Hôm nay,  

California Và Florida: Lên Nhờ Khí Hậu, Xuống Cũng Vì Khí Hậu

27/10/202300:00:00(Xem: 3323)
 
doi song 1
Southern California, cùng với Florida, từng là điểm đến lý tưởng ở Hoa Kỳ nhờ khí hậu, nay lại đang đối mặt với những rủi ro khôn lường vì biến đổi khí hậu. (Nguồn: pixabay.com)
 
Cuối thế kỷ 19, những tờ rơi và mẫu quảng cáo Southern California và Florida tràn ngập hình ảnh những vườn cam và các khách sạn mang hơi hướng Tây Ban Nha với vườn cọ xanh mướt, hứa hẹn rằng mùa đông sẽ không còn băng giá.
 
Viễn cảnh về một “nước Ý kiểu Mỹ” đã khiến người người người nuôi mộng tưởng và yêu thích không thôi. Florida và California vẽ ra một khung cảnh đầy ánh nắng thơ mộng, một cuộc sống viên mãn, với khí hậu đẹp như mơ.
 
Nhưng rồi cũng chính khí hậu đã khiến 2 tiểu bang, vốn là giấc mơ của nhiều người trong thế kỷ 20, có nguy cơ trở thành ác mộng kinh hoàng trong thế kỷ 21.
doi song 2
Một tấm bưu thiếp minh họa phong cách mới nhất cho hoạt động tắm biển ở Miami vào khoảng năm 1920. Asheville Post Card Co./Wikimedia

Ở California, mọi người đang phải đối mặt với những đợt nắng nóng nguy hiểm, hạn hán kéo dài đe dọa nguồn nước và những trận cháy rừng vượt ngoài tầm kiểm soát. Ở Florida, mực nước biển dâng cao đang khiến cho nguy cơ lũ lụt trầm trọng thêm, cùng với đó, nhiệt độ cũng tăng cao. Florida và California đều được đưa lên đầu danh sách các tiểu bang có nguy cơ cao nhất do biến đổi khí hậu.

Và thế hệ con cháu của những làn sóng cư dân đầu tiên đến 2 tiểu bang này đang phải đối mặt với một thế giới hoàn toàn khác.
 
Chỗ ở trong mơ
 
Khi đường sắt lần đầu tiên được mở đến Southern California và bán đảo Florida vào những năm 1870 và 1880, nhiều người đã dẹp đổ niềm tin rằng con người chỉ phát triển mạnh mẽ ở những vùng có khí hậu lạnh hơn. Trong những thập niên sau Cuộc Nội Chiến, người Mỹ gốc da trắng sống ở miền Bắc và Trung Tây đã bị thuyết phục rằng khí hậu nhiều nắng sẽ mang lại nhiều lợi ích cho họ hơn là tác hại.
 
Được trả tiền bởi các tuyến đường sắt xuyên lục địa, các nhà văn có ảnh hưởng như Charles Nordhoff đã tranh cãi với ý niệm của người miền đông cho rằng Southern California là nơi đồng không mông quạnh, và “người Mỹ gốc Anh” mà sống ở đây thì chắc chắn sẽ không thể chống chọi được với “căn bệnh” lười biếng.
 
Để gạt qua quan niệm về một vùng đầm lầy sốt rét, những người quảng bá cho Florida, bao gồm cả cơ quan Bureau of Immigration của bang, cũng nhấn mạnh nhiều vào khí hậu, tung hô rằng đây là một nguồn tài nguyên quan trọng cho các nhà trồng trọt và những ai quan tâm đến sức khỏe.
 
Khí hậu đã trở thành một phần không thể thiếu để giúp tiếng thơm của California và Florida ngày càng lan xa; 2 tiểu bang này trở thành những điểm đến lý tưởng ở Hoa Kỳ. Hơn nữa, khí hậu cũng sẽ không cạn kiệt giống như các nguồn tài nguyên tự nhiên khác: nó là một nguồn tài nguyên vô tận.
 
