WASHINGTON – Giám đốc Cơ Quan Tình Báo Trung Ương (Central Intelligence Agency – CIA) Hoa Kỳ William Burns dự kiến sẽ cảnh cáo giám đốc tình báo của Tổng thống Vladimir Putin tại cuộc đàm phán diễn ra trong Thứ Hai, 14 tháng 11, về hậu quả của việc sử dụng bất kỳ loại vũ khí hạt nhân nào, và nêu lên vấn đề tù nhân Hoa Kỳ ở Nga, theo Reuters đưa tin ngày Thứ Hai, 14 tháng 11 năm 2022.
Phát ngôn viên Điện Kremlin Dmitry Peskov đã xác nhận với các hãng thông tấn Nga rằng cuộc gặp Nga-Mỹ đã diễn ra tại thủ đô Ankara của Thổ Nhĩ Kỳ, nhưng từ chối cung cấp thông tin chi tiết về những người tham gia hoặc các chủ đề được mang ra thảo luận.
Phát ngôn viên Tòa Bạch Ốc ẩn danh cho biết ông Burns gặp ông Sergei Naryshkin, người đứng đầu cơ quan tình báo nước ngoài SVR của Nga. Đây là cuộc tiếp xúc trực tiếp, cấp cao đầu tiên giữa Hoa Kỳ và Nga kể từ khi Nga xâm lược Ukraine hồi tháng 2. Vị viên chức này nói: “Ông ấy không thương lượng dưới bất kỳ hình thức nào, cũng không thảo luận về việc giải quyết cuộc chiến ở Ukraine. Ông ấy đang truyền tải thông điệp về hậu quả của việc Nga sử dụng vũ khí hạt nhân và nguy cơ leo thang đối với sự ổn định chiến lược… Ông ấy cũng sẽ nêu ra các trường hợp công dân Hoa Kỳ bị giam giữ vô cớ.”
Burns là cựu đại sứ Hoa Kỳ tại Nga, được Tổng thống Joe Biden cử đến Moscow vào cuối năm 2021 để cảnh báo Putin về việc tăng quân xung quanh Ukraine.
Vị viên chức Bạch Ốc cho biết: “Chúng tôi đã thông báo trước với Ukraine về chuyến đi của ông ấy. Chúng tôi kiên quyết tuân thủ nguyên tắc cơ bản của mình: không có gì về Ukraine mà không có Ukraine.”
Putin đã nhiều lần nói rằng Nga sẽ bảo vệ lãnh thổ của mình bằng mọi phương tiện sẵn có, kể cả vũ khí hạt nhân, nếu bị tấn công. Ông nói rằng phương Tây đã thực hiện hành vi tống tiền hạt nhân chống lại Nga.
Nhiều vấn đề nổi bật
Lời tuyên bố này đã gây lo ngại đặc biệt ở phương Tây sau khi Moscow tuyên bố sáp nhập 4 khu vực của Ukraine mà các lực lượng của họ kiểm soát một phần vào tháng 9.
Mối liên lạc giữa Hoa Kỳ và Nga ở Thổ Nhĩ Kỳ lần đầu tiên được tờ báo Kommersant của Nga đưa tin. SVR không trả lời yêu cầu bình luận.
Ngoài chiến tranh, Nga và Hoa Kỳ có nhiều vấn đề nổi bật cần thảo luận, từ việc gia hạn hiệp ước cắt giảm vũ khí hạt nhân và thỏa thuận ngũ cốc ở Biển Đen cho đến khả năng trao đổi tù nhân và nội chiến Syria.
Khi được hỏi tại Hội Nghị Thượng Đỉnh G20 ở Indonesia về cuộc gặp ở Thổ Nhĩ Kỳ, Tổng thư ký Liên Hiệp Quốc Antonio Guterres cho biết Liên Hiệp Quốc không tham gia.
Tổng thống Biden cho biết trong tháng này rằng ông hy vọng Putin sẽ sẵn sàng thảo luận nghiêm túc về một vụ trao đổi để đảm bảo việc thả ngôi sao bóng rổ Hoa Kỳ Brittney Griner, người đã bị kết án 9 năm tù tại một khu lưu đày của Nga về tội ma túy.
Cựu Thủy quân lục chiến Hoa Kỳ Paul Whelan, người mang hộ chiếu Hoa Kỳ, Anh, Canada và Ireland, đã bị kết án 16 năm tù vào năm 2020 tại nhà tù Nga sau khi bị kết tội làm gián điệp, một cáo buộc mà ông đã bác bỏ.
Viktor Bout, một tay buôn vũ khí người Nga bị bỏ tù ở Hoa Kỳ, đã được nhắc đến như một người có thể được mang ra đổi lấy Griner và Whelan trong bất kỳ cuộc trao đổi tù nhân nào.