Sau cuộc hội đàm với Tổng thống Nga Vladimir Putin tại Sochi, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Tayyip Erdogan cho biết thỏa thuận về xuất cảng ngũ cốc ở Biển Đen có thể sẽ sớm được khôi phục, theo Reuters.
Thỏa thuận được Liên Hiệp Quốc (LHQ) và Thổ Nhĩ Kỳ làm trung gian. Tuy nhiên, hồi tháng 7, Nga đã rút lui khỏi thỏa thuận này và cáo buộc rằng phương Tây gây trở ngại cho xuất cảng thực phẩm và phân bón của họ.
Erdogan và Liên Hiệp Quốc đều đang cố gắng thuyết phục Putin quay trở lại với thỏa thuận. Erdogan cho biết Thổ Nhĩ Kỳ và LHQ đã nghiên cứu một gói đề xuất mới để giảm bớt những lo ngại của Nga, đồng thời cho rằng Ukraine nên bớt cứng nhắc trong các cuộc đàm phán về việc khôi phục thỏa thuận và xuất cảng nhiều ngũ cốc sang Châu Phi hơn là Châu Âu. Ông nói với các phóng viên: “Ukraine cần mềm mỏng đặc biệt trong cách tiếp cận của mình để có thể cùng Nga thực hiện các hoạt động chung.”
Phát biểu trên truyền hình Ukraine, Bộ trưởng Ngoại Giao Ukraine Dmytro Kuleba cho biết Kyiv sẽ không thay đổi lập trường của mình nhưng cũng sẽ lưu ý đến quan điểm của Thổ Nhĩ Kỳ về cuộc đàm phán ở Sochi.
Trong khi đó, Putin nhắc lại quan điểm của Nga rằng nước này sẽ không quay lại thỏa thuận về xuất cảng ngũ cốc, trừ khi phương Tây ngừng hạn chế xuất cảng nông sản của Nga ra thị trường toàn cầu.
Putin nói: “Chúng tôi sẽ sẵn sàng xem xét khả năng khôi phục thỏa thuận ngũ cốc. Và hôm nay tôi đã nói với Tổng thống về điều này một lần nữa – chúng tôi sẽ thực hiện việc này ngay khi tất cả các thỏa thuận gỡ bỏ hạn chế xuất cảng nông sản Nga được thực hiện đầy đủ.”
Ông cũng cho biết thêm, tuyên bố của phương Tây rằng việc Nga ngừng tham gia thỏa thuận về ngũ cốc đã gây ra cuộc khủng hoảng lương thực là không chính xác, bởi vì giá cả vẫn không tăng khi Nga rút khỏi thỏa thuận.
Nga và Ukraine là hai trong số những nhà sản xuất nông nghiệp quan trọng của thế giới, và là những nhà sản xuất chính trong thị trường lúa mì, lúa mạch, ngô, hạt cải dầu, dầu hạt cải, hạt hướng dương và dầu hướng dương.
Putin cho biết Nga dự kiến thu hoạch 130 triệu tấn ngũ cốc trong năm nay, trong đó 60 triệu tấn có thể được xuất cảng.
Tổng thư ký LHQ Antonio Guterres đã gửi cho Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov “một loạt những đề nghị cụ thể” để đưa hàng xuất cảng của Nga ra thị trường thế giới.
Một trong những yêu cầu chính của Moscow là Ngân Hàng Nông Nghiệp Nga (Russian Agricultural Bank – RAB) được tái kết nối với hệ thống thanh toán quốc tế SWIFT. EU đã ngắt kết nối RAB với SWIFT vào tháng 6 năm 2022 như một phần của các biện pháp trừng phạt dành cho Nga trong cuộc chiến Nga-Ukraine.
Ngoài ra, Putin cũng cho biết Nga sắp đạt được thỏa thuận với 6 quốc gia Châu Phi về kế hoạch cung cấp ngũ cốc miễn phí cho Burkina Faso, Zimbabwe, Mali, Somalia, Cộng hòa Trung Phi và Eritrea, với số lượng lên tới 50,000 tấn cho mỗi nước.