Bình luận thời sự thế giới
Tháng 6.2022 vừa qua có tất cả 4 cuộc họp cấp đa quốc gia, trước tiên là cuộc họp của Nhóm Siêu Quyền Lực (ngày 2-5), kế đến là cuộc họp của 5 nước Nhóm BRICS (ngày 23-24), vào cuối tháng có các cuộc họp của hai Khối G7 (ngày 26-27) và Khối Minh Ước Bắc Đại Tây Dương / NATO (ngày 29-30) (chưa kể cuộc họp cấp ngoại trưởng một số nước Châu phi do Bắc Kinh tổ chức tại Ethiopia ngày 21-22.6.2022). Người viết đã gửi đến bạn đọc tóm lược về cuộc họp của Nhóm SQL và Nhóm BRICS, bài này tóm lược về hai cuộc họp của Khối G7 và Khối NATO dựa vào các thông cáo của Tòa Bạch Ốc và tuyên bố của Tổng Thư Ký Khối NATO cùng với bản tin của hai cơ quan truyền thông Đức, Deutsche Welle/DW và Hoàn Cầu Thời Báo /Global Times Trung Quốc.
Về cuộc họp của khối G7 vào hai ngày 26 và 27.6.2022, theo bản văn của cơ quan truyền thông Đức DW tóm lược dựa vào bản tin của các hãng thông tấn Reuters, AFP, AP, DPA.
✱ Các nhà lãnh đạo G7 khởi động quỹ cơ sở hạ tầng để chống lại ảnh hưởng của Trung Quốc
Thủ tướng Đức Olaf Scholz tổ chức hội nghị thượng đỉnh G7 tại Bavaria, Germany nơi các nhà lãnh đạo thế giới cam kết hỗ trợ 600 tỷ USD để giúp các quốc gia có thu nhập thấp xây dựng "cơ sở hạ tầng thích ứng với khí hậu". Cuộc chiến Ukraine cũng được đề ra trong chương trình nghị sự.
Các nhà lãnh đạo của Nhóm Bảy nước (G7) đã bắt đầu hội họp vào Chủ nhật tại dãy Alps Bavaria của Đức với việc Nga xâm lược Ukraine được là đề tài được ghi vào chương trình nghị sự. Một trong những thông báo đầu tiên là qũi G7 trị giá 600 tỷ đô la (568 tỷ euro) cũng là sáng kiến nhằm giúp các nước đang phát triển đối phó với biến đổi khí hậu. Sáng kiến này được coi là phản ứng của phương Tây đối với Sáng kiến Vành đai và Con đường (BRI) của Trung Quốc. "Tôi muốn nói rõ - đây không phải là viện trợ hay từ thiện", Biden nói. "Đó là một khoản đầu tư sẽ mang lại lợi nhuận cho tất cả mọi người, bao gồm cả người dân Mỹ và người dân của tất cả các quốc gia của chúng ta. Nó sẽ thúc đẩy tất cả các nền kinh tế của chúng ta."
Bắc Kinh bị cáo buộc đã gài bẫy các quốc gia thu nhập thấp vào các khoản nợ không thể trả được để trở thành một phần trong nỗ lực thúc đẩy BRI trị giá nghìn tỷ đô la của họ, nhằm mở rộng sức mạnh thương mại của Trung Quốc với châu Phi, châu Á và châu Âu.
Quỹ G7 mới sẽ tập trung vào các sáng kiến về khí hậu, bao gồm đầu tư vào các trang trại năng lượng mặt trời trị giá 2 tỷ đô la ở Angola, 320 triệu đô la để xây dựng bệnh viện ở Bờ Biển Ngà và 40 triệu đô la để thúc đẩy thương mại năng lượng khu vực ở Đông Nam Á. Người đứng đầu Ủy ban EU, Ursula von der Leyen cho biết G7 đang cung cấp "cơ sở hạ tầng bền vững" và sẽ "lắng nghe ý kiến của các nước tiếp nhận."
• Biden và Scholz hội đàm song phương
Phát biểu sau phiên làm việc đầu tiên, Thủ tướng Đức Olaf Scholz bày tỏ sự lạc quan trước những thách thức toàn cầu ngày càng trầm trọng hơn do cuộc xung đột Ukraine. Ông nói: “Công việc thúc đẩy cơ sở hạ tầng trên toàn cầu của chúng tôi cũng bị ảnh hưởng bởi tình hình địa chính trị hiện nay. Do đó, chúng tôi đã thảo luận về cách thức đầu tư của chúng tôi trên toàn cầu vào năng lượng carbon thấp và trung hòa với khí hậu, bao gồm cả khí đốt, có thể giúp chúng tôi như một phản ứng tạm thời đối với việc Nga sử dụng năng lượng như một vũ khí."
