Nếu thành công, “Đạo luật về Khoa học và CHIPS” sẽ giúp Hoa Kỳ có nhiều quyền kiểm soát hơn đối với tương lai của các chip máy tính quan trọng và có một hàng rào bảo vệ khi Trung Quốc ngày càng trở nên thù địch hơn với Đài Loan. (Nguồn: pixabay.com)
HOA KỲ – Hoa Kỳ đã ủy quyền 280 tỷ đô la tiền thuế để hỗ trợ cho các công ty sản xuất chip máy tính và đầu tư vào nghiên cứu công nghệ nhằm giữ cho nước Mỹ mạnh mẽ và đổi mới, theo NYTimes đưa tin ngày Thứ Tư, 10 tháng 8 năm 2022.
Hôm Thứ Ba, 9 tháng 8 năm 2022, Tổng thống Biden đã ký thành luật “Đạo luật về Khoa học và CHIPS* năm 2022,” gọi đây là “một khoản đầu tư vào chính Hoa Kỳ.”
*CHIPS là từ viết tắt của “Creating Helpful Incentives to Produce Semiconductors” (Tạo ra ưu đãi hữu ích để sản xuất chất bán dẫn).
Nếu đạo luật thực hiện thành công mục đích của nó, như chính phủ và ngành công nghiệp tư nhân hy vọng, Hoa Kỳ sẽ có nhiều quyền kiểm soát hơn đối với tương lai của các chip máy tính quan trọng và có một hàng rào bảo vệ trong trường hợp Trung Quốc ngày càng trở nên thù địch hơn với Đài Loan, một đồng minh của Hoa Kỳ. Đạo luật cũng nhằm mục đích giữ cho Hoa Kỳ là tiên phong trong lĩnh vực công nghệ.
Trang NYTimes đã chỉ ra lý do tại sao đạo luật tồn tại và những gì nó có thể, và không thể, làm để giúp nước Mỹ:
Giấc mơ về những con chip do Mỹ sản xuất:
Đạo luật cung cấp hơn 52 tỷ đô la để giúp các công ty xây dựng hoặc mở rộng các nhà máy sản xuất chip máy tính của Hoa Kỳ, cũng như nghiên cứu và đào tạo công nhân. Nói tóm lại, tiền thuế của người dân Hoa Kỳ đang được sử dụng để trả cho các công ty sản xuất chip máy tính sản xuất sản phẩm ngay tại Hoa Kỳ, chứ không phải ở Đức hay Hàn Quốc.
Tại sao? Các viên chức Hoa Kỳ lo ngại khi chỉ có một tỷ lệ tương đối nhỏ chip máy tính trên thế giới được sản xuất tại Hoa Kỳ, và hầu như không bao gồm những con chip tinh vi nhất được sử dụng trong các thiết bị quân sự và điện thoại thông minh.
Mối lo ngại này không nhất thiết phải đúng thực tế hay hợp logic. Rất nhiều chip máy tính cơ bản giống như những chip được sử dụng cho bộ nhớ máy tính hoặc bộ điều khiển trong các thiết bị gia dụng, và Hoa Kỳ có lẽ không cần phải tạo ra thêm những con chip đó. Việc sản xuất nhiều mặt hàng tiêu dùng như áo thun và TV đều được gia công ở các nước khác.
Nhưng vì hai lý do lớn, những người ủng hộ đạo luật cho rằng Hoa Kỳ nên sử dụng tiền của chính phủ để làm cho nó đáng giá về mặt tài chánh đối với cả các tập đoàn Mỹ và nước ngoài để sản xuất nhiều chip máy tính hơn ở các tiểu bang.
Đầu tiên, những người ủng hộ cho rằng điều quan trọng đối với Hoa Kỳ là duy trì chuyên môn trong việc thiết kế và chế tạo chip máy tính tiên tiến. Lợi ích quốc gia trong việc này thì không giống như trong việc duy trì bí quyết dệt may áo thun. Việc xây dựng các nhà máy sản xuất chip máy tính ngốn hàng đống tiền, mà còn ở Hoa Kỳ nữa thì sẽ càng đắt đỏ hơn so với các nước khác, một phần là do các chính phủ khác có hỗ trợ cho lĩnh vực này. Cho nên, đạo luật mới sẽ cho phép Hoa Kỳ “san bằng sân chơi.”
Lý do thứ hai là nguy cơ tiềm ẩn về vấn đề Đài Loan, quê hương của Taiwan Semiconductor Manufacturing Company (TSMC), công ty chuyên sản xuất chip theo đơn đặt hàng cho nhiều công ty lớn khác, trong đó có Apple. Rất nhiều điện thoại thông minh hoặc mua sắm trực tuyến đều có liên quan tới những con chip do TSMC sản xuất. Nếu Trung Quốc tiếp tục leo thang căng thẳng, đối đầu quân sự với Đài Loan, thì nguồn cung cấp chip cho hầu hết các chip máy tính tiên tiến trên thế giới có thể gặp rủi ro.
