* Thủ Tướng Úc: AUKUS cung cấp một hạm đội tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân cho Australia.
* Thủ tướng Anh: AUKUS sẽ tạo ra hàng trăm công việc có tay nghề cao trên khắp Vương quốc Anh.
* Tổng Thống Hoa Kỳ: AUKUS nâng cao khả năng chung để đối phó với các mối đe dọa của thế kỷ 21.
* Bộ Trg Ngoại Giao Pháp: Cáo buộc Úc "đâm sau lưng"...
* HCTB Trung Quốc: Nếu Úc dám khiêu khích, Trung Quốc chắc chắn sẽ trừng phạt không khoan nhượng.
* Bộ Trg Quốc Phòng Úc: Sẽ không xin lỗi Pháp trong vụ hủy hợp đồng đóng tàu ngầm.
Vào ngày 15.9.2021 vừa qua, ba nguyên thủ của ba quốc gia Úc-Anh-Mỹ cùng lên tiếng thông báo với thế giới về việc thành lập liên minh mới có tên gọi là AUKUS. Hành động cụ thể của Liên minh AUKUS là giúp Úc sản xuất tàu ngầm hạt nhân đã gây nên sự phẫn nộ của Pháp và Trung Quốc. Để bạn đọc hiểu đầu đuôi câu chuyện, người viết tóm lược các tuyên bố của cả ba vị nguyên thủ Mỹ, Anh và Úc cùng phản ứng loan tải trên các phương tiện truyền thông của một số nước từ Châu Âu đến Châu Á liên quan đến AUKUS.
* Thủ Tướng MORRISON Úc Đại Lợi:
Tóm lược theo bản văn được phổ biến trên trang web của Tòa Bạch Ốc:
Thế giới của chúng ta đang trở nên phức tạp hơn, đặc biệt là khu vực của chúng ta, Ấn Độ - Thái Bình Dương. Tương lai của khu vực Ấn Độ - Thái Bình Dương sẽ ảnh hưởng đến tất cả tương lai của chúng ta.
* Phản ứng từ phía nước Pháp
Khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương đại diện cho 12.000 tỷ euro đầu tư hàng năm cho người châu Âu, tức là gấp đôi so với Hoa Kỳ, và là thị trường xuất khẩu lớn thứ hai của Liên minh châu Âu. Tóm lại, đó là tương lai theo Chủ tịch Hội đồng Châu Âu Charles Michel.
Để đáp ứng những thách thức này, hầu giúp mang lại an ninh và ổn định mà khu vực của chúng ta cần, vì thế chúng ta phải đưa quan hệ đối tác của chúng ta lên một tầm cao mới
Và như vậy, thưa các bạn, AUKUS ra đời nhằm tăng cường mối quan hệ đối tác an ninh ba bên mới giữa Úc, Vương quốc Anh và Hoa Kỳ. AUKUS là mối quan hệ đối tác trong đó bao gồm các nhà khoa học, ngành công nghiệp và lực lượng quốc phòng, tất cả đều cùng nhau làm việc hầu mang lại một khu vực an toàn hơn và đảm bảo hơn, mang lại lợi ích cuối cùng cho tất cả mọi người.
Và như vậy, thưa các bạn, AUKUS ra đời nhằm tăng cường mối quan hệ đối tác an ninh ba bên mới giữa Úc, Vương quốc Anh và Hoa Kỳ. AUKUS là mối quan hệ đối tác trong đó bao gồm các nhà khoa học, ngành công nghiệp và lực lượng quốc phòng, tất cả đều cùng nhau làm việc hầu mang lại một khu vực an toàn hơn và đảm bảo hơn, mang lại lợi ích cuối cùng cho tất cả mọi người.
AUKUS sẽ nâng cao sự đóng góp vào mạng lưới quan hệ đối tác ngày càng phát triển của chúng tôi tại khu vực Ấn Độ - Thái Bình Dương: Bao gồm các tổ chức như ANZUS; ASEAN; cùng các đối tác chiến lược song phương; Bộ tứ; các nước Ngũ Nhãn; và tất nhiên, đại gia đình Thái Bình Dương thân yêu của chúng ta.
Sáng kiến đầu tiên của AUKUS là cung cấp một hạm đội tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân cho Australia. Trong 18 tháng tới, chúng tôi sẽ làm việc cùng nhau để tìm cách xác định xem cách nào tốt nhất để đạt được điều này. Sáng kiến sẽ bao gồm một cuộc kiểm tra gắt gao về những gì chúng ta cần làm để thực hiện trách nhiệm về việc quản lý hạt nhân của chúng ta tại Úc.
Chúng tôi dự định đóng những chiếc tàu ngầm này ở Adelaide, Australia, với sự hợp tác chặt chẽ của Vương quốc Anh và Hoa Kỳ. Nhưng tôi xin nói rõ: Úc không tìm cách mua vũ khí hạt nhân hoặc thiết lập khả năng hạt nhân dân sự. Và chúng tôi sẽ tiếp tục đáp ứng tất cả các nghĩa vụ không phổ biến vũ khí hạt nhân của mình.
