Hôm nay,  

Tại sao Tổng thống Biden thăm Việt Nam

05/09/202309:49:00(Xem: 1143)
Chính luận

joe-biden

Chuyến thăm chính thức Việt Nam của Tổng thống Joe Biden từ ngày 10 đến 11 tháng 9  nhằm nâng quan hệ ngoại giao hai nước lên  cấp “chiến lược” là hành động chinh trị  giúp các nước Á Châu và Thái Bình Dương an tâm, nhưng  sẽ khiến Trung Quốc nhăn mặt.
    Nhưng  “ngoại giao chiến lược” là gì?
    Theo ngôn ngữ ngoại giao thì: “Đối tác chiến lược là mối quan hệ mang tính chất toàn cục, then chốt và có giá trị lâu dài với thời gian. Mối quan hệ gắn liền với nhiều lĩnh vực phát triển cùng có lợi với nhau (quan hệ cùng thắng) có thể có cả lĩnh vực an ninh quân sự.
    Về hình thức, đối tác chiến lược có thể diễn ra linh hoạt (chính thức hoặc không chính thức, song phương hoặc đa phương diện và mức độ tham gia rộng hoặc hẹp, nhiều hoặc ít…) và có tính mở vì không hướng tới một kết cục cụ thể.”
    Sau cấp “chiến lược” sẽ là cấp “chiến lược toàn diện”.
    Bách khoa Toàn thư mở định nghĩa: “Đối tác chiến lược toàn diện hay còn gọi là đối tác hợp tác chiến lược toàn diện, tức là hai hay nhiều bên xác định gắn bó lợi ích lâu dài, hỗ trợ lẫn nhau và thúc đẩy sự hợp tác sâu rộng và toàn diện trên tất cả các lĩnh vực mà các bên cùng có lợi. Đồng thời hai bên còn xây dựng sự tin cậy lẫn nhau ở cấp chiến lược.
    Tới nay, chỉ có 4 nước có quan hệ đối tác chiến lược toàn diện với Việt Nam là: Trung Quốc (2008), Nga (2012), Ấn Độ (2016) và Hàn Quốc (2022).”
    Hiện nay Việt Nam có 13 nước là “đối tác chiến lược” trong đó có 5 đối tác là các quốc gia chủ chốt trong ASEAN, gồm: Nhật Bản, Tây Ban Nha, Anh, Đức, Italy, Thái Lan, Indonesia, Singapore, Pháp, Malaysia, Philippines, Úc, New Zealand.

CAM KẾT CHIẾN LƯỢC

Đối tác “chiến lược” phải bao gồm những cam kết: không tấn công lẫn nhau; không liên minh chống lại các nước khác; không can thiệp vào công việc nội bộ của nhau; phải có lòng tin lẫn nhau. Đối với Mỹ, đối tác chiến lược phải bao gồm hợp tác chặt chẽ về quân sự, an ninh và thịnh vượng chung.
    Trong lĩnh vực an ninh, quan hệ đối tác chiến lược sẽ giúp cho Việt Nam củng cố nền tảng ngoại giao và quốc phòng, hỗ trợ tích cực cho Việt Nam trong việc giữ gìn an ninh, bảo toàn chủ quyền quốc gia và toàn vẹn lãnh thổ. Về “thịnh vượng”, đây là: “Mối quan hệ kinh tế với đối tác đó phải góp phần quan trọng vào sự phát triển kinh tế-xã hội của Việt Nam. Nó thể hiện trên các lĩnh vực: quan hệ thương mại, đầu tư, viện trợ phát triển (ODA) và chuyển giao công nghệ.”
    Việt Nam đang theo đuổi đường lối ngoại giao được gọi là “cây tre Việt Nam” dựa trên bản sắc “gốc vững, thân chắc, cành uyển chuyển”, “dĩ bất biến, ứng vạn biến”.
    Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn giải nghĩa: “Gốc vững chính là truyền thống tự lực, tự cường, là lợi ích quốc gia-dân tộc, được dẫn dắt bởi nền tảng tư tưởng của Đảng. Thân chắc chính là bản lĩnh kiên cường trước mọi thử thách, khó khăn, là những cốt lõi đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, đa phương hóa, đa dạng hóa, sẵn sàng là bạn, là đối tác tin cậy, có trách nhiệm của cộng đồng quốc tế.” (Phỏng vấn nhân dịp Tết Qúy Mão 2023)
    Trong khi đó, Tổng Bí thư đảng Nguyễn Phú Trọng cũng lý giải rằng: “Chính sách ngoại giao của Việt Nam mang đậm bản sắc “cây tre Việt Nam”, “gốc vững, thân chắc, cành uyển chuyển”, thấm đượm tâm hồn, cốt cách và khí phách của dân tộc Việt Nam”. Ông nói: “Mềm mại, khôn khéo, nhưng rất kiên cường, quyết liệt; linh hoạt, sáng tạo nhưng rất bản lĩnh, kiên định, can trường trước mọi thử thách, khó khăn vì độc lập dân tộc, vì tự do, hạnh phúc của nhân dân. Đoàn kết, nhân ái, nhưng kiên quyết, kiên trì bảo vệ lợi ích quốc gia-dân tộc. Biết nhu, biết cương; biết thời, biết thế; biết mình, biết người; biết tiến, biết thoái, "tuỳ cơ ứng biến", "lạt mềm buộc chặt" (Tuyên bố tại Hội nghị dối ngoại  toàn quốc ngày 14/12/2021)
    Nói cách khác, đảng CSVN muốn “đi dây” giữa Mỹ và Trung Quốc trong chính sách ngoại giao.

