Hôm nay,  

Vì sao lạm phát vẫn sẽ ở mức cao bất kể đảng nào thắng bầu cử giữa kỳ

04/11/202200:00:00(Xem: 2110)

tin 1

Đảng Cộng hòa hy vọng họ có thể đổ lỗi cho Tổng thống Biden về lạm phát, mặc dù dữ liệu cho thấy đảng nào trong Tòa Bạch Ốc cũng không khác biệt mấy. 

 
Lạm phát tăng vọt là vấn đề hàng đầu của nhiều cử tri đang bước vào kỳ giữa nhiệm kỳ, với hầu hết các ý kiến cho rằng đảng Cộng hòa sẽ xử lý vấn đề này tốt hơn.

Trên thực tế, các ứng cử viên Đảng Cộng hòa đang tận dụng tối đa mối quan tâm của cử tri về lạm phát để dán búa vào các đảng viên Đảng Dân chủ và nhấn mạnh các ý tưởng của riêng họ để chống lạm phát, chẳng hạn như cắt giảm cả chi tiêu chính phủ và thuế.

Là một chuyên gia tài chính và kinh tế, William Chittenden, giáo sư tài chánh của trường Đại Học Texas, Ông đã nghiên cứu chuyên về lạm phát, nguyên nhân gây ra lạm phát và điều gì có thể làm giảm bớt lạm phát. Ông đặt nghi vấn về giả thuyết một Quốc hội Đảng Cộng Hòa sẽ có nhiều tác động hơn, nếu có, đối với lạm phát.

Hai Yếu Tố Dẫn Đến Lạm Phát

Lạm phát, hoặc giá tiêu dùng tăng liên tục, được tạo ra theo hai cách chính.

Đầu tiên là do sự gia tăng nhu cầu đối với các sản phẩm và dịch vụ, theo định luật cung-cầu. Ví dụ, vào đầu đại dịch, nhu cầu về webcam đã tăng vọt, vì rất nhiều nhân viên được yêu cầu làm việc từ xa cần phải gắn máy thâu hình webcam. Kết quả là, giá của webcam tăng lên đáng kể.

Hoặc chẳng hạn như việc đi du lịch giải trí, nhu cầu này đã tăng lên đáng kể khi số ca nhiễm COVID-19 giảm xuống. Mọi người đi máy bay nhiều hơn, điều này đã dẫn đến giá vé cao hơn.

Khi các kiểu tăng giá theo nhu cầu này xảy ra trên một số lượng lớn các sản phẩm và dịch vụ, kết quả là lạm phát gia tăng.

Lạm phát cũng có thể gây ra do chi phí sản xuất cao hơn.

Ví dụ, giá khí đốt đang tăng vì chi phí sản xuất nó đã trở nên đắt hơn rất nhiều. Cuộc chiến ở Ukraine đã khiến giá dầu tăng vọt vào đầu năm 2022. Chúng đã đi xuống, nhưng việc cắt giảm nguồn cung cấp gần đây của các quốc gia sản xuất dầu của OPEC + đã gây ra một đợt tăng đột biến khác. Khi giá dầu tăng, chi phí cao hơn được chuyển cho các nhà máy lọc dầu, dẫn đến giá đến tay người tiêu thụ cao hơn.

Việc tăng giá trứng là một ví dụ khác của loại lạm phát này. Cúm gia cầm gây ra cái chết của khoảng 10% số gà đẻ trứng bắt đầu từ tháng 1 năm 2022. Ngoài ra, nông dân phải đối mặt với chi phí nhiên liệu và phân bón cao hơn. Những yếu tố này đã khiến giá trứng trung bình tăng lên mức cao nhất mọi thời đại.

Vũ Khí của Cục Dự Trữ Liên Bang chỉ hiệu nghiệm phân nửa

Ngân hàng trung ương của một nền kinh tế - không phải Quốc hội hay tổng thống - thường là tuyến phòng thủ đầu tiên khi chống lại lạm phát. Các ngân hàng trung ương thiết lập chính sách tiền tệ và cách chống lạm phát chính của họ là tăng lãi suất.

