Kể từ khi Tổng thống Donald Trump nhậm chức, đã xẩy ra nhiều hành vi bạo lực hoặc phá hoại nhắm vào các cơ sở kinh doanh của Tesla, như phòng bầy bán xe, đại lý, trạm sạc điện, theo các tài liệu của tòa án, ảnh chụp giám sát, hồ sơ cảnh sát và các báo cáo của phương tiện truyền thông địa phương được The Washington Post xem xét.
Các sự kiện xảy ra khi Elon Musk trở nên nổi tiếng với tư cách là một nhân vật ủng hộ Trump và là một người bảo thủ thích khiêu khích theo đúng nghĩa. Sự tức giận hướng đến tỷ phú công nghệ trực tuyến đã ngày càng lan sang cuộc sống thực, với hành vi phá hoại nhắm vào các cửa hàng đại lý, trạm sạc điện và phương tiện của Tesla.
Vào tháng 3, một số trạm siêu sạc điện Tesla tại một trung tâm mua sắm ở Littleton, Massachusetts, đã bị đốt cháy. Những kẻ phá hoại ở Maryland cũng đã phun sơn "No Musk" lên một tòa nhà Tesla, cùng với một biểu tượng giống chữ vạn. Vào tháng 2, một người đàn ông vung một khẩu súng bán tự động kiểu AR đã bắn vào một cửa hàng Tesla ở Salem, Oregon. Các nhà điều tra cho biết chỉ vài tuần trước đó, cùng một người đàn ông đã tấn công cùng một đại lý bằng cách ném bom xăng vào các xe Tesla và qua cửa sổ cửa hàng. Theo các tài liệu của tòa án, ông ta đã gây ra thiệt hại ước tính $500,000.
Vào ngày 8/3/2025 trên 350 người đã tập trung trước một phòng trưng bày Tesla ở Manhattan để biểu tình chống lại tỷ phú và đồng minh của Tổng thống Donald Trump là Elon Musk trong chiến dịch “Tesla Takedown” trên toàn quốc. Nhiều cuộc biểu tình khác đã diễn ra từ St. Louis đến Charlotte, Tucson đến Palo Alto, và New York đến Portland đang nổi giận chống lại xe Tesla.
Elon Musk đã can thiệp vào các chương trình chi tiêu của chính phủ liên bang, sa thải nhân viên, đóng cửa hay cải tổ một số cơ quan như USAID, Bộ Giáo Dục, Consumer Financial Protection Bureau, FBI, IRS và Bộ Tư Pháp, bao gồm 11 cơ quan liên bang đang thực các cuộc điều tra việc kinh doanh của Elon Musk. Mới đây nhất, Musk hô hào rút nước Mỹ ra khỏi NATO.
Một số người cho rằng cuộc biểu tình là một phần trong nỗ lực nhằm đánh vào túi tiền của Musk. Hơn một nửa tài sản của ông ấy nằm ở cổ phiếu Tesla. Hiện tại cả thế giới đang chống lại Tesla với tư cách là một công ty. Cổ phiếu đã mất gần một nửa giá trị chỉ trong vài tháng qua.
Những người biểu tình hô vang những khẩu hiệu như “Không ai bỏ phiếu cho Elon Musk cả,” “Những kẻ đầu sỏ ra ngoài, nền dân chủ vào trong.” Một tấm biển ghi “Hãy đưa Musk lên sao Hỏa ngay bây giờ!”
Trong một tuyên bố, Phát Ngôn Viên Nhà Trắng Harrison Fields cho biết những "Cuộc biểu tình này sẽ không ngăn cản Tổng Thống Trump và Elon Musk thực hiện lời hứa thành lập DOGE và làm cho chính phủ liên bang của chúng ta hiệu quả hơn và chịu trách nhiệm hơn đối với những người nộp thuế chăm chỉ của Hoa Kỳ trên khắp cả nước."
Musk đổ lỗi cho những tỉ phú ủng hộ Đảng Dân Chủ và ActBlue đứng đàng sau những cuộc biểu tình này, nhưng không đưa ra bằng chứng nào. Ngoài ra ActBlue chỉ là một nền tảng để quyên góp trực tuyến tiền từ các nhà tài trợ.
