Sáng nay mùng một Tết Tân Sửu, gọi điện thoại chúc Tết sư Thích Trí Hiển trụ trì chùa Bảo Lâm, tiểu bang Ohio. Là một ngôi nhà xây cất lại thành chùa, đất rất rộng chừng mấy mẫu. Thầy có trồng khoảng 60 cây hoa đào, tôi cũng có dịp cùng đào đất với thầy vài hôm. Mong là nhiều năm sau hoa sẽ nở vào đầu tháng 4, trở thành một thắng cảnh cho Phật tử và du khách hành hương. Hẹn vài năm sau, khi cây lớn nở hoa đẹp sẽ trở lại ngắm hoa đào Ohio chùa Bảo Lâm. Thầy báo tin rằng tháng 9 năm 2020 thầy bị Covid 19 nhưng đã khỏi bệnh sau mấy tuần tự chữa bằng những phương thuốc dân gian trong đó có xông hơi. Cũng may là sức khỏe thầy mạnh nên lướt qua được.
Tối giao thừa Canh Tý Tân Sửu, ghé chùa Liên Hoa Quận Cam. Phật tử từng nhóm đến, không quá đông như năm ngoái nhưng cũng đủ làm không khí ấm cúng. Thầy Chơn Thành năm nay 90 tuổi, từng du học Nhật Bản năm 1970, còn khỏe mạnh, vui vẻ phát trái quít cho mỗi người lấy lộc hên đầu năm. Chùa Liên Hoa tuy nhỏ nhưng có một cây cổ thụ trong khuôn viên, mùa này trơ trọi lá tạo nét thơ mộng cho cảnh chùa, khách vào cảm thấy tâm hồn bình an.
Năm Canh Tý đã qua, một năm đặc biệt của nhân loại với vi khuẩn Covid 19 lây lan khắp thế giới và hôm nay năm Tân Sửu tiếp nối với niềm hi vọng vắc xin sẽ được chích cho nhiều người dân để tạo thành sự miễn dịch xã hội. Dù đang mùa dịch cúm, lòng đồng hương Việt Nam vẫn tràn ngập tâm thức thiêng liêng ngày Tết truyền thống với hình ảnh người đi lễ chùa, trời Quận Cam không lạnh lắm khoảng 55 độ F. Đầu năm, viết 2 câu đối cho vui, khai bút mùa Xuân : “Tiễn Canh Tý, đuổi vi khuẩn, chạy theo Chuột về quá khứ. Đón Tân Sửu, có vắc xin, khỏe như Trâu hướng tương lai”!
Quê tôi Tuy Hòa, Miền Trung, mỗi mùa Tết đến thích nhất là ngắm hoa mai vàng. Nhánh hoa mai vàng người ta chặt từ trên rừng đem ra chợ bán, nên thân cành khúc khuỷu, tạo thêm nét đẹp cho những đóa hoa năm cánh. Thời tôi còn nhỏ, có tiệm Hồng Châu ở phố, mỗi mùa Tết, cắm một cành hoa đào chở từ Đà Lạt về, ai cũng trầm trồ khen đẹp. Mãi mấy chục năm sau, tôi mới biết là hoa bích đào, màu hồng nhạt.
Khi còn ở Việt Nam, trước năm 1975 thời chiến tranh, nhiều người ở Miền Nam, trong đó có tôi chưa bao giờ thấy được cành hoa đào hồng thắm diễn tả trong bài thơ “ Mỗi năm hoa đào nở. Lại thấy ông đồ già. Bày mực tàu giấy đỏ. Bên phố đông người qua “. Ngay cả người bạn sinh tại Hà Nội rồi theo gia đình vào Sài Gòn năm 1954 cũng chỉ nghe bố nói về kỷ niệm hoa đào miền Bắc mà thôi.
Khi ở San Jose miền Bắc tiểu bang California, vào cuối tháng 1 và đầu tháng 2 , cũng là mùa Tết Nguyên Đán, nhiều loại hoa đào nở rất đẹp. Có hai loại cây có trái và cây không có trái nhưng đều ra hoa. Tiếng Việt gọi là đào nhưng tiếng Anh thì có Peach, Plum, Cherry… Có lẽ hoa đào dịch ra tiếng Anh là Cherry Blossom Flower.
Màu hoa đào từ đỏ thắm đến hồng nhạt tùy theo loại. Khi đến tiệm bán cây thì nên lựa lúc có hoa để biết là màu gì mà mua là đúng nhất. Mỗi mùa Tết ở San Jose, người ta thích chọn những cành đào màu đỏ thắm chưng bày trong nhà cho cảm giác ấm cúng; nhưng hoa đào màu đỏ thắm nhìn trong vườn hay một khung cảnh ngoài trời thì không thơ mộng bằng màu hồng nhạt.
Tôi đã có dịp ngắm hoa anh đào ở thủ đô Hoa Thịnh Đốn Hoa Kỳ, chỗ này có 3000 cây được Nhật Bản tặng cho nước Mỹ, trồng xung quanh cái hồ lớn là một thắng cảnh thu hút bao du khách. Màu hoa đào của Hoa Thịnh Đốn cũng khác màu hoa đào ở Tokyo và hoa đào ở Vườn Nhật thành phố San Francisco và cũng khác màu hoa đào Nhật Tân miền Bắc Việt Nam.
