Tại sao thiếu tương ớt Sriracha?

Chiều hôm qua nghe chương trình đài phát thanh quốc gia NPR trên đường về nhà, tình cờ đúng ngay lúc họ phát bản tin về tương ớt Sriracha của hãng Việt Nam Huy Fong Foods tại Mỹ.

Bản tin mở đầu với chủ một tiệm phở tại Washington, D.C. Ông ta than phiền là tương ớt đã tăng từ $30-32 một thùng lên $50. Không chỉ lên giá mà các chợ đã bắt đầu hiếm hàng.

Tuy nhiên NPR đưa chuyện thiếu hụt tương ớt Việt Nam để nói đến một vấn đề và nguyên nhân lớn hơn của nó. Đó là hạn hán và việc biến đổi khí hậu đã ảnh hưởng đến việc thu hoạch ớt và tình trạng canh nông nói chung.

NPR mời hai vị khách là những nhà nghiên cứu về khí hậu và hệ sinh thái từ đại học Mexico và UCLA tham gia trong bản tin Sriracha này.

Theo các giáo sư này, tương ớt Sriracha được làm từ một giống ớt đặc biệt, chỉ được trồng ở miền Nam nước Mỹ và miền Bắc Mexico. Loại ớt này chỉ trồng bốn tháng đầu năm trong điều kiện cần chăm sóc và tưới nước đặc biệt. Đây là những khu vực đang chịu hạn hán nặng nề, đang ở trong tình trạng "mega-drough", tức hạn hán kéo dài hai ba chục năm so với mức trung bình trước đây. Có lẽ vì vậy mà sau 4,5 tháng đầu năm, hãng Huy Phong đã báo động là thiếu ớt.
Việc hạn hán này đến từ việc thời tiết quá nóng, hay theo các nhà nghiên cứu là, đến từ việc gia tăng nhiệt độ toàn cầu và biến đổi khí hậu, trong đó một phần là do con người gây ra. Nó sẽ gây ảnh hưởng không chỉ riêng cho ớt mà cả việc canh tác, thu hoạch của vô số rau quả, ngũ cốc tại các khu vực bị ảnh hưởng. Giá cả tăng cao là việc tất nhiên, nhưng đáng lo ngại hơn là việc mất mùa, thiếu hụt thực phẩm.

Khoa học là trí tuệ của loài người, đã giúp cho con người sinh tồn và tiến bộ. Bao nhiêu năm qua, biết bao khoa học gia đã ngày đêm nghiên cứu, phát minh bao điều thần kỳ để chống trả dịch bịnh, đối chọi lại thiên tai bằng khả năng có thể của con người.

Đáng tiếc là từ vài năm qua bỗng có một số người không tin vào khoa học, không tin vào những công sức, sự đóng góp cùng những lời cảnh báo như vậy của các khoa học gia.

Ở thế kỷ 21, con người không thể mê muội hơn vậy được.

Nhã Duy