QUỐC PHÒNG 4 KHÔNG

Bên cạnh nền ngoại giao “Cây Tre”, Việt Nam cũng đang theo đuổi chính sách Quốc phòng gọi là “4 không”, như quy định trong Sách trắng Quốc phòng” công bố ngày 25/07/2019. Theo đó:
    – Việt Nam chủ trương không tham gia liên minh quân sự;
    – Không liên kết với nước này để chống nước kia;
   – Không cho nước ngoài đặt căn cứ quân sự hoặc sử dụng lãnh thổ Việt Nam để chống lại nước khác;
    – Không sử dụng vũ lực hoặc đe dọa sử dụng vũ lực trong quan hệ quốc tế;
    Tuy nhiên, theo Thương tướng Nguyễn Chí Vịnh, Thứ trưởng Quốc phòng thời bấy giờ thì “Việt Nam sẽ tăng cường hợp tác quốc phòng với các nước để nâng cao khả năng bảo vệ đất nước và giải quyết các thách thức an ninh chung.” Ông nói thêm: “Tùy diễn biến tình hình và trong những điều kiện cụ thể, Việt Nam sẽ cân nhắc phát triển các mối quan hệ quốc phòng, quân sự cần thiết với mức độ thích hợp trên cơ sở tôn trọng độc lập, chủ quyền, thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ của nhau cũng như các nguyên tắc cơ bản của luật pháp quốc tế.”

    Lời nói “dự phòng này” của tướng Vịnh đã khiến nhiều chuyên gia dự đoán Việt Nam sẽ nhờ nước ngoài giúp đỡ nếu bị Trung Quốc tấn công quân sự. Nhưng ngoài cường quốc quân sự đứng đầu Thế giới là Hoa Kỳ, không  nước nào có thể giúp Việt Nam được. Do đó, chuyến thăm Việt Nam của Tổng thống Biden để nâng cấp ngoại giao còn gửi một thông điệp cho Trung Quốc về “thái độ quân sự mới” của Hoa Kỳ trong vùng Á Châu-Thái Bình Dương, đứng đầu là Liên minh Mỹ-Nhật-Ấn Độ và Úc Đại lợi. Thông điệp thứ hai mà ông Biden muốn cho cử tri người Mỹ thấy là ông không phải là một Tổng thống “thiếu cương quyết” với Trung Quốc ở Biển Đông.
    Về phần mình, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng cũng muốn chứng minh Việt Nam theo đuổi chính sách ngoại giao độc lập khi tiếp Tổng thống Biden.

MỸ-VIỆT NÓI GÌ?

