Hôm nay,  

Sẽ Thế Nào Nếu Các Vụ Kiện Liên Quan Đến Vấn Đề Cấm Sách Được Đưa Lên Tới Tối Cao Pháp Viện?

13/10/202300:00:00(Xem: 2763)

cac vu kien
Các lệnh cấm sách và cấm cấm sách rồi đây có thể sẽ bị kiện tụng lên tới Tối Cao Pháp Viện. (Nguồn: pixabay.com)
 
Theo Hội Thư Viện Hoa Kỳ (American Library Association), nỗ lực cấm sách ở các trường công lập và thư viện công cộng trong năm 2022 đã đạt mức cao nhất mọi thời đại, và có rất ít dấu hiệu sẽ giảm bớt vào năm 2023.
 
Phong trào cấm sách trong thời gian qua có vẻ như là một chiến dịch phối hợp diễn ra ở cả cấp tiểu bang và địa phương; những cuốn sách bị nhắm mục tiêu thường là những cuốn có nội dung đề cập đến chủng tộc, giới tính hoặc cả hai. Thậm chí một số nỗ lực còn dẫn đến việc ban hành luật đe dọa tống tù các thủ thư.
 
Hầu hết người dân Hoa Kỳ phản đối việc loại bỏ sách ra khỏi các thư viện. Đó là lý do tại sao gần đây Illinois đã ban hành luật không cho phép cấm sách: Nếu bất kỳ thư viện công cộng nào trong tiểu bang cấm tài liệu vì sự phản đối “mang tính đảng phái hoặc chủ nghĩa,” thì thư viện đó sẽ không được nhận hỗ trợ từ các nguồn quỹ tiểu bang.
 
Các lệnh cấm sách – và việc cấm các lệnh cấm sách – cuối cùng đều đưa nhau ra tòa. Thí dụ: trong một vụ kiện ở Florida, một nhóm ủng hộ Tu Chính Án Số 1 gồm một nhà xuất bản, các vị phụ huynh và tác giả có sách bị cấm, đã đệ đơn kiện Học Khu Quận Escambia vì đã loại bỏ 10 cuốn sách và hạn chế 100 cuốn khác trong thư viện trường học. Họ cáo buộc các viên chức nhà trường đã vi phạm quyền của học sinh trong Tu Chính Án Số 1 khi xóa sổ những cuốn sách nói về chủng tộc, phân biệt chủng tộc và người LGBTQ+. Vụ kiện vẫn đang diễn ra.
 
Một hoặc một loạt các vụ kiện kiểu này có thể sẽ ‘nối chân nhau’ lên tới Tối Cao Pháp Viện (TCPV) – nhưng cho đến lúc đó, các tòa án cấp dưới sẽ xem xét án lệ hiện có – một phán quyết được đưa ra từ năm 1982. Trong phán quyết đó, tòa án tuyên bố rằng viên chức trường học có phần lớn quyền quyết định liên quan đến nội dung trong thư viện của họ, nhưng “quyền quyết định này không được thực hiện theo cách thức mang tính đảng phái hoặc chính trị.”
 
Suzanne Eckes, Giáo sư về Education Law, Policy and Practice của University of Wisconsin-Madison, đưa ra phân tích về vụ kiện năm 1982, Board of Education, Island Trees Union Free School District v. Pico, để cung cấp một số thông tin hữu ích có thể giúp bổ sung bối cảnh cụ thể cho các vụ kiện cấm sách này.
 
Vụ kiện năm 1982 đặc biệt tập trung vào thư viện trường học chứ không đả động đến chương trình giảng dạy trong lớp học. Một Hội Đồng Học Khu ở Long Island, New York, muốn loại bỏ một số sách ra khỏi các thư viện cấp trung học cơ sở và trung học phổ thông vì tin rằng những cuốn sách này có nội dung “toàn những thứ bẩn thỉu và chống Mỹ, chống Ki-tô giáo, chống Do Thái.”
 
