qua đợt khủng bố tại các nước Hồi giáo như Indonesia, Maroc, Saudi Arabia hay Turkey chỉ gây oán hận chứ không thuyết phục được dân Hồi giáo tại đấy nổi dậy lật đổ chính quyền để xây dựng vương quốc Hồi giáo toàn cầu theo ước vọng của bin Laden.
Một điều họ cần làm để chứng minh tư thế là mở ra một cuộc tấn công nhắm vào các mục tiêu khó bảo vệ tại Mỹ, như các khu đông dân hoặc trung tâm thương mại. Họ càng sớm làm được việc đó thì càng dễ đạt mục tiêu về tâm lý vì có thể khiến ông Bush thất cử vì bị đối phương đả kích là không bảo vệ được an ninh của Hoa Kỳ. Nếu để trễ hơn, tức là trong vòng sáu tháng trước ngày bầu cử, thì họ có thể gặp phản ứng ngược, vì dư luận Mỹ lập tức sát cánh với lãnh đạo khi lãnh thổ bị tấn công. Cho đến nay, lãnh thổ Mỹ vẫn an toàn, và khủng bố không xảy ra khi cuộc tranh cử đã mở màn tại Hoa Kỳ...
*
Bây giờ, với vụ 3-11 tại Madrid, al-Qaeda đã tìm ra và vừa đánh bung một mắt xích trong hệ thống phòng thủ của Mỹ. Lý luận của họ ở đây là khi gây ra một tổn thất dân sự rất lớn trong các đồng minh của Mỹ thì dư luận sẽ sợ hãi mà bầu lên các chính quyền không chống Mỹ thì cũng chẳng hợp tác với Mỹ trên trận tuyến chống khủng bố và ông Bush vì vậy thất cử thì al-Qaeda đạt thắng lợi chiến lược vì làm xoay chuyển được dư luận Mỹ.
Nếu quả như vậy thì các nước sau đây có thể là mục tiêu của đợt tấn công kế tiếp. Đó là Anh, Ý, Ba Lan, Hung Gia Lợi, Hà Lan, Úc Đại Lợi và cả Nhật Bản hay Thái Lan. Đức cũng không thoát vì vừa chỉ huy lực lượng NATO tại Afghanistan. Pháp cũng khó thoát vì dù chính quyền Jacques Chirac kịch liệt chống Mỹ nhưng quyết định cấm nữ học sinh trùm khăn Hồi giáo của ông Chirac đã bị al-Qaeda kết án. Điều đó cũng không loại trừ giải pháp là ngoài các đồng minh của Mỹ, ngay trong vài tháng tới, al-Qaeda vẫn tấn công các mục tiêu dân sự khó phòng vệ tại Hoa Kỳ, với loại võ khí tàn sát như hóa học hay vi trùng.
Tổng kết lại thì với xu hướng phản chiến đang nổi dậy bên đảng Dân chủ, một đợt tấn công mới của al-Qaeda sẽ làm suy yếu tư thế của Hoa Kỳ trên trận tuyến chống khủng bố toàn cầu và có thể làm ông Bush thất cử mặc dù kinh tế đã có thể phục hoạt. Những gì vừa xảy ra do đó là một thách thức lớn cho chính quyền Bush, và nếu Hoa Kỳ thất bại trước đòn phản công này của khủng bố thì chưa biết là an ninh thế giới sẽ đi về đâu. Trước mắt thì đồng Mỹ kim sẽ lại tuột giá trên thế giới, và phong trào phản chiến sẽ bùng lên dữ dội hơn ngay tại Hoa Kỳ.
Vụ đánh bom tuần qua tại Madrid của Tây Ban Nha xảy ra đúng 911 ngày sau vụ khủng bố gọi là 9-11 của al-Qaeda tại Mỹ vào ngày 11 tháng Chín năm 2001.
Vụ đánh bom có nhiều chỉ dấu cho thấy sự can dự của al-Qaeda, là điều mà nhà chức trách Madrid phải sớm tìm cho ra. Nhưng, nhìn ra ngoài phạm vi xứ này người ta còn thấy nhiều dấu hiệu đáng lo. Trong cuộc bầu cử hôm 14 tại Tây Ban Nha, đảng Xã hội đối lập đã bất ngờ đánh bại đảng Nhân dân thuộc xu hướng trung-hữu. Kết quả xảy ra ngoài sự dự liệu của mọi cuộc khảo sát ý kiến cử tri trước đó. Lý do chính dĩ nhiên là vụ khủng bố đặt bom hàng loạt trên xe lửa trước đó ba ngày, làm 200 người thiệt mạng và 1.500 người bị thương.
