SAMOA (VB) - Heather Margaret, một nhân viên làm việc cho một cơ quan bất vụ lợi, đã tham dự một cuộc điều trần trước tòa hôm Thứ Sáu, nghe tường trình lại vụ 300 thợ may nữ Việt Nam do Hà Nội xuât1 cảng lao động ở đảo Samoa (đảo thuộc Mỹ) bị các chủ hãng hợp đồng ăn chận 300,000 đô la tiền luơng. Bà Margaret viết trong email, tóm tắt như sau.
Tôi nhận ra rằng vụ này không chỉ là việc những người thợ may nữ đòi được trả tiền lương, nhưng có nhiều mức độ thêm vào về các vấn đề liên hệ cần được điều tra... Các cuộc điều tra này sẽ không bao giờ xảy ra ở đây, nhưng có lẽ bằng việc gởi đi tất cả thông tin về vụ này mà chúng tôi có thể, nó có thể làm vũ khí tốt hơn, những người trong các bạn liên quan đến vấn đề này ở nhiều mức độ trên toàn cầu hơn.
Cuộc điều trần đã xảy ra hôm Thứ Sáu. Tôi dự phiên toà và chứng kiến và nghe lời khai của 2 trong số những người làm chủ kinh doanh Đại Hàn và cũng như lời khai của một trong những công nhân Việt Nam.
Cộng đồng Đại Hàn ở đây thì lớn hơn và có nhiều người trong bọn họ nói tiếng Anh giỏi. Tuy nhiên, khi cuộc điều trần đến gần, tất cả bọn họ đều rút khỏi sự trợ giúp vai trò thông dịch viên. Một tuần truớc khi có cuộc điều trần, tôi đã kiếm ra một người thông dịch nói tiếng Đại Hàn. Tuy nhiên luật sư của 300 thợ nữ VN đã giải quyết tình hình bằng cách xin lệnh toà cho một vài người trong số những người nói tiếng Anh giỏi nhất trong cộng đồng Đại Hàn có mặt tại cuộc điều trần.
Lời khai của các bị can đã cố đưa ra ai thực sự là những người kiểm soát chủ động của công ty. Có cổ phiếu được phát ra cho các cổ đông được báo cáo rồi sau đó các bị can báo cáo là không thật, chỉ có trên giấy tờ, có một công ty thứ hai được thành lập giống vậy nhưng không cùng tên, "chỉ trên giấy tờ". Tòa hình như chấp nhận đó như là dữ kiện chính, tôi mong rằng một ai đó tìm kiếm ra những động cơ nào đằng sau việc thành lập các công ty và cổ phiếu "chỉ trên giấy tờ" và cả một ban điều hành công ty không có thực.
Vấn đề kế tiếp là cố gắng tìm xem các chủ hãng này đã giữ lại bao nhiêu tiền của công nhân đáng lý ra phải dùng cho lương thực, điện, nơi trọ. Một số tiền ước lượng khoảng 300,000 đô la từ tháng Giêng năm 2000. Lời khai không làm cho thấy rõ số tiền ấy đã đi đâu, mà các công nhân chưa hề nhận được.
Một bản sao về hợp đồng nhân viên được đưa ra như là bằng chứng. Trong bản sao đó mô tả rằng thức ăn và nhà ở sẽ được cung cấp. Luật sư của các phụ nữ đòi hỏi rằng số tiền 300,000 đô la phải trả lại cho các công nhân thợ may nữ này. Luật sư của bị can chỉ cho thấy bản hợp đồng thì với công ty USA Daewoosa và các công nhân thợ may nữ nhận lương của công ty Daewoosa Samoa vì thế bản hợp đồng không áp dụng cho nhân viên hiện thờiù của họ. (Cả hai công ty trên giấy tờ có cùng địa chỉ, số phôn, hoạt động kinh doanh và hội đồng quản trị công ty cũng có tên giống nhau). Khi quan toà không quan tâm điều này, họ thêm vào rằng bản hợp đồng được thảo ra ở ngoài nước Mỹ và không theo những tiêu chuẩn của Mỹ trong một vài điều kiện