
Việc tăng chi tiêu quân sự của NATO còn được cho là để chuẩn bị ứng phó với viễn cảnh Donald Trump tái đắc cử TT Hoa Kỳ. Trump từng rêu rao sẽ không bảo vệ những đồng minh NATO không hoàn thành nghĩa vụ đóng góp ngân sách cho quốc phòng. (Nguồn: pixabay.com)
WASHINGTON – Hôm thứ Hai (17/6), Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg cho biết, hơn 20 thành viên NATO sẽ đạt mục tiêu của liên minh là phân bổ ít nhất 2% GDP cho quốc phòng trong năm nay, và nhấn mạnh rằng các quốc gia đồng minh đã tăng chi tiêu quân sự kể từ khi Nga sát nhập Crimea vào năm 2014, theo Reuters.
Tại Tòa Bạch Ốc, Stoltenberg nói với Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden rằng số lượng đồng minh NATO đạt mục tiêu chi tiêu cho quốc phòng hiện nay ít hơn 10 thành viên so với 5 năm trước.
Ông cho hay: “Trên khắp Châu Âu và Canada, các đồng minh NATO đã và đang tăng chi tiêu quốc phòng lên 18% trong năm nay, đây là mức tăng lớn nhất trong nhiều thập niên. Và nội trong năm nay, có 23 đồng minh sẽ chi từ 2% GDP trở lên cho ngân sách quốc phòng.”
Trước đó, tại tổ chức nghiên cứu Trung tâm Wilson, Stoltenberg cho biết việc tăng ngân sách quốc phòng của các đồng minh NATO “là tốt cho Châu Âu và Hoa Kỳ, đặc biệt vì phần lớn số ngân sách tăng thêm này sẽ được chi tiêu ở Hoa Kỳ.” Stoltenberg đang ở Washington để chuẩn bị cho hội nghị thượng đỉnh NATO vào tháng tới.
TT Biden cho biết liên minh đang đối mặt với một trong những thời điểm quan trọng nhất đối với Châu Âu kể từ Thế Chiến II khi cuộc chiến Nga-Ukraine đang diễn ra. Biden nói: “Chúng tôi đã tăng cường sức mạnh cho sườn phía đông của NATO và thể hiện rõ rằng chúng ta sẽ bảo vệ từng tấc đất của NATO.”
Theo Stoltenberg, khi các nhà lãnh đạo NATO đặt ra mục tiêu chi 2% GDP cho quốc phòng tại hội nghị thượng đỉnh năm 2014, chỉ có ba thành viên đạt được mục tiêu là Hoa Kỳ, Hy Lạp và Anh. Thời điểm đó, liên minh có 28 thành viên. Hiện nay, NATO có 32 thành viên.
Ngân sách quốc phòng của NATO đã trở thành vấn đề gây tranh cãi trong những năm gần đây, đặc biệt khi cựu TT Hoa Kỳ Donald Trump chê trách các quốc gia Châu Âu chi tiêu quá ít cho an ninh của chính mình và dựa dẫm vào sự bảo vệ của Hoa Kỳ.
Đầu năm nay, Trump – ứng viên của Đảng Cộng Hòa trong cuộc bầu cử tổng thống Hoa Kỳ năm 2024 – đã khiến nhiều người phẫn nộ khi nói là (nếu tái đắc cử TT) ông sẽ không bảo vệ những thành viên NATO không chi tiêu cho quốc phòng đủ mức yêu cầu, và thậm chí sẽ xúi Nga đánh họ.
Stoltenberg cho biết khuynh hướng tăng chi tiêu quân sự của các thành viên NATO bắt nguồn từ việc Nga sát nhập Crimea vào năm 2014. Chi tiêu quốc phòng của nhiều quốc gia Châu Âu đã tăng mạnh kể từ khi xảy ra cuộc xung đột Nga-Ukraine vào tháng 2/2022. Nhiều viên chức NATO nhấn mạnh rằng các đồng minh hiện đang nỗ lực rất nhiều.
Ngân sách quốc phòng của NATO sẽ là chủ đề chính tại hội nghị thượng đỉnh vào tháng tới tại Washington, tiếp theo sẽ là về cuộc chiến Nga-Ukraine. Ngoài ra, Stoltenberg cũng nhắc nhở Hoa Kỳ không nên để tái diễn việc chậm trễ gửi viện trợ quân sự cho Ukraine.