Scholz và Biden đã tổ chức một cuộc gặp song phương bên lề hội nghị thượng đỉnh G7, nơi Tổng thống Mỹ khen ngợi Thủ tướng Đức vì đã "đẩy mạnh" việc tăng chi tiêu quốc phòng thêm 100 tỷ euro (106 tỷ USD). Ông nói thêm rằng Đức là một trong những đồng minh quan trọng nhất của Washington sau khi hai bên xuất hiện chớp nhoáng trước báo giới. Ông Biden cũng cho biết các nước G7 và liên minh NATO phải " sát cánh bên nhau" trước sự xâm lược của Nga.
• Nga xuất khẩu vàng ngoài vòng pháp luật
Ngay trước khi hội nghị thượng đỉnh bắt đầu, London đã thông báo trong một tuyên bố rằng Anh, cùng với Mỹ, Nhật Bản và Canada, sẽ cấm nhập khẩu vàng của Nga để thắt chặt ảnh hưởng kinh tế của các lệnh trừng phạt đối với Nga. Thủ tướng Anh Boris Johnson cho biết trong tuyên bố "sẽ đánh thẳng vào những kẻ đầu sỏ chính trị của Nga và tấn công vào trung tâm bộ máy chiến tranh của Putin".
Washington cho biết quyết định này sẽ được chính thức công bố như một động thái của G7 vào ngày thứ Ba. Vương quốc Anh cho biết xuất khẩu vàng của Nga đạt khoảng 15,5 tỷ USD vào năm 2021 và con số này đã tăng lên kể từ khi các lệnh trừng phạt được áp dụng như một biện pháp khắc phục tình trạng này.
• Các đề tài khác trong chương trình nghị sự của G7
Thủ tướng Đức Olaf Scholz và Tổng thống Mỹ Joe Biden cũng thảo luận về các đề xuất nhằm giải quyết tình trạng giá thực phẩm và giá dầu tăng mạnh trên toàn thế giới, cũng như lạm phát, với các nhà lãnh đạo của Canada, Pháp, Ý, Nhật Bản và Vương quốc Anh. Các nhà lãnh đạo G7 cũng đang giải quyết vấn đề biến đổi khí hậu, trong đó Đức thúc giục thành lập "câu lạc bộ khí hậu" đặt ra các mục tiêu thiết thực về giảm phát thải cho các nước tham gia.
Chủ tịch Hội đồng EU Charles Michel cho biết trong cuộc họp báo rằng EU hoan nghênh đề xuất của "câu lạc bộ khí hậu", nhấn mạnh sự cần thiết phải đa dạng hóa các nguồn năng lượng và tăng tốc cơ sở hạ tầng năng lượng tái tạo.
Ông cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc giải quyết cuộc khủng hoảng an ninh lương thực, một phần bằng cách đưa các sản phẩm thực phẩm của Ukraine ra thị trường toàn cầu và bằng cách hỗ trợ các đối tác của EU bị ảnh hưởng nặng nề bởi tình trạng thiếu lương thực. Berlin đã tổ chức một hội nghị toàn cầu vào thứ Sáu để thảo luận về vấn đề này. Theo Deutsche Welle News. [1]
✱ Các vấn đề tại Hội nghị thượng đỉnh NATO năm 2022 tại
Theo thông cáo báo chí của Tòa Bạch Ốc ngày 29.6.2022 - Hội nghị thượng đỉnh NATO diễn ra vào hai ngày 29 và 30 tháng 6 năm 2022 tại Madrid, Tây Ban Nha sẽ là một thời khắc lịch sử đối với Liên minh xuyên Đại Tây Dương / NATO. Dựa trên Hội nghị thượng đỉnh NATO đầu tiên của Tổng thống vào ngày 14 tháng 6 năm 2021 và các Hội nghị cấp cao bất thường được tổ chức vào ngày 25 tháng 2 năm 2022 và ngày 24 tháng 3 năm 2022 để đối phó với cuộc chiến tranh xâm lược của Nga chống lại Ukraine. Hội nghị thượng đỉnh lần này tại Madrid triệu tập tất cả 30 nhà lãnh đạo của khối NATO, các đối tác từ Châu Âu và Châu Á. Lần đầu tiên, hội nghị NATO bao gồm các cấp lãnh đạo quốc gia vùng châu Á-Thái Bình Dương tạo cơ hội thúc đẩy các nỗ lực tập thể với các Đồng minh nhằm củng cố trật tự quốc tế. Tổng thống Biden tái khẳng định cam kết kiên định của Hoa Kỳ đối với mối ràng buộc xuyên Đại Tây Dương và Điều 5 của NATO - rằng một cuộc tấn công vào một bên là một cuộc tấn công vào tất cả. Cùng với những đóng góp của các nước Đồng minh, Tổng thống cũng sẽ công bố tại Hội nghị thượng đỉnh về việc đóng quân mới của các lực lượng quân sự của Hoa Kỳ ở châu Âu để hỗ trợ NATO và ngăn chặn bất kỳ hành động gây hấn nào chống lại Đồng minh của chúng ta.
