Theo báo cáo của FBI, trong 10 năm qua, số tội phạm tăng giảm bất thường, xuống thấp nhất vào 2014 rồi có chiều hướng tăng lên trong sáu năm tiếp theo. Kể từ 2020, tội phạm bạo lực (violent crime) bắt đầu giảm dần. Tội phạm bạo lực bao gồm ăn cướp, lẻn vào nhà ăn trộm, ăn cắp xe hơi, ăn cắp hay phá hoại tài sản, hãm hiếp, giết người, tấn công.
Phân tách sâu hơn cho thấy nạn cướp bóc và ăn cắp giảm bớt trong hai thập niên vừa qua. Trong khi đó những tệ nạn khác gia tăng, đặc biệt là việc ăn cắp xe hơi tăng vọt từ 2019 đến nay, trùng hợp với thời gian đại dịch COVID 19.
TỘI PHẠM 2022
Thống kê tội phạm của FBI cho thấy tội phạm bạo lực quốc gia ước tính giảm khoảng 1.7% vào năm 2022 so với ước tính năm 2021:
* Giết người và ngộ sát ghi nhận mức giảm toàn quốc trong năm 2022 ước tính là 6.1% so với năm trước.
* Số vụ phạm tội hiếp dâm đã giảm ước tính 5.4% vào năm 2022.
* Số vụ hành hung trầm trọng giảm khoảng 1.1% vào năm 2022.
* Cướp giật tăng 1.3% trên toàn quốc.
Thống kê tội phạm thù hận (hate crime) trong năm 2022 cho thấy có 11,634 vụ hình sự và 13,337 tội phạm liên quan đến kỳ thị chủng tộc, tổ tiên, tôn giáo, khuynh hướng tình dục, khuyết tật, giới tính.
Hầu hết luật pháp và truy tố tội phạm ở Hoa Kỳ được xử lý ở cấp tiểu bang. Tuy nhiên, chính phủ liên bang có thể tham gia thông qua khả năng đặt ra các điều kiện tài trợ cho các dự án như xây dựng nhà tù. Ngoài ra, một số tội phạm, chẳng hạn như tội phạm ma túy, có thể vi phạm cả luật pháp tiểu bang và liên bang và có thể bị buộc tội ở cả hai cấp độ.
TỘI PHẠM Ở THÀNH THỊ VÀ THÔN QUÊ
Tội phạm ở thành thị lớn nhiều hơn ở các thành phố nhỏ và nông thôn do một số yếu tố như mật độ dân cư cao, khác biệt lợi tức, nhiều băng đảng và súng mua dễ dàng.
Một số tội phạm có thể dễ thành công hơn tại các thành phố (ví dụ: móc túi, tội phạm tài sản, trộm cắp, tống tiền, phá thai hình sự và nhiều loại lừa đảo khác nhau). Những hoạt động như đánh bạc, mại dâm và uống quá rượu xảy ra ở mọi nơi, nhưng không được tổ chức ở đâu như thành phố. Một yếu tố quan trọng khác trong việc phát triển tội phạm tại đô thị là sự tăng trưởng dân số không kiểm soát.
Vào 2021 ở khu vực thành thị, 24.5 trong số 1,000 người từ 12 tuổi trở lên cho biết họ là nạn nhân của tội phạm bạo lực và 157.5 người được cho là nạn nhân của tội phạm tài sản. Ở khu vực nông thôn, những con số này lần lượt là 11.1 và 57.7.
NHỮNG THÀNH PHỐ NHIỀU TỘI PHẠM NHẤT NƯỚC MỸ
Hai thành phố nhiều tội phạm nhất nước Mỹ là (1) Baltimore, Maryland và St. Louis, Missouri. Các thành phố ở Delaware, Mississippi, North Carolina, West Virginia, Texas và Washington D.C. không báo cáo.
Nước Mỹ có bốn vùng: (1) Đông Bắc, (2) Nam, (3) Trung Tây, và Tây. FBI liệt kê 10 thành phố nhiều tội phạm nhất cho mỗi vùng như sau theo một nghiên mới nhất vào năm 2019.
