Hôm nay,  

Tôi đã từng là một người Cộng hoà – nhưng đảng mà tôi từng tin tưởng không còn tồn tại

20/06/202500:00:00(Xem: 352)
 
Trump-from-AI
Hình ảnh được tạo bằng ChatGPT (OpenAI) sử dụng DALL·E, tháng 6 năm 2025.

Tác giả: Paolina Milana - Đăng trên The Guardian, ngày 12 tháng 6 năm 2025
Tôi không viết bài này với tư cách một người Dân chủ hay một người Độc lập. Tôi viết với tư cách một người phụ nữ đã từng tự hào đứng trong hàng ngũ của đảng Cộng hoà gần suốt đời mình.

Tôi đã bỏ phiếu cho ông Ronald Reagan và ngưỡng mộ tín niệm của ông rằng “phẩm hạnh là điều thiết yếu”. Tôi từng tin vào trách nhiệm cá nhân, vào đức tin và tình yêu quê hương – và đảng Cộng hoà thuở ấy là hiện thân của những giá trị ấy. Tôi thậm chí đã ủng hộ ông George W. Bush trong cuộc kiểm phiếu hỗn loạn với những “lá phiếu đục lỗ” năm 2000 – không vì tôi cho rằng ông hoàn hảo, mà vì tôi tin ông sẽ lãnh đạo với sự tử tế và chính trực.
Suốt nhiều năm, tôi đã thấy lòng mình lắng dịu khi chứng kiến những khoảnh khắc đoàn kết giữa các tổng thống – đương nhiệm và tiền nhiệm – đặc biệt là tình cảm chân thành giữa ông Bush và gia đình Obama. Khác chính đảng, khác lập trường, nhưng cùng một niềm tin vào dân chủ, vào việc phục vụ quốc gia, vào ba tiếng “chúng ta, nhân dân”.

Tinh thần ấy nay đã mất.

Tôi đoạn tuyệt với đảng Cộng hoà khi một kẻ bịp bợm bước chân vào Toà Bạch Ốc – và tệ hơn, khi đảng mà tôi từng tôn kính đứng nhìn mà không làm gì. Tôi sửng sốt chứng kiến các lãnh đạo đảng đánh đổi nguyên tắc để lấy quyền lực, vứt bỏ danh dự để được ảnh hưởng, và cam tâm đi theo một người xúi giục bạo lực, khinh thường luật pháp, coi thường Hiến pháp.

Đảng Cộng hoà của Abraham Lincoln đâu rồi? Đảng từng gìn giữ liên bang, từng đại diện cho sự thật, bổn phận và danh dự?

Tôi là con gái của những người di dân đã trốn chạy chế độ phát xít Benito Mussolini – một tên độc tài từng hứa hẹn sẽ “làm cho nước Ý vĩ đại trở lại”, đàn áp tiếng nói đối lập, truyền bá tuyên truyền và gieo rắc nỗi sợ. Gia đình tôi từng sống qua thời kỳ một nền dân chủ sụp đổ – không trong một ngày, mà qua những bước nhỏ, âm thầm, với sự đồng loã của đám đông. Những gì tôi đang chứng kiến tại Hoa Kỳ hôm nay khiến tôi rợn người.

Tôi hiện sống tại Los Angeles, nhìn thấy thêm nhiều nỗi kinh hoàng do một người mơ làm vua gây ra – một kẻ gán mọi phản đối là “giả tạo”, gọi giới phê bình là “phản quốc”, và không muốn lãnh đạo mà chỉ muốn cai trị. Và vẫn còn quá nhiều người tiếp tay cho ông ta.


Họ sẽ còn đi bao xa để giữ quyền lực?

Họ sẽ phản bội bao nhiêu lời thề?

Chối bỏ bao nhiêu sự thật?

Ân xá bao nhiêu tội phạm?

Trong khi đó, các chương trình thiết yếu cho người lao động, cựu chiến binh và trẻ em đang bị cắt xén – còn giới tỷ phú thì hưởng thuế suất ưu đãi và các tập đoàn thì giành được những hợp đồng bí mật. Đây không còn là bất đồng chính sách. Đây là một nỗ lực có tổ chức nhằm gây chia rẽ và làm rối loạn đất nước.

Với tư cách một tín hữu Kitô giáo, tôi cũng phải nói ra một điều phản bội khác: sự lạm dụng đức tin một cách phạm thượng. Những hành động tàn ác khoác áo thánh kinh. Danh Chúa Giê-su – đấng rao giảng lòng thương xót, đức khiêm nhường và tình thương dành cho kẻ yếu – lại bị lợi dụng để biện minh cho lòng tham, thù hận và sự dối trá. Đó không phải là đạo Kitô. Đó không phải là đạo lý. Và chắc chắn không phải là nước Mỹ mà tôi tin tưởng.

