Phóng sự Nga: Cảnh Sát Nga ra đường bắt đàn ông đi nhập ngũ để đánh nhau ở Ukraine

Cù Tuấn dịch từ Washington Post.

 

Các sĩ quan cảnh sát và quân đội đã tràn xuống một trung tâm thương mại ở Matxcơva trong tuần này mà không báo trước. Họ tìm những người đàn ông để đưa đi chiến đấu ở Ukraine - và họ bắt giữ gần như tất cả những ai họ nhìn thấy. Một số nhạc công đang tập nhạc. Một nhân viên chuyển phát nhanh đang chờ giao một bưu kiện. Một người đàn ông từ một cơ quan dịch vụ ở Matxcơva, đang say khướt, khoảng ngoài 50 tuổi, có khuyết tật ở chân.

 

“Tôi không hiểu tại sao họ lại bắt anh ấy,” Alexei, cũng như hàng chục người khác đang tụ tập trong khu tuyển quân, đã bị bắt đưa đến văn phòng tuyển quân gần nhất, một phần của giai đoạn mới khắc nghiệt ở Nga.

 

Tại các thành phố và thị trấn trên khắp nước Nga, những người đàn ông trong độ tuổi chiến đấu đang lẩn trốn để tránh các quan chức đang tìm bắt giữ họ và gửi họ đến chiến đấu ở Ukraine.

 

Những ngày gần đây, cảnh sát và các nhóm bắt người của quân đội đã giữ những người đàn ông trên đường phố và bên ngoài ga tàu điện ngầm. Họ ẩn nấp trong các hành lang của tòa nhà chung cư để phát lệnh triệu tập. Họ đã đột kích các khối văn phòng và ký túc xá. Họ đã xâm nhập vào các quán cà phê và nhà hàng, chặn các lối ra.

 

Tại một cuộc truy quét vào sáng sớm tại các ký túc xá của công ty xây dựng MIPSTROY1 hôm thứ Năm, họ đã bắt hơn 200 đàn ông. Vào Chủ nhật, họ đã bắt hàng chục người tại một nơi tạm trú ở Matxcơva dành cho người vô gia cư.

 

Các nhóm bắt người dường như hoạt động một cách ngẫu nhiên. Nó thật đáng sợ - và đôi khi, hỗn loạn một cách hài hước. Alexei, một người theo chủ nghĩa hòa bình, 30 tuổi, sống với con mèo của mình và, cho đến khi có lệnh tổng động viên ở Nga, anh thích ra khỏi nhà, thích đi chơi với bạn bè trong các quán bar, quán cà phê và công viên, đi xem hòa nhạc và lên kế hoạch cho kỳ nghỉ tiếp theo ở châu Âu. (Alexei và những người khác trong phóng sự này đã yêu cầu giấu họ tên đầy đủ vì lo ngại cho sự an toàn. Washington Post đã xác nhận có cuộc đột kích giữ người, nhưng không thể xác minh độc lập các chi tiết mà Alexei cung cấp.)

 

Một quan chức đã xông vào văn phòng của Alexei hôm thứ Ba. Hai sĩ quan cảnh sát và một số quan chức quân đội mặc thường phục đến và yêu cầu thông tin nhận dạng của anh. Họ ra lệnh cho Alexei đi cùng họ một cách lặng lẽ “nếu không chúng tôi sẽ sử dụng vũ lực,” Alexei kể lại.

“Tôi đã rất hoảng sợ,” anh nói. “Tôi chưa bao giờ bị giam giữ trước đây. Mọi người đều biết rằng nếu bạn bị cảnh sát Nga giam giữ thì sẽ rất tồi tệ."

 

Chịu thương vong lớn về quân sự và thất bại liên tiếp ở Ukraine, Nga đã bắt đầu ăn thịt các công dân nam giới của mình. Các chuyên gia quân sự mắt vằn đỏ trên truyền hình nhà nước đang đòi hỏi lấy máu bọn phát xít Ukraine nhiều hơn và sự hy sinh nhiều hơn của những người đàn ông Nga, những người mà họ nói rằng đã quá quen với cuộc sống dễ chịu.

Nhưng giai đoạn tổng động viên mới của Putin có nguy cơ làm giảm sự ủng hộ ngầm của người Nga đối với cuộc chiến và thậm chí cả uy tín của ông - và có thể gây ra các bất ổn xã hội. Đặc biệt là ở Matxcơva và St.Petersburg, hai thành phố lớn không bị cuộc chiến ảnh hưởng tới.