Một học sinh, đại diện cho bốn học sinh khác trong khu học chánh, đã đệ đơn kiện lên U.S. District Court với tuyên bố rằng việc loại bỏ những cuốn sách ra khỏi thư viện đã vi phạm quyền tự do được tiếp cận các ý tưởng và thông tin của học sinh trong Tu Chính Án Số 1.
 
Hội đồng học khu đã thắng kiện tại U.S. District Court vì thẩm phán nhận thấy rằng Hội đồng nên có quyền quyết định trong những vấn đề đó. Nhưng đến khi kháng cáo, tòa phúc thẩm đã bác bỏ phán quyết đó, cho rằng thực tế thì một phần lý do của Hội đồng học khu là dựa vào những đánh giá bên ngoài về sách mà lo ngại về việc kiểm duyệt (censorship).
 
Phán quyết bị chia rẽ ý kiến
 
Khi vụ kiện được đưa lên tới TCPV vào năm 1982, các thẩm phán đã thống nhất phân tích xem liệu quyết định của Hội đồng học khu về việc cấm một số cuốn sách trong thư viện, dựa trên nội dung của sách, có vi phạm quyền của học sinh hay không.
 
Phán quyết của TCPV bị chia rẽ ý kiến – 5 thẩm phán khẳng định quyết định của tòa phúc thẩm có lợi cho học sinh.
 
Thẩm phán William Brennan Jr. viết rằng Tu Chính Án Số 1 hạn chế quyền của các viên chức trường học trong việc loại sách khỏi thư viện trường học, vì quyền đó vi phạm quyền được tiếp nhận ý tưởng và thông tin của học sinh. Thẩm phán Thurgood Marshall và John Paul Stevens đã ký vào ý kiến này.
 
Hai vị thẩm phán đồng tình, nhưng chỉ một người đồng ý với kết luận chung rằng Hội đồng học khu đã vi phạm quyền của học sinh một cách vi hiến. Thẩm phán Harry Blackmun cho biết chính phủ – Hội đồng học khu – không thể cấm học sinh tiếp cận các ý tưởng khác nhau dựa vào lý do chính trị. Thẩm phán Byron White đồng ý với kết luận này nhưng không bày tỏ quan điểm về vấn đề Tu Chính Án Số 1.
 
Có 4 thẩm phán bất đồng quan điểm. Chánh án Warren Burger đã viết bản bất đồng chánh kiến, có sự tham gia của các Thẩm phán Lewis Powell, William Rehnquist và Sandra Day O'Connor. Ý kiến của họ tập trung vào vấn đề tiếp cận sách nhiều hơn là vào các vấn đề về Tu Chính Án Số 1 mà vụ kiện nêu ra.
 
Tình thế hiện nay
 
Mặc dù không có ý kiến đa số rõ ràng, vụ kiện cho thấy Hội đồng học khu có quyền quyết định đối với những cuốn sách trong thư viện, nhưng không có thẩm quyền vô hạn trong việc loại bỏ sách khỏi thư viện.
 
Các thẩm phán thống nhất rằng thư viện trường học là nơi phổ biến những thông tin quan trọng đến người học – và là nơi duy nhất để học sinh tham gia tìm hiểu các vấn đề liên quan đến sở thích và niềm đam mê của mình. Do đó, TCPV phán quyết, các viên chức nhà trường chỉ có thể loại bỏ sách vì lý do hợp lý liên quan đến giáo dục hoặc các mục đích hợp pháp – chẳng hạn như lan tỏa nội dung thô tục hoặc không phù hợp về mặt giáo dục.
 
Kết quả là, thẩm quyền của viên chức nhà trường có thể bị giới hạn trong việc hạn chế tính khả dụng của những cuốn sách nếu chỉ với lý do họ hoặc các viên chức khác không đồng ý với nội dung của sách.
 
Tất nhiên, nếu bất kỳ vụ án nào hiện tại được đưa lên TCPV, các vị thẩm phán đương chức hiện nay có thể sẽ đưa ra phán quyết hoàn toàn khác. Nhưng trong thời gian chờ đợi, thì các tòa án cấp dưới xét xử các vụ cấm sách dựa theo những tiền lệ có sẵn cho tới nay.
 
