Hôm nay,  

Chiến tranh Ukraine trong mắt hai nhà thơ Việt

04/03/202214:17:00(Xem: 2958)

z 1 16 dj hd wat war ulek

Mẹ ơi con muốn chết


Người lính trẻ nước Nga
nước của Puskin, Leo Tolstoy vĩ đại
trên con đường ra trận hành quân bắn giết đốt phá ở Ukraine đã nhắn tin về cho mẹ “Mẹ ơi con muốn chết”.

Người chiến sĩ cầm súng bảo vệ Tổ Quốc trên con đường tiến quân như vũ bão trên đất địch lại có tư tưởng đào ngũ về tinh thần.
Họ không phải là robot
Họ là con cháu chắt chút chít của người lính Hồng quân năm xưa diệt Phát xít
Bây giờ họ bị người mẹ Ukraine mắng là “Quân phát xít
Họ không phải là quân phát xít họ là người chiến sĩ của nước Nga
Họ không dám thố lộ với chỉ huy họ chỉ biết đau lòng nhắn tin về cho mẹ
“Mẹ ơi con muốn chết”
Tiếng kêu thống thiết của người lính Nga giữa tiếng bom rơi đạn nổ


Những người lính hiểu mình cầm súng chiến đấu cho mộng bá vương của các tên trùm trên điện Cẩm Linh
Họ chỉ là những con chốt thí trên bàn cờ chiến lược
Họ có muốn làm thế đâu.

Nhưng họ là người lính
Họ chỉ biết răm rắp tuân lệnh cấp trên

               
“Mẹ ơi con muốn chết”

Nhưng họ là người lính của một nước Nga vĩ đại không thể  phản bội lời thề người chiến sĩ
Cũng không thể  làm trái với lòng họ tàn sát lương dân vô tội ngày nào còn là đồng chí của ông cha mình trong cuộc chiến tranh vệ quốc vĩ đại

“Mẹ ơi con muốn chết”

Tiếng kêu lương tri trầm thống của trăm ngàn người lính Russia.

 

– Nguyễn Hàn Chung

(2/3/2022)

 

*

 

Chiến tranh Ukraine, ai có thể chặn Putin?

 

Chàng sẽ uống hết những ly rượu này

Chàng sẽ kết thúc chiến tranh ở giọt rượu cuối cùng

Rồi những chiếc ly này

Sẽ dùng để hứng những giọt máu của những người nằm xuống

Của cả hai vùng đất nước.

 

– Trần Mộng Tú

(2/2022)


P 

 

Khi viết một bài thơ về chiến tranh

 

Khi viết một bài thơ về chiến tranh

Người ta bắt đầu bằng những giọt nước mắt của người mẹ

trên gò má nhăn nheo

thất thần nhìn con lao vào lửa

Hay bắt đầu bằng giọt nước mắt đầm đìa trên má bé thơ

Những đứa bé ở Ukraine

những đứa bé đang tuổi chơi búp bê

bây giờ đang chơi với những cái chai rỗng

chúng xếp từng cái một cạnh nhau

trong một cái thùng nhỏ

chuyển cho chị để chị làm vũ khí

vũ khí là gì

làm sao em hiểu được

chỉ biết khi ném đi

nó sẽ gây ra tiếng nổ

chặn được kẻ đang muốn vào nhà mình

Mà nhà mình thì đã xập xuống từ hôm qua

con búp bê vẫn còn trong đó

Khi viết một bài thơ về chiến tranh

ở bất cứ vùng đất nào

người ta cũng nhìn thấy người con trai

quẹt bàn tay mình trên mặt bà mẹ

trên gò má nhăn nheo

đang đầm đìa lệ nhỏ

 

Con còn sống hay không

để trở về với Mẹ

Đứng ở bên này

hay đứng ở bên kia

đứa con đó

cũng giữa hai lằn đạn

mà đạn bom vô tình lắm

không biết con còn trẻ

không thương mẹ tuổi già

không phân biệt tiếng nói màu da

rồi những mảnh vỡ của trái tim con

sẽ lã chã rơi xuống như những cánh hoa

giữa lằn ranh biên giới

Khi viết một bài thơ về chiến tranh

người ta cũng nhìn thấy

người vợ trẻ níu chặt tay áo chồng

người chồng khẽ gỡ tay vợ ra

cả hai cùng nước mắt

người cúi mặt thật sâu

người cắn răng ngoảnh mặt

tếng nấc giấu trong ngực

lồng ngực này còn nguyên vẹn về không?