Khách du lịch và dân định cư cũng rất đồng ý với những đặc trưng này. Một du khách từ Chicago đến thăm Pasadena đã viết trên tờ Chicago Tribune vào năm 1886: “Điểm thu hút của Southern California là nét đẹp, kể cả khí hậu.” Bán đảo Florida “được thiên nhiên ưu ái với khí hậu bán nhiệt đới,” một du khách đã viết trong Hiến pháp Atlanta năm 1890, và đưa ra viễn cảnh rằng nó sẽ thu hút những ai thích “đắm mình trong ánh nắng dìu dịu, dễ chịu.”

doi song 3
 
Viễn cảnh hấp dẫn này đã được chứng minh. Vào những năm 1880, cả Southern California và miền đông Florida đều chứng kiến sự bùng nổ về định cư và du lịch. Dân số ở Southern California đã tăng hơn gấp ba lần trong thập niên này, lên hơn 201,000 người, trong khi dân số bán đảo Florida tăng gấp đôi lên hơn 147,000 người.
 
Dân giàu người Mỹ gốc da trắng đã cân nhắc giá trị của từng mục tiêu: trồng cam quýt, nghỉ dưỡng mùa đông, đầu tư đất đai. Tất nhiên, sự khác biệt rất lớn. Một bang ở phía tây, bang kia ở phía nam; một bên là đồi núi, một bên là đồng bằng. Hai bên cũng có lúc chê bai lẫn nhau.
 
Một cây bút trên tờ Florida Dispatch khẳng định Southern California quá khô cằn, rằng đây là mảnh đất “khô cằn không có giọt nước.” Trong khi đó, các bài xã luận ở California thì đáp trả: Florida thì nhiều nước lắm; cả một vùng đất ngập nước, các loài bò sát thì ưng đó, nhưng dân lạ nước lạ cái tới đó có khả năng bỏ mạng.
doi song 4
Một tấm bưu thiếp đề năm 1925 có hình một vườn cam ở Florida. Thư viện và Lưu trữ Tiểu bang Florida/Wikimedia

Tuy nhiên, sau đó Southern California và Florida đã bắt tay nhau để xây dựng tương lai kinh tế phát triển dựa trên việc quảng bá khí hậu và các ngành liên quan đến trồng trọt cam quýt, du lịch và bất động sản. Họ có chung tham vọng sở hữu thị trường riêng biệt.
 
“California và Florida có thể [cùng nhau] kiểm soát thị trường cam quýt,” tờ Los Angeles Times loan tin vào năm 1885, lập luận về lợi ích chung trong việc quảng bá cam.
 
Cả 2 tiểu bang cũng đã thay đổi cảnh quan, định tuyến lại nguồn nước để tạo ra các khu định cư ở những nơi vốn từng khó sống trước đây. Ở California, việc mở rộng hệ thống tưới tiêu để biến “sa mạc thành vườn” đã tạo điều kiện cho sự phát triển của các thị trấn trồng cam quýt như Riverside, trong khi các hệ thống dẫn nước rộng lớn sẽ cung cấp nước đến các thành phố thiếu thốn như Los Angeles.
 
Ở Florida, người ta lên kế hoạch để tìm chỗ thoát nước cho các vùng đất ngập nước, bao gồm cả Everglades.
 
Một nguồn tài nguyên vô tận
 
Theo Robert Hodgson từ University of California, so sánh Florida và California đã trở thành một trò tiêu khiển phổ biến trên toàn quốc, tựa như trò chơi mạt chược và giải ô chữ.
 
Không bàn tới vụ đó thì khí hậu và lối sống mà Southern California và Florida mang lại cho tầng lớp trung lưu Mỹ đã khiến 2 bang trở nên nổi bật. Theo Hodgson, 2 tiểu bang này cũng được “các vị thần phù hộ” khi ban cho “khoảng 90% vùng khí hậu cận nhiệt đới của Hoa Kỳ.”
 
Hơn nữa, khí hậu không giống như các tài nguyên thiên nhiên khác. Trong khi rừng hay các kim loại quý có thể bị khai thác hoặc chặt phá, thì khí hậu lại khác: nó là một nguồn tài nguyên vô tận.
 
Khí hậu giờ là cơn khủng hoảng
 
Ngày nay, California và Florida đều đang phải đối mặt với kỷ nguyên khủng hoảng khí hậu. Những thảm họa thiên nhiên tái diễn liên tục và ngày càng trầm trọng hơn bởi biến đổi khí hậu do con người gây ra: cháy rừng ở California, bão và lũ lụt ở Florida, cũng như nhiệt độ ngày càng cao ở cả hai tiểu bang.
 