Australia có lịch sử hợp tác quốc phòng lâu đời với Hoa Kỳ và Vương quốc Anh. Trong hơn một thế kỷ, chúng ta đã sát cánh cùng nhau vì hòa bình và tự do, được thúc đẩy bởi niềm tin mà chúng ta chia sẻ, được duy trì bởi tình bạn mà chúng ta đã rèn luyện, được khởi động bởi sự hy sinh của những người đi trước chúng ta.
* Thủ Tướng JOHNSON vương quốc Anh:
Tôi rất vui được cùng Tổng thống Biden và Thủ tướng Morrison thông báo rằng Vương quốc Anh, Úc và Hoa Kỳ đang tạo ra một quan hệ đối tác quốc phòng ba bên mới, được gọi là AUKUS, với mục đích cùng hợp tác giữ gìn an ninh và ổn định tại khu vực Ấn Độ - Thái Bình Dương. Nhiệm vụ đầu tiên của mối quan hệ đối tác này sẽ là giúp Úc có được một hạm đội tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân, nhưng không phải trang bị vũ khí hạt nhân. Và công việc của chúng tôi sẽ hoàn toàn phù hợp với các nghĩa vụ không phổ biến vũ khí hạt nhân của chúng tôi. Anh quốc trải qua nhiều thế hệ, kể từ khi hạ thủy chiếc tàu ngầm hạt nhân đầu tiên của Hải quân Hoàng gia Anh cách đây hơn 60 năm; và với AUKUS, sẽ tạo ra hàng trăm công việc có tay nghề cao trên khắp Vương quốc Anh, bao gồm cả ở Scotland, miền bắc nước Anh và Midlands, cùng thực hiện mục đích của chính phủ là thúc đẩy việc nâng cấp trên toàn quốc.
Chúng tôi sẽ có cơ hội mới để củng cố vị thế của Anh ở vị trí hàng đầu về khoa học và công nghệ, củng cố chuyên môn cấp quốc gia của chúng tôi. Và có lẽ quan trọng nhất, Vương quốc Anh, Úc và Hoa Kỳ sẽ được gắn kết chặt chẽ hơn với nhau, phản ánh thước đo lòng tin giữa chúng ta, chiều sâu của tình bạn và sức mạnh lâu dài của các giá trị tự do và dân chủ được chia sẻ của chúng ta. Giờ đây, Vương quốc Anh sẽ bắt tay vào dự án này cùng với các đồng minh của chúng tôi, giúp thế giới an toàn hơn và tạo ra việc làm trên khắp Vương quốc Anh của chúng tôi.
* Tổng Thống Biden, Hiệp Chủng Quốc Hoa Kỳ
Hôm nay, tôi rất vinh dự được cùng với hai đồng minh thân cận nhất của Hoa Kỳ là Úc và Vương quốc Anh - tham gia để khởi động một giai đoạn mới của hợp tác an ninh ba bên giữa các quốc gia của chúng ta. Như Thủ tướng Morrison và Thủ tướng Johnson đã nói, tôi muốn cảm ơn vì sự hợp tác và tầm nhìn của qúy vị khi chúng ta cùng nhau thực hiện sứ mệnh chiến lược này.
Mặc dù mối quan hệ đối tác của Úc, Anh và Hoa Kỳ - AUKUS - nghe có vẻ xa lạ với tất cả những từ viết tắt này, nhưng đó là một điều tốt, AUKUS - chúng ta sẽ cập nhật và nâng cao khả năng chung các quốc gia của chúng ta để đối phó với các mối đe dọa của thế kỷ 21, giống như chúng ta đã cùng nhau thực hiện trong thế kỷ 20.
Các lực lượng chiến đấu dũng cảm của chúng ta đã kề vai sát cánh trong hơn 100 năm qua trên nhiều trận chiến: từ các cuộc chiến đấu trên chiến hào trong Thế chiến thứ nhất, đến các hải đảo trong Thế chiến thứ hai, cùng chiến đấu trong mùa đông lạnh giá ở Hàn Quốc, và cái nóng thiêu đốt của Vịnh Ba Tư. Hoa Kỳ, Úc và Vương quốc Anh từ lâu đã là những đối tác trung thành, và ngày nay chúng ta thậm chí còn thân thiết hơn.
Hôm nay, chúng ta đang thực hiện một bước tiến lịch sử khác để làm sâu sắc hơn và chính thức hóa hợp tác giữa cả ba quốc gia của chúng ta bởi vì tất cả chúng ta đều nhận thấy cấp bách của việc đảm bảo hòa bình và ổn định lâu dài tại Ấn Độ-Thái Bình Dương.