Ngày 28/8/2023, Tòa Bạch Ốc thống báo chuyến đi Hà Nội của ông Biden như sau (tạm dịch): “Tổng thống Biden sẽ du hành đến Hà Nội ngày 10 tháng 9 năm 2023. Trong thời gian ở Hà Nội, Tộng thống Biden sẽ gặp Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng và các viên chức then chốt khác để thảo luận về cách làm sâu sắc hơn sự hợp tác giữa Hoa Kỳ và Việt Nam. Các nhà lãnh đạo hai nước sẽ tìm kiếm cơ  hội để cổ võ sự lớn mạnh của kỹ thuật hóa nền kinh tế của Việt Nam, tăng cường hợp tác nhân dân với nhân dân qua trao đổi về giáo dục, chống  thay đổi khí hậu và gia tăng hòa bình, thịnh vượng và ổn định trong khu vực.”
    Về phía Việt Nam, Ngày 29-8, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam Phạm Thu Hằng thông báo:Dự kiến Tổng thống Mỹ Joe Biden sẽ thăm Việt Nam từ ngày 10 đến 11-9 theo lời mời của Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng. Chúng tôi tin rằng các chuyến thăm của lãnh đạo cấp cao hai nước sẽ làm sâu sắc hơn nữa quan hệ Việt Nam-Mỹ, đưa quan hệ hai nước phát triển ổn định, thực chất và lâu dài trên tất cả các lĩnh vực, góp phần duy trì hòa bình, ổn định, hợp tác và phát triển tại khu vực cũng như trên thế giới”.
    Về phương diện kinh tế, tính đến năm 2022, Mỹ nhập cảng hàng hóa từ Việt Nam trị giá hơn 127 tỷ dollars trong khi Việt Nam nhập hàng của Mỹ hơn 14 tỷ dollars.

NĂM TỔNG THỐNG MỸ THĂM VIỆT NAM
 
Ông Biden sẽ là Tổng thống Hoa Kỳ thứ 5 thăm Việt Nam kể từ  khi hai nước thiết lập quan hệ ngoại giao  ngày 11 tháng 7 năm1995. Chuyến thăm Việt Nam đầu tiên sau chiến tranh của Tổng thống Bill Clinton diễn ra tháng 11 năm 2000. Sau đó đến phiên các Tổng thống George Bush thăm Hà Nội tháng 11 năm 2006, Barack Obama vào tháng 5 năm 2016 để bỏ lệnh cấm  bán vũ khí chấn thương cho Việt Nam. Cuối cùng, vào tháng 2 năm 2019, Tổng thống Cộng hòa Donald Trump đến Việt Nam để họp thượng đỉnh với Lãnh tụ Bắc Hàn Kim-Jung Un.
    Theo Bách Khoa Toàn thư mở thì: “Từ năm 2013, Việt Nam và Hoa Kỳ thiết lập quan hệ “Đối tác toàn diện” dựa trên các nguyên tắc tôn trọng Hiến chương Liên hợp quốc, luật pháp quốc tế, tôn trọng thể chế chính trị, độc lập, chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của nhau. Quan hệ Đối tác toàn diện Việt Nam-Hoa Kỳ đã tạo ra khuôn khổ mới cho quan hệ hợp tác giữa hai nước trong các lĩnh vực như chính trị-ngoại giao, kinh tế-thương mại, khoa học-công nghệ, giáo dục-đào tạo, môi trường và y tế, hợp tác nhân đạo - giải quyết hậu quả chiến tranh, quốc phòng-an ninh, bảo vệ và thúc đẩy quyền con người, và văn hóa-thể thao-du lịch...”

