WASHINGTON - Tổng thống Joe Biden hôm nay đã mạnh mẽ lên án Donald Trump và những người ủng hộ ông ta đã "găm dao vào cổ họng của nền dân chủ" trong một bài phát biểu hùng hồn hôm thứ Năm đánh dấu tưởng niệm một năm cuộc nổi dậy với lời tuyên bố sẽ sát cánh và chiến đấu vì "linh hồn của nước Mỹ." Ông cảnh báo rằng mặc dù không thành công, cuộc nổi dậy vẫn là một mối đe dọa nghiêm trọng đối với hệ thống chính quyền của Hoa Kỳ.
Biden đã gay gắt chỉ trích gọi Trump là "tổng thống bị đánh bại", người mà Ông quy lỗi trong cuộc tấn công đã thay đổi căn bản Quốc hội và làm dấy lên lo ngại toàn cầu về tương lai của nền dân chủ Mỹ.
"Lần đầu tiên trong lịch sử của chúng ta, một tổng thống không chỉ thua trong một cuộc bầu cử mà còn cố gắng ngăn chặn việc chuyển giao quyền lực một cách hòa bình khi một đám đông bạo lực tấn công Điện Capitol", Biden nói. "Nhưng họ đã thất bại."
Giọng của tổng thống vang lên trong chánh điện nơi mà đám đông bạo loạn đã xông vào đúng ngày này một năm trước, ông đã kêu gọi người Mỹ hãy ghi nhớ những gì chính mắt họ đã chứng kiến.
"Nền dân chủ đã bị tấn công", Biden nói tại Điện Capitol. "Chúng ta, những người chịu đựng. Chúng ta, những người đã thắng."
Tổng thống và các nghị sĩ đảng Dân chủ bắt đầu một ngày ở Statuary Hall, một trong số những địa điểm mà một năm trước, những kẻ bạo loạn đã tràn đến và làm gián đoạn cuộc kiểm phiếu. Biden đã vẽ ra một sự tương phản giữa sự thật về những gì đã xảy ra và những tường thuật sai lệch về vụ tấn công ở Capitol, bao gồm cả việc nhiều đảng viên Cộng hòa tiếp tục từ chối khẳng định rằng Biden đã thắng cuộc bầu cử năm 2020.
"Bạn và tôi và cả thế giới đã tận mắt chứng kiến", Biden nói.
Ông yêu cầu những người đang nghe nhắm mắt lại và nhớ lại những gì họ đã thấy vào ngày hôm đó, khi ông mô tả cảnh tượng bạo lực, tàn bạo, đám đông tấn công cảnh sát, đe dọa chủ tịch Hạ viện, dựng lên giá treo cổ đe dọa treo cổ phó tổng thống - tất cả những điều đó diễn ra trong khi Trump ngồi tại Nhà Trắng xem nó trên TV.
"Chúng ta phải biết hoàn toàn rõ ràng về điều gì là sự thật và điều gì là dối trá. Đây là sự thật", ông nói. "Cựu tổng thống Hoa Kỳ đã phát tán một mạng lưới dối trá về cuộc bầu cử năm 2020."
"Chúng tôi đang ở trong một trận chiến vì linh hồn của nước Mỹ."
"Tôi đã không đi tìm cuộc chiến này, nó được đưa đến Điện Capitol này ngày này năm trước. Nhưng tôi cũng sẽ không lùi lại. Tôi sẽ đứng trong vụ vi phạm này, tôi sẽ bảo vệ quốc gia này. Tôi sẽ không cho phép ai đặt dao găm vào cổ họng của nền dân chủ này. "
Một loạt các sự kiện tưởng nhớ trong ngày này sẽ có sự tham dự rộng rãi của các đảng viên Dân chủ, và hầu như các đảng viên Cộng hòa trên Đồi Capitol sẽ vắng mặt. Sự phân rẽ là một lời nhắc nhở rõ ràng về sự rạn nứt giữa hai đảng, ngày càng tồi tệ hơn kể từ khi hàng trăm người ủng hộ Trump xô ngã cảnh sát một cách thô bạo, dùng nắm đấm và cột cờ để phá cửa sổ của Điện Capitol và làm gián đoạn chứng nhận chiến thắng của Biden.