Vào đầu tháng tư dương lịch, hoa đào Hoa Thịnh Đốn và hoa đào Tokyo mới nở vì thời tiết lạnh cũng như bao tiểu bang miền Đông khác. Hoa đào Vườn Nhật San Francisco thường từ đầu tháng đến giữa tháng 3 dương lịch nở.
Ngày xưa thi sĩ Lý Bạch có câu thơ “ Cố nhân tây từ Hoàng Hạc Lâu. Yên hoa tam nguyệt hạ Dương Châu” mà có người dịch ra “ Bạn ta Lầu Hạc lên đường. Tháng ba hoa khói Châu Dương xuôi dòng “.
Tháng ba ở San Jose trời se lạnh, hoa nở mọi nơi và buổi sáng khói sương bốc lên huyền ảo- Tháng Ba Hoa Khói- thật đúng với câu thơ trên.
San Jose mùa Tết Âm Lịch, khoảng cuối tháng 1 và đầu tháng 2, hoa đào đã nở tăng thi vị cho không khí mừng Xuân. Những năm sau này, tại Quận Cam Nam Cali, nhiều đồng hương đã trồng nhiều loại hoa đào để mùa Tết đến có hoa mà ngắm. Trời phải có chút se lạnh thì mới thưởng thức được vẻ đẹp của hoa đào. Thi sĩ Nguyễn Du trong Kiều có câu nổi tiếng “ Trước sau nào thấy bóng người. Hoa đào năm ngoái còn cười gió đông “ lấy ý từ câu thơ Đường của Thôi Hộ “ Nhân diện bất tri hà xứ khứ. Đào hoa y cựu tiếu đông phong “.
Hoa đào nở chào mùa Xuân nhưng mới là chớm Xuân và vẫn còn chút mùa Đông sót lại với gió đông cho cảm giác đẹp, vì giữa mùa Xuân thì hoa đào đã mãn khai, sắp phai nhạt. Triết lý trong Âm có Dương trong Dương có Âm thật sâu sắc.
Mùa Tết San Jose có loại hoa Quince màu đỏ thắm giống hoa đào, cành khúc khủyu đem chưng trong nhà rất hợp . Có người quen, mỗi năm chở cả một xe Truck các cành hoa Quince ra chợ bán, mỗi cành từ hai chục đến vài chục đô la.
Nét đẹp hoa đào đi vào thơ văn và văn hóa Việt Nam cũng như Tàu. Người ta ví đôi mắt đẹp mỹ nhân là đào hoa nhãn, nụ cười đẹp là đào hoa tiếu, người có số đào hoa là có nhiều người thương yêu. Theo tướng số tử vi thì ca sĩ, diễn viên phải có sao đào hoa để được khán giả thích thì mới nổi tiếng.
Trong võ thuật có bài múa kiếm gọi là Đào Hoa Ngộ Vũ- hoa đào dưới mưa- rất đẹp. Cảnh hoa đào dưới mưa cũng lạ khác với hoa đào trong nắng tươi.
Ngắm hoa đào nở ở San Jose, hồn lâng lâng bao kỷ niệm, vào thập niên 90, bài hát Cali Mùa Xuân Hoa Đào Nở ra đời. Màu hoa đào của thơ văn, màu hoa đào xứ người thành phố San Jose, nơi đã cư ngụ 30 năm, màu hoa đào của kỷ niệm một thời tuổi trẻ yêu thương. Lời ca như sau:
CALI MÙA XUÂN HOA ĐÀO NỞ
Hôm nay đào nở rồi em. Hoa xinh rực rỡ ngàn nơi. Xứ người mùa Xuân đã tới. Cali nắng tươi nắng tươi.
Bâng khuâng nhìn cánh đào khoe. Em ơi màu thắm nhớ nhung. Năm nào mùa Xuân hai đứa. Bên nhau mình ngắm hoa đào.
Cali mùa Xuân hoa đào nở rộ. Bồi hồi quê cũ, có em mỏi mong người đi xa nước. Hương lừng mùa Xuân trong tóc em bay. Bẻ một cành đào tình yêu chín mướt. Áo em mùa xưa hồng khoe sắc mới; giờ cũng phôi phai cuốn theo giòng đời.
Gió Đông lạnh buốt còn đây. Mơn man từng cánh hoa lay. Một lần bên nhau anh nói. Hoa tươi kém thua môi em.
Bên đây anh nhớ bên kia. Cali xa quá Việt Nam. Hẹn mùa yên vui đất nước. Anh ca bài hát hoa đào.”
Thời gian trôi, quả đất xoay tròn bốn mùa, chiến tranh dịch bệnh, bạn bè qua đời, bằng hữu chia ly. Tết và mùa Xuân đang về, hoa đào nở đẹp.
Mời xem hình hoa đào do nhiếp ảnh gia Đoàn Công Cẩn chụp ở Fresno, California trong bài Cali Mùa Xuân Hoa Đào Nở , tiếng hát Bích Ngọc.
https://www.youtube.com/watch?