Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã cùng thảo luận thẳng thắn về các vấn đề Đài Loan và Bắc Triều Tiên, nhằm ngăn chặn nguy cơ xảy ra một cuộc Chiến Tranh Lạnh mới. (Nguồn: YouTube)
NUSA DUA – Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã cùng tham gia vào cuộc họp dài khoảng ba tiếng đồng hồ, trong đó đàm phán thẳng thắn về các vấn đề Đài Loan và Bắc Triều Tiên, nhằm ngăn chặn mối quan hệ căng thẳng giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc chuyển sang một cuộc Chiến Tranh Lạnh mới, theo Reuters đưa tin ngày Thứ Hai, 14 tháng 11 năm 2022.
Giữa những khác biệt âm ỉ về nhân quyền, cuộc chiến Nga-Ukraine, và hỗ trợ cho ngành công nghiệp trong nước, hai nhà lãnh đạo đã cam kết sẽ liên lạc thường xuyên hơn. Ngoại trưởng Hoa Kỳ Antony Blinken sẽ tới Bắc Kinh để nối lại các cuộc đàm phán.
Ông Biden nói sau cuộc hội đàm với ông Tập bên lề Hội Nghị Thượng Đỉnh G20 ở Indonesia: “Chúng tôi sẽ cạnh tranh mạnh mẽ. Nhưng tôi không muốn làm dấy lên xung đột mà muốn giám sát cuộc cạnh tranh này một cách có trách nhiệm.”
Bắc Kinh từ lâu đã tuyên bố sẽ đưa hòn đảo tự trị Đài Loan, nơi họ coi là một phần không thể tách rời của Trung Quốc, về dưới sự kiểm soát của họ bằng bất cứ giá nào. Họ thường xuyên cáo buộc Hoa Kỳ xúi giục Đài Loan độc lập trong những năm gần đây.
Theo truyền thông nhà nước Trung Quốc, trong một tuyên bố sau cuộc gặp, ông Tập gọi Đài Loan là “lằn ranh đỏ đầu tiên” không được vượt qua trong quan hệ Mỹ-Trung.
Ông Biden cho biết sẽ tìm cách đảm bảo với ông Tập rằng chính sách của Hoa Kỳ đối với Đài Loan, trong nhiều thập niên qua là ủng hộ cả lập trường ‘Một Trung Hoa’ của Bắc Kinh cũng như quân đội của Đài Loan, sẽ không thay đổi. Ông nói rằng không nhất thiết phải xảy ra một cuộc Chiến Tranh Lạnh mới và không nghĩ rằng Trung Quốc đang lên kế hoạch cho một cuộc Chiến Tranh Lạnh.
Tổng thống Biden nói với các phóng viên: “Tôi không nghĩ rằng có bất kỳ nỗ lực sắp xảy ra nào từ phía Trung Quốc nhằm xâm chiếm Đài Loan.”
Về vấn đề Bắc Triều Tiên, ông Biden cho rằng thật khó để biết liệu Bắc Kinh có bất kỳ ảnh hưởng nào đối với các vụ thử vũ khí của Bình Nhưỡng hay không. Ông nói: “Đầu tiên, rất khó để nói chắc rằng Trung Quốc có thể kiểm soát Bắc Triều Tiên.”
Ông Biden cho biết đã nói với ông Tập rằng Hoa Kỳ sẽ làm những gì cần làm để bảo vệ chính mình và các đồng minh Hàn Quốc và Nhật Bản, để họ “có thể đứng vững hơn khi đối mặt với Trung Quốc” mặc dù không trực tiếp chống lại Bắc Kinh.
Cố vấn an ninh quốc gia Jake Sullivan cho biết trước cuộc họp rằng ông Biden sẽ cảnh báo ông Tập về khả năng tăng cường hiện diện quân sự của Hoa Kỳ trong khu vực, điều mà Bắc Kinh không muốn nhìn thấy.
Sau chuyến thăm Đài Loan của Chủ tịch Hạ viện Hoa Kỳ Nancy Pelosi vào tháng 8, Bắc Kinh đã tạm dừng một loạt các kênh đối thoại chính thức với Washington, bao gồm cả về các vấn đề biến đổi khí hậu và các cuộc đàm phán giữa quân đội với quân đội.
Nay cả Tổng thống Biden và Chủ tịch Tập đã đồng ý cho phép các viên chức cấp cao nối lại liên lạc về khí hậu, xóa nợ và các vấn đề khác.