• Khái niệm chiến lược đối phó Nga, và thách thức từ Trung Quốc
Khái niệm chiến lược mới phác thảo sự chuyển đổi của NATO phù hợp với chương trình nghị sự 2030 của NATO được thông qua tại Hội nghị thượng đỉnh năm 2021. Nó cũng hướng dẫn các nỗ lực bảo vệ an ninh Euro-Đại Tây Dương để đối phó với sự xâm lược của Nga, cũng như những thách thức mang tính hệ thống mà Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa đặt ra và quan hệ đối tác chiến lược ngày càng sâu sắc giữa Nga và Trung Quốc. Khái niệm Chiến lược nêu ra các nhiệm vụ cốt lõi của NATO là răn đe và phòng thủ, ngăn chặn và quản lý khủng hoảng cũng nhý hợp tác an ninh. Nó sẽ đảm bảo NATO tiếp tục phát triển các công cụ thích hợp và phản ứng tập thể đối với các mối đe dọa xuyên quốc gia như các cuộc tấn công mạng và tác động an ninh của biến đổi khí hậu, đồng thời công nhận giá trị của cách tiếp cận an ninh con người đối, chẳng hạn như bảo vệ dân thường trong xung đột, và ngăn ngừa và ứng phó với bạo lực tình dục liên quan đến xung đột.
• Răn đe và phòng thủ mạnh mẽ hơn
Để đối phó với môi trường an ninh châu Âu ngày càng nguy hiểm hơn do sự xâm lược của Nga đối với Ukraine, NATO đã kích hoạt các kế hoạch phòng thủ và hơn 40.000 quân hiện đang dưới sự chỉ huy trực tiếp của NATO. Đồng minh cũng đã tăng gấp đôi các đơn vị chiến đấu của NATO ở sườn phía Đông, đảm bảo phòng thủ vững chắc từ Biển Baltic đến Biển Đen. Tại Hội nghị thượng đỉnh, các nhà lãnh đạo Đồng minh tán thành một thế trận phòng thủ mới được củng cố, với tầm nhìn 360 độ trên đất liền, trên không, trên biển, trên mạng và không gian, đồng thời nhấn mạnh vào khả năng chiến đấu đáng tin cậy hơn ở sườn phía Đông. Các nhà lãnh đạo cũng đưa ra các quyết định để củng cố thế trận, sự sẵn sàng và khả năng tương tác của NATO thông qua các lực lượng tiếp viện được xác định rõ hơn và nâng cao chương trình tập trận.
Để đối phó với hành động xâm lược của Nga đối với Ukraine và để đảm bảo việc phòng thủ của Đồng minh, Hoa Kỳ đã triển khai hơn 20.000 quân nhân bổ sung tới châu Âu và hiện nay có khoảng 100.000 quân nhân Hoa Kỳ trên khắp châu Âu sẵn sàng cung cấp khả năng phòng thủ và răn đe. Hoa Kỳ sẽ tiếp tục điều chỉnh tư thế của mình khi cần thiết để đáp ứng với môi trường an ninh năng động. Với sự hợp tác chặt chẽ với các Đồng minh, Tổng thống Biden hôm nay tuyên bố rằng Hoa Kỳ sẽ thực hiện các hành động bổ sung sau đây để tăng cường khả năng răn đe và quốc phòng của NATO cũng như an ninh châu Âu:
* Thành lập Bộ chỉ huy tiền phương của Quân đoàn V trú đóng thường trực tại Ba Lan, nhằm cải thiện khả năng tương tác giữa Hoa Kỳ và NATO trên sườn phía Đông.
* Cam kết duy trì một đơn vị chiến đấu luân phiên bổ sung ở châu Âu, Hoa Kỳ bố trí tại Romania, với khả năng triển khai đơn vị huấn luyện và tập trận khắp sườn phía Đông.
* Tại khu vực Baltic tăng cường triển khai luân phiên bao gồm các lực lượng thiết giáp, không quân, phòng không và các lực lượng đặc biệt, xây dựng khả năng tương tác hơn nữa và huấn luyện tăng cường với các Đồng minh tại đây, đồng thời nâng cao khả năng của Mỹ trong việc nhanh chóng củng cố và cung cấp các hệ thống phòng thủ đáng tin cậy. Hoa Kỳ sẽ duy trì sự hiện diện lâu dài trong khu vực và sẽ tăng cường huấn luyện với các Đồng minh vùng Baltic.
* Thỏa thuận hợp tác với Tây Ban Nha để tăng số lượng tàu khu trục của Hoa Kỳ đóng tại Rota từ bốn lên sáu.
* Hai phi đội máy bay F-35 đến Vương quốc Anh.
* Bổ sung hoạt động hệ thống phòng không và các thiết bị hỗ trợ khác ở Đức và Ý.