Hỗ trợ để sản xuất chip ở Hoa Kỳ nhiều hơn một chút sẽ không ảnh hưởng nhiều đến ‘công ăn việc làm’ của TSMC. Thị phần nhỏ của ngành sản xuất chip máy tính tiên tiến của Hoa Kỳ một phần là kết quả của cuộc đấu tranh của nhà sản xuất chip hàng đầu nước Mỹ, Intel. Một đạo luật của chính phủ sẽ không thay đổi điều đó.
Tuy nhiên, nhiều giám đốc điều hành và viên chức chính phủ tin rằng lợi ích của việc khuyến khích sản xuất chip ở Hoa Kỳ đáng giá nhiều hơn khi cân nhắc với rủi ro lãng phí tiền thuế cho các công ty chip.
Hầu hết trong đạo luật là về nghiên cứu cơ bản – có thể tốt hơn hoặc tệ hơn.
Có khoảng 200 tỷ đô la cho các chương trình nhằm vào phát minh của người Mỹ.
Dòng tiền sẽ chảy ra để dựng lên 20 trung tâm công nghệ theo khu vực cho những phát triển được chính phủ hỗ trợ trong các lĩnh vực như chip, công nghệ năng lượng và công nghệ sinh học. Tiền sẽ được rót cho các cơ quan chính phủ khác để đào tạo người Mỹ trong những thế hệ tiếp theo và cho những nghiên cứu khoa học và kỹ thuật mà sẽ không mang lại lợi nhuận ngay lập tức.
Wall Street Journal gần đây đã mô tả phần này của luật là sự lãng phí của bộ máy hành chánh liên bang và sự hợp tác có thể “không đơm hoa kết trái” của chính phủ và các ngành công nghiệp lớn.
Điều đó có thể đúng, dù đã có một lịch sử lâu dài về việc chính phủ đóng vai trò quan trọng đối với sự đổi mới của đất nước Hoa Kỳ. Chúng ta sẽ không có chip máy tính, Internet hoặc vắc xin Covid-19 nếu không có sự hợp tác giữa chính phủ và các công ty, tập đoàn lớn. Tất nhiên, chi tiêu chính phủ nhiều hơn không nhất thiết đồng nghĩa với việc có nhiều đổi mới hơn, khi mà phía Trung Quốc cũng đang nỗ lực cho những sáng kiến chip máy tính có chính phủ hậu thuẫn.
Những điều đạo luật này sẽ không làm.
Bất chấp những gì một số giám đốc và lãnh đạo công ty đã nói, việc rót tiền của chính phủ vào ngành chip máy tính sẽ không giải quyết được tình trạng thiếu hụt các sản phẩm như xe hơi.
Các nhà sản xuất xe hơi đã phải chật vật để tạo ra càng nhiều loại xe càng tốt để đáp ứng nhu cầu của người dân Hoa Kỳ. Một phần nguyên nhân là do họ không thể mua đủ chip cho các tính năng như hệ thống định vị và thắng xe. Nhưng việc xây dựng nhiều nhà máy sản xuất chip hơn ở Hoa Kỳ sẽ không khắc phục được vấn đề đó. Vấn đề là do sự gia tăng chi tiêu của người tiêu dùng đối với các sản phẩm vật lý (là những sản phẩm sử dụng ở đời thật, thí dụ như máy lạnh, quần áo, TV, ga trải giường, tủ đồ, máy cắt cỏ, dao kéo…), các nhà máy ngừng hoạt động do đại dịch và các nhà sản xuất không kịp thích ứng với thực tế mới.
Scott Lincicome, một học giả kinh tế tại Viện Cato, đã lấy thí dụ về sữa bột cho trẻ em. Các nhà máy của Hoa Kỳ sản xuất gần như toàn bộ số sữa bột trẻ em được tiêu thụ trong nước. Điều đó cũng chẳng thể ngăn cản – thậm chí còn góp phần vào – tình trạng các kệ hàng sữa bột trẻ em ở Hoa Kỳ ‘sạch bách’ trong năm nay.
Một số công ty sản xuất chip máy tính và các nhà lập pháp cũng đã nhấn mạnh rằng việc mở rộng sản xuất chip ở Hoa Kỳ sẽ tạo ra nhiều việc làm với mức lương cao hơn.
Giống như dự luật về khí hậu, thuế và chăm sóc sức khỏe mà Quốc Hội dự kiến sẽ thông qua trong tuần này, luật về khoa học và chips rất tham vọng và có thể không cho thấy giá trị của nó trong nhiều năm. Nhưng vào thời điểm mà chính phủ đang mắc kẹt giữa nhiều vấn đề ưu tiên quốc gia, các viên chức thực sự cũng đã làm một điều gì đó cho ngành bán dẫn và nó có thể quan trọng trong tương lai.
Gửi ý kiến của bạn