Tương lai của mỗi quốc gia chúng ta - và thực sự là thế giới - phụ thuộc vào một Ấn Độ - Thái Bình Dương tự do và rộng mở, trường tồn và phát triển mạnh mẽ trong những thập kỷ sắp tới..
Đây là việc đầu tư vào nguồn sức mạnh lớn nhất của chúng ta - các liên minh của chúng ta - và cập nhật chúng để đáp ứng tốt hơn trước các mối đe dọa của ngày hôm nay và ngày mai.
Thật vậy, nỗ lực này phản ánh xu hướng rộng lớn hơn của các nước châu Âu chủ chốt đóng vai trò cực kỳ quan trọng ở Ấn Độ - Thái Bình Dương. Đặc biệt, Pháp đã có sự hiện diện đáng kể ở Ấn Độ - Thái Bình Dương và là một đối tác và đồng minh quan trọng trong việc tăng cường an ninh và thịnh vượng của khu vực.
Hoa Kỳ mong muốn hợp tác chặt chẽ với Pháp và các quốc gia quan trọng khác. Và cuối cùng, sáng kiến này nhằm đảm bảo rằng mỗi người trong chúng ta đều có những khả năng hiện đại nhất mà chúng ta cần - để điều động và phòng thủ trước các mối đe dọa đang phát triển nhanh chóng.
Vì vậy, tôi muốn cảm ơn Thủ tướng Morrison và Thủ tướng Johnson vì tình bạn của họ, với sự lãnh đạo và quan hệ đối tác của họ khi chúng tôi thực hiện giai đoạn hợp tác an ninh mới này.
Và Hoa Kỳ cũng sẽ tiếp tục làm việc với ASEAN và Bộ tứ, như đã nêu trước đó; năm đồng minh hiệp ước của chúng tôi và các đối tác thân thiết khác ở Ấn Độ - Thái Bình Dương; cũng như các đồng minh và đối tác ở châu Âu và trên thế giới nhằm duy trì một Ấn Độ - Thái Bình Dương tự do và rộng mở, đồng thời xây dựng một tương lai hòa bình, tạo cơ hội cho tất cả người dân trong khu vực. [1]
* Phản ứng từ phía nước Pháp
Phần tóm lược sau dự vào bản văn của tờ Le Monde và hãng tin Pháp AFP.
Thủ tướng Australia Scott Morrison xác nhận, hôm 16/9, đã vi phạm hợp đồng khổng lồ được ký kết vào năm 2016 với Pháp về việc cung cấp tàu ngầm thông thường, nay họ thích tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân với sự trợ giúp từ công nghệ của Mỹ và Anh. Ông Morrison cho biết: “Quyết định của chúng tôi không tiếp tục với các tàu ngầm lớp Attack và chọn lựa thay thế không phải là một sự thay đổi ý định, mà đó là một sự thay đổi nhu cầu”.
Do đó, Pháp coi hợp đồng trị giá khoảng 90 tỷ đô la Úc (56 tỷ euro, nhưng chỉ 8 tỷ cho phía Pháp), đã thoát khỏi ngành công nghiệp hải quân của mình. Tập đoàn Hải quân Pháp đã được Canberra lựa chọn vào năm 2016 để cung cấp 12 tàu ngầm với động cơ đẩy thông thường (phi hạt nhân), có nguồn gốc từ tàu ngầm hạt nhân Barracuda trong tương lai của Pháp.
Do đó, Pháp coi hợp đồng trị giá khoảng 90 tỷ đô la Úc (56 tỷ euro, nhưng chỉ 8 tỷ cho phía Pháp), đã thoát khỏi ngành công nghiệp hải quân của mình. Tập đoàn Hải quân Pháp đã được Canberra lựa chọn vào năm 2016 để cung cấp 12 tàu ngầm với động cơ đẩy thông thường (phi hạt nhân), có nguồn gốc từ tàu ngầm hạt nhân Barracuda trong tương lai của Pháp.
Trị giá 50 tỷ đô la Úc (31 tỷ euro) khi ký, hợp đồng hiện được ước tính trị giá 90 tỷ đô la Úc do chi phí vượt mức và ảnh hưởng của tiền tệ. Benoît Arrivé, thị trưởng Cherbourg - nơi đặt trụ sở của Naval Group - đã tố cáo đó là "hành động đâm sau lưng của Australia".
Theo tổng thư ký của CGT Naval Group, Vincent Hurel, 500 công việc hiện đang được đảm nhận trong các hoạt động liên quan đến hợp đồng này, cũng như một "trăm người Úc". Ông cũng nói: “Rủi ro đã được biết trước".
Các bộ quốc phòng và ngoại giao ngay lập tức tỏ ra thất vọng, trong một tuyên bố, đó là một "quyết định đáng tiếc" và "đi ngược lại với lá thư và tinh thần hợp tác vốn có giữa Pháp và Úc". Sáng thứ Năm, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao, Jean-Yves Le Drian, sau đó đã tố cáo về hành động "đâm sau lưng", trên cơ quan truyền thông Franceinfo. "Chúng tôi đã thiết lập mối quan hệ tin cậy với Australia, sự tin tưởng đó đang bị phản bội", Le Drian nói lên sự "tức giận và rất cay đắng".