Đồng minh của Hoa Kỳ cũng đang đẩy mạnh và đã tăng cường đáng kể những đóng góp của họ cho NATO thông qua các lực lượng tiếp viện và thiết lập các đơn vị chiến đấu đáng tin cậy, có thể mở rộng quy mô đến cấp Lữ đoàn trên sườn phía Đông. Các Đồng minh của chúng tôi sẽ đưa ra các thông báo bổ sung trong Hội nghị thượng đỉnh về những đóng góp của họ cho NATO, thể hiện sự ủng hộ của họ đối với trách nhiệm chung về quốc phòng và an ninh trong Liên minh Xuyên Đại Tây Dương.
• Quan hệ đối tác toàn cầu được mở rộng
Lần đầu tiên, các nhà lãnh đạo của Australia, Nhật Bản, New Zealand và Hàn Quốc tham gia Hội nghị thượng đỉnh NATO. Các đồng minh và các đối tác châu Á - Thái Bình Dương này sẽ bắt đầu một lộ trình hợp tác mở rộng, đảm bảo tham khảo chính trị chặt chẽ hơn và làm việc chung về các vấn đề cùng quan tâm, bao gồm các mối đe dọa an ninh mạng và hỗn hợp, an ninh hàng hải, chống khủng bố và tác động của biến đổi khí hậu. Để ghi nhận vai trò củng cố lẫn nhau của NATO và EU trong việc tăng cường an ninh quốc tế và khu vực châu Âu-Đại Tây Dương, các lãnh đạo của Hội đồng châu Âu và Ủy ban châu Âu sẽ tham gia các cuộc thảo luận của Hội nghị thượng đỉnh xuyên Đại Tây Dương do Tây Ban Nha tổ chức. Các đồng minh cũng sẽ tham khảo với Gruzia để bày tỏ sự ủng hộ đối với chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ và nguyện vọng của Châu Âu-Đại Tây Dương. Các đồng minh cũng sẽ phê duyệt các chương trình mở rộng để hỗ trợ nhu cầu phòng thủ của Bosnia và Herzegovina, Gruzia và Cộng hòa Moldova. [2]
✱ Tuyên bố của TTK Khối NATO về Hội nghị thượng đỉnh Madrid
Theo bản văn của khối NATO ngày 29.6.2022 - Chúng tôi, những người đứng đầu Nhà nước và Chính phủ của Liên minh Bắc Đại Tây Dương, đã tập trung tại Madrid khi chiến tranh đã quay trở lại lục địa Châu Âu. Chúng ta đang đối mặt với một thời điểm quan trọng đối với an ninh của chúng ta cũng như hòa bình và ổn định quốc tế. Chúng ta cùng nhau thống nhất và đoàn kết và tái khẳng định mối quan hệ xuyên Đại Tây Dương lâu dài giữa các quốc gia của chúng ta. NATO là một Liên minh phòng thủ và không có bất kỳ mối đe dọa nào đối với bất kỳ quốc gia nào. NATO vẫn là nền tảng của nền phòng thủ tập thể và là diễn đàn thiết yếu cho các cuộc tham khảo và quyết định về an ninh giữa các nước Đồng minh. Cam kết của chúng tôi đối với Hiệp ước Washington, bao gồm Điều 5, là sắt đá (một cuộc tấn công vào một bên là một cuộc tấn công vào tất cả). Trong môi trường an ninh đã thay đổi hoàn toàn hiện nay, Hội nghị thượng đỉnh này đánh dấu một cột mốc quan trọng trong việc củng cố Liên minh của chúng ta và tăng tốc độ thích ứng của nó.
Chúng tôi thống nhất trong cam kết đối với dân chủ, tự do cá nhân, nhân quyền và pháp quyền. Chúng tôi tuân thủ luật pháp quốc tế cũng như các mục đích và nguyên tắc của Hiến chương Liên hợp quốc. Chúng tôi cam kết duy trì trật tự quốc tế dựa trên luật lệ.
• Lên án cuộc chiến tranh xâm lược của Nga
Chúng tôi lên án cuộc chiến tranh xâm lược của Nga chống lại Ukraine bằng những điều kiện mạnh mẽ nhất có thể. Cuộc chiến do Nga gây ra đã phá hoại nghiêm trọng an ninh và ổn định quốc tế. Đó là một sự vi phạm trắng trợn luật pháp quốc tế. Sự tàn ác khủng khiếp của Nga đã gây ra sự đau khổ cho con người và sự di tản lớn lao, ảnh hưởng không cân đối đến phụ nữ và trẻ em. Nga phải chịu hoàn toàn trách nhiệm về thảm họa nhân đạo này. Nga phải cho phép cứu trợ nhân đạo an toàn, không bị cản trở. Các đồng minh đang làm việc với các bên liên quan trong cộng đồng quốc tế để quy trách nhiệm cho tất cả những người liên hệ đến tội ác chiến tranh, bao gồm cả bạo lực tình dục liên quan đến cuộc xung đột. Nga cũng đã cố tình làm trầm trọng thêm cuộc khủng hoảng lương thực và năng lượng, ảnh hưởng đến hàng tỷ người trên thế giới, kể cả thông qua các hành động quân sự của họ. Các nước đồng minh đang hợp tác chặt chẽ để hỗ trợ các nỗ lực quốc tế nhằm cho phép xuất khẩu ngũ cốc của Ukraine và giảm bớt cuộc khủng hoảng lương thực toàn cầu. Chúng tôi sẽ tiếp tục chống lại những lời nói dối trá của Nga và bác bỏ những luận điệu vô trách nhiệm của họ. Nga phải chấm dứt ngay cuộc chiến này và rút khỏi Ukraine. Belarus phải chấm dứt sự đồng lõa của mình về cuộc chiến này.