Vụ việc vừa xảy ra, chính quyền của Thủ tướng Jose Maria Aznar lập tức đổ lỗi cho lực lượng khủng bố ETA thuộc sắc tộc Basque đòi ly khai, nhưng, với chi tiết rõ hơn mỗi ngày, dư luận cho rằng thủ phạm là quân khủng bố Hồi giáo cực đoan có liên hệ với tổ chức al-Qaeda và họ trừng phạt chính quyền bằng lá phiếu khiến đảng Nhân dân thất cử và đảng Xã hội vừa thắng cử đã lập tức hứa sẽ rút quân khỏi Iraq vào tháng Bảy này.
*
Việc dân Basque đòi ly khai qua hành vi khủng bố là điều đã xảy ra tại Pháp và Tây Ban Nha từ mấy chục năm nay, nên khi vụ khủng bố vừa xảy ra, không chỉ Madrid hay Paris mà cả Âu châu cũng đều cố tin vào giả thuyết ETA. Lý do là nếu đúng như vậy, thì vấn đề được khoanh tròn trong phạm vi Tây Ban Nha hay Pháp mà thôi. Vì vậy, trong hai ngày sau đó, các thị trường chứng khoán vẫn vững giá, chỉ có dân Tây Ban Nha là có phản ứng chống khủng bố thật đông đảo.
Nhưng họ chuyển lập trường ra chống chính quyền đương nhiệm vì thứ nhất không bảo vệ được an ninh, thứ hai, lúng túng trong cuộc điều tra về thủ phạm và thứ ba, đã sát cánh với Mỹ tại Iraq nên bị al-Qaeda trả đũa. Nếu lý do thứ ba này có ảnh hưởng nhất trong quyết định bầu cử và đích xác là có bàn tay của al-Qaeda thì an ninh trên thế giới sẽ bị đe dọa nặng. Tại Tây Ban Nha, đảng Xã hội chỉ đạt đa số tương đối và đảng Nhân dân vẫn chiếm đa số tại Thượng viện nên nội tình chính trị xứ này sẽ còn bất ổn trong thời gian tới nhưng chưa thể sánh với những xáo trộn xảy ra trên toàn cầu...
Một trong những xáo trộn đó là Tổng thống George W. Bush có thể thất cử trong cuộc đầu phiếu vào tháng 11 tới và cuộc chiến chống khủng bố sẽ bị tổn thất nặng.
*
Sau vụ khủng bố 9-11, Hoa Kỳ mở cuộc tổng phản công chống khủng bố toàn cầu, với cao điểm là hai chiến dịch quân sự tại Afghanistan và Iraq. Dù đa số dư luận Âu châu chống việc Mỹ tham chiến tại Iraq, nhiều chính quyền Âu châu vẫn cộng tác chặt chẽ với Hoa Kỳ, điển hình là Anh, Tây Ban Nha, Ý, Ba Lan, Hung Gia Lợi và đến nay họ không bị cử tri truất bãi, chỉ có Erhard Schroeder của Đức thắng cử sát nút vào tháng Chín năm 2002 nhờ lập trường chống Mỹ. Vụ thất cử của đảng cầm quyền tại Madrid là tiền lệ cho thấy al-Qaeda có thể đã tính đúng, và thắng một keo, khi tung đòn khủng bố ba ngày trước bầu cử.
Trong hơn 900 ngày sau vụ 9-11 tại Mỹ, al-Qaeda coi như bị đẩy vào thế thủ trên toàn cầu vì không có một cuộc nổi dậy nào của xu hướng cực đoan trong thế giới Hồi giáo. Ngược lại, nhiều xứ Hồi giáo còn công khai hoặc kín đáo hợp tác với Mỹ và lãnh tụ Osama bin Laden có thể bị bắt hoặc bị giết nay mai trong chiến dịch tiễu trừ đang được Hoa Kỳ ráo riết tiến hành tại vùng biên giới giữa Afghanistan và Pakistan. Riêng tại Iraq, dù dư luận chỉ nhìn thấy chuyện tiêu cực thì Mỹ vẫn không bị sa lầy và dân Iraq đã có hiến pháp lâm thời, chính quyền sẽ được chuyển giao cho họ kịp thời hạn 30 tháng Sáu.
