Kẻ gây ra vụ nổ súng tại Club Q ở Colorado Springs, can phạm Anderson Lee Aldrich, 22 tuổi, từng bị báo cáo đã đe dọa mẹ mình bằng bom, đạn và các loại vũ khí khác, vào tháng 6 năm 2021. (Nguồn: YouTube)
HOA KỲ – Vụ nổ súng tại một hộp đêm LGBTQ ở Colorado, gây ra bởi tay súng đã từng bị bắt giữ trong năm ngoái do liên quan đến đe dọa đánh bom, đã đặt ra những câu hỏi mới về luật ‘cờ đỏ’ (red flag) được sử dụng không đúng quy cách, và theo nhiều cách khác nhau trên khắp Hoa Kỳ, theo Reuters đưa tin ngày Thứ Hai, 21 tháng 11 năm 2022.
Luật Cờ Đỏ cho phép tòa án ban hành “lệnh bảo vệ trước rủi ro nghiêm trọng” (extreme risk protection orders – ERPO) nhằm tước vũ khí khỏi những cá nhân được cho là có nguy cơ gây hại cho bản thân hoặc người khác. ‘Red Flag’ đã được những người ủng hộ an toàn súng tung hô như một công cụ quan trọng để ngăn chặn các vụ xả súng hàng loạt như vụ việc tại Club Q ở Colorado Springs hồi cuối tuần.
Tuy nhiên, dữ liệu cho thấy có sự khác biệt đáng kể trong việc áp dụng luật cờ đỏ ở 19 tiểu bang đã thực hiện chúng, trong đó Colorado có ít đơn thỉnh cầu hơn ở nhiều tiểu bang khác.
Không rõ liệu việc áp dụng luật của bang có thay đổi được vụ nổ súng hôm Thứ Bảy, khiến 5 người thiệt mạng và 17 người bị thương hay không. Cảnh sát vẫn chưa báo cáo khi nào hoặc bằng cách nào mà can phạm Anderson Lee Aldrich, 22 tuổi, có thể có được những khẩu súng để gây án.
Nhưng theo hồ sơ tòa án, Aldrich không hề bị truy tố sau khi mẹ anh ta báo cáo rằng con trai bà đang đe dọa bà bằng bom, đạn và các loại vũ khí khác, vào tháng 6 năm 2021. Các nhà chức trách dường như không đệ đơn yêu cầu tịch thu bất kỳ vũ khí nào mà Aldrich có thể có vào thời điểm đó, theo luật cờ đỏ của bang.
Các mệnh lệnh ERPO thường yêu cầu cảnh sát loại bỏ vũ khí khỏi một cá nhân được cho là nguy hiểm, và cũng cấm người đó mua vũ khí mới. Ở Colorado, một thẩm phán có thể ra lệnh ERPO tạm thời trong tối đa hai tuần, cho đến khi có một phiên tòa xác định xem có nên gia hạn lệnh này lên đến một năm hay không.
Tiểu bang Colorado ghi nhận tương đối ít đơn xin lệnh ERPO kể từ khi luật được thông qua vào tháng 1 năm 2020. Trong năm đầu tiên có 109. Chris Knoepke, giáo sư Trường Colorado, người đã nghiên cứu vấn đề này, cho biết dữ liệu từ năm 2021 và 2022 cho thấy mức độ sử dụng luật có tăng nhẹ.
Ngược lại, có hơn 9,000 đơn đã được đệ trình ở Florida kể từ khi tiểu bang thông qua luật vào năm 2018 sau vụ xả súng ở trường Marjory Stoneman Douglas khiến 17 người thiệt mạng. Knoepke, đang làm việc với các viên chức tiểu bang để phát triển đào tạo về ERPO cho cơ quan thực thi pháp luật Colorado, cho biết: “Thật đau lòng không chịu nổi khi nghe thấy có một thảm kịch xảy ra. Và ta sẽ luôn thấp thỏm lo rằng mình đã bỏ lỡ một cơ hội để có thể làm gì đó.”
Chống lại luật cờ đỏ
Sự chênh lệch phần nào phản ánh sự phản đối sâu sắc đối với luật cờ đỏ giữa một số cảnh sát trưởng bảo thủ của Colorado và các viên chức chính trị ở địa phương. Hơn một nửa trong số 64 quận của bang đã tuyên bố là “khu bảo tồn Tu Chính Án Số 2,” dựa trên sự đảm bảo của Hiến pháp Hoa Kỳ về quyền được mang vũ khí.
Các quận đó bao gồm El Paso, quê hương của Colorado Springs, nơi các ủy viên quận đã nhất trí thông qua một nghị quyết vào năm 2019 lên án luật được đề nghị sau đó.
Dù Cảnh sát trưởng El Paso Bill Elder bày tỏ sự hoài nghi về các tuyên bố “khu bảo tồn,” ông vẫn phản đối luật cờ đỏ vì những lo ngại về thủ tục tố tụng. Sau khi dự luật được thông qua, ông đã đưa ra một tuyên bố nói rằng văn phòng của ông sẽ tuân theo luật nếu mọi người chỉ nộp đơn thỉnh cầu khi có “trường hợp cấp thiết.”
Theo SanctuaryCounties.com, một trang web ủng hộ quyền sử dụng súng, có gần 2,000 quận ‘bảo tồn’ (quyền sử dụng súng) trên khắp Hoa Kỳ, tính đến cuối năm 2021. National Rifle Association phản đối luật cờ đỏ với lý do nó vi phạm hiến pháp đối với những công dân tuân thủ luật pháp.
Sự can thiệp của chính phủ
Sau vụ xả súng ở Uvalde, Texas, vào tháng 5 năm 2022, Quốc Hội đã thông qua dự luật kiểm soát súng, bao gồm 750 triệu đô la tài trợ liên bang, một phần nhằm khuyến khích các bang thực hiện và cải thiện luật cờ đỏ.
Colorado sẽ nhận được 4.6 triệu đô la trong đợt phát đầu tiên, số tiền này có thể được sử dụng để đào tạo cho lực lượng phản ứng đầu tiên, thành viên gia đình và nhân viên tòa án làm việc về luật ERPO cũng như nghiên cứu về hiệu quả của chúng.
Ở cấp tiểu bang, cơ quan lập pháp Đảng Dân Chủ của Colorado năm ngoái đã thành lập một văn phòng mới về phòng chống bạo lực súng đạn để điều phối các nỗ lực chống lại các vụ xả súng, bao gồm cả việc nâng cao nhận thức về luật cờ đỏ và đào tạo cảnh sát sử dụng nó.
Các nghiên cứu về hiệu quả của luật cờ đỏ cho thấy dù còn hạn chế, nhưng chúng có thể tạo ra sự khác biệt thực sự. Hai nghiên cứu đã phát hiện ra rằng cứ 10 lần thực thi luật cờ đỏ tước vũ khí của một cá nhân, thì họ ngăn chặn được 1 vụ tự tử.
Shannon Frattaroli, giáo sư tại Trung tâm Johns Hopkins về Giải Pháp Bạo Lực Súng Đạn và là một trong những tác giả chính của nghiên cứu cho biết: “Những luật này được đưa ra chính xác để giải quyết các hành động nguy hiểm, chúng thường là tiền thân của các sự kiện bạo lực lớn hơn. Đa phần những người hiểu chuyện đều sẽ đồng ý rằng khi ai đó đe dọa cho nổ tung nhà mẹ mình hoặc làng xóm là một tín hiệu cho thấy cần phải có sự can thiệp.”
Gửi ý kiến của bạn