Chúng tôi nhiệt liệt hoan nghênh sự tham gia của Tổng thống Zelenskyy trong Hội nghị thượng đỉnh này. Chúng tôi hoàn toàn đoàn kết với chính phủ và nhân dân Ukraine trong công cuộc anh dũng bảo vệ đất nước của họ. Chúng tôi nhắc lại sự ủng hộ kiên định của chúng tôi đối với độc lập, chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của Ukraine trong các biên giới được quốc tế công nhận kéo dài đến lãnh hải của Ukraine. Chúng tôi hoàn toàn ủng hộ quyền tự vệ vốn có của Ukraine và lựa chọn các thỏa thuận an ninh của riêng mình. Chúng tôi hoan nghênh nỗ lực của tất cả các Đồng minh tham gia hỗ trợ Ukraine. Chúng tôi sẽ hỗ trợ họ một cách thỏa đáng, dựa theo tình hình cụ thể của họ.
Chúng tôi tiếp tục đối mặt với các mối đe dọa khác từ tất cả các hướng chiến lược. Liên bang Nga là mối đe dọa trực tiếp và đáng kể nhất đối với an ninh của các nước Đồng minh cũng như hòa bình và ổn định ở khu vực Châu Âu-Đại Tây Dương. Chủ nghĩa khủng bố, dưới mọi hình thức và biểu hiện của nó, Nga tiếp tục đe dọa trực tiếp đến an ninh của các cộng đồng của chúng ta, cũng như sự ổn định và thịnh vượng của quốc tế. Chúng tôi kiên quyết bác bỏ và lên án chủ nghĩa khủng bố với những điều kiện mạnh mẽ nhất có thể. Các nước Đồng minh quyết tâm và đoàn kết tiếp tục chống lại các mối đe dọa của Nga và đáp trả các hành động thù địch của nước này và chống khủng bố, theo cách phù hợp với luật pháp quốc tế.
• Đối mặt với sự cạnh tranh có hệ thống từ Trung Quốc
Chúng ta phải đối mặt với sự cạnh tranh có hệ thống từ những nước này, bao gồm cả Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa, những người thách thức lợi ích, an ninh và giá trị của chúng ta và tìm cách phá hoại trật tự quốc tế dựa trên luật lệ. Sự bất ổn bên ngoài biên giới của chúng ta cũng góp phần vào việc di cư bất thường và buôn bán người.
Vai trò của NATO trong cuộc chiến chống khủng bố là một phần không thể thiếu trong cách tiếp cận này. Đồng minh đã cam kết triển khai thêm các lực lượng sẵn sàng chiến đấu tại chỗ ở sườn phía Đông, được mở rộng từ các đơn vị chiến đấu hiện có, thành lực lượng cấp Lữ đoàn ở nơi và khi được yêu cầu, được củng cố bởi lực lượng tiếp viện nhanh chóng đáng tin cậy, trang bị sẵn sàng để kịp thời đối phó. Chúng tôi sẽ tăng cường các cuộc tập trận phòng thủ tập thể để chuẩn bị cho các hoạt động đa miền với cường độ cao, đồng thời đảm bảo tăng cường cho bất kỳ Đồng minh nào trong thời gian ngắn.
Quyết tâm chung của chúng tôi trong việc ứng phó với cuộc chiến của Nga chống lại Ukraine nêu bật sức mạnh của mối quan hệ đối tác thiết yếu và duy nhất này. Sự tham gia từ các đối tác của chúng tôi tại khu vực Châu Á - Thái Bình Dương, cùng với các đối tác khác, đã thể hiện giá trị của sự hợp tác của chúng tôi trong việc giải quyết các thách thức an ninh chung.
Với các quyết định của chúng tôi ngày hôm nay, chúng tôi đã định hướng một cách chắc chắn cho sự thích ứng liên tục của Liên minh. NATO vẫn là Liên minh mạnh nhất trong lịch sử. Thông qua mối ràng buộc và cam kết chung, chúng tôi sẽ tiếp tục bảo vệ tự do và an ninh của tất cả các Đồng minh, cũng như các giá trị dân chủ trong hiện tại và cho các thế hệ tương lai. [3]
✱ Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg họp báo
Theo bản văn phổ biến trên trang web của Khối NATO ngày 30.6.2022 - Chúng tôi vừa kết thúc cuộc họp với một số đối tác thân cận nhất của NATO. Giờ đây, chúng tôi đang phải đối mặt với một kỷ nguyên cạnh tranh chiến lược. Chúng tôi nhận thấy mối quan hệ đối tác chiến lược ngày càng phức tạp giữa Moscow và Bắc Kinh. Và sự quyết đoán ngày càng tăng của Trung Quốc và các chính sách cưỡng chế của Trung Quốc gây hậu quả đối với an ninh của Đồng minh và các đối tác của chúng tôi.
