NEW YORK - Cựu Tổng thống Donald Trump đã nộp đơn kháng cáo lại lệnh buộc ông phải ra trả lời chất vấn trước tòa về các hoạt động kinh doanh của công ty mình trong cuộc điều tra dân sự mà tiểu bang New York đang tiến hành – hành động ‘câu giờ’ dễ đoán từ trước, theo tin APnews ngày Thứ Hai, 28 tháng 2 năm 2022.
Các luật sư của Trump và hai người con lớn của ông đã đệ trình các giấy tờ với ban phúc thẩm của tòa án kháng án tiểu bang, tìm cách lật ngược phán quyết ngày 17 tháng 2 năm 2022 của Thẩm phán Manhattan Arthur Engoron. Họ lập luận rằng việc ra lệnh cho Trump cùng 2 con ra trả lời chất vấn trước tòa là vi phạm quyền hiến pháp vì câu trả lời của họ có thể được mang đi sử dụng cho cuộc điều tra hình sự song song.
Trong một phán quyết dài 8 trang, thẩm phán Engoron định ra hạn chót là ngày 10 tháng 3 năm 2022 để Trump và các con của ông, Ivanka và Donald Trump Jr., ra trả lời chất vấn.
Bộ trưởng Tư pháp New York Letitia James cho biết: “Donald J. Trump, Donald Trump, Jr. và Ivanka Trump đã bị tòa án yêu cầu phải tuân theo cuộc điều tra hợp pháp của chúng tôi về ông ta và các giao dịch tài chánh của Trump Organization. Dù rằng họ có quyền tìm cách trì hoãn, nhưng sẽ không thể ngăn cản chúng tôi lảm theo sự thật và luật pháp. Để tôi nói cho rõ: Văn phòng của tôi sẽ tiếp tục theo đuổi vụ này mà không sợ hãi hay nao núng, vì sẽ không có ai có quyền đứng trên luật pháp.”
Trong phán quyết của mình, thẩm phán Engoron viết: “Trong bản phân tích cuối, Bộ Tư pháp New York tuyên bố đây là một cuộc điều tra liên quan đến một công ty kinh doanh, để truy tìm bằng chứng cho thấy sự gian lận tài chánh trong kinh doanh, câu trả lời cần đặt dưới lời tuyên thệ nói lên sự thật của những nhân vật cao cấp trong công ty Trump Organization. Rõ ràng là bà James có quyền làm vậy.”
Nếu được giữ nguyên, phán quyết của Engoron có thể buộc Cựu Tổng Thống phải chọn quyết định khó khăn giữa việc nên trả lời câu hỏi hay nên giữ im lặng, dựa vào Tu chính án thứ năm của ông có quyền chống lại việc truy tố.
Bà James cho biết cuộc điều tra của bà đã phát hiện ra bằng chứng công ty của Trump đã “gian lận hoặc gây hiểu lầm” trong việc định giá các tài sản như sân gôn và các tòa nhà để nhận các khoản vay và lợi ích về thuế.
Các luật sư của Trump đã nói với thẩm phán Engoron trong phiên điều trần rằng việc để Trump ngồi vào ghế dân sự ngay bây giờ, trong khi công ty của ông ta cũng là đối tượng của một cuộc điều tra tội phạm song song, là một nỗ lực không chính đáng để lách luật tiểu bang cấm các công tố viên kêu nhân chứng ra làm chứng trước bồi thẩm đoàn hình sự mà không cho họ quyền miễn trừ.
Nếu Trump phải làm chứng trong cuộc điều tra dân sự, bất cứ điều gì ông ta nói ra đều có thể được sử dụng để chống lại ông trong cuộc điều tra hình sự do văn phòng luật sư quận Manhattan giám sát.
Trump có thể viện dẫn quyền Tu Chính Án Thứ Năm của mình để giữ im lặng - điều mà ông đã nhiều lần chỉ trích những người khác đã làm trong quá khứ.
Các luật sư của Trump đã yêu cầu tòa xem xét ba câu hỏi:
- Liệu văn phòng của bà James có đang vi phạm quyền khi tống trát đòi lời khai cho cha con nhà Trump trong khi họ cũng tham gia vào cuộc điều tra hình sự hay không;
- Liệu các biện pháp bảo vệ cho các nhân chứng của đại bồi thẩm đoàn theo luật tiểu bang, chẳng hạn như quyền miễn trừ, có thể bị “lách luật, khi cùng một cơ quan liên quan đến cuộc điều tra hình sự chỉ cần mở một cuộc điều tra ‘dân sự’ về những vấn đề tương tự;”
- Và liệu Engoron có sai lầm khi bác bỏ luận điểm của Trump rằng bà James đã tham gia vào vụ truy tố ‘có chọn lọc’ hay không.