Giữ im lặng không phải là can đảm. Tiếp tay cho quyền lực bị lạm dụng không phải là yêu nước. Và bỏ rơi Hiến pháp – cùng với lương tâm tập thể của chúng ta – để trung thành mù quáng với một cá nhân không phải là bảo thủ.

Tôi không rời bỏ đảng Cộng hoà một cách nhẹ nhàng. Tôi rời đi vì chính đảng ấy đã từ bỏ tôi. Đã từ bỏ những giá trị tôi từng trân quý. Đã trở nên không còn nhận ra được – không phải vì thay đổi cương lĩnh, mà vì sự suy đồi hoàn toàn về mặt đạo lý.

Tôi đã chờ đợi nhiều người Cộng hoà khác lên tiếng. Tự đứng ra. Nhớ lại họ từng là ai. Nhưng chỉ nghe được sự im lặng.

Đây không chỉ là một sự thức tỉnh cá nhân. Đây là một lời kêu gọi lương tâm – gửi đến mọi công dân, những ai trong thâm tâm biết rằng điều gì đó đang trật đường ray nghiêm trọng.

Vì nếu ta thực sự tin rằng phẩm hạnh là quan trọng – nếu ta chọn dân chủ thay vì độc tài – thì ta phải cất tiếng nói. Trước khi ta không còn quyền được nói nữa.

Ngay cả lúc này – nhất là lúc này – tôi vẫn tin nước Mỹ còn có thể được cứu. Nhưng không phải bằng cách giả vờ rằng mọi thứ vẫn bình thường.
— Dịch từ bài gốc “I was a Republican – the party I believed in no longer exists” đăng trên The Guardian, 12/6/2025 – Tác giả: Paolina Milana
 

