MANILA (Kyodo) - Tổng Thống Indonesia Abdurrahman Wahid hôm thứ ba 9-11 đề nghị cho vùng Aceh hiện đang nổi loạn được “hoàn toàn tự trị” và hứa chính quyền trung ương sẽ trả lại đến 75% tiền thu nhập ở Aceh.
Wahid đang mở cuộc công du chớp nhoáng viếng thăm các nước ASEAN, đến Phi Luật Tân hôm thứ ba 9-11 là nước chót. Ông phải trở về Jakarta gấp vì tình hình Aceh nổ lớn.
Trong cuộc họp báo ở Manila, Wahid nói: “Nếu tôi biết rõ dân chúng Aceh, họ sẽ không tách rời khỏi Indonesia” dù có cuộc trưng cầu dân ý.
Ông cũng tuyên bố ủng hộ việc tổ chức trưng cầu dân ý ở Aceh, nơi đây hơn nửa triệu người đã xuống đường biểu tình hôm thứ hai 8-11 để đòi được biểu quyết về tương lai của họ.
Wahid nói: “Nếu chúng ta đã có một cuộc trưng cầu dân ý ở Đông Timor, tại sao không có ở Aceh. Đó là công lý”.
Ông cũng cải chính tin nói phe quân sự Indonesia chống lại việc cho Aceh tự trị, và nói ông vừa điện đàm xong với tướng Wiranto, Bộ trưởng Phối hợp An ninh của Indonesia. Ông nói “Tướng Wiranto đồng ý với tôi”.
Cũng trong cuộc họp báo Wahid nói ông có ý định đi thăm Nhật Bản và Trung Quốc đầu tháng 12, ngay sau cuộc họp thượng đỉnh của ASEAN với Nhật Bản, Trung Quốc và Nam Hàn vào cuối tháng này. Tuy nhiên ông không nói rõ ngày nào sẽ đi hai nước nói trên.
Tổng Thống Indonesia cũng bác bỏ tin báo chí trước đó nói ông phải hoãn lại cuộc đi thăm nước Mỹ vì các cuộc biểu tình ở Aceh. Ông nói với các phóng viên rằng Tổng Thống Clinton không thể gập ông trước ngày 12-11 vì một ngày lễ lớn ở Mỹ, bởi vậy không có lý do gì để ông đi trước ngày đó.
DÂN ACEH TỐ CÁO SỰ TÀN BẠO CỦA QUÂN ĐỘI INDONESIA
Wahid bay về Jakarta chiều tối thứ ba 9-11.
Aceh là một trong những tỉnh trù phú nhất của Indonesia. Tỉnh này có đông dân Hồi giáo kiên cường đã nổi loạn đòi được độc lập. Hôm thứ ba sau một ngày có cuộc biểu tình khổng lồ nửa triệu người đòi có trưng cầu dân ý, thủ phủ Banda Aceh đã trở nên yên tĩnh, các cửa hàng đã mở cửa trở lại, giao thông chật đường đi.
Dân Aceh nói sở dĩ có cuộc nổi loạn là vì sự tàn bạo của quân đôi Indonesia.
Các nhà tranh đấu cho nhân quyền tố cáo các vụ hãm hiếp, tra tấn và hành quyết tàn bạo do quân đội Indonesia gây ra trong nỗ lực diệt trừ phong trào đòi ly khai của dân Aceh.
Người ta cho rằng khoảng 2,000 người đã bị giết chết ở Aceh từ 9 năm nay, khi quân đội thẳng tay diệt trừ mọi mầm mống ly khai.