“Mọi chuyện vẫn chưa kết thúc, chúng ta phải nhận được lời giải thích. Hành vi của người Mỹ khiến tôi lo ngại, quyết định một chiều và sự tàn bạo này rất giống với những gì ông Trump đã làm."
Bộ trưởng Bộ Lực lượng Vũ trang Pháp, Florence Parly, cũng coi việc vi phạm hợp đồng này là "nghiêm trọng" và được coi là "tin tức rất xấu đối với sự tôn trọng của lời hứa". Về phía Thượng viện cho rằng "một quyết định nghiêm trọng với những hậu quả sâu rộng" và cho biết họ sẽ đặt câu hỏi về "bản chất chính xác" của mối quan hệ giữa Paris và Washington. Điều này "chưa có tiền lệ", cuối cùng các thượng nghị sĩ Pháp, tin rằng "Hoa Kỳ và Vương quốc Anh [đang] thay đổi luật chơi".
Đáp lại, Luân Đôn cam đoan rằng họ không muốn làm "buồn lòng" Paris. “Chúng tôi không đi săn tìm cơ hội. Về cơ bản, người Úc đã đưa ra quyết định muốn có một khả năng khác ”, Bộ trưởng Quốc phòng Anh Ben Wallace cho biết trên kênh truyền hình Sky News. Người Pháp "là một trong những đồng minh quân sự thân cận nhất của chúng tôi ở châu Âu, chúng tôi là lực lượng khá lớn và có thể so sánh được và chúng tôi đang làm mọi thứ cùng với nhau", ông nói tiếp.
Trong bài phát biểu giới thiệu đêm qua tại Tòa Bạch Ốc, Biden cũng hòa giải với Paris, đảm bảo rằng Hoa Kỳ muốn "hợp tác chặt chẽ với Pháp" trong khu vực rất chiến lược này.
Giống như người tiền nhiệm Donald Trump, ông Biden đã nhắc lại kể từ khi đắc cử rằng ông ta có ý định đối đầu với Trung Quốc, nhưng theo một cách rất khác. Hôm thứ Tư, ông tuyên bố rằng ông muốn "đầu tư vào nguồn sức mạnh lớn nhất của chúng tôi, các liên minh của chúng tôi" và mong muốn "cập nhật chúng để đối phó tốt hơn với các mối đe dọa của ngày hôm nay và ngày mai". [2]
Theo tổng thư ký của CGT Naval Group, Vincent Hurel, 500 công việc hiện đang được đảm nhận trong các hoạt động liên quan đến hợp đồng này, cũng như một "trăm người Úc". Ông cũng nói: “Rủi ro đã được biết trước".
Các bộ quốc phòng và ngoại giao ngay lập tức tỏ ra thất vọng, trong một tuyên bố, đó là một "quyết định đáng tiếc" và "đi ngược lại với lá thư và tinh thần hợp tác vốn có giữa Pháp và Úc". Sáng thứ Năm, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao, Jean-Yves Le Drian, sau đó đã tố cáo về hành động "đâm sau lưng", trên cơ quan truyền thông Franceinfo. "Chúng tôi đã thiết lập mối quan hệ tin cậy với Australia, sự tin tưởng đó đang bị phản bội", Le Drian nói lên sự "tức giận và rất cay đắng".
“Mọi chuyện vẫn chưa kết thúc, chúng ta phải nhận được lời giải thích. Hành vi của người Mỹ khiến tôi lo ngại, quyết định một chiều và sự tàn bạo này rất giống với những gì ông Trump đã làm."
Bộ trưởng Bộ Lực lượng Vũ trang Pháp, Florence Parly, cũng coi việc vi phạm hợp đồng này là "nghiêm trọng" và được coi là "tin tức rất xấu đối với sự tôn trọng của lời hứa". Về phía Thượng viện cho rằng "một quyết định nghiêm trọng với những hậu quả sâu rộng" và cho biết họ sẽ đặt câu hỏi về "bản chất chính xác" của mối quan hệ giữa Paris và Washington. Điều này "chưa có tiền lệ", cuối cùng các thượng nghị sĩ Pháp, tin rằng "Hoa Kỳ và Vương quốc Anh [đang] thay đổi luật chơi".
Đáp lại, Luân Đôn cam đoan rằng họ không muốn làm "buồn lòng" Paris. “Chúng tôi không đi săn tìm cơ hội. Về cơ bản, người Úc đã đưa ra quyết định muốn có một khả năng khác ”, Bộ trưởng Quốc phòng Anh Ben Wallace cho biết trên kênh truyền hình Sky News. Người Pháp "là một trong những đồng minh quân sự thân cận nhất của chúng tôi ở châu Âu, chúng tôi là lực lượng khá lớn và có thể so sánh được và chúng tôi đang làm mọi thứ cùng với nhau", ông nói tiếp.