 

Khi viết một bài thơ về chiến tranh

người thi sĩ nào

cũng ngửi được mùi máu

cũng nghe được tiếng khóc

bật ra từng chữ

trên mặt giấy

hay trên khung điện toán

Chiến tranh không phân biệt được nơi chốn

 

và máu người lính người dân thì sẵn sàng chảy

vì ở bất cứ quốc gia nào có chiến tranh

những mảnh đạn mảnh bom thường chọn họ lót đường.

 

– Trần Mộng Tú

(4/3/2022)

 

 

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Nhận được tin buồn nhà thơ Phan Xuân Sinh sau một cơn bạo bệnh, nhập viện vì bệnh tim mạch, hôn mê sau 10 ngày vô phương cứu chữa đã qua đời tại Texas ngày 28/2/2024. Thọ 76 tuổi...
Từ hồi trẻ, tôi đã có thói quen là những ngày giáp Tết thì bắt đầu chọn một vài bài nhạc xuân để nghe; và trong những ngày đầu năm thì sẽ đọc một cuốn sách. Thói quen “khai sách đầu xuân” có thêm một chi tiết khi tuổi quá độ “ngũ thập nhi tri thiên mệnh”: đọc một cuốn sách có chủ đề về Phật Giáo. Trong năm Giáp Thìn này, tôi chọn cuốn “Từ Mặc Chiếu Đến Như Huyễn” của một tác giả cũng tuổi con rồng: cư sĩ Nguyên Giác, cũng là nhà báo Phan Tấn Hải. Giới thiệu “tác giả, tác phẩm” dài dòng như vậy, nhưng đối với tôi, người viết đơn giản chỉ là anh Hải, một người anh thân thiết, đã từng có một thời ngồi gõ bàn phím chung trong tòa soạn Việt Báo ở phố Moran. Đọc sách của anh Hải, tôi cũng không dám “điểm sách” hay “phê bình sách”, vì có thể sẽ bị anh phán rằng “… viết như cậu thì chỉ… làm phí cây rừng thôi!” Bài viết này chỉ ghi lại một vài niềm hứng khởi khi được tặng sách, khi đọc qua cuốn sách mà cái tựa cũng đã chạm sâu thẳm vào những điều bản thân đang chiêm nghiệm.
Chúng ta thường được nghe nói, rằng mọi người đều bình đẳng trước Thượng Đế. Tuy nhiên, Thượng đế thì không ai thấy, nhưng có một thứ còn đáng sợ hơn nhân vật cổ sử đó (nếu thật sự là có Thượng Đế): đó là những trận mưa bom. Người dân Ukraine và Palestine ý thức rất rõ, vì đó là chuyện hằng ngày của họ: mọi người đều bình đẳng khi đứng dưới mưa bom. Già, trẻ, nam, nữ, trí thức, nông dân, nhà thơ, họa sĩ… đều bình đẳng: khi bom rơi trúng là chết. Cuộc chiến giữa người Palestine muốn giữ đất và người Israel từ nơi xa tới nhận phần đất mới do quốc tế trao tặng từ đất Palestine đã kéo dài nhiều thập niên. Bây giờ căng thẳng mới nhất là ở Gaza, cuộc chiến đang tiếp diễn giữa nhóm Hamas, thành phần chủ trương bạo lực của dân Palestine, và quân Israel. Trong những người chết vì bom Israel, có những người hiền lành nhất, đó là trẻ em và phụ nữ.
Thông thường khi nghe hai chữ “cô đơn” chúng ta liên tưởng đến trạng thái tinh thần yếm thế, tâm tư buồn bã, ngày tháng chán chường, thậm chí, cuộc đời trống rỗng. Có lẽ, vì ý nghĩa từ điển của từ vựng này; có lẽ, vì ảnh hưởng văn chương nghệ thuật; có lẽ vì chúng ta đã từ lâu tin như thế, mà không bao giờ đặt một nghi vấn nào. Đây là định nghĩa của “cô đơn” qua Bách thư toàn khoa Wikipedia: “Cô đơn là một trạng thái cảm xúc phức tạp và thường gây khó chịu, đáp ứng lại với sự cách ly xã hội. Cô đơn thường bao gồm cảm giác lo lắng về sự thiếu kết hợp hay thiếu giao tiếp với những cá nhân khác, cả ở hiện tại cũng như trong tương lai. Như vậy, người ta có thể cảm thấy cô đơn ngay cả khi xung quanh có nhiều người. Nguyên nhân của sự cô đơn rất đa dạng, bao gồm các vấn đề về xã hội, tâm thần, tình cảm và các yếu tố thể chất.
