WASHINGTON – Hôm thứ Tư (13/11), đội ngũ chuyển giao quyền lực của Tổng thống đắc cử Donald Trump đang lên danh sách các sĩ quan quân đội để sa thải, có thể bao gồm cả Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân. Nếu kế hoạch này được thực hiện, đây sẽ là một thay đổi lớn chưa từng có tại Ngũ Giác Đài, theo Reuters.
Kế hoạch sa thải hiện đang ở giai đoạn đầu kể từ sau khi Trump thắng cử vào ngày 5 tháng 11, nhưng có thể thay đổi khi chính quyền mới dần định hình.
Một số người đặt nghi vấn về tính khả thi của việc sa thải quy mô lớn, và cũng chưa rõ liệu Trump có trực tiếp ủng hộ kế hoạch này hay không. Trước đây, ông thường công khai chỉ trích các lãnh đạo quốc phòng không đồng tình với mình. Trong chiến dịch tranh cử, Trump từng tuyên bố sẽ sa thải các “tướng lĩnh thức tỉnh” (woke: chỉ sự tỉnh ngộ rằng hệ thống pháp lý, xã hội Hoa Kỳ là guồng máy kỳ thị do những người mang tư tưởng thượng tôn da trắng thiết lập) hoặc những người chịu trách nhiệm cho việc rút quân khỏi Afghanistan năm 2021.
Theo một nguồn tin khác của Reuters, chính quyền sắp tới có thể tập trung loại bỏ những sĩ quan có qua lại với Tướng Mark Milley, người từng là Tổng Tham mưu trưởng Liên quân dưới thời Trump và từng bị chỉ trích trong nội bộ phe Trump.
Trong cuốn sách mới của Bob Woodward có tựa đề “War,” Milley được cho là đã gọi Trump là “kẻ phát xít từ trong xương tủy.” Phát ngôn này khiến Milley trở thành mục tiêu chỉ trích của các đồng minh của Trump, vì họ cho rằng Milley không trung thành với cựu Tổng thống.
“Tất cả những ai được Milley bổ nhiệm hay nâng đỡ đều sẽ bị loại bỏ,” nguồn tin khẳng định.
Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân bao gồm các sĩ quan cao cấp nhất trong quân đội Hoa Kỳ, phụ trách các lực lượng Lục quân, Hải quân, Thủy quân lục chiến, Không quân, Vệ binh Quốc gia và Lực lượng Không gian.
Kế hoạch này được tiết lộ chỉ một ngày sau khi Trump chọn Pete Hegseth làm Bộ trưởng Quốc phòng. Là một bình luận viên của Fox News và cựu chiến binh, Hegseth đã nhiều lần bày tỏ ý định cải tổ Ngũ Giác Đài.
Hegseth đã thể hiện rõ quan điểm của mình trong cuốn sách “The War on Warriors: Behind the Betrayal of the Men Who Keep Us Free” xuất bản năm 2024. Ông nhấn mạnh rằng: “Tổng thống tiếp theo của Hoa Kỳ cần phải cho cải tổ triệt để đội ngũ lãnh đạo cấp cao tại Ngũ Giác Đài để chuẩn bị bảo vệ tổ quốc và đánh bại kẻ thù. Cần phải sa thải rất nhiều người.”
Tuy nhiên, Hegseth lại bị thiếu kinh nghiệm quản trị, và điều này có thể khiến quá trình chuẩn thuận tại Thượng viện trở nên khó khăn. Ngay cả trong trường hợp Hegseth không được chuẩn thuận, thì cũng chưa chắc ứng viên khác với phong cách lãnh đạo truyền thống hơn có sẵn lòng thực hiện các cuộc sa thải quy mô lớn như ông đề nghị hay không.
Tướng C.Q. Brown sẽ đứng đầu danh sách bị sa thải
Hegseth từng chỉ trích Tướng C.Q. Brown – người kế nhiệm Milley – và đặt nghi vấn về lý do bổ nhiệm Brown, cho rằng có thể ông được chọn không phải vì năng lực mà vì màu da.
Hegseth viết: “Liệu ông ấy được bổ nhiệm vì màu da hay vì năng lực? Ai mà biết. Nhưng mà câu hỏi đó luôn làm nảy sinh sự nghi ngờ, và có vẻ không công bằng với Brown. Nhưng mà cũng chính ổng đã biến màu da thành một yếu tố nổi bật trong sự nghiệp của mình, nên là có nghi ngờ hay không cũng chả còn quan trọng nữa.”
Nguồn tin của tờ Reuters cho biết Brown sẽ nằm trong số những người đầu tiên bị loại bỏ, nhấn mạnh rằng các Tổng Tham mưu trưởng cùng Phó tổng tham mưu trưởng sẽ bị sa thải ngay lập tức. Tuy nhiên, hiện tại kế hoạch vẫn đang ở giai đoạn đầu.
Theo một số viên chức, việc thay đổi nhân sự lớn như vậy là không cần thiết và có thể gây ra ra nhiều vấn đề, đặc biệt trong tình hình thế giới đã đủ hỗn loạn với các cuộc xung đột ở Ukraine và Trung Đông.
Tuy nhiên, theo nguồn tin khác, phe Trump vẫn luôn tin rằng cần phải thu hẹp Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân lại vì sự can thiệp quá mức của cơ quan này vào các vấn đề quân sự. Và với quy mô khổng lồ của quân đội Hoa Kỳ, hoàn toàn có thể chịu đựng được các cắt giảm như vậy.
Nguồn tin kết luận: “Các lãnh đạo quân sự hiện tại không phải là không thể thay thế, và luôn có nhiều người khác sẵn sàng đảm nhận vai trò này. Hồi Thế chiến II, chúng ta từng bổ nhiệm tướng trẻ và vẫn thắng đấy thôi.”