Về cơ bản, Trung Quốc đang xây dựng lực lượng quân sự của mình, bao gồm cả vũ khí hạt nhân. Bắt nạt các nước láng giềng và đe dọa Đài Loan. Đầu tư mạnh vào cơ sở hạ tầng quan trọng, bao gồm cả ở các nước Đồng minh. Trung quốc giám sát và kiểm soát công dân của mình thông qua công nghệ tiên tiến. Và tiếp tay truyền bá những lời nói dối và thông tin sai lệch của Nga.
• Thách thức nghiêm trọng từ Trung Quốc và đẩy mạnh hợp tác với các đối tác Ấn Độ - Thái Bình Dương
Trung Quốc không phải là đối thủ của chúng tôi, nhưng chúng ta phải nhìn rõ ràng về những thách thức nghiêm trọng mà nó đại diện. Và chúng ta phải tiếp tục sát cánh cùng với các đối tác để duy trì trật tự quốc tế dựa trên luật lệ. Một hệ thống toàn cầu dựa trên các chuẩn mực và giá trị, thay vì sử dụng bạo lực.
Vì vậy NATO sẽ đẩy mạnh hợp tác với các đối tác Ấn Độ - Thái Bình Dương, bao gồm phòng thủ mạng, công nghệ mới, an ninh hàng hải, biến đổi khí hậu và chống lại thông tin sai lệch. Bởi vì những thách thức toàn cầu này đòi hỏi các giải pháp toàn cầu. Chúng tôi cũng sẽ làm được nhiều việc hơn với các đối tác của mình.
Lần đầu tiên, các nước Đồng minh hôm nay đã đồng ý về một gói viện trợ nâng cao năng lực quốc phòng cho Mauritania (Tây Phi châu). Chúng tôi sẽ giúp họ giải quyết những lo ngại về an ninh bao gồm an ninh biên giới, di cư bất thường và khủng bố. Dựa trên yêu cầu của Mauritania, chúng tôi sẽ tập trung hỗ trợ vào một số lĩnh vực chính, bao gồm các hoạt động đặc biệt, an ninh hàng hải và tình báo.
Những thách thức ngày nay là quá lớn đối với bất kỳ quốc gia hay tổ chức nào có thể một mình đối mặt. Nhưng bằng cách sát cánh cùng các đối tác, chúng tôi mạnh mẽ hơn và an toàn hơn. Chúng tôi có thể bảo vệ con người, giá trị và đời sống của mình tốt hơn. [4]
✱ NATO mở rộng sang khu vực Châu Á - Thái Bình Dương
Theo Hoàn Cầu Thời Báo, Trung Quốc - Sau hội nghị thượng đỉnh G7, là hội nghị thượng đỉnh hàng năm các nhà lãnh đạo NATO tại Tây Ban Nha từ thứ Ba đến thứ Năm với trọng tâm chính là Nga và tăng cường lập trường đối với Trung Quốc. Khái niệm chiến lược mới không thể giúp giảm bớt sự khác biệt của Mỹ với EU, đặc biệt là về Trung Quốc, và các vấn đề nghiêm trọng trong nước cũng sẽ làm suy yếu kế hoạch duy trì bá quyền đầy tham vọng của Washington.
NATO và một số đồng minh của Mỹ đã tăng cường nỗ lực nhằm thổi phồng cái gọi là mối đe dọa từ Trung Quốc. Thí dụ, Tòa Bạch Ốc đã công bố bản tin về cuộc gặp của Tổng thống Mỹ Joe Biden với Thủ tướng Đức Olaf Scholz vào Chủ nhật trước thềm hội nghị thượng đỉnh G7, trong đó hai nhà lãnh đạo đã thảo luận về những thách thức mà Trung Quốc gây ra. Một quan chức Tòa Bạch Ốc giấu tên được Reuters trích dẫn, rằng Mỹ tự tin về tài liệu chiến lược mới của NATO sẽ bao gồm ngôn ngữ "mạnh mẽ" đối với Trung Quốc. Tổng thư ký Jens Stoltenberg cho biết NATO sẽ tăng cường ồ ạt quân số trong tình trạng sẵn sàng chiến đấu lên hơn 300.000 quân.
Theo Politico, người đứng đầu khối NATO, ông Jens Stoltenberg vào ngày 22 tháng 6 cho biết, NATO đưa Trung Quốc vào khái niệm chiến lược mới là một bước tiến lớn của NATO vì "Trung Quốc đang công khai chống lại trật tự quốc tế dựa trên luật lệ" và đặt ra một số thách thức đối với "giá trị của chúng tôi, lợi ích của chúng tôi và an ninh của chúng tôi."