Tại Hoa Kỳ, Cục Dự Trữ Liên Bang tập trung vào thứ gọi là lãi suất liên bang, là lãi suất cơ bản mà các ngân hàng sử dụng để thiết lập lãi suất tiền gửi và cho vay của riêng họ. Fed đã nâng điểm chuẩn này năm lần vào năm 2022, từ khoảng 0% vào tháng 3 lên 3% - và nâng lãi suất thêm 0,75 điểm phần trăm vào ngày 2 tháng 11 năm 2022.

Mục tiêu chính của việc tăng lãi suất là tăng chi phí đi vay và do đó làm giảm nhu cầu - nguyên nhân đầu tiên của lạm phát được đề cập ở trên. Có ý kiến cho rằng lãi suất cao hơn dẫn đến người dân và doanh nghiệp vay ít hơn. Người dân và doanh nghiệp vay càng ít thì họ càng chi tiêu ít hơn.

Ví dụ, tác động của lãi suất cao hơn đã được cảm nhận trên thị trường nhà đất. Lãi suất thế chấp 30 năm hiện tại trung bình là hơn 7%, cao hơn gấp đôi so với một năm trước và cao nhất kể từ năm 2002. Điều này dẫn đến việc số nhà bán ít hơn và giá nhà giảm đi.

Vấn đề là cách giải quyết này hoàn toàn không có tác dụng đối với tác nhân chính thứ hai gây ra lạm phát: sự tăng trưởng chi phí sản xuất.


Lãi suất cao hơn của Fed sẽ không ngăn chặn cuộc chiến ở Ukraine hoặc thúc đẩy gà đẻ nhiều trứng hơn. Do đó, giá năng lượng và giá trứng sẽ không giảm. Điều này cũng đúng đối với tất cả các sản phẩm và dịch vụ có chi phí sản xuất ngày càng tăng do các vấn đề về chuỗi cung ứng.

Những vấn đề này đã ảnh hưởng đến giá của mọi thứ, từ xe đạp đến khăn giấy trong phòng tắm. Lãi suất cao hơn sẽ không ảnh hưởng đến nhu cầu này và do đó giá xe đạp, giấy vệ sinh hoặc bất kỳ hàng hóa nào khác khiến chuỗi cung ứng này.

Các Công Cụ Tài Chính của Quốc Hội Cũng Bị Hạn Chế

Quốc hội và Tòa Bạch Ốc cũng có một số công cụ mà họ có thể sử dụng trong cuộc chiến chống lạm phát. Vấn đề là chúng không phổ biến lắm và rất khó để được thông qua. Một điều khác nữa là giống như việc Fed tăng lãi suất, các công cụ này chỉ giải quyết được một loại lạm phát mà thôi.

Một điều chính mà chính phủ có thể làm là rút tiền ra khỏi túi của người tiêu dùng và doanh nghiệp, bằng cách tăng thuế hoặc cắt giảm chi tiêu - hoặc cả hai. Giảm lượng tiền trong nền kinh tế dẫn đến nhu cầu hàng hóa và dịch vụ thấp hơn, cả khi chính phủ chi tiêu ít hơn và các cá nhân và doanh nghiệp cung cấp nhiều hơn hoặc nhận được ít hơn từ chính phủ

Nhưng điều này cũng giống như với việc tăng tiền lời cao hơn, không làm được gì để khắc phục các vấn đề chuỗi cung ứng đang diễn ra của nền kinh tế toàn cầu hoặc giảm chi phí sản xuất. Những thay đổi về thuế hoặc chi tiêu của chính phủ sẽ không làm giảm giá thực phẩm hoặc chi phí sưởi ấm ngôi nhà của bạn trong mùa đông này.

Vì vậy, ngay cả khi Quốc Hội Đảng Cộng hòa có thể muốn làm nhiều hơn nữa để chống lạm phát, bất cứ giải pháp nào họ đưa ra cũng chỉ sẽ gây ảnh hưởng đến một trong hai cán cân gây ra lạm phát mà thôi.
 
Vậy Đảng Nào Chống Lạm Phát Giỏi Hơn

Lùi lại một bước và nhìn theo số liệu xưa nay, thử xem có đảng chính trị nào có thành tích tốt hơn về lạm phát?

Câu trả lời ngắn gọn là không, dựa trên phân tích dữ liệu kinh tế từ năm 1953 đến năm 2020. Từ Tổng thống Dwight D. Eisenhower đến Donald Trump, lạm phát đã ở mức trung bình 3,35% dưới thời chính quyền Dân chủ và 3,5% dưới thời đảng Cộng hòa.