Việc xây dựng nhà cửa ở các vùng dễ cháy rừng và ven biển càng mang đến nhiều rủi ro, vì các công ty bảo hiểm từ chối bảo hiểm cho những tài sản có nguy cơ bị hỏa hoạn hoặc thiệt hại do bão.
 
Từng được quảng bá rất thành công với tư cách là hai thiên đường cận nhiệt đới của Hoa Kỳ, Southern California và Florida hiện đang cùng có những tương lai không mấy xán lạn, cũng bởi vì khí hậu.
 
Câu hỏi đặt ra là làm thế nào mà tầm nhìn về tăng trưởng kinh tế và cuộc sống tươi đẹp mà California và Florida từng hứa hẹn sẽ có thể dung hòa được với khí hậu chẳng còn thân thiện hay bền vững nữa?
 
Cung Đô biên dịch
Nguồn: “California and Florida grew quickly on the promise of perfect climates in the 1900s – today, they lead the country in climate change risks,” được đăng trên trang TheConversation.com.
 

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Có một câu hỏi thường trực trong tâm trí người tiêu dùng là: “Nên chọn rau củ quả tươi hay đông lạnh?” Trái với quan niệm phổ biến cho rằng đồ đông lạnh chưa ít chất dinh dưỡng hơn đồ tươi, các nghiên cứu khoa học và nhiều chuyên gia lại cho thấy một bức tranh khác, phức tạp và thú vị hơn nhiều. Một nghiên cứu đã so sánh giá trị dinh dưỡng của nhiều loại thực phẩm như bắp, cà rốt, bông cải xanh (broccoli), rau cải bó xôi (spinach), các loại đậu, đậu xanh, dâu tây (strawberries) và dâu xanh (blueberries) ở hai dạng đồ tươi và đồ đông lạnh. Kết quả cho thấy lượng vitamin trong rau củ quả đông lạnh “tương đương hoặc thậm chí cao hơn” so với rau củ quả tươi. Các nghiên cứu khác cũng xác nhận rằng sự khác biệt lớn về hàm lượng dinh dưỡng giữa hai loại thực phẩm này chỉ xảy ra khi rau củ quả tươi bị mất dưỡng chất sau vài ngày để trong tủ lạnh.
Đi bộ là một trong những hình thức vận động đơn giản và phổ biến nhất để giữ sức khỏe. Thế nhưng, chỉ cần thử bước lùi vài bước, lợi ích thậm chí còn nhiều hơn. Đi bộ kiểu ngược về phía sau, đi lùi, hay còn gọi là “retro walking,” đang ngày càng thu hút sự quan tâm của giới nghiên cứu và thể thao. Không chỉ giúp cải thiện thăng bằng, phương pháp này còn kích thích những nhóm bắp thịt ít được sử dụng và thậm chí còn có tác dụng tích cực đến não bộ.
Sự sống trên Trái Đất tuy phức tạp nhưng lại được hình thành từ một số ít thành phần cơ bản. Chẳng hạn, DNA và RNA của chúng ta chỉ được cấu tạo thành từ năm nucleobase, trong khi khoảng 90.000 loại protein khác nhau trong cơ thể đều được tạo nên từ 20 loại axit amin. Mẫu vật mà tàu vũ trụ OSIRIS-REx đem về trái đất từ tiểu hành tinh Bennu cho thấy sự hiện diện của cả 5 loại nucleobase – adenine, guanine, cytosine, thymine và uracil, cùng với các chất khoáng chưa từng thấy trước đây trong đá ngoài vũ trụ. Kết quả nghiên cứu, được công bố trên tạp chí Nature Astronomy, còn cho thấy Bennu chứa nhiều loại muối khác nhau, vốn được cho là có vai trò quan trọng trong giai đoạn sơ khai của sự sống.
Dopamine, thường được mệnh danh là “hormone hạnh phúc,” từ lâu đã được xem như nguồn cơn của những cảm xúc vui vẻ, phấn khởi sau những lần mua sắm thỏa thích hay thưởng thức một tô phở ngon lành. Sự quan tâm đối với dopamine được thể hiện rõ ràng qua hàng ngàn clip trên TikTok, mọi người chia sẻ cách điều chỉnh dopamine, từ việc tìm cách tăng cường hoặc hạn chế dopamine hàng ngày, cho đến các khái niệm như “cao trào dopamine” (dopamine rushes), “thiếu hụt dopamine” (dopamine withdrawals), “cai dopamine” (dopamine fasts), hay “tái thiết lập dopamine” (dopamine resets).