Hơn 300.000 đàn ông Nga và gia đình của họ đã rời khỏi Nga kể từ khi có lệnh tổng động viên, theo các báo cáo từ các nước láng giềng. Các nhà chức trách đã thiết lập các chốt tổng động viên tại các cửa khẩu biên giới để ngăn chặn việc xuất cảnh. Nhiều người khác muốn rời đi sau khi chứng kiến ​​các cuộc đột kích hung hãn của cảnh sát và những báo cáo đầu tiên về những tân binh đã bị chết trong cuộc chiến.

 

Nhà hoạt động Grigory Sverdlin, người đã rời Nga và có trụ sở tại Gruzia, trong tháng này đã thành lập một tổ chức, Go By The Forest, để tư vấn cho những người đàn ông ở Nga muốn tránh quân dịch. Ông cho biết nhóm đã tư vấn cho 2.700 người đàn ông trong 11 ngày và nói với 60 người đã nhập ngũ cách đầu hàng ở Ukraine. Ông nói: Ít nhất 8 người đã đầu hàng thành công.

Sverdlin nói: “Rõ ràng là mọi người đang rất căng thẳng vì họ lo lắng sẽ bị đẩy sang Ukraine để đi bắn người khác. Mọi người không chỉ sợ hãi cho bản thân họ, mà còn sợ phải tham gia vào cuộc chiến phi nghĩa này."

 

Yevgeny, 24 tuổi, đã bỏ công việc thợ máy và đang trốn tại dacha (nhà nghỉ) của một người họ hàng ở xa Matxcơva. Anh đã xóa tài khoản mạng xã hội của mình và cắt liên lạc với bạn bè. Anh dành cả ngày để làm việc trong vườn, đi ngủ sớm và xem YouTube rất nhiều.

 

“Tôi không muốn giết người và tôi cũng không muốn bị người giết, vì vậy tôi thực sự phải ẩn nấp trong lúc này,” anh nói. “Nhưng ngay cả ở đây, tôi cũng không cảm thấy an toàn. Chúng ta đang sống ở thời điểm mà hàng xóm của bạn có thể báo cáo về bạn. Họ có thể gọi cảnh sát và nói rằng có một chàng trai trẻ đang ở trong ngôi nhà này khi anh ta nên đi chiến đấu chống bọn phát xít ở Ukraine”.

 

Yevgeny không bao giờ ủng hộ chiến tranh. Bây giờ anh đã không lái xe nữa vì sợ bị cảnh sát gọi vào kiểm tra. Yevgeny không thể rời khỏi Nga, vì anh không có hộ chiếu, và thậm chí việc đến cửa hàng tạp hóa trong ngôi làng nhỏ cũng chứa đầy rủi ro.

 

“Tôi đang hoảng loạn và mẹ tôi rất lo lắng,” anh nói. “Tôi căng thẳng và chán nản. Tôi cố gắng không nghĩ chuyện này có thể tiếp diễn trong bao lâu, bởi vì tôi có thể phát điên lên."

Hai người bạn của Yevgeny còn tệ hơn. Yevgeny nói, họ đã nhập ngũ vào cuối tháng trước, và họ đang trên đường ra tiền tuyến với rất ít thời gian huấn luyện.

 

“Tôi có một vài người bạn ủng hộ cuộc chiến vì tin rằng có bọn phát xít ở Ukraine, chúng giết những người Ukraine nghèo và những người Ukraine nên được giải phóng, v.v.... Nhưng họ đã thay đổi ý kiến của mình sau khi bị bắt nhập ngũ. Họ bắt đầu đặt câu hỏi và lướt internet để tìm thông tin,” Yevgeny nói.

 

“Họ không muốn chết, đặc biệt là khi bạn không hiểu tại sao mình phải chết,” anh nói. "Vấn đề là gì?"

 

Tổng thống Nga Vladimir Putin hôm thứ Sáu cho biết 222.000 trong số mục tiêu 300.000 người đã được gọi nhập ngũ và quá trình này sẽ hoàn thành trong vòng hai tuần. Những người ủng hộ chiến tranh cứng rắn khẳng định sẽ cần một vòng tổng động viên thứ hai.

 

Các cuộc vây bắt người ép nhập ngũ ở Matxcơva và St. Petersbourg đã gây tranh cãi sâu sắc, một phần vì các thành phố này chịu thương vong tương đối ít ở Ukraine. Gánh nặng tham gia chiến đấu phần lớn do các nhóm dân tộc nhỏ và những người đàn ông có trình độ học vấn thấp đến từ các vùng nông thôn nghèo khó gánh chịu.