Ác cảm chống Musk và chống Tesla đã gia tăng ở Hoa Kỳ và Châu Âu qua cuộc biểu tình và các hành vi đốt phá tại các cơ sở của Tesla. Ngay cả những nhà phân tích lạc quan nhất và nhiều người hâm mộ Musk cũng phải thừa nhận quan điểm chính trị của Musk ảnh hưởng tới việc ưa thích Tesla và các sản phẩm của công ty đối với một bộ phận lớn khách hàng và nhà đầu tư.
Chứng khoán của công ty Tesla đã giảm hơn 35 % kể từ khi Trump nhậm chức, và năm ngoái, công ty đã phải chịu mức giảm doanh số hàng năm đầu tiên sau hơn một thập kỷ. Tại Đức, doanh số bán xe Tesla đã giảm mạnh 76 % vào tháng 2 so với cùng thời gian vào năm trước, theo số liệu được công bố hôm thứ Tư. Một số người sở hữu xe Tesla đã bày tỏ sự hối hận khi mua một chiếc xe hơi mà một số người coi là biểu tượng của chính trị cực hữu phát xít, một sự thay đổi hoàn toàn so với ý thức bảo vệ môi trường.
Năm ngoái, nhà máy Tesla gần Berlin, Đức Quốc, đã mất điện sau khi một tổ chức môi trường cực tả, Volcano Group, nhận trách nhiệm về vụ đốt cháy một cột điện gần nhà máy. Vài tháng sau, khoảng 800 nhà hoạt động vì môi trường đã cố gắng xông vào cùng một nhà máy. Một số nhân viên và nhà đầu tư đã bắt đầu lên tiếng về Musk, lo ngại rằng liên minh của ông với Trump đang gây tổn hại đến danh tiếng và sứ mệnh xây dựng một tương lai bền vững hơn của công ty.
Vị thế chính trị của Musk kể từ khi Trump nhậm chức đã làm gia tăng quan điểm phân cực về ông. Musk đã xây dựng mối quan hệ với các chính trị gia cực hữu ở châu Âu và thực hiện một kiểu chào Đức Quốc Xã. Những người biểu tình đã tụ tập bên ngoài các phòng trưng bày Tesla trên khắp Hoa Kỳ để phản đối việc Musk cắt giảm mạnh ngân sách của chính phủ liên bang thông qua Dịch vụ DOGE của Hoa Kỳ.
Một số sở hữu chủ xe Tesla đã bán xe đi hoặc thay đổi bảng hiệu xe để tách biệt họ với Elon Musk và để tránh bị phá xe bởi những người căm giận Musk, một nhân vật cực hữu có khuynh hướng phát xít.
Cybertruck xuống giá đáng kể. Người bán khó kiếm được người mua. Một sở hữu chủ Tesla Cybertruck, mua với giá $100,000 than phiền rằng ông mang chiếc xe đến Carmax để bán, nhưng đại lý này từ chối cho giá.
Theo nghiên cứu của Morgan Stanley, nhu cầu về Tesla Cybertruck đang giảm. Điều này cuối cùng sẽ thúc đẩy Tesla điều chỉnh giá bán giống như những gì các hãng sản xuất đã làm với các loại xe khác.
Trong bảy tuần liên tiếp, kể từ khi Elon Musk đến Washington để tham gia chính quyền Trump, trị giá cổ phần của hãng sản xuất xe hơi Tesla đã giảm xuống còn $236.25 vào cuối ngày 10/3/2025. Đây là chuỗi thua lỗ dài nhất của Tesla trong 15 năm trở thành công ty cổ phần. Trị giá tài sản ròng (net worth) của Musk mất đi $134 tỉ, hiện còn lại $330 tỉ so với con số kỷ lục $464 tỉ vào 17/12/2024. Tuy nhiên ông ta vẫn giầu hơn bất cứ ai trên trái đất $120 tỉ.
Nguyễn Quốc Khải
THAM KHẢO
(1) Derek Saul, “Tesla Stock’s Election Rally Is All Gone— Erasing 91% Gain.” Forbes, March 10, 2025.
(2) Lora Kolodny, “Tesla shares have declined every week since Elon Musk went to Washington.” CNBC, March 7, 2025.
(3) Katie Herchenroeder,” Nationwide Tesla Protests Against Elon Musk Are Escalating.” Vanity Fair, March 9, 2025.
(4) Olivia Michael, “Protesters rally against Elon Musk at Tesla dealerships in Boston, across the country.” WHDH, March 10, 2025.
(5) Pranshu Verma and Trisha Thadani, “Anger at Elon Musk turns violent with Molotov cocktails and gunfire at Tesla lots.” Washington Post, March 8, 2025.