Nguồn: “Where the Supreme Court stands on banning books” của Suzanne Eckes, được đăng trên trang TheConversation.com.

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Ngài tự nhận trọn đời ngài chỉ là một nhà sư đơn giản, nhưng sóng gió tiền định đã đưa ngài vào ngôi vị Đức Đạt Lai Lạt Ma đời thứ 14 để gánh vác chức lãnh đạo cả đạo và đời cho dân tộc Tây Tạng từ khi ngài còn thơ ấu. Ngài từ những ngày mới lớn, miệt mài tu học theo lời Đức Phật dạy về hạnh từ bi và trí tuệ, nhưng từ khi chưa đủ tuổi thành niên đã chứng kiến khắp trời khói lửa chinh chiến để tới lúc phải đào thoát, vượt nhiều rặng núi Hy Mã Lạp Sơn để xin tỵ nạn tại Ấn Độ.
Zohran Mamdani tuyên bố tranh cử thị trưởng New York vào tháng 10/2024. Khi đó, phần lớn New York vẫn không biết đến vị lập pháp tiểu bang 33 tuổi này là ai. Ngày 1/7/2025, Zohran Mamdani chính thức đánh bại cựu Thống đốc Andrew Cuomo, chiến thắng vòng bầu cử sơ bộ cuộc tranh cử thị trưởng New York vào tháng 11/2025.
Tồn tại qua hơn hai thế kỷ, Tối Cao Pháp Viện Hoa Kỳ chưa bao giờ là một cánh cửa vô tri. Mỗi nhiệm kỳ Tòa để lại một dấu ấn ảnh hưởng đến đời sống người dân. Có nhiệm kỳ, Roe v. Wade1 mất hiệu lực, tòa cắt quyền phá thai khỏi tay người phụ nữ, coi như món nợ trả về từng tiểu bang, tự lo tự liệu. Có nhiệm kỳ, cánh cửa Affirmative Action2 sập lại, đám trẻ da màu nghèo khỏi cơ hội cầu tiến. Có nhiệm kỳ, Tòa thả lỏng súng đạn, cãi vã sân trường cũng đủ gây đổ máu3. Nhưng cũng đã có những nhiệm kỳ Tòa đứng thẳng lưng, bảo vệ người dân buộc Bạch Ốc Nixon phơi ra hồ sơ mật với Pentagon Papers
Nelson Mandela (1918-2013), quán quân Giải Nobel Hòa Bình năm 1993, nhà hoạt động chống chế độ phân biệt chủng tộc bị tù 27 năm, và là vị tổng thống người da đen đầu tiên được bầu trong cuộc bầu cử dân chủ đầu tiên của nước Nam Phi vào năm 1994, đã từng nói rằng, “Giáo dục là vũ khí có sức mạnh nhất mà bạn có thể sử dụng để thay đổi thế giới.” Hơn ai hết, Nelson Mandela là người không những hiểu rõ giá trị thực sự của nền giáo dục mà còn áp dụng kiến thức đó trong việc làm thay đổi đất nước và dân tộc Nam Phi của ông. Ông đã dẫn dắt Nam Phi từ một quốc gia ngập chìm trong bóng tối của thù hận, phân hóa và lạc hậu để vươn mình lên trong ánh sáng của đoàn kết, hòa bình và phát triển.
Hoa Kỳ đã tấn công Iran. Chỉ vài ngày sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump gợi ý rằng có thể trì hoãn bất kỳ hành động quân sự nào của Mỹ trong nhiều tuần, ông tuyên bố vào ngày 21/6 rằng máy bay Mỹ đã tấn công ba địa điểm hạt nhân của Iran, bao gồm cả cơ sở bị chôn sâu ở Fordow. Các quan chức Iran xác nhận rằng các cuộc không kích đã diễn ra. Mặc dù ông Trump khẳng định rằng các địa điểm này đã bị "xóa sổ", nhưng vẫn chưa rõ các cuộc tấn công đã gây ra thiệt hại gì.