Trong cuộc sống tất bật hàng ngày để mưu sinh, có người luôn thấy mình không có đủ thời gian để nghỉ ngơi và giải trí. Thậm chí có người làm ‘đầu tắt mặt tối’ cả đời mà vẫn không thấy đủ. Họ muốn có thêm thì giờ để làm những việc mình thích. Nhưng khổ nỗi, mỗi ngày chỉ có 24 giờ, mỗi năm chỉ có 12 tháng, và những người sống hơn 100 tuổi thì chẳng có mấy ai? Tuy nhiên, làm việc nhiều quá sẽ dễ đưa tới căng thẳng về thể chất và tinh thần để rồi kéo theo nhiều hệ quả tiêu cực, mà trong đó có việc sút giảm năng suất lao động và bệnh hoạn. Những nghiên cứu của y học ngày nay đã cho chúng ta thấy điều đó và khuyên con người nên có thì giờ cho sự nghỉ ngơi và giải trí.
Với lượng thông tin khổng lồ trong tầm tay, ngày nay chúng ta thường có xu hướng đọc lướt để tiếp nhận nội dung nhanh chóng. Nhưng các chuyên gia nghĩ gì về thói quen đọc này—và liệu bạn có nên thay đổi cách đọc của mình?
Tại sao không thử làm theo những cách mà khoa học ủng hộ này để đem lại hạnh phúc nhiều hơn trong đời bạn? Một vài người sinh ra hạnh phúc hơn những người khác. Nhưng cho dù bạn thuộc loại người ca hát yêu đời trong lúc tắm và nhảy múa trong mưa, hay là loại người có khuynh hướng khắc khổ hơn, thì hạnh phúc không chỉ là điều gì đó xảy ra đối với chúng ta. Tất cả chúng ta có thể thay đổi tập quán để theo đuổi nó nhiều hơn trong cuộc sống của mình.
Bộ trưởng Tư pháp Hoa Kỳ là một trong những vị trí quan trọng nhất trong nhánh hành pháp liên bang, với vai trò đứng đầu Bộ Tư pháp (DOJ) và chịu trách nhiệm thực thi pháp luật. Nhưng công việc cụ thể của bộ trưởng tư pháp là gì?
Cháy rừng khiến khói lửa bao trùm bầu trời Los Angeles trong khi lực lượng cứu hỏa đang nỗ lực dập lửa. Những trận hỏa hoạn kinh hoàng đã càn quét qua khu vực, thiêu rụi hơn 10,000 công trình, phần lớn là nhà dân, biến nhiều khu vực như Pacific Palisades, Altadena, Pasadena và các cộng đồng khác ở California chỉ còn lại hoang tàn. Khi lệnh sơ tán được gỡ bỏ và người dân bắt đầu trở về nhà, một mối nguy hiểm khác đang rình rập và đe dọa mọi người: ô nhiễm nguồn nước uống. Điều đáng lo ngại là nhiều người không nhận ra rằng hệ thống cung cấp nước uống có thể bị ảnh hưởng nặng nề bởi cháy rừng cùng nguy cơ các hóa chất độc hại có thể xâm nhập vào nguồn nước.
Số người đọc sách để cho vui có vẻ đã và đang sút giảm dần. Năm mươi phần trăm (50%) người lớn tuổi tại Anh Quốc nói rằng họ không đọc sách thường xuyên (tăng 42% từ năm 2015) và hầu hết mọi người ở lớp tuổi từ 16 đến 24 nói rằng họ chưa bao giờ đọc sách, theo nghiên cứu của The Reading Agency cho biết. Nhưng điều đó ngụ ý gì? Sự ưa thích của con người đối với việc xem video thay vì đọc văn bản có ảnh hưởng tới não bộ hay sự tiến hóa của chúng ta không? Những người đọc sách giỏi thực sự có cấu trúc não bộ gì? Nghiên cứu mới của Mikael Roll, một giáo sư âm vị học của Đại Học Lund University, Thụy Điển, được in trong tạp chí Neuroimage, đã tìm ra câu trả lời cho những điều đó.
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.