• Mỹ ép buộc các nước khác giảm trao đổi với Trung Quốc
Tại các hội nghị thượng đỉnh G7 và NATO, Mỹ đóng vai trò như một chiếc dùi cui để vận động phương Tây coi Trung Quốc là đối thủ - chủ yếu bằng cách kết hợp Trung Quốc và Nga. Đây là một phiên bản mới của chiến tranh lạnh và bằng cách ép buộc các nước khác giảm trao đổi với Trung Quốc về kinh tế và về các lĩnh vực khác, Mỹ cố gắng loại Trung Quốc ra khỏi cộng đồng toàn cầu, Xiang Haoyu, một nhà nghiên cứu tại Viện Nghiên cứu Quốc tế Trung Quốc nói với Global Times. Ví dụ, vào Chủ nhật tại cuộc họp thường niên của họ, các quốc gia G7 đã cam kết huy động quỹ 600 tỷ USD trong 5 năm để tài trợ cho cơ sở hạ tầng ở các nước đang phát triển và phản đối sáng kiến Vành đai và Con đường của Trung Quốc (BRI).
• Mở rộng phạm vi hoạt động tại khu vực châu Á - Thái Bình Dương
Việc đưa Trung Quốc vào "Khái niệm chiến lược" có nghĩa là Trung Quốc sẽ trở thành ưu tiên của NATO trong vài năm tới, điều này cũng sẽ ảnh hưởng đến định hướng chiến lược và chính sách đối ngoại của khối này, Yuan Zheng, phó giám đốc và đồng thời là thành viên cấp cao của American Studies, Viện Khoa học Xã hội Trung Quốc, nói với Global Times hôm thứ Hai. NATO, di sản của Chiến tranh Lạnh, đang ngày càng mở rộng phạm vi hoạt động ra ngoài châu Âu, đặc biệt là khu vực châu Á - Thái Bình Dương, nơi họ hy vọng sẽ đóng một vai trò nổi bật hơn, ngăn chặn sự phát triển và ảnh hưởng của Nga và Trung Quốc, Yuan nói thêm.
Trọng tâm của chiến lược toàn cầu và địa chính trị của NATO dường như nằm trong cuộc xung đột Nga-Ukraine, nhưng nó thực sự nằm ở khu vực Ấn Độ - Thái Bình Dương xung quanh Trung Quốc. Mỹ coi Trung Quốc là đối thủ cạnh tranh chính và đang dùng mọi cách để kiềm chế. Xiang cho biết các nước phương Tây khác cũng muốn có những vị trí tốt trong khu vực vì tầm quan trọng của khu vực trong chuỗi cung ứng toàn cầu và những phát triển trong tương lai. Việc thổi phồng cái gọi là mối đe dọa từ Trung Quốc sẽ khiến NATO và Mỹ có thêm lý do và "tính hợp pháp" để tham gia vào khu vực Ấn Độ - Thái Bình Dương, Xiang nói, đồng thời chỉ ra rằng một số quốc gia trong khu vực, đặc biệt là Nhật Bản, đã và đang làm việc để giúp đỡ việc xoay trục để NATO tiến vào châu Á.
• Nhật Bản chủ trương thành lập một "NATO châu Á"
Hôm thứ Bảy, trước chuyến công du 5 ngày tới châu Âu, Thủ tướng Nhật Bản Fumio Kishida được truyền thông Nhật Bản cho hay, Nhật Bản hy vọng sẽ thúc đẩy hợp tác với NATO "lên một giai đoạn mới." Các nhà phân tích cảnh báo rằng việc Nhật Bản chủ trương thành lập một "NATO châu Á" hoặc "NATO toàn cầu" đi ngược lại thời đại và có thể dẫn đến một cuộc chiến tranh lạnh mới, hoặc thậm chí là một cuộc chiến tranh nóng do những thảm họa trước đó và sự tàn phá mà liên minh quân sự do Mỹ đứng đầu đã gây ra trên toàn cầu, bao gồm ở Afghanistan.
Trong bối cảnh cuộc khủng hoảng Nga-Ukraine hiện nay, Mỹ và phương Tây đã thể hiện lập trường cứng rắn nhất chưa từng có, Yuan nói, đồng thời lưu ý rằng Mỹ đã thổi phồng lý thuyết về "trục chuyên chế" giữa Trung Quốc và Nga, mà trực tiếp là dẫn đến sự lo lắng gia tăng ở các nước châu Âu về Trung Quốc, và quan hệ Trung Quốc - châu Âu gặp khó khăn tương đối lớn.
