Có nhiều ý kiến khác nhau về việc thanh lý hai nhà lãnh đạo hàng đầu của nhóm Wagner, nhà tài phiệt Yevgeny Prigozhin và người ngưỡng mộ Đức Quốc xã Dmity Utkin, và chẳng ai có thể khẳng định điều gì đã xảy ra, nhưng rõ ràng khác hẳn với một Putin nhìn bất lực của những ngày trước, trong khi mảnh vỡ của chiếc máy bay bị bắn rơi của Prigozhin vẫn còn bốc khói trên một cánh đồng gần thành phố Tver, thì một Putin rạng rỡ, vui vẻ đã tham dự lễ kỷ niệm 80 năm chiến thắng Đức Quốc Xã ở Kursk, miền nam nước Nga.
Sau cuộc binh biến thất bại vào tháng 6, Vladimir Putin đã hết mình củng cố quyền lực của mình bằng cách dập tắt mọi phe đối lập trong quân đội Nga. Với cái chết đột ngột của Prigozhin, đội quân đánh thuê của Wagner giờ đây, xét về mọi mặt, đã bị đưa vào lịch sử.
Putin hẳn đã cảm thấy yên ổn hơn trên chiếc ghế quyền lực của mình, khi một lực lượng quân đội mạnh mẽ và không thể kiểm soát được đã bị chặt bỏ. Nhưng đồng thời, phải chăng quyền lực của Putin cũng đã bị thu hẹp khi một số người yêu nước cực đoan và những kẻ hiếu chiến nổi tiếng nhất ở Nga đã bị thanh trừng.
Chỉ khoảng hơn một tháng qua, cựu sĩ quan FSB Igor Girkin (bí danh Strelkov), người theo lệnh của Putin đã lãnh đạo "những kẻ ly khai" ở Donbass vào mùa xuân năm 2014, đã bị giam giữ trong nhà tù Lefortovo ở Moscow. Girkin đã thực hiện một hành động không thể tha thứ khi công khai chỉ trích Putin về sự kém hiệu quả của chiến tranh Nga trên blog của mình.
Nổi tiếng vì sự tàn bạo ở Syria, Tướng Sergei Surovikin, người đứng đầu lực lượng không quân và từng là tổng tư lệnh cuộc xâm lược Ukraine của Nga, đã mất tích kể từ cuộc binh biến ngày 24 tháng 6. Ông được coi là một trong những quân nhân cấp cao của Nga đã ủng hộ Prigozhin. Surovikin đã chính thức bị sa thải vào thứ Tư.
Và bây giờ là Prigozhin - "người hùng" của vụ thảm sát hàng loạt ở Bakhmut, thành công duy nhất của Nga ở Ukraine trong năm nay - đã thiệt mạng trong một vụ tai nạn máy bay mà theo hầu hết các nhà quan sát, là do Putin ra lệnh thủ tiêu.
Chẳng có gì cần nghi ngờ rằng mục tiêu của Putin là giành chiến thắng trong cuộc chiến ở Ukraine, nhưng cũng dĩ nhiên rằng không phải bằng cái giá mà quyền lực của ông bị xáo trộn.
Không ai biết chính xác điều gì ẩn sau sự ổn định rõ ràng ở Moscow. Vì vậy, khó có thể dự đoán hậu quả của vụ việc được nhiều người cho là vụ ám sát Prigozhin.
Nhiều binh sĩ của Wagner có vẻ bị sốc khi biết thủ lĩnh của họ đã chết - mặc dù lẽ ra họ không nên ngạc nhiên rằng Prigozhin sớm hay muộn sẽ phải trả giá cho sự phản bội của mình. Ở Nga, luật chơi của nhà nước mafia Nga hiện đại - bất cứ ai chống lại người đứng đầu đều phải chết.
Trên mạng xã hội, các đoạn ghi âm cho thấy một số người tự nhận mình là binh lính Wagner đe dọa trả đũa: “Binh lính Wagner cần thảo luận xem nên làm gì trong tình huống này. Chúng tôi nói: bây giờ chúng ta bắt đầu!”
Anton Gerashchenko, cố vấn Bộ Ngoại giao Ukraine, tuyên bố rằng Wagner đang lên kế hoạch cho chiến dịch chống lại Điện Kremlin: “Lính đánh thuê có ý định trả thù Putin và Shoigu (bộ trưởng quốc phòng) vì cái chết của thủ lĩnh của họ. Các kênh của Prigozhin tràn ngập những lời kêu gọi trừng phạt những kẻ sát nhân.”
Đội lính đánh thuê Wagner trong nhiều năm đã được Putin xử dụng để gieo rắc cái chết và sự tàn phá ở Syria, Châu Phi và Ukraine. Putin sẽ không ngừng làm những việc này đâu, nhưng sẽ là ai đó không phải Wagner thực hiện chúng trong tương lai.
Chính quân đội riêng của Prigozhin đã vượt qua ranh giới với nỗ lực loại bỏ bộ trưởng quốc phòng trung thành của Putin, Sergei Shoigu. Putin phản ứng bằng cách bắt đầu giải tán đội lính đánh thuê, từ đó kích động âm mưu đảo chính giữa mùa hè của Prigozhin.
Kể từ đó, Wagner dần bị giải tán và chia tách. Một phần nhỏ hơn của lực lượng đã đến Belarus, nơi họ được cho là đang huấn luyện quân đội địa phương. Những người ở lại Nga được phép ký hợp đồng trong quân đội chính quy của Shoigu.
Putin mất đúng hai tháng để dọn dẹp sau cuộc binh biến và cuối cùng là vụ tai nạn máy bay tuần qua.
Nhưng vở kịch chắc chắn vẫn chưa hạ màn. Cuộc tranh giành quyền lực ở Nga sẽ luôn có những bước ngoặt mới bất ngờ.
Vẫn còn những quân nhân bất mãn - và hàng nghìn tù nhân đang bỏ trốn, cả những kẻ giết người và hiếp dâm - mà Prigozhin đã tuyển dụng vào Wagner vào mùa đông năm ngoái. Trong số họ có thể có nhiều người có lòng báo thù, hoặc cũng có những người có lý do để lo sợ rằng các đặc vụ của Putin sẽ truy lùng họ.
Nguyên Hòa
Gửi ý kiến của bạn