
MEXICO CITY – Hôm thứ Ba (21/1), Nữ Tổng thống Mexico Claudia Sheinbaum nhấn mạnh bà sẽ bảo vệ chủ quyền và độc lập quốc gia, đồng thời vẫn sẽ tìm cách đối thoại với Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump. Tuyên bố này được đưa ra chỉ một ngày sau khi Trump bắt đầu nhiệm kỳ mới với một loạt các sắc lệnh, trong đó có những biện pháp nhằm siết chặt vấn đề nhập cư, theo Reuters.
Trong bài phát biểu đầu tiên kể từ sau lễ nhậm chức của Trump, Sheinbaum lưu ý rằng một số hành động ban đầu của Tổng thống Hoa Kỳ có vẻ “na ná” với các quyết định trong nhiệm kỳ trước. Bà cũng tìm cách trấn an người dân Mexico rằng chính phủ sẽ kiên quyết bảo vệ lợi ích của quốc gia.
“Về các sắc lệnh mà Tổng thống Donald Trump ký hôm qua, tôi xin được nói như sau: Người dân Mexico có thể hoàn toàn yên tâm rằng chúng ta sẽ luôn bảo vệ chủ quyền và độc lập của mình,” Tổng thống Mexico Sheinbaum phát biểu bên cạnh Ngoại trưởng và Bộ trưởng Nội vụ.
Bà cũng nói thêm: “Điều quan trọng là chúng ta luôn cần giữ một cái đầu lạnh.”
Là một nhà lãnh đạo cánh tả vừa nhậm chức vào tháng 10 năm ngoái, Sheinbaum đã kiềm chế không đưa ra những lời đe dọa áp thuế lên hàng nhập cảng từ Hoa Kỳ, dù Trump đã úp mở về ý định áp dụng mức thuế 25% lên hàng hóa Mexico từ tháng 2. Bà chỉ trả lời sẽ ứng phó “từng bước.”
Trước đây, Sheinbaum và Bộ trưởng Kinh tế từng cho biết nếu chính phủ Hoa Kỳ áp thuế lên hàng xuất cảng của Mexico, họ sẽ có những biện pháp trả đũa tương xứng. Tuy nhiên, với khoảng 80% hàng xuất cảng của Mexico phụ thuộc vào thị trường Hoa Kỳ – nền kinh tế lớn nhất thế giới – có vẻ như Sheinbaum đang chọn cách ứng phó cẩn trọng hơn để tránh nguy cơ “ném chuột vỡ đồ quý.”
Liên quan đến các biện pháp nhằm ngăn chặn di dân vượt biên trái phép mà Trump đưa ra, Sheinbaum cho hay chính phủ của bà sẽ giải quyết nhu cầu của di dân theo cách “có nhân tính,” và cũng sẽ tìm cách đưa di dân ngoại quốc hồi hương. Và Mexico sẽ đàm phán với Hoa Kỳ để thống nhất xem ai sẽ phải chi tiền cho những việc này.
Trong khi đó, Trump dự kiến ký thêm nhiều sắc lệnh hành pháp vào ngày thứ hai tại nhiệm, sau khi chỉ thị đưa các băng đảng ma túy Mexico vào diện tổ chức khủng bố.
Trong buổi họp báo, Sheinbaum nhấn mạnh rằng dù Trump đã ký sắc lệnh coi nhập cư trái phép tại biên giới Hoa Kỳ-Mexico là tình trạng khẩn cấp quốc gia, chính phủ của bà vẫn sẽ tôn trọng mối quan hệ với Washington và tránh đối đầu. Bà cũng nhắc lại là chính phủ Mexico sẽ nỗ lực phối hợp với Hoa Kỳ trong các vấn đề về an ninh và các lĩnh vực quan trọng khác, và lưu ý đến năm 2026 mới là lúc khảo xét lại Thỏa Thuận Thương Ước USMCA chứ không phải ngay lúc này.
Trong thời gian Sheinbaum phát biểu trước báo giới, đồng Peso có lúc đỡ bị rớt giá, nhưng sau đó lại nhanh chóng trở về mức cũ và vẫn là đồng tiền yếu nhất thế giới.
Julio Ruiz, trưởng kinh tế gia tại Mexico của Citigroup, nhận xét rằng phản ứng ban đầu của Tổng thống Sheinbaum có vẻ như là để phân biệt rõ ràng giữa hành động thực tiễn và phát ngôn chính trị.
“Sheinbaum đang cố gắng xoa dịu tình hình,” Ruiz nhận xét. “Một bên là những gì đã được ký kết, và một bên là các phát ngôn tạm thời. Chúng ta cần phải phân biệt rõ hai điều này, và tôi nghĩ rằng bà ấy đang muốn gửi thông điệp đó tới thị trường và người dân.”