Jena, Louisiana – một thị trấn 4.000 dân lọt thỏm giữa rừng thông – nơi bảng hiệu đầu làng ca ngợi đội bóng nữ vô địch của bang, nhưng cách đó chỉ ba dặm, sau hàng rào kẽm gai và lời Kinh Thánh treo lủng lẳng, là Trại Giam ICE đồ sộ - do GEO Group điều hành. Nơi đây hiện giam giữ hơn 1000 người – phần lớn chưa từng bị kết tội hình sự, nhiều người chỉ là dân đang xin tị nạn hợp pháp, số còn lại chưa kịp hiểu vì sao mình bị bắt...
Tại sao Trump lại vội vàng ban hành hàng loạt sắc lệnh hành pháp và chính sách mới như vậy?AI: Có hai lý do.Đầu tiên, tổng thống vội vàng vì nếu có bất kỳ điều gì sai trái xảy ra vào đầu nhiệm kỳ, ông có thể đổ lỗi cho chính quyền trước và nhà nước (những người làm việc cho ông). Nếu để lâu, những điều sai trái sẽ là trách nhiệm của ông, và Trump không thích chịu trách nhiệm.Thứ hai, ông biết trong hai năm nữa, đảng Cộng hòa sẽ mất quyền kiểm soát Hạ viện trong cuộc bầu cử quốc hội và ông sẽ trở thành què quặt. Ông cần phải hoàn thành mọi việc ngay bây giờ. Ông muốn tập trung vào các doanh nghiệp của mình trong hai năm cuối nhiệm kỳ tổng thống,
Bao dung – một từ nghe thật thanh thoát. Âm tiết của nó cũng thật bình dị, thốt ra từ thanh quản nhẹ nhàng không cần uốn nắn, như cỏ mọc từ đất, như mưa từ trời. Vậy mà ngày nay, trong một xã hội đứng đầu thế giới về tự do, về quyền con người, hai từ “bao dung” bỗng dưng khó tìm. Chính trong tháng Sáu này, tháng gọi là Pride Month, những câu chuyện thương tâm về cộng đồng LGBTQ+ bị chìm trong bóng tối. Có lẽ trong sáu tháng qua, nước Mỹ có quá nhiều những phát ngôn, biến cố, thay đổi mà đối với truyền thông, đó là điều cần phải nói, và nói mỗi ngày. Hoặc cũng có lẽ, trong một chính quyền đang nỗ lực bác bỏ DEI, đóng chặt cửa với di dân, thì truyền thông cũng không dám đào sâu về những gì thuộc về cộng đồng yếu thế. Cho dù, đó là một án mạng lấy đi cuộc sống một con người, hoặc chấm dứt những nguyên tắc vốn đã được nhìn nhận hàng thập kỷ.
“Nơi nào người ta bắt đầu đốt sách, nơi đó người ta rồi cũng sẽ thiêu người.”— Heinrich Heine. Câu nói nổi tiếng từ thế kỷ XIX của thi sĩ Heinrich Heine, tưởng chỉ là tiếng vọng u ám của bóng ma lịch sử nhưng hôm nay, giữa thế kỷ XXI, lời cảnh báo ấy lại trở nên rúng động – ngay trên đất nước từng được xem là ngọn hải đăng của tự do học thuật. Oái oăm thay, những dấu hiệu đầu tiên của bóng tối không phát xuất từ một chế độ độc tài phương Đông, mà từ chính nước Mỹ – xứ sở từng được xem là ngọn hải đăng của giáo dục tự do.
Donald Trump không đội vương miện, nhưng ông đã luyện được cách bắt cả một đảng chính trị quỳ gối. Và cũng như các ông vua cổ đại, ông không cần luật – ông chính là luật. Nếu Toà Tối cao chống đối, ông sẽ gọi đó là “phản quốc.” Nếu truyền thông phản biện, ông gọi đó là “tin giả.” Nếu có cuộc bầu cử mà ông thua, ông sẽ bảo đó là “gian lận.” Và nếu có ai dám nói điều gì khác, ông sẽ gửi quân đội tới – như ông đã làm ở Los Angeles, để dạy cho đám biểu tình “hỗn xược” ấy một bài học về dân chủ... bằng đạn cao su và lựu đạn cay.
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.