Trong bài phát biểu giới thiệu đêm qua tại Tòa Bạch Ốc, Biden cũng hòa giải với Paris, đảm bảo rằng Hoa Kỳ muốn "hợp tác chặt chẽ với Pháp" trong khu vực rất chiến lược này.
Giống như người tiền nhiệm Donald Trump, ông Biden đã nhắc lại kể từ khi đắc cử rằng ông ta có ý định đối đầu với Trung Quốc, nhưng theo một cách rất khác. Hôm thứ Tư, ông tuyên bố rằng ông muốn "đầu tư vào nguồn sức mạnh lớn nhất của chúng tôi, các liên minh của chúng tôi" và mong muốn "cập nhật chúng để đối phó tốt hơn với các mối đe dọa của ngày hôm nay và ngày mai". [2]
* Phản ứng từ phía Trung Quốc
Theo bài xã luận của Global Times Trung Quốc: AUKUS mang 'cơn sốt tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân' đến toàn cầu:
Đây được coi là nỗ lực của Mỹ nhằm xây dựng một liên minh mới chống lại Trung Quốc. Hiệp ước AUKUS sẽ hỗ trợ Australia sở hữu tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân và cho phép tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân tuần tra trong khu vực Ấn Độ - Thái Bình Dương.
Mỹ đang chia rẽ một cách điên cuồng hệ thống liên minh của mình. Việc sử dụng ngoại lực để đẩy các "cường quốc tầm trung" như Australia sở hữu tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân là một sự phô trương mạnh mẽ đối với các cường quốc tầm trung trên toàn thế giới. Mặc dù Washington tuyên bố rằng các tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân của Australia sẽ không mang vũ khí hạt nhân, nhưng những hạn chế như vậy là không đáng tin cậy. Ngay từ đầu, tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân đã được thiết kế để trở thành công cụ tấn công chiến lược.
Điều này cũng đồng nghĩa với việc hợp pháp hóa xuất khẩu công nghệ liên quan ra quốc tế. Khi Washington tăng cường cạnh tranh quyền lực lớn, sẽ có nhiều khu vực tham gia vào làm gia tăng căng thẳng. Sở hữu tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân sẽ trở thành một sự cám dỗ phổ biến. Thế giới cần chuẩn bị cho sự xuất hiện của “cơn sốt tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân”.
Tuy nhiên, dù Australia có vũ trang như thế nào đi chăng nữa, thì nó vẫn chỉ là kẻ theo đuôi Mỹ. Chúng tôi khuyên Canberra không nên nghĩ rằng một khi có được tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân và tên lửa tấn công là họ có khả năng đe dọa Trung Quốc. Nếu Úc dám khiêu khích Trung Quốc một cách trắng trợn- If Australia dares to provoke China more blatantly Trung Quốc chắc chắn sẽ trừng phạt không khoan nhượng - China will certainly punish it with no mercy..
Khi Australia tham gia vào cuộc bao vây chiến lược do Mỹ dẫn đầu nhằm vào Trung Quốc, Australia nên tự nhận thức lại xem với năng lực hiện tại có phù hợp với sức mạnh của mình hay không. Một khi muốn hành động dũng cảm để thể hiện lòng trung thành với Mỹ và muốn chiếm vị trí nổi bật nhất trong chiến lược chống Trung Quốc của Mỹ, đặc biệt là về mặt quân sự, thì Canberra rất có thể sẽ trở thành mục tiêu của Bắc Kinh về các biện pháp đối phó lại. Như vậy, quân đội Úc cũng rất có thể là đợt lính phương Tây đầu tiên phung phí mạng sống trên Biển Đông.
Gần đây, một số người ở Canberra đã đề xuất về hệ thống phòng thủ tên lửa của Úc. Chúng tôi tin rằng điều này là cần thiết. Bởi vì Canberra dự định sẽ gửi quân đến eo biển Đài Loan nếu chiến tranh nổ ra ở đó. Bộ trưởng Bộ Nội vụ Australia Mike Pezzullo hồi tháng 4 đã cảnh báo rằng "trống trận chiến" đang vang lên qua một thông điệp gửi tới các nhân viên của ông ta. Ông ta nói rằng Australia phải chuẩn bị "gửi đi các chiến binh của chúng tôi để chiến đấu", theo ABC News. Một khi quân đội Úc chiến đấu với Quân Giải phóng Nhân dân ở eo biển Đài Loan hoặc Biển Đông, các mục tiêu quân sự tại Úc chắc chắn sẽ trở thành mục tiêu của tên lửa Trung Quốc. Vì Australia đã trở thành mũi nhọn chống Trung Quốc, nước này nên chuẩn bị cho tình huống xấu nhất.