NHÂN QUYỀN-TÙ CHÍNH TRỊ
 
Thông thường, khi các nhà Lãnh đạo Mỹ thăm Việt Nam thì vấn đề vi phạm nhân quyền và tự do Tôn giáo của Việt Nam lại được đặt ra. Tuy nhiên, vì lý do tế nhị ngoại giao, Hoa Kỳ thường nêu vấn đề này một cách kín đáo.
    Việt Nam thường phủ nhận có giam giữ “tù chính trị”. Hà Nội nhiều lần nói rằng những người bị bắt giam vì vi phạm pháp luật.  Nhưng trong tuyên bố ngày 05/07/2023, Tổ chức theo dõi nhân quyền Human Rights Watch cho biết: “Ở Việt Nam, hiện có hơn 150 tù nhân chính trị bị giam giữ chỉ vì đã thực thi các quyền cơ bản của mình. Các blogger và nhà hoạt động nhân quyền hàng ngày phải đối mặt với nạn sách nhiễu, đe dọa, theo dõi và thẩm vấn của công an. Trong một chế độ độc đảng công an trị không chấp nhận bất đồng chính kiến, các nhà hoạt động bị tạm giam trong thời gian dài mà không được tiếp xúc với luật sư hay gia đình.
    Các nhà tài trợ và đối tác quốc tế cần gây sức ép để chấm dứt tình trạng đàn áp một cách có hệ thống nhằm vào những người lên tiếng phê phán ôn hòa. Hãy sát cánh cùng chúng tôi kêu gọi phóng thích ngay lập tức tất cả những người đang bị giam, giữ vì thực thi các quyền con người của mình một cách ôn hòa.”
    Cũng vì những vi phạm nhân quyền mà Hoa Kỳ đã liệt Việt Nam vào danh sách các nước “đáng quan tâm”. Như vậy, chuyến thăm Việt Nam của Tổng thống Biden lần này tuy ngắn ngủi, nhưng tin rằng ông sẽ không quên nêu vấn đề nhân quyền, một lập trường đã dính liền với cuộc đời chính trị của ông.

– Phạm Trần

(09/023)