Ở vào hoàn cảnh khó khăn ấy, al-Qaeda phải chứng minh được với dư luận Hồi giáo thứ nhất là sự tồn tại của mình, thứ hai là khả năng hành động của mình. Người ta thấy ra sự khó khăn đó qua các băng ghi âm được al-Qaeda phổ biến sau khi Tổng thống Saddam Hussein bị bắt hôm 13 tháng 12 vừa qua, khi các lãnh tụ của họ đả kích lãnh đạo các xứ Hồi giáo hơn là hăm dọa sẽ lại tấn công Hoa Kỳ như họ vẫn thường nói trước đó. Trong năm qua đợt khủng bố tại các nước Hồi giáo như Indonesia, Maroc, Saudi Arabia hay Turkey chỉ gây oán hận chứ không thuyết phục được dân Hồi giáo tại đấy nổi dậy lật đổ chính quyền để xây dựng vương quốc Hồi giáo toàn cầu theo ước vọng của bin Laden.
Một điều họ cần làm để chứng minh tư thế là mở ra một cuộc tấn công nhắm vào các mục tiêu khó bảo vệ tại Mỹ, như các khu đông dân hoặc trung tâm thương mại. Họ càng sớm làm được việc đó thì càng dễ đạt mục tiêu về tâm lý vì có thể khiến ông Bush thất cử vì bị đối phương đả kích là không bảo vệ được an ninh của Hoa Kỳ. Nếu để trễ hơn, tức là trong vòng sáu tháng trước ngày bầu cử, thì họ có thể gặp phản ứng ngược, vì dư luận Mỹ lập tức sát cánh với lãnh đạo khi lãnh thổ bị tấn công. Cho đến nay, lãnh thổ Mỹ vẫn an toàn, và khủng bố không xảy ra khi cuộc tranh cử đã mở màn tại Hoa Kỳ...
*
Bây giờ, với vụ 3-11 tại Madrid, al-Qaeda đã tìm ra và vừa đánh bung một mắt xích trong hệ thống phòng thủ của Mỹ. Lý luận của họ ở đây là khi gây ra một tổn thất dân sự rất lớn trong các đồng minh của Mỹ thì dư luận sẽ sợ hãi mà bầu lên các chính quyền không chống Mỹ thì cũng chẳng hợp tác với Mỹ trên trận tuyến chống khủng bố và ông Bush vì vậy thất cử thì al-Qaeda đạt thắng lợi chiến lược vì làm xoay chuyển được dư luận Mỹ.
Nếu quả như vậy thì các nước sau đây có thể là mục tiêu của đợt tấn công kế tiếp. Đó là Anh, Ý, Ba Lan, Hung Gia Lợi, Hà Lan, Úc Đại Lợi và cả Nhật Bản hay Thái Lan. Đức cũng không thoát vì vừa chỉ huy lực lượng NATO tại Afghanistan. Pháp cũng khó thoát vì dù chính quyền Jacques Chirac kịch liệt chống Mỹ nhưng quyết định cấm nữ học sinh trùm khăn Hồi giáo của ông Chirac đã bị al-Qaeda kết án. Điều đó cũng không loại trừ giải pháp là ngoài các đồng minh của Mỹ, ngay trong vài tháng tới, al-Qaeda vẫn tấn công các mục tiêu dân sự khó phòng vệ tại Hoa Kỳ, với loại võ khí tàn sát như hóa học hay vi trùng.
Tổng kết lại thì với xu hướng phản chiến đang nổi dậy bên đảng Dân chủ, một đợt tấn công mới của al-Qaeda sẽ làm suy yếu tư thế của Hoa Kỳ trên trận tuyến chống khủng bố toàn cầu và có thể làm ông Bush thất cử mặc dù kinh tế đã có thể phục hoạt. Những gì vừa xảy ra do đó là một thách thức lớn cho chính quyền Bush, và nếu Hoa Kỳ thất bại trước đòn phản công này của khủng bố thì chưa biết là an ninh thế giới sẽ đi về đâu. Trước mắt thì đồng Mỹ kim sẽ lại tuột giá trên thế giới, và phong trào phản chiến sẽ bùng lên dữ dội hơn ngay tại Hoa Kỳ.
Gửi ý kiến của bạn