Vào những ngày cuối năm 2023, khi mà người Mỹ bắt đầu chuẩn bị cho những bữa tiệc Giáng Sinh, năm mới, bàn tán chuyện mua sắm, thì chiến sự giữa Isarel và Hamas chưa có dấu hiệu thuyên giảm. Trên vùng đất thánh của cả ba tôn giáo lớn, những kiếp người lầm than chỉ mong có một ngày hòa bình, một ngày không bom đạn. Cũng vào những ngày cuối năm 2023, người Mỹ bắt đầu nhìn thấy một viễn cảnh Ukraine bị bỏ rơi, phải chấp nhận đổi đất lấy hòa bình. Nhiều người Việt cho rằng Ukraine sắp là một Việt Nam Cộng Hòa khác, một đồng minh bị Mỹ bỏ rơi, nhưng sau một thời gian có thể nhanh hơn nhiều.
Vào ngày 6 Tháng 12, giới truyền thông Mỹ đồng loạt đưa tin Taylor Swift, nữ ca nhạc sĩ đầy tài năng, được tạp chí Time vinh danh là “Nhân Vật Của Năm 2023” (Person of The Year). Đây là lần đầu tiên một ca nhạc sĩ được bình chọn danh hiệu giá trị này, càng nhấn mạnh thêm sự thành công và sức ảnh hưởng của cô gái hát nhạc pop-đồng quê. Trước đây, nhiều nhân vật được Time chọn từ năm 1927 là các tổng thống Hoa Kỳ, những nhà hoạt động chính trị lỗi lạc.
Bốn câu thơ này được bố tôi (nhà văn Doãn Quốc Sỹ) ghi lại như một giai thoại văn học, làm lời tựa cho tác phẩm Mình Lại Soi Mình. Bố tôi kể rằng khoảng năm 1984, phong trào vượt biên đang rầm rộ. Một người bạn mới gặp đó, mà hôm sau đã vượt biên rồi! Vào một ngày đẹp trời, bố tôi đạp xe từ Sài Gòn qua Làng Báo Chí bên kia cầu xa lộ để thăm chú Nguyễn Đình Toàn. Đến giữa cầu thì thấy chú đang đạp xe theo chiều ngược lại, cũng định đến thăm mình ở căn nhà hẻm Thành Thái. Hai người bạn gặp nhau giữa cầu. Có lẽ chú Toàn đã nhìn những cánh đồng lúa bên Thủ Thiêm, tức cảnh sinh tình, ngẫu hứng làm ra bốn câu thơ này.
Hôm đó, một chàng đương từ Sài Gòn đạp xe tới thăm bạn ở Làng Báo Chí bên kia cầu xa lộ. Chàng vừa đạp xe tới cầu thì gặp bạn cũng đương từ bên kia cầu phóng sang dự định về Sài Gòn thăm mình...
Có một người sống trong thành phố, bận rộn, tranh đấu, xông pha, lăn lộn giữa sự phức tạp như một sinh trùng bị mắc lưới nhện vẫn phải vùng vẫy để sống, để chờ ngày bị ăn thịt. Một hôm, ông ta đi du lịch, thấy một phong cảnh đẹp đến mức lặng người, cảm thấy siêu thoát, nhận ra đạo lý của mục tiêu tại sao con người tồn tại. Nhưng vẫn phải trở về phố cũ, y như Lưu Nguyễn phải trở về làng cũ vì những lý do chính xác, vì lẽ phải của những bổn phận làm người. Ông vẽ lại phong cảnh đó trên một vách tường lớn. Mỗi khi đời giông bão, mỗi khi hồn âm u, mỗi khi trí khổ não, ông đến trước bức tranh, nhìn ngắm, ngẫm nghĩ để tìm thấy sự thanh thản, sở hữu cảm giác bình an. Ông nghe được tiếng hát “chiều nay vang lừng trên sóng.” Ông thấy được “Âm ba thoáng rung cánh đào rơi. Nao nao bầu sương khói phủ quanh trời.” Hồn ông “lênh đênh dưới hoa chiếc thuyền lan.” Những giờ phút tĩnh lặng đó, tâm trí ông “Đèn soi trăng êm nhạc lắng tiếng quên … là cả một thiên thu trong tiếng đàn chơi vơi…”
Bùi Giáng qua đời tại Sài-gòn tháng 10-1998, tới tháng 10 năm này, 2023, đúng là 25 năm, một phần tư thế kỷ “Vắng bóng người Điên giữa kinh thành”. Trong tất cả các bút hiệu của Bùi Giáng, Sáu Giáng là tên hiệu dễ thương với mọi người, Bùi Giáng lại thích “anh Sáu Giáng” nhất; bởi/từ cái gốc gác quê mùa, đồi sim, ruộng lúa, tiếng gà trưa, con cò bãi nước xa, cái nền nhà lát gạch hoa, đứa con thứ sáu trong gia đình tộc Bùi, thằng bé Giáng tập bò tập đi.
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.