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
12/07/202515:12:00
Kinh Phật thường nói rằng chúng ta đang sống trong nhà lửa. Nghĩa là, hiểm họa liên tục, không có gì bình an. Và phải lo tìm đường giải thoát. Lời Phật dạy không đơn giản có ý nói rằng hãy rời nơi này để qua nơi khác. Không đơn giản như thế. Bởi vì chuyện dời đổi không gian và thời gian không cứu được chúng ta, khi còn danh sắc này, còn thân tâm này.
11/07/202509:36:00
“Thuật ngữ "gaslighting", mô tả một loại thao túng tâm lý. Nó làm cho những người bị nhắm đến trở nên mất phương hướng đến mức họ bắt đầu nghi ngờ bản thân, trở nên bối rối và đặt câu hỏi về nhận thức của chính mình ở thực tại. Các nhà tâm lý học cho biết khi hiện tượng “gaslighting” xảy đến, nạn nhân không chỉ bắt đầu phủ nhận sự thật mà còn bắt đầu chấp nhận thực tại sai lầm của kẻ đang thao túng họ.”
11/07/202500:00:00
Về mặt pháp lý, trở thành công dân Hoa Kỳ là một quy trình được định nghĩa rõ ràng qua giấy tờ, nơi sinh hoặc thủ tục nhập tịch. Nhưng trong sâu thẳm tâm trí của chính người dân nơi đây, có một “tiêu chuẩn” vô hình khác đang âm thầm tạo ra một ranh giới ngầm về việc ai mới thực sự được xem là “dân Mỹ đúng nghĩa.” Nhiều nghiên cứu tâm lý học đã phơi bày một thực tế đáng suy ngẫm: một thành kiến phổ biến và mạnh mẽ đang gắn liền “chất Mỹ” với đặc điểm da trắng và việc nói tiếng Anh.
11/07/202500:00:00
Bất chấp những chỉ trích gay gắt và cảnh báo về gánh nặng nợ công khổng lồ, dự luật cải tổ thuế và ngân sách của Tổng thống Donald Trump vẫn được Quốc hội Hoa Kỳ thông qua… chớp nhoáng. Điều này khiến nhiều không khỏi thắc mắc: Tại sao các nhà lập pháp Đảng Cộng Hòa lại thể hiện lòng trung thành gần như tuyệt đối với Trump, với số phiếu chống chỉ đếm trên đầu ngón tay?
10/07/202508:01:00
Đức Phật trả lời: “—Này Ác ma, mắt là của Ông, sắc là của Ông, thức xứ do mắt xúc chạm là của Ông. Và này Ác ma, chỗ nào không có mắt, không có sắc, không có thức xứ xúc chạm, thời chỗ ấy không có hành xứ của Ông, này Ác ma.” Và tương tự với tai, mũi, lưỡi, thân, ý... Như thế, thấy không một pháp nào là ta, là tôi, là của tôi, là của ta... thì là giải thoát. Tạm gọi là một cũng được, tạm gọi là vô lượng như biển cũng được. Như thế, không thấy có cái gì là ta hay người, thì lấy chỗ nào mà đau khổ nữa.
08/07/202510:22:00
Trong ngày Sinh nhật thứ 90 của Đức Đạt Lai Lạt Ma, báo The Times of India ấn bản tiếng Anh ngày 6 tháng 7/2025 có bài do Ban biên tập viết, nhan đề “Dalai Lama turns 90: How is Zen Buddhism different from traditional and Tibetan Buddhism?” -- nghĩa là “Đức Đạt Lai Lạt Ma vừa tròn 90 tuổi: Phật giáo Thiền tông khác với Phật giáo Tây Tạng và Phật giáo truyền thống như thế nào?” -- đưa ra một giải thích cho các độc giả đọc Anh ngữ hiểu sơ lược về ba truyền thống Phật giáo này. Nơi đây, chúng ta dịch sang tiếng Việt bài viết kia, và sẽ góp thêm vài ý để làm sáng tỏ hơn về Thiền Tông.
05/07/202510:25:00
Đôi lời tâm sự của tác giả: Trong nửa thế kỷ vừa qua, chúng tôi đã đọc và viết về thời sự Hoa Kỳ nhưng chưa bao giờ ghi nhận được các tin tức như hiện nay. Nhân dịp quốc lễ năm 2025 xin gửi đến quý độc giả thân hữu 3 bài lịch sử Mỹ để suy luận. 1) Bài về Lễ Độc lập Hoa Kỳ, 2) Cuộc nội chiến giải phóng nô lệ da đen và 3) Bài về Lễ Tạ Ơn oan khiên của dân da đỏ.
04/07/202521:34:00
Tôi không ăn mừng Lễ Độc Lập hôm nay, vì pháo hoa không soi thấu những trại giam di dân mọc lên khắp nước Mỹ, pháo hoa không xua được ICE đập cửa dí súng còng tay bứt người mẹ ra khỏi đàn con; pháo hoa không giữ ấm được cả gia đình người đồng minh Afgan vừa mất quy chế bảo vệ. Tôi không ăn mừng vì độc lập tự do hôm nay ngụy trang dưới những khẩu hiệu vay mượn và bóp méo - vì cách đất nước chúng ta đối xử với người yếu thế dưới danh nghĩa lá cờ. Ngày vào tị nạn nước Mỹ, tôi tin đất nước này không gạt ai ra ngoài chỉ vì nơi sinh, màu da, hay tờ giấy trú thân bị bão tố cuốn trôi. Niềm tin đó chưa chết — nhưng nó không sống nhờ những tiếng nổ của pháo hoa hay sự im lặng làm ngơ. Nó chỉ còn sống khi ta đủ can đảm kể lại câu chuyện thật: di dân không xâm lăng ai cả — di dân chính là nước Mỹ, đã như thế và sẽ mãi như thế.
04/07/202500:00:00
Trong sinh hoạt chính trị tại Việt Nam hiện nay, hai khái niệm “thế lực phản động” và “đối lập chính trị” thường được sử dụng với nội hàm và vai trò khác biệt. Bài viết này nhằm so sánh bản chất và nội dung giữa hai khái niệm này và đồng thời đề xuất một cách tiếp cận khác – hy vọng là sẽ phù hợp hơn với thực tiễn chính trị đang biến chuyển tích cực theo yêu cầu phát triển xã hội và đảm bảo ổn định bền vững của đất nước.
04/07/202500:00:00
Thế giới đang đổi thay nhanh chóng. Những giá trị từng được xem là bất biến – như tự do học thuật, trao đổi tri thức và khoa học không biên giới – nay lại bị nghi ngờ và siết chặt, ngay cả ở các nền dân chủ hàng đầu. Tại Hoa Kỳ, kiểm soát đối với sinh viên và giới nghiên cứu ngày càng gắt gao. Nhiều tài năng trẻ đã chọn rời bỏ môi trường học thuật Mỹ, quay về Thượng Hải hoặc Bắc Kinh – một xu hướng ngược chưa từng thấy kể từ thời Chiến tranh Lạnh.
“Đây là quan điểm của người viết, không nhất thiết là quan điểm của Việt Báo.”
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.