• Mỹ rất khó thành lập một NATO ở châu Á
Trong khi Mỹ đang nỗ lực áp đặt các mục đích chiến lược của mình cho các đồng minh, cố gắng ràng buộc Trung Quốc và Nga với nhau, so sánh Ukraine với đảo Đài Loan, và trộn lẫn an ninh của châu Á và châu Âu với nhau để tìm kiếm lợi nhuận, có những khác biệt. Cui Hongjian, Giám đốc Khoa Nghiên cứu Châu Âu tại Viện Nghiên cứu Quốc tế Trung Quốc, nói với Global Times hôm thứ Hai, rằng Mỹ và một số nước phương Tây có thể khiến Mỹ khó thực hiện được kế hoạch đầy tham vọng của mình.
Các cường quốc ở châu Âu muốn kiểm soát xung đột Nga-Ukraine và đưa hai bên vào bàn đàm phán, trong khi Mỹ và Nhật Bản muốn sử dụng cuộc khủng hoảng để kéo dài xung đột địa chính trị thành một cuộc đối đầu lâu dài, ông Cui nói. Và rằng một số quốc gia ở châu Âu khẳng định rằng Trung Quốc sẽ không thách thức trật tự quốc tế bằng các lực lượng quân sự dựa trên con đường phát triển của họ trong những thập kỷ qua. Ông Cui cho rằng Trung Quốc và EU có lập trường khác nhau về nhiều vấn đề nhưng hai bên hy vọng sẽ làm việc theo cùng một hướng và ổn định quan hệ, không chỉ về thương mại mà còn cả quan hệ song phương. Việc Mỹ thổi phồng mối đe dọa từ Trung Quốc và gây áp lực lên EU là một phép thử đối với các quốc gia hàng đầu ở châu Âu về việc liệu họ có thể duy trì quyền tự chủ chiến lược hay không.
Mỹ đã cam kết mở rộng hệ thống liên minh trên khắp thế giới, nhưng rất khó để thành lập một NATO mới ở châu Á. Văn hóa, lịch sử, giá trị và các yếu tố khác của các quốc gia châu Á - Thái Bình Dương khiến ảnh hưởng của Trung Quốc ở khu vực này khó có thể bị bỏ qua, Yuan nói. [5]
Trước ngày Nga mở cuộc xâm lãng Ukraine, tờ Hoàn Cầu Thời Báo TQ (Global Times) viết những lời chê bai về " dấu hiệu xa lánh Washington", thí dụ: " Washington có ý định kích động chiến tranh, nhằm tăng tính hợp pháp cho sự tồn tại của NATO và sự gắn kết nội bộ của khối nhằm ràng buộc châu Âu - vốn đã có một số dấu hiệu họ muốn xa lánh Washington" - « Việt Báo ngày 15.4.2022». Nhưng nay qua đoạn văn trên : " NATO, di sản của Chiến tranh Lạnh, đang ngày càng mở rộng phạm vi hoạt động ra ngoài châu Âu, đặc biệt là khu vực châu Á - Thái Bình Dương, nơi họ hy vọng sẽ đóng một vai trò nổi bật hơn, ngăn chặn sự phát triển và ảnh hưởng của Nga và Trung Quốc". Điều này xem ra Global Times đã đổi giọng chấp nhận thực trạng là Mỹ và NATO "đang ngày càng mở rộng phạm vi hoạt động ra ngoài châu Âu" thay thế cho điều họ nêu ra trước đây " vốn đã có một số dấu hiệu họ muốn xa lánh Washington".
Ngoài ra, theo bài viết trước liệt kê các đề tài thảo luận của Nhóm Siêu Quyền Lực 2022: « 1. Sắp xếp lại địa chính trị; 2. Những thách thức của NATO; 3. Trung Quốc; 4. Định hướng lại vùng Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương <Indo-Pacific Realignment>; 5. Cạnh tranh công nghệ Trung-Mỹ; 6. Nga; 12. Ukraine. » - « Việt Báo ngày 24.6..2022». Xem ra các đề tài này và một số điều trên bản văn của Tòa Bạch Ốc, của khối NATO nêu trên có nhiều điểm tương đồng... Đặc biệt là việc « Sắp xếp lại địa chính trị » nhằm « định hướng lại vùng Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương » do Nhóm Siêu Quyền Lực đề xuất - với việc « đồng minh và các đối tác châu Á - Thái Bình Dương sẽ bắt đầu một lộ trình hợp tác mở rộng » ... Phải chăng NATO thực hiện theo chủ trương của Nhóm Siêu Quyền Lực khiến Global Times Trung Quốc lên tiếng kêu ca về " một NATO phiên bản châu Á" nhằm chống Trung Quốc?
-- Đào Văn
Nguồn:
[1] DW News: G7 leaders launch infrastructure fund to counter Chinese influence--
[2] White House:FACT SHEET: The 2022 NATO Summit in Madrid
[3] NATO Int.:Subject: Madrid Summit Declaration-NATO 2022
[4] NATO Int.:Press conference-NATO
[5] Global Times:NATO to set stage for extending into Asia-Pacific, faces internal difference
Gửi ý kiến của bạn