Tuy nhiên một lưu ý là khi Hạ viện và Thượng viện do đảng Cộng hòa kiểm soát trong khi tổng thống là đảng viên Dân chủ, lạm phát trung bình ít hơn 2 điểm phần trăm so với khi mọi thứ đều nằm trong tay đảng Dân chủ. Có quá ít dữ liệu, vì vậy đây không phải là một phát hiện lớn, nhưng nó cho thấy ít nhất khi chính phủ được kiểm soát từ cả hai đảng cũng có một mặt tốt.

Một cách khác để xem xét vấn đề này là xem xét các chính sách hiện tại hoặc được đề xuất của các bên. Đảng Dân chủ đã quảng cáo cho “Đạo luật Giảm lạm phát” của họ, một gói các biện pháp khí hậu, chăm sóc sức khỏe và thuế được thông qua vào tháng 8, như một bằng chứng cho thấy họ đang giải quyết vấn đề. Nhưng bất chấp tên gọi, các nhà kinh tế cho rằng còn quá sớm để biết xem đạo luật này có tác động ít nhiều đến lạm phát, bởi vì hầu hết các biện pháp sẽ mất nhiều năm mới có hiệu lực.

Trong khi đó, đảng Cộng hòa đã đề xuất cắt giảm chi tiêu - chẳng hạn như cắt tiền an sinh xã hội của Mỹ - và giảm thuế cho các cá nhân và doanh nghiệp giàu có hơn. Trong khi cắt giảm chi tiêu có thể làm giảm nhu cầu - và lạm phát - thì thuế thấp hơn sẽ có tác dụng với mục đích chéo và đẩy giá lên bằng cách bơm thêm tiền vào nền kinh tế.

Nói cách khác, trước mắt lạm phát sẽ ở mức cao bất kể đảng chính trị nào chiếm đa số tại Hạ viện và Thượng viện. Và sau đó, hãy chuyển sang hy vọng - rằng việc Fed tăng lãi suất sẽ dần có hiệu quả và các vấn đề gây chi phí tăng cao cho chuỗi cung ứng trên toàn cầu (như vấn đề dịch bệnh hoặc chiến tranh) từ từ giảm bớt.
 