 

Trong một dấu hiệu cho thấy chính phủ Nga đang lo ngại một phản ứng dữ dội ở đô thị ngày càng tăng về các cuộc vây bắt ép buộc đi lính, Andrei Klishas, một thành viên cấp cao của đảng Nước Nga Thống nhất của Putin, hôm thứ Sáu cho biết các cuộc vây bắt ép buộc phải nhập ngũ là bất hợp pháp.

 

“Không thể chấp nhận được việc bắt mọi người trên đường một cách bừa bãi,” ông nói.

Tâm lý phản chiến có thể trở nên cứng rắn hơn khi thi thể của những người lính đã nhập ngũ chỉ vài tuần trước đó được đưa trở về Nga để chôn cất. Alexei Martynov, 29 tuổi, người đứng đầu một cơ quan chính phủ Matxcơva, được điều động vào ngày 23 tháng 9 và đã bị giết vào ngày 10 tháng 10. Martynov đã được chôn cất vào tuần trước. Năm binh sĩ từ khu vực Nam Urals, được huy động vào ngày 26 và 29 tháng 9, đã thiệt mạng ở Ukraine vào đầu tháng 10, theo chính quyền ở Chelyabinsk.

 

Một đồng đội của những người Chelyabinsk sống sót sau cuộc tấn công dồn dập của Ukraine đã gọi cho một người bạn và mô tả những gì đã xảy ra, theo bản ghi âm của một cuộc điện thoại do BBC News tiếng Nga công bố. Anh ấy nói rằng anh ấy đã không được đào tạo. Anh ta nói, khi anh ta bỏ trốn, xác chết nằm khắp nơi.

 

“Chúng tôi đến đó vào ngày đầu tiên, chưa bao giờ bắn một phát súng nào, và họ đã đưa chúng tôi, như những cái bia thịt, đến thẳng một đơn vị xung kích, với hai khẩu súng phóng lựu. Thôi thì ít nhất tôi đã đọc hướng dẫn về cách sử dụng chúng”. Đến ngày thứ 3, người lính trên và đồng đội của anh ta đã ở trong chiến hào tiền tuyến.

 

Gần như hàng ngày, các video xuất hiện trên mạng xã hội của Nga về những người lính nghĩa vụ đang có thái độ tức giận vì họ không được cấp đồng phục, vũ khí, huấn luyện hoặc tư trang đàng hoàng. Những lời kể về những người đàn ông đáng được miễn trừ nghĩa vụ vẫn được cử đi đánh nhau là rất phổ biến. Aleksei Sachkov, một bác sĩ 45 tuổi người Matxcơva, đã ký hợp đồng điều trị cho các binh sĩ bị thương ở Voronezh, Nga, gần biên giới với Ukraine.

 

Sachkov đã ngừng gọi cho vợ mình, Natalia, vào ngày 24 tháng 9. Natalia biết được từ đường dây nóng quân sự của Nga một tuần sau đó rằng Sachkov đang chiến đấu ở Ukraine như một phần của đơn vị xe tăng, cô ấy kể lại trong một video đăng trực tuyến.

 

Khi sự bất an gia tăng, những nam giới trong độ tuổi nhập ngũ đều bị ép quay trở lại tại các cửa khẩu biên giới khi họ cố gắng rời khỏi Nga. Vào tháng 3, vài tuần sau khi Putin tiến hành cuộc xâm lược, ông hứa sẽ không có tổng động viên. Nhưng vào tháng trước, ông đã phủ nhận sự đảm bảo ngầm rằng cuộc xung đột sẽ chỉ do các binh sĩ chuyên nghiệp chiến đấu để đổi lấy sự chấp nhận thụ động của công chúng Nga đối với cuộc chiến. Sự giận dữ lan rộng đối với thông báo tổng động viên ngày 21 tháng 9 của Putin cho thấy rằng sự ủng hộ của công chúng đối với cuộc chiến thấp hơn những gì Điện Kremlin đã tuyên bố.