Trong khi các đảng viên Cộng hòa của Quốc hội hầu như đều lên án vụ tấn công trong những ngày sau đó, hầu hết vẫn trung thành với cựu tổng thống Trump.
Dân biểu Liz Cheney, Phó chủ tịch ủy ban Hạ viện điều tra vụ tấn công và là một trong số ít các nhà lập pháp đảng Cộng Hòa tham dự các buổi lễ của Điện Capitol, cảnh báo rằng "mối đe dọa vẫn tiếp tục." Bà nói, "Trump tiếp tục đưa ra những tuyên bố tương tự mà ông ấy biết rõ chúng đã gây ra bạo lực vào ngày 6 tháng 1."
"Thật không may, quá nhiều người trong đảng của tôi vẫn hỗ trợ cựu tổng thống, đang ngó lơ theo hướng khác hoặc coi nhẹ sự nguy hiểm," bà nói với "Today" của NBC. "Đó là cách các nền dân chủ chết đi. Chúng ta đơn giản không thể để điều đó xảy ra."
Những người khác, bao gồm cả lãnh đạo đảng Cộng hòa tại Thượng viện Mitch McConnell vắng mặt, cùng một đội ngũ đồng nghiệp tham dự lễ tang của cựu Thượng nghị sĩ Johnny Isakson ở Georgia.
Cựu tổng thống Barack Obama phát biểu "không có gì quan trọng hơn" vào ngày tưởng niệm này “ngoài việc đảm bảo quyền bầu cử”.
Obama nói trong một tuyên bố: “Mặc dù các cửa sổ bị vỡ đã được sửa chữa và nhiều kẻ bạo loạn đã bị đưa ra công lý, nhưng sự thật là mối nguy cho nền dân chủ của chúng ta vào lúc này lớn hơn nhiều so với trước đây.
Harris nói: “Chúng ta phải thông qua các dự luật về quyền biểu quyết. “Chúng tôi không thể ngồi bên lề. Chúng ta phải đoàn kết để bảo vệ nền dân chủ của chúng ta. "
Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi nói với Associated Press trong một cuộc phỏng vấn hôm thứ Tư rằng “nền dân chủ đã chiến thắng vào đêm đó,” khi Quốc hội quay trở lại Điện Capitol sau cuộc bạo động và khẳng định chiến thắng của Biden.
Để tưởng niệm, Pelosi đã dành một khoảnh khắc im lặng trong Hạ Viện, nơi nhiều thành viên đã được sơ tán và một số bị mắc kẹt khi những kẻ bạo loạn cố gắng đột nhập. Bà cũng sẽ gửi lời nhận xét riêng tới nhân viên của Điện Capitol, những người bà nói rằng đã ở lại để "bảo vệ nền dân chủ của chúng ta."
Một cuộc thăm dò mới từ Trung tâm Nghiên cứu Các vấn đề Công cộng của Associated Press-NORC cho thấy cứ 10 người trong Đảng Cộng hòa thì có 3 người nói rằng vụ tấn công không có bạo lực và khoảng 3/10 người khác nói rằng nó có phần bạo lực. Khoảng 2/3 người Mỹ mô tả ngày này là rất hoặc cực kỳ bạo lực, bao gồm khoảng 9/10 người theo Đảng Dân chủ.
Khi Biden chuẩn bị quy lỗi trực tiếp cho cựu tổng thống, tỷ lệ người Mỹ quy lỗi cho Trump về cuộc bạo động ngày 6 tháng 1 đã tăng lên trong năm qua, với 57% nói rằng ông phải chịu trách nhiệm đáng kể về những gì đã diễn ra. Trong một cuộc thăm dò của AP-NORC được thực hiện vào những ngày sau cuộc tấn công, 50% nói như thế.
Việt Báo
Phỏng theo bản dịch tóm tắt bản tin AP News của Lộc Phạm đăng trên "Sự Thật Lề Đường"