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
“Trong năm 2023 còn nhiều vấn đề đáng lo ngại, gây bất an cho xã hội. Các tội phạm trên các lĩnh vực tiếp tục gia tăng toàn quốc xảy ra 48.100 vụ phạm tội và trật tự xã hội tăng 18%.”
Việt Nam đang thương lượng mua chiến đấu cơ F-16 của Mỹ để tăng cường bảo vệ an ninh trước đe dọa ngày một lên cao của Trung Quốc ở Biển Đông. Tin này được truyền miệng ở Hoa Thịnh Đốn, tiếp theo sau chuyến thăm Việt Nam 2 ngày 10-11 tháng 9/2023 của Tổng thống Joe Biden. Tuy nhiên, các viên chức thẩm quyền của đôi bên không tiết lộ số lượng F-16 mà Việt Nam có thể mua với giá 30 triệu dollars một chiếc...
Số năm tháng tôi nằm trong tù chắc ít hơn thời gian mà nhà thơ Nguyễn Chí Thiện ngồi trong nhà mét (W.C) và có lẽ cũng chỉ bằng thời gian ngủ trưa của nhà văn Vũ Thư Hiên, ở trại Bất Bạt, Sơn Tây. Bởi vậy, sau khi đọc tác phẩm Hỏa Lò và Đêm Giữa Ban Ngày của hai ông (rồi đọc thêm Chuyện Kể Năm 2000 của Bùi Ngọc Tấn, Thung Lũng Tử Thần của Vũ Ánh, và Trại Kiên Giam của Nguyễn Chí Thiệp) thì tôi tự hứa là không bao giờ viết lách gì vể chuyện nhà tù, trại tù hay người tù nào cả.
Càng gần đến Đại hội đảng toàn quốc khóa XIV (2026-2031), đảng Cộng sản Việt Nam (CSVN) càng ra sức kiên định 4 nguyên tắc được coi là “có ý nghĩa sống còn đối với chế độ.”
Trời mưa thì buồn. Trời nắng thì vui. Mưa nhiều quá gây lụt lội, trở thành thảm cảnh. Nắng quá độ gây khô hạn, cháy mùa màng, gây đói khổ. Gọi là thiên tai. Có nghĩa thảm họa do trời gây ra. Hoặc chữ “thiên” đại diện cho thiên nhiên. Nhưng gần đây, vấn nạn khí hậu biến đổi, gây ra nhiều “thiên tai” có thể gọi lại là “thiên nhân tai,” vì con người góp phần lớn tạo ra khốn khổ cho nhau. “Thiên nhân tai,” nghe lạ mà có đúng không? Nguyên nhân chính gây ra biến đổi khí hậu là hiệu ứng nhà kính. Một số loại khí trong bầu khí quyển bao quanh trái đất hoạt động hơi giống như gương kính trong nhà kính, giữ nhiệt của mặt trời và ngăn nó trở lại không gian, gây ra hiện tượng nóng lên cho toàn cầu. Nhiều loại khí nhà kính này xuất hiện một cách tự nhiên, nhưng các hoạt động của con người đang làm tăng nồng độ của một số loại khí này trong khí quyển, cụ thể là: Cacbon dioxit (CO2), khí mê-tan, nitơ oxit, khí florua
Tuy lịch sử không nói đến, nhưng nếu chịu khó lục lọi đây đó, người ta sẽ tìm ra một giai thoại khá thú vị về việc bản Tuyên ngôn Độc lập của Việt Nam được Hồ Chí Minh soạn thảo và đọc trong buổi lễ trước công chúng tại vườn hoa Ba Đình (nay là Quảng trường Ba Đình) ngày 2 tháng 9 năm 1945. Theo tường thuật của nhà báo Hồng Hà trên báo Cứu Quốc của Việt Minh, ông Nguyễn Hữu Đang là người đọc chương trình buổi lễ và giới thiệu Chính phủ Lâm thời cùng chủ tịch Chính phủ đọc Tuyên ngôn Độc lập. Ông Nguyễn Hữu Đang là Trưởng ban Tổ chức Lễ đài, ông chính là người đứng trước micro giới thiệu: “Thưa đồng bào... Đây là Chủ tịch Chính phủ Lâm thời Hồ Chí Minh.” Nói xong, ông lùi lại, nhường micro cho Hồ Chí Minh.
Quán bún bò 199 là chỗ dựa tài chính vững chắc giúp ông Lâm Kim Hùng (66 tuổi, Đồng Nai) nuôi hàng chục sinh viên nghèo hiếu học. Quán của ông vừa là nơi ăn ở miễn phí vừa là nơi tạo công ăn việc làm cho các bạn kiếm thêm thu nhập…May mắn trong việc kinh doanh, quán bún bò mang lại nguồn thu nhập ổn định. Thế nhưng, vì sống một mình, nên khoảng lợi nhuận ấy quá dư giả so với cuộc sống bình thường của ông. Nhận thấy cứ để dành tiền mãi cũng chẳng được gì nên ông quyết định giúp đỡ cho những người có hoàn cảnh khó khăn.
Đảng CSVN đang rối beng lên về tình trạng cán bộ tham nhũng quyền lực, nhưng lại đùn đẩy trách nhiệm cho nhau khiến dân te tua. Tình trạng này được báo của Trung ương đảng “vạch áo cho người xem lưng” cả trong hai lĩnh vực...
Số lượng người nhập cư trái phép vào Hoa Kỳ cao kỷ lục đang khiến cho hệ thống nhập cư vốn đã quá tải càng thêm phần căng thẳng. Dữ liệu mới đây của chính phủ cho thấy các viên chức biên phòng đã thực hiện 2.05 triệu vụ bắt giữ trong năm tài chánh kết thúc vào tháng 9. Đây là năm thứ hai liên tiếp mà số vụ bắt giữ như vậy cao hơn 2 triệu. Trong quá khứ, các con số tăng và giảm dựa trên những thay đổi quan trọng về kinh tế và chính sách, như các đợt suy thoái kinh tế và siết chặt biên giới trong thời kỳ đại dịch. Nhưng chưa bao giờ số vụ bắt giữ vượt quá 1.7 triệu, và cũng chưa bao giờ duy trì ở mức cao như vậy trong mấy năm liên tục.
Hai việc đang làm cho Tổng Bí thư đảng CSVN Nguyễn Phú Trọng mất ăn mất ngủ là “tình trạng xa rời Chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh” và “tham nhũng quyền lực” ngay trong hàng ngũ cán bộ, đảng viên có nhiệm vụ chống tham nhũng, thanh tra và thi hành kỷ luật...
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.