Vùng Đông Bắc
1. Hartford, Connecticut, pop. 123,736
2. Buffalo, New York, pop. 257,446
3. Philadelphia, Pennsylvania, pop. 1,570,826
4. Rochester, New York, pop. 209,643
5. Bridgeport, Connecticut, pop. 148,180
6. Springfield, Massachusett, pop. 154,102
7. Elizabeth, New Jersey, pop. 129,096
8. Worcester, Massachusett, pop. 184,595
9. Syracuse, New York, pop. 143,925
10. Paterson, New Jersey, pop. 147,265
Vùng Nam
1. Baltimore, Maryland, pop. 618,385
2. Memphis, Tennessee, pop. 656,434
3. Little Rock, Arkansas, pop. 198,800
4. Nashville, Tennessee, pop. 668,685
5. New Orleans, Louisiana, pop. 397,208
6. Chattanooga, Tennessee, pop. 177,801
7. Baton Rouge, Louisiana, pop. 228,389
8. Tulsa, Oklahoma, pop. 405,748
9. West Palm Beach, Florida, pop. 108,074
10. Tallahassee, Florida, 191,564
Vùng Trung Tây
1. St. Louis, Missouri, pop. 314,507
2. Kansas City, Missouri, pop. 478,364
3. Rockford, Illinois, pop. 147,363
4. Milwaukee, Wisconsin, pop. 600,193
5. Minneapolis, Minnesota, pop. 416,751
6. Lansing, Michigan, pop. 115,199
7. Chicago, Illinois, pop. 2,725,153
8. South Bend, Indiana, pop. 101,621
9. Cincinnati, Ohio, pop. 298,880
10. Dayton, Ohio, pop. 140,260
Vùng Tây
1. Stockton, California, pop. 308,348
2. San Bernardino, California, pop. 217,303
3. Oakland, California, pop. 424,998
4. Anchorage, Alaska, pop. 299,097
5. Pueblo, Colorado, pop. 109,927
6. Modesto, California, pop. 212,880
7. Richmond, California, pop. 110,868
8. Vallejo, California, pop. 122,293
9. Inglewood, California, pop. 112,059
10. Tacoma, Washington, pop. 209,914
TỘI PHẠM KHÔNG MANG TÍNH CHẤT ĐẢNG PHÁI
Các chính trị gia Đảng Cộng Hòa thường nói khi họ nắm quyền, tội ác giảm và ở đâu Đảng Dân Chủ nắm quyền, tội phạm cao. Cựu Tổng Thống Donald Trump từng nói với Tucker Carlson của Fox News: “Các thành phố do Đảng Cộng Hòa điều hành đang hoạt động rất tốt vì họ bắt giữ người dân khi phạm tội”. Ron DeSantis, Thống Đốc Florida nói “Các thành phố và các bang cánh tả cho phép tội phạm hoành hành trên đường phố của chúng ta, điều đó không hiệu quả.” Ông đặc biệt trích dẫn thành phố New York.
Nhìn vào tất cả dữ liệu, thật khó có thể tạo ra nhiều kết nối giữa đảng phái chính trị và tội phạm. Sự cai trị của đảng không dẫn đến tội phạm. Hãy xem xét Florida của DeSantis. Tỷ lệ giết người ở tiểu bang này cao hơn khoảng 50% so với New York vào năm 2021. Hai thành phố đông dân nhất của Florida là Jacksonville và Miami, mỗi thành phố đều có tỷ lệ giết người cao hơn gấp đôi thành phố New York vào năm 2022, mặc dù cả hai đều có thị trưởng thuộc Đảng Cộng Hòa.
Đảng Dân Chủ điều hành hầu hết các thành phố lớn vì cử tri thành thị có xu hướng tự do hơn. Vì vậy, khi nhìn vào những nơi xảy ra nhiều vụ giết người nhất, bạn sẽ thường thấy các thành phố do Đảng Dân Chủ điều hành. Nhưng đó không phải là toàn bộ câu chuyện.
Lấy 20 thành phố lớn nhất của Hoa Kỳ trong đó có 16 thành phố do các thị trưởng đảng Dân Chủ điều hành với 12.3 vụ giết người trên 100.,000 người. Ba thành phố còn lại do Đảng Cộng Hòa điều hành – Jacksonville, Fort Worth và Oklahoma City – có tỷ lệ 11.4. Có sự khác biệt nhưng rất bé nhỏ.
Tội phạm là một vấn đề phức tạp, đụng chạm đến tranh chấp cá nhân, kinh tế, dịch vụ xã hội và thực sự bao gồm hầu hết mọi khía cạnh khác của xã hội. Có một số yếu tố quan trọng để tạo ra sự khác biệt lớn - và tinh thần đảng phái không phải là một trong những yếu tố đó.
Nguyễn Quốc Khải
THAM KHẢO:
(1) Andrea Fox, "The FBI's ten most dangerous cities, by region," GOV1, February 2, 2017 (updated 2019).
(2) Bureau of Justice Statistics, "What is the sequence of events in the criminal justice system?", DOJ, 2023.
(3) FBI, "Crime data explorer, crime data for the nation," DOJ, 2022.
(4) FBI, "FBI releases 2022 crime in the nation statistics," DOJ, October 16, 2023.
(5) German Lopez, “Crime is nonpartisan,” New York Times, August 31, 2023.
(6) M. Parmelee, "Urban and rural crime and vice - demographic factors (from criminology, 1921)", Department of Justice, 1921.