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Khi Việt Nam nỗ lực thích ứng với môi trường quốc tế ngày càng cạnh tranh hơn, giới lãnh đạo đất nước đã tự hào về “chính sách ngoại cây giao tre” đa chiều của mình. Được Nguyễn Phú Trọng, Tổng Bí thư Đảng Cộng sản Việt Nam (ĐCSVN), thúc đẩy từ giữa thập niên 2010, ý tưởng là bằng cách cân bằng mối quan hệ của Việt Nam với các cường quốc – không đứng về bên nào, tự chủ và thể hiện sự linh hoạt – nó có thể duy trì sự trung gian và lợi ích của mình, đồng thời tận dụng các cơ hội kinh tế do tình trạng cạnh tranh của các đại cường tạo ra
Cộng sản Việt Nam khoe có tự do tôn giáo ở Việt Nam, nhưng Hoa Kỳ và Thế giới nói “rất hạn chế”, tùy nơi và từng trường hợp. Tình trạng này đã giữ nguyên như thế trong những báo cáo trước đây của cả đôi bên. Nhưng tại sao Hoa Kỳ vẫn liệt Việt Nam vào danh sách phải “theo dõi đặc biệt”...
Đến giữa tháng 3 năm nay, hầu hết chúng ta đều thấy rõ, Donald Trump sẽ là ứng cử viên tổng thống của đảng Cộng Hòa và Joe Biden là ứng cử viên tổng thống của Democrat. Ngoại trừ vấn đề đột ngột về sức khỏe hoặc tử vong, có lẽ sẽ không có thay đổi ngôi vị của hai ứng cử viên này. Hai lão ông suýt soát tuổi đời, cả hai bộ não đang đà thối hóa, cả hai khả năng quyết định đều đáng nghi ngờ. Hoa Kỳ nổi tiếng là đất nước của những người trẻ, đang phải chọn lựa một trong hai lão ông làm người lãnh đạo, chẳng phải là điều thiếu phù hợp hay sao? Trong lẽ bình thường để bù đắp sức nặng của tuổi tác, con đường đua tranh vào Tòa Bạch Ốc, cần phải có hai vị ứng cử viên phó tổng thống trẻ tuổi, được đa số ủng hộ, vì cơ hội khá lớn phải thay thế tổng thống trong nhiệm kỳ có thể xảy ra. Hơn nữa, sẽ là ứng cử viên tổng thống sau khi lão ông hết thời hạn bốn năm. Vị trí và vai trò của nhân vật phó này sẽ vô cùng quan trọng trong lần tranh cử 2024.
Không phải “học” mà là bắt, là tóm đầu, là tống cổ vào nhà giam: khi cân bằng quyền lực ở Hà Nội xáo trộn với tiền chấn rung chuyển tận Amsterdam thì cái khẩu hiệu quen thuộc của Vladimir Lenin ngày nào cũng phải được cập nhật. Không còn “Học, học nữa, học mãi” mà, táo tợn hơn, hệ thống quyền lực đang giỡn mặt Lenin: “Bắt, bắt nữa, bắt mãi”.
Câu chuyện kể từ xa xưa, rất xa xưa, là từ thời đức Phật còn tại thế: Có một người Bà La Môn rất giầu có và rất quyền thế, ông thích đi săn bắn thú vật trong rừng hay chim muông trên trời. Một hôm đó, ông bắn được một con thiên nga to đẹp đang bay vi vút trong bầu trời cao xanh bát ngát thăm thẳm trên kia. Con thiên nga vô cùng đẹp bị trúng đạn, rơi xuống đất, đau đớn giẫy và chết. Ông liền chạy tới lượm thành quả của ông và xách xác con thiên nga lộng lẫy về cho gia nhân làm thịt, làm một bữa nhậu, có lẽ.
Dù đã từ trần từ lâu, Võ Văn Kiệt vẫn được người đời nhắc đến do một câu nói khá cận nhân tình: “Nhiều sự kiện khi nhắc lại, có hàng triệu người vui mà cũng có hàng triệu người buồn”. Tôi vốn tính hiếu chiến (và hiếu thắng) nên lại tâm đắc với ông T.T này bởi một câu nói khác: “Chúng tôi tự hào đã đánh thắng ba đế quốc to”. Dù chỉ ngắn gọn thế thôi nhưng cũng đủ cho người nghe hiểu rằng Việt Nam là một cường quốc, chứ “không phải dạng vừa” đâu đấy!
Lý do ông Thưởng, ngôi sao sáng mới 54 tuổi bị thanh trừng không được công khai. Tuy nhiên, theo báo cáo của Uỷ ban Kiểm tra Trung ương và các cơ quan chức năng, thì ông Võ Văn Thưởng “đã vi phạm Quy định về những điều đảng viên không được làm...
Cứ theo như lời của giáo sư Nguyễn Văn Lục thì T.T. Thích Trí Quang là tác giả của câu nói (“Cộng Sản nó giết mình hôm nay, mai nó mang vòng hoa đến phúng điếu!”) thượng dẫn. Tôi nghe mà bán tin bán nghi vì nếu sự thực đúng y như vậy thì hoa hòe ở Việt Nam phải trồng bao nhiêu mới đủ, hả Trời?
Đảng CSVN tự khoe là “ niềm tin hiện thực hóa khát vọng phát triển đất nước phồn vinh, hạnh phúc“của nhân dân, nhưng sau 94 năm có mặt trên đất nước, thực tế đã chứng minh đảng đã cướp mất tự do của dân tộc, và là lực cản của tiến bộ...
Khi Kim Dung gặp Ian Fleming cả hai đều hớn hở, tay bắt mặt mừng và hể hả mà rằng: “Chúng ta đã chia nhau độc giả của toàn thể thế giới”. Câu nói nghe tuy có hơi cường điệu (và hợm hĩnh) nhưng sự hỉ hả của họ không phải là không có lý do. Số lượng sách in và số tiền tác quyền hậu hĩ của hai ông, chắc chắn, vượt rất xa rất nhiều những cây viết lừng lẫy cùng thời. Ian Fleming đã qua đời vào năm 1964 nhưng James Bond vẫn sống mãi trong… sự nghiệp của giới làm phim và trong… lòng quần chúng. Tương tự, nhân vật trong chuyện kiếm hiệp của Kim Dung sẽ tiếp tục là những “chiếc bóng đậm màu” trong tâm tư của vô số con người, nhất là người Việt.
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.