Một phe cánh hùng mạnh ở Iraq, từng dẫn đầu hàng loạt các cuộc tấn công chống lại lực lượng Hoa Kỳ kể từ tháng 10, nay đã phải tuyên bố tạm ngừng tấn công do áp lực từ Tehran và các đảng cầm quyền ở Iraq. Họ cảm thấy nhóm này đã vượt quá giới hạn, theo Reuters.
Washington đã chỉ trích Kataib Hezbollah, nhóm vũ trang ủng hộ Iran, là thủ phạm của vụ tấn công bằng máy bay không người lái (drone) ở biên giới Jordan-Syria, khiến 3 binh lính Hoa Kỳ thiệt mạng và hàng chục người khác bị thương, đồng thời tuyên bố sẽ đáp trả mạnh mẽ.
Hôm thứ Ba (30/1), Kataib Hezbollah tuyên bố họ sẽ ngừng tất cả các cuộc tấn công vào lực lượng Hoa Kỳ, với lý do là không muốn làm chính phủ Iraq khó xử, đồng thời công khai thể hiện sự bất mãn với Iran và cái gọi là “Trục Kháng Chiến” (Axis of Resistance) của nước này.
Theo các nhà phân tích và chính trị gia, thông báo bất ngờ này là dấu hiệu rõ ràng nhất cho thấy Tehran và các nhóm có ảnh hưởng ở Iraq muốn tránh xung đột khu vực liên quan tới cuộc chiến ở Dải Gaza.
Hàng loạt cuộc tấn công nhắm vào lực lượng Hoa Kỳ ở Syria và Iraq bởi Lực lượng kháng chiến Hồi giáo ở Iraq – một nhóm các phe cánh cứng rắn trong đó có Kataib Hezbollah – đã chấm dứt thỏa thuận ngừng bắn giữa các nhóm này và lực lượng Hoa Kỳ, đồng thời làm đảo lộn các nỗ lực của chính phủ nhằm ổn định đất nước sau hàng thập niên xung đột.
Bốn nguồn tin, bao gồm một chính trị gia Shi'ite, một viên chức Iraq và một người đã gặp gỡ các phe phái cứng rắn trong những ngày gần đây, cho biết việc giết lính Mỹ ở Jordan, một quốc gia Ả Rập láng giềng và là đồng minh thân cận của Hoa Kỳ, là một bước đi quá xa. Lo ngại sẽ bị Hoa Kỳ trả đũa toàn diện, Tehran đã công khai tuyên bố họ không liên quan đến vụ việc và gửi thông điệp riêng tới Kataib Hezbollah để yêu cầu nhóm này rút lui, trong khi các phe phái Shi'ite cầm quyền ở Iraq giúp làm trung gian để chấm dứt các cuộc tấn công.
Năm 2020, Hoa Kỳ đã tiêu diệt chỉ huy Lực lượng Quds của Iran Qassem Soleimani và thủ lãnh Kataib Hezbollah Abu Mahdi al-Muhandis trong một cuộc tấn công bằng máy bay không người lái tại sân bay quốc tế Baghdad.
Cuộc tấn công xảy ra vài ngày sau khi Hoa Kỳ buộc tội Kataib Hezbollah về vụ sát hại một nhà thầu quân sự Hoa Kỳ, và một số viên chức Iraq lo ngại rằng phản ứng mạnh mẽ tương tự có thể dẫn đến một chu kỳ bạo lực mới.
Khi tuyên bố tạm ngừng tấn công, Kataib Hezbollah cho biết Iran và các đồng minh khác “luôn phản đối áp lực và sự leo thang của lực lượng quân đội Hoa Kỳ.”
Renad Mansour, nhà nghiên cứu cấp cao của công ty think tank Chatham House ở London, cho biết: “Vấn đề nằm ở sự cân bằng giữa việc chiến đấu và phô trương thế lực nhưng không muốn leo thang quá đà. Cái thế cân bằng mà họ đang cố gắng duy trì rất ư là bấp bênh. Tình thế sẽ mất cân bằng khi xảy ra vụ việc binh lính Hoa Kỳ bị giết hại, chẳng hạn như vụ việc năm 2019 đã khiến Hoa Kỳ tiêu diệt Soleimani và Muhandis.”