Tuyên bố của ông Tập sau cuộc đàm phán bao gồm những cảnh báo rõ ràng về Đài Loan. Tân Hoa Xã trích dẫn lời của Chủ tịch Tập Cận Bình: “Vấn đề Đài Loan là trọng tâm trong các lợi ích cốt lõi của Trung Quốc, là nền tảng chính trị của quan hệ Trung-Mỹ, và là lằn ranh đỏ đầu tiên không được phép vượt qua trong quan hệ Trung-Mỹ. Giải quyết vấn đề Đài Loan là việc của người Trung Quốc và là việc nội bộ của đất nước Trung Quốc.”
Văn phòng tổng thống Đài Loan cho biết họ hoan nghênh việc ông Biden tái khẳng định chính sách của Hoa Kỳ trong một tuyên bố: “Điều này một lần nữa chứng minh rằng hòa bình và ổn định của eo biển Đài Loan là kỳ vọng chung của cộng đồng quốc tế.”
Tay bắt mặt mừng
Trước cuộc hội đàm, hai nhà lãnh đạo đã mỉm cười và bắt tay nồng nhiệt trước quốc kỳ của họ tại một khách sạn trên đảo Bali của Indonesia, một ngày trước hội nghị thượng đỉnh G20, dự kiến sẽ đầy căng thẳng về cuộc chiến Nga-Ukraine.
“Rất vui khi được gặp ông,” Biden nói với ông Tập khi giang tay ôm ông Tập trước cuộc gặp.
Theo Tòa Bạch Ốc, ông Biden đã đưa ra một số chủ đề ‘nhạy cảm’ với ông Tập, trong đó có nêu lên sự phản đối của Hoa Kỳ đối với “các hành động ngày càng hung hăng và cưỡng ép” đối với Đài Loan, “các hoạt động kinh tế phi thị trường” của Bắc Kinh và các hoạt động ở “Tân Cương, Tây Tạng, và Hồng Kông, và vấn đề nhân quyền nói chung.”
Cả hai nhà lãnh đạo đều không mang khẩu trang để tránh COVID-19, mặc dù các thành viên trong phái đoàn của họ có đeo.
Quan hệ Mỹ-Trung đã trở nên căng thẳng trong những năm gần đây do căng thẳng gia tăng về các vấn đề từ Hồng Kông và Đài Loan đến Biển Đông, các hoạt động thương mại và các hạn chế của Hoa Kỳ đối với công nghệ Trung Quốc. Tuy nhiên, các viên chức Hoa Kỳ cho biết cả Bắc Kinh và Washington đã có những nỗ lực thầm lặng để hàn gắn quan hệ trong hai tháng qua.
Bộ Trưởng Ngân Khố Hoa Kỳ Janet Yellen trước đó đã nói với các phóng viên ở Bali rằng cuộc gặp nhằm mục đích ổn định mối quan hệ và tạo ra một “bầu không khí chắc chắn hơn” cho các công ty Hoa Kỳ.
Bà cho biết ông Biden đã nói rõ với Trung Quốc về những lo ngại an ninh quốc gia liên quan đến các quy định đối với các công nghệ nhạy cảm của Hoa Kỳ và đã nêu quan ngại về độ tin cậy của chuỗi cung ứng hàng hóa của Trung Quốc.
Ông Biden và ông Tập từng điện đàm qua 5 cuộc điện thoại hoặc video kể từ tháng 1 năm 2021. Lần gặp mặt trực tiếp gần đây nhất là dưới thời chính quyền Obama khi ông Biden là phó tổng thống.
‘Chủ nhà’ Hội Nghị Thượng Đỉnh G20, Tổng thống Joko Widodo của Indonesia cho biết ông hy vọng cuộc họp vào ngày 15 tháng 11 có thể “mang lại những mối quan hệ đối tác cụ thể có thể giúp thế giới phục hồi kinh tế.”
Tuy nhiên, một trong những chủ đề chính tại G20 sẽ là cuộc chiến ở Ukraine.
Ông Tập và ông Putin đã trở nên gần gũi hơn trong những năm gần đây, vì cùng không được phương Tây tin tưởng. Nga-Trung tái khẳng định quan hệ đối tác chỉ vài ngày trước khi Nga xâm lược Ukraine. Nhưng Trung Quốc đã cẩn thận không cung cấp bất kỳ sự hỗ trợ vật chất trực tiếp nào có thể dẫn tới các biện pháp trừng phạt của phương Tây đối với họ.
Gửi ý kiến của bạn
