WASHINGTON – Một thẩm phán liên bang đã đưa ra bình luận rằng cựu Tổng thống Donald J. Trump và một luật sư đã tư vấn cho ông về cách lật ngược kết quả bầu cử năm 2020 rất có thể đã phạm các trọng tội, bao gồm cản trở công việc của Quốc hội và âm mưu chống lại Hoa Kỳ, theo NYTimes đưa tin ngày Thứ Hai, 28 tháng 3 năm 2022.
Theo Bộ luật Hoa Kỳ (US Code of Laws): Tội âm mưu chống lại Hoa Kỳ (Conspiracy to Defraud the United States) không áp dụng cho một cá nhân, mà phải dùng với “2 người trở lên.” Nó cũng có thể dùng với một nhóm người “có bất kỳ tội gì chống Hoa Kỳ, hay lừa gạt Hoa Kỳ, hay bất kỳ cơ quan nào, theo bất kỳ cách gì hay mục đích gì.” Mức phạt tối đa là 5 năm tù. Tiền phạt tối đa là 250,000 đô la, hoặc 500,000 đô la cho tổ chức. Nhưng mức án có thể nặng hơn nếu bị can cũng phạm thêm các tội khác.
Bình luận của thẩm phán đánh dấu một bước đột phá đáng kể đối với Ủy ban Đặc biệt Hạ viện điều tra vụ bạo loạn Điện Capitol ngày 6 tháng 1 năm 2021. Ủy ban vốn đang cân nhắc gửi giấy giới thiệu tội phạm (criminal referral) cho Bộ Tư pháp vì tin rằng ông Trump có thể đã phạm tội.
Thẩm phán David O. Carter của Central District of California viết: “Tính bất hợp pháp của kế hoạch đã quá rõ ràng. Quốc gia chúng ta được thành lập dựa trên quá trình chuyển đổi quyền lực một cách hòa bình, tiêu biểu là khi George Washington hạ gươm để dọn đường cho các cuộc bầu cử dân chủ. Không màng tới phần lịch sử này, Trump đã ra sức vận động mạnh mẽ để buộc phó tổng thống ‘một tay che trời’ nhằm tự quyết định kết quả của cuộc bầu cử năm 2020.”
Bộ Tư pháp đã tiến hành một cuộc điều tra trên quy mô rộng lớn về vụ bạo loạn Điện Capitol nhưng không có dấu hiệu công khai rằng họ đang xem xét theo đuổi một vụ án hình sự chống lại ông Trump. Một giấy giới thiệu tội phạm từ Ủy ban Hạ viện có thể làm tăng áp lực lên Bộ trưởng Tư pháp Merrick B. Garland để làm vậy.
Chỉ trong tuần này, những người quen thuộc với cuộc điều tra cho biết, Ủy ban đã sắp xếp lấy lời khai từ 4 viên chức Bạch Ốc hàng đầu của Trump, bao gồm Jared Kushner, con rể và cố vấn của cựu tổng thống.
Ủy ban cũng sẵn sàng họp để thảo luận xem hai đồng minh khác của ông Trump - Peter Navarro, cựu cố vấn thương mại Bạch Ốc và Dan Scavino Jr., cựu phó trưởng phòng liên lạc, có bị buộc tội khinh thường Quốc hội hay không.
Các bình luận của thẩm phán Carter được đưa ra trong một phán quyết yêu cầu John Eastman, một luật sư bảo thủ, người đã viết một bản ghi nhớ được các thành viên của cả hai đảng ví như một bản kế hoạch cho một cuộc đảo chính, chuyển hơn 100 email cho Ủy ban 6 tháng 1.
Nhiều tài liệu mà Ủy ban sẽ nhận được có liên quan đến một chiến lược pháp lý do ông Eastman đề xuất, nhằm gây áp lực buộc Phó Tổng thống Mike Pence không chứng nhận các đại cử tri từ một số bang quan trọng khi Quốc hội nhóm họp vào ngày 6 tháng 1 năm 2021.
“Động lực thực sự đằng sau những email đó là một chiến lược chính trị: thuyết phục Phó Tổng thống Pence thực hiện hành động đơn phương vào ngày 6 tháng 1,” thẩm phán Carter viết.
Theo phán quyết, một trong những tài liệu là một email chứa bản thảo của một bản ghi nhớ được viết cho một luật sư khác của ông Trump, Rudolph W. Giuliani, khuyến nghị rằng ông Pence nên “từ chối các đại cử tri từ các bang tranh chấp.”
Ông Eastman đã đệ đơn kiện Ủy ban, cố gắng thuyết phục một thẩm phán chặn trát đòi hầu tòa của Ủy ban đối với các tài liệu mà ông sở hữu. Là một phần của vụ kiện, ông Eastman đã tìm cách che giấu việc tiết lộ các tài liệu mà ông nói là được bảo vệ bởi đặc quyền của luật sư – thân chủ.
Đáp lại, Ủy ban lập luận rằng đặc quyền không bao gồm thông tin được chuyển từ khách hàng đến luật sư, nếu như đó là một phần của việc tiếp tục giúp đỡ hoặc che giấu tội phạm.
Ủy ban cho biết các nhà điều tra của họ đã tích lũy được bằng chứng chứng minh rằng ông Trump, ông Eastman và các đồng minh khác có thể bị buộc tội hình sự bao gồm cản trở tiến trình chính thức của Quốc hội và âm mưu lừa gạt nhân dân Hoa Kỳ.
Hôm thứ Hai, Thẩm phán Carter, người được Tổng thống Bill Clinton đề cử, đã đồng ý, viết rằng ông tin rằng “có khả năng” những người này không chỉ âm mưu chống lại Hoa Kỳ mà còn “âm mưu không trung thực để cản trở phiên họp chung của Quốc hội vào ngày 6 tháng 1 năm 2021.”
Thẩm phán Carter viết: “Trump và Eastman đã biện minh cho kế hoạch bằng các cáo buộc gian lận bầu cử, nhưng Trump có thể biết rằng lời biện minh là vô căn cứ và do đó toàn bộ kế hoạch là bất hợp pháp.”
Ông viết tiếp, tại cuộc gặp đầu tiên, vào ngày 4 tháng 1 năm 2021, ông Trump và ông Eastman đã mời ông Pence cùng hai phụ tá hàng đầu, Greg Jacob và Marc Short, đến Phòng Bầu Dục (Oval Office). Tại đó, ông Eastman “đã trình bày kế hoạch của mình với Phó Tổng thống Pence, tập trung vào việc từ chối các đại cử tri hoặc trì hoãn việc kiểm phiếu.” Sau cuộc họp đó là một cuộc họp khác nữa, vào ngày 5 tháng 1, ông Eastman lại tìm cách thuyết phục ông Jacob đồng hành với kế hoạch.
Trump tiếp tục gây áp lực với Pence ngay cả vào ngày 6 tháng 1. Trump đã gọi điện cho ông Pence, và “một lần nữa thúc giục ông ấy thực hiện ban hành kế hoạch.”
Ủy ban đã lắng nghe từ hơn 750 nhân chứng. Cuộc bỏ phiếu đối với ông Navarro và ông Scavino dự kiến sẽ được thống nhất và sẽ gửi vấn đề lên toàn thể Hạ viện, sau đó sẽ được bỏ phiếu để chuyển cáo buộc lên Bộ Tư pháp. Cáo buộc khinh thường Quốc hội có thể bị phạt tù lên đến một năm.