Mỹ và các đồng minh đang làm rối tung thế giới. Họ thậm chí đang chạm vào điểm mấu chốt của việc không phổ biến vũ khí hạt nhân. Một câu hỏi thú vị được đặt ra: Ai có khả năng chịu đựng sự hỗn loạn toàn cầu hơn? Trung Quốc hay họ?- Who is more capable of withstanding the global chaos? China or them? [3]
* Phản ứng của Liên Minh Châu Âu
Chiến lược Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương của Liên minh châu Âu đối mặt với hiệp ước ba bên Aukus .
Thật trùng hợp, chỉ vài giờ sau khi thông báo về liên minh Aukus giữa Úc, Vương quốc Anh và Hoa Kỳ, Liên minh Châu Âu đã trình bày tại Brussels chiến lược của mình để định vị và tăng cường liên kết với các quốc gia giáp Ấn Độ Dương và Thái Bình Dương. .Khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương đại diện cho 12.000 tỷ euro đầu tư hàng năm cho người châu Âu, tức là gấp đôi so với Hoa Kỳ, và là thị trường xuất khẩu lớn thứ hai của Liên minh châu Âu. Tóm lại, đó là tương lai theo Chủ tịch Hội đồng Châu Âu Charles Michel.
Chiến lược của châu Âu dựa trên một loạt các sáng kiến, trong đó đặc biệt là các hiệp định thương mại tự do với Úc, New Zealand và Indonesia, cũng như các hiệp định đối tác với Malaysia và Thái Lan. Cũng sẽ có các quan hệ đối tác để quản lý các đại dương, vào công nghệ kỹ thuật số hoặc biến đổi khí hậu, vào các cuộc nghiên cứu ví dụ như y tế, để cho phép người châu Âu thực hiện lâu dài ở khu vực Ấn Độ - Thái Bình Dương.[4]
* Phản ứng từ phía nước Đức
Theo cơ quan truyền thông Deutsche Welle (DW) của Đức:
Sau nhiều tháng chờ đợi, Liên minh Châu Âu cuối cùng đã xuất bản tài liệu Chiến lược Ấn Độ - Thái Bình Dương, một tài liệu mang tính bước ngoặt xác định nỗ lực của Brussels trong việc mở rộng ảnh hưởng của mình ở khu vực ngày càng quan trọng này của thế giới.
Nhưng việc công bố chiến lược mới của EU đã bị lu mờ bởi thông báo ngày hôm trước về một liên minh mới do Hoa Kỳ lãnh đạo trong khu vực, nhưng không bao gồm bất kỳ quốc gia châu Âu nào, cũng như bình luận từ Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen để giành quyền tự chủ trên thế giới, liệu khối có nên tìm kiếm chiến lược lớn hơn hay không.
Đào Văn
Sau nhiều tháng chờ đợi, Liên minh Châu Âu cuối cùng đã xuất bản tài liệu Chiến lược Ấn Độ - Thái Bình Dương, một tài liệu mang tính bước ngoặt xác định nỗ lực của Brussels trong việc mở rộng ảnh hưởng của mình ở khu vực ngày càng quan trọng này của thế giới.
Nhưng việc công bố chiến lược mới của EU đã bị lu mờ bởi thông báo ngày hôm trước về một liên minh mới do Hoa Kỳ lãnh đạo trong khu vực, nhưng không bao gồm bất kỳ quốc gia châu Âu nào, cũng như bình luận từ Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen để giành quyền tự chủ trên thế giới, liệu khối có nên tìm kiếm chiến lược lớn hơn hay không.
Đại sứ Igor Driesmans, trưởng phái đoàn EU tại Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) nói với DW rằng: “Chiến lược hợp tác của EU tại khu vực Ấn Độ - Thái Bình Dương là một tin tốt lành đối với khu vực Đông Nam Á, vốn nằm ở trung tâm của khu vực rộng lớn này”. Khu vực ASEAN được mô tả trong bài báo là "một đối tác ngày càng quan trọng đối với EU", đồng thời ghi nhận sự tự tin trong việc ký kết các thỏa thuận thương mại mới trong khu vực.
Trước đây Pháp đã phổ biến tài liệu chiến lược Ấn Độ - Thái Bình Dương vào năm 2018, và phía hai nước Hà Lan và Đức đã đưa ra các hướng dẫn tương tự vào năm ngoái. Không phải tất cả các nhà phân tích đều cho rằng tài liệu chiến lược sẽ làm thay đổi đáng kể ảnh hưởng của EU ở Ấn Độ - Thái Bình Dương, đã trở thành một khu vực tương đối mới mà khối quan tâm. Nó cũng không giải quyết được lập trường của EU về các câu hỏi quan trọng, đặc biệt là vị trí của nó giữa Mỹ và Trung Quốc trong cuộc cạnh tranh ngày càng gay gắt của họ.
Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen đã sử dụng bài phát biểu thường niên của Quốc hội Liên minh châu Âu để kêu gọi quyền tự chủ chiến lược lớn hơn cho khối mà chính phủ Pháp đã ủng hộ mạnh mẽ trong nhiều năm. Nhưng các quốc gia thành viên khác, cũng như một số quan chức hàng đầu của EU, đã phản đối lập trường này.
Đức đã tuyên bố rõ ràng rằng sứ mệnh của họ ở vùng biển này nhằm thể hiện quan điểm của Berlin không chấp nhận các tuyên bố chủ quyền của Bắc Kinh ở Biển Đông.
Cùng với việc Pháp mất hợp đồng tàu ngầm béo bở với Australia, AUKUS cũng báo hiệu sự chấm dứt tham vọng của Tổng thống Emmanuel Macron trong việc xây dựng một liên minh chiến lược với Australia và Ấn Độ, mà ông đã đưa ra gợi ý lần đầu tiên vào năm 2018, Bradley J. Murg, một nhà nghiên cứu cấp cao nổi tiếng cho biết tại Viện Hợp tác và Hòa bình Campuchia.
Nhưng Murg đã đồng ý với các nguồn tin khác rằng AUKUS sẽ không dẫn đến sự chia rẽ giữa Mỹ và EU. Murg nói "Ở cấp độ cơ bản nhất, EU vẫn cần Mỹ trong NATO và các đảm bảo an ninh của Mỹ chống lại Nga". Nhưng đó cũng là một cách để nhiều quốc gia thành viên làm hài lòng Mỹ, đủ để giữ họ tham gia vào an ninh của châu Âu." Tuy nhiên, ông nói thêm, liên minh AUKUS mới phát đi tín hiệu rằng "bất kể mục tiêu thực tế của nó là gì, EU có nguy cơ bị gạt ra ngoài lề nếu không tham gia nghiêm túc hơn vào các vấn đề của Ấn Độ - Thái Bình Dương."[5]
* Phản ứng từ Nam Dương, Indonesia
Trên trang web của Bộ Ngoại Giao Indonesia có loan tải bản tuyên bố 5 điểm về chương trình tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân của Australia:
1. Indonesia lưu ý một cách thận trọng về quyết định mua tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân của Chính phủ Australia. 2. Indonesia quan ngại sâu sắc về việc tiếp tục chạy đua vũ trang và tăng cường quyền lực trong khu vực. 3. Indonesia nhấn mạnh tầm quan trọng của việc Australia cam kết tiếp tục đáp ứng tất cả các nghĩa vụ không phổ biến vũ khí hạt nhân của nước này. 4. Indonesia kêu gọi Australia duy trì cam kết hướng tới hòa bình, ổn định và an ninh khu vực phù hợp với Hiệp ước Thân thiện và Hợp tác. 5. Indonesia khuyến khích Australia và các bên liên quan thúc đẩy đối thoại để giải quyết mọi khác biệt một cách hòa bình. Về vấn đề này, Indonesia nhấn mạnh sự tôn trọng luật pháp quốc tế, bao gồm cả UNCLOS 1982, trong việc duy trì hòa bình và an ninh.[6]
* Bộ Trưởng Quốc Phòng Úc không xin lỗi Pháp trong vụ hủy hợp đồng đóng tàu ngầm
Theo cơ quan truyền thông ABC News Australia: Bộ trưởng Quốc phòng Úc sẽ không xin lỗi Pháp vì đã 'chống lưng' cho thỏa thuận bán tàu ngầm trị giá 90 tỷ đô la. Phía Bộ trưởng Ngoại giao Pháp, Jean-Yves Le Drian, đã mô tả quyết định hủy bỏ hợp đồng tàu ngầm trị giá 90 tỷ USD là một "cú đâm sau lưng", nhưng Bộ trưởng Quốc phòng Australia, Peter Dutton, nói rằng ông sẽ không xin lỗi về quyết định này.
Trước khi loan báo về việc thay đổi, các quan chức Australia đã thông báo với các đối tác Pháp về ý định hủy bỏ thỏa thuận mua 12 tàu ngầm chạy bằng năng lượng thông thường từ nhà thầu quốc phòng Pháp Naval Group, ký kết lần đầu tiên vào năm 2016.
Bộ trưởng Quốc phòng Greg Moriarty tiết lộ vào tháng 6 trong một phiên điều trần tại Thượng viện (Úc) rằng vì sự chậm trễ của dự án và chi phí tăng cao, nên các lựa chọn thay thế đang được tính đến.
Trong các bình luận đưa ra cho đài phát thanh franceinfo của ông Le Drian Bộ Trưởng Ngoại Giao Pháp, mối quan hệ đó dường như đã trở nên căng thẳng do việc hủy bỏ hợp đồng. “Đó là một nhát đâm sau lưng,” ông ta nói.
"Chúng tôi đã tạo ra một mối quan hệ tin cậy với Australia và sự tin tưởng đó đã bị phá vỡ."-"We created a relationship of trust with Australia and that trust has been broken."