 

Sverdlin nói: “Đó là nỗi khổ của chế độ, bởi vì quan điểm khá phổ biến ở Nga hiện nay là cuộc chiến này Nga sẽ thất bại.“ Và có vẻ như việc đưa ra lệnh triệu tập, giam giữ hàng ngàn người và đưa họ tham chiến chỉ khiến chế độ này kéo dài được thêm một chút thời gian. Nhưng đó chỉ là câu giờ, bởi vì rõ ràng, những người bị bắt trên đường giờ này sẽ không trở thành những người lính tốt được, vì họ không biết cách chiến đấu. "

 

Khi các phản ứng dữ dội ngày càng gia tăng, một số người Nga đã đối đầu với chính quyền và quay video. Một người phụ nữ chửi mắng một đội đi bắt người trong sảnh của một tòa nhà chung cư St.Petersburg. Một tài xế xe tải người Nga đã đăng video quay cảnh anh ta đôi co với một sĩ quan cảnh sát và một quan chức tuyển quân, những người đã cố gắng đưa anh ta đến văn phòng nhập ngũ.

 

“Tôi không quan tâm --- về việc tuyển tân binh của anh. Anh mới là người đủ điều kiện nhập ngũ, chứ không phải tôi. Rốt cuộc thì anh có súng chứ không phải tôi. Tại sao anh không tự đi nhập ngũ đi?"

 

Viên cảnh sát đã cố gắng viết giấy phạt, và yêu cầu người lái xe xuất trình giấy tờ.

“Tôi sẽ không đưa cho anh giấy tờ của tôi. Tại sao phải là tôi?" người lái xe tải nói, “Nếu anh không giữ được trật tự ở đất nước mình, tại sao anh lại đòi giữ trật tự ở nước khác? Và làm thế nào? Bằng cách phá hủy nó hoàn toàn phải không? ”

 

Trong tiếng huyên náo ồn ào của văn phòng nhập ngũ nơi Alexei bị đưa đến, nhiều người đàn ông đang bị kích động, một số tức giận và những người khác thì thu mình lại. Họ xếp hàng tại hết văn phòng này đến văn phòng khác, nơi họ được làm thủ tục ký giấy triệu tập nhập ngũ, nộp hồ sơ và kiểm tra sức khỏe. Nhiều nhân viên văn phòng đã bị bắt trên đường phố. Một vài “người kỳ lạ” nói với Alexei rằng họ là những người tình nguyện, đang tìm kiếm một sự thay đổi thú vị trong lối sống.

 

Alexei bị sốc, vì có rất nhiều người đàn ông ngoan ngoãn mặc quân phục được giao cho họ và để quân đội mang họ đi, dường như đưa đi trực tiếp đến căn cứ huấn luyện. Một trong những đồng nghiệp làm việc của Alexei cũng nằm trong số đó.

 

“Tôi thấy những người đàn ông lạc lõng và bối rối, đồng thời rất yếu đuối,” anh nói. “Họ không muốn chiến đấu cho quyền lợi của chính họ. Họ được phát giấy tờ và ngoan ngoãn ký tên vào tất cả. Họ không tập trung. Họ chỉ nhìn chằm chằm vào khoảng không, như thể họ đã bỏ cuộc”.

Đối với Alexei, những lời đe dọa và lừa bịp tiếp tục kéo dài hàng giờ khi các quan chức gây sức ép buộc anh phải ký vào giấy triệu tập quân sự. Alexei từ chối. Cảnh sát đã được gọi đến. Họ không có hành động gì, nhưng một cảnh sát bảo vệ ở cửa không để anh rời đi.

 

Alexei quan sát những người đàn ông đang lo lắng xếp hàng. Một người công nhân say rượu đang ngủ say. Một thành viên của lực lượng cảnh sát đặc biệt tinh nhuệ của Lực lượng Vệ binh Nga đang chửi bới, rất giận dữ khi anh ta bị ép nhập ngũ.

 

Alexei đã gọi cho luật sư. Người luật sư bước vào văn phòng của quân ủy, quay phim Alexei trên điện thoại di động của mình, và yêu cầu cảnh sát cho biết cơ sở pháp lý để giữ Alexei.

 

"Quan chức cảnh sát ở đó đã rất tức giận và hét lên yêu cầu tôi cút khỏi văn phòng của ông ta." Đến 8 giờ tối, Alexei cuối cùng cũng được phép rời đi. Bây giờ Alexei muốn rời khỏi nước Nga nhưng lo sợ anh có thể bị ép phải nhập ngũ ở văn phòng tuyển quân đặt tại cửa khẩu biên giới.

"Tôi muốn đợi cho đến khi chuyện này kết thúc, ở một nơi an toàn."

 

Bài gốc: https://www.washingtonpost.com/world/2022/10/16/russia-mobilization-men/