Tuy nhiên, ông Dutton cho biết ông không lấy làm tiếc vì đã hủy bỏ các tàu ngầm của Pháp để có một thỏa thuận tốt hơn. "Cuối cùng, tôi không xin lỗi khi đã đưa ra quyết định vì lợi ích tốt nhất của đất nước chúng ta", ông Dutton nói. "Chúng ta đang sống trong một thời kỳ không chắc chắn và lời khuyên cho tôi rất rõ ràng rằng tàu ngầm hạt nhân tốt hơn nhiều so với những gì người Pháp cung cấp."[7]
* " Kho bom" nguyên tử tại Úc châu và xung đột lợi ích với Pháp
Phần trên theo Hoàn Cầu Thời Báo Trung Quốc viết: "Nếu Úc dám khiêu khích Trung Quốc một cách trắng trợn Trung Quốc chắc chắn sẽ trừng phạt không khoan nhượng" - và rằng "Mỹ và các đồng minh đang làm rối tung thế giới. Họ thậm chí đang chạm vào điểm mấu chốt của việc không phổ biến vũ khí hạt nhân". Việc Trung quốc ra luật mới ngày 01.9.2021 bắt buộc các tàu thuyền qua lại trên Biển Đông phải khai báo, nhưng một khi tàu ngầm của Úc đi vào khu vực Biển Đông mà không khai báo thời liệu " Trung Quốc chắc chắn sẽ trừng phạt không khoan nhượng" và "chắc chắn" sẽ tấn công vào tàu ngầm của Úc? Thứ đến, "điểm mấu chốt" không nằm ở " việc không phổ biến vũ khí hạt nhân" mà là một khi Úc sở hữu tàu ngầm, đồng nghĩa với việc Úc sẽ mở căn cứ hải quân trú đóng và tu bổ tàu ngầm không chỉ cho tàu ngầm của Úc, mà còn cho tàu ngầm trang bị vũ khí hạt nhân của Mỹ và Anh trong liên minh AUKUS "tá túc " tại căn cứ hải quân này, và như vậy sẽ trở thành "kho bom" nguyên tử thứ hai tại vùng phía Nam Biển Đông (kho bom nguyên tử thứ nhất tại Bắc Triều Tiên sát biên giới Trung Quốc). Phải chăng đó mới là " điểm mấu chốt" của vấn đề nên Trung Quốc mới "tức giận và rất cay đắng" để rồi đã đưa ra lời lẽ đe dọa nặng nề nêu trên?
Trong liên minh AUKUS gồm 3 nước là Úc, Anh và Mỹ, nhưng để phản đối về việc Úc hủy hợp đồng, phía Pháp chỉ triệu hồi 2 đại sứ tại hai nước Mỹ và Úc về nước. Còn đại sứ Pháp tại nước Anh thì Pháp bỏ qua, trong khi Thủ Tướng Anh Johnson từ sau vụ "brexit" bị cô lập tại Âu Châu, ông ta đã đóng vai trò thiết yếu trong việc "môi giới" cho hai phía Mỹ-Úc để cùng thành lập AUKUS tạo cơ hội cho nước Anh tái xuất hiện trên chính trường quốc tế qua liên minh này. Phía báo giới
Pháp còn cáo buộc tổng thống Mỹ "quyết định một chiều và sự tàn bạo này rất giống với những gì ông Trump đã làm." Phải chăng vì người viết báo tiếng Pháp ở Paris xa xôi bên trời Âu không hiểu chính tình nước Mỹ nên mới đưa ra sự so sánh nêu trên, trong khi người viết báo tiếng Pháp tại Quebec, Canada "hàng xóm" với nước Mỹ đã phanh phui ra rằng " các hành lang quyền lực ở Washington, và còn bởi toàn bộ tập đoàn công nghiệp quốc phòng" mới có thực quyền, mới " tàn bạo" ?
NGUỒN:
[1]- White House 15.9.2021:Remarks by Pres.Biden, PM Morrison,PM Johnson Announcing the Creation of AUKUS
[2]- Le Monde avec AFP 16.9.2021:Sous-marins : l’Australie rompt le « contrat du siècle » avec la France, au profit de technologies américaines et britanniques
[3]- Global Times CN 16.9.2021:AUKUS to bring ‘nuclear-powered submarine fever’ across globe
[4]- Teller Report 17.9.2021:The Indo-Pacific strategy of the European Union in the face of the Aukus
[5]- Deutsche Welle (DW) Germany 17.9.2021:EU's new Indo-Pacific strategy: What are the objectives and challenges?
[6]- Minister of Foreign Affairs of ROI: 17.9.2021:Indonesia warns against arms race after Australian nuclear sub pact
[7]- ABC News Au 16.9.2021:Defence Minister will not apologise to France for 'backstab' over dumped $90b submarine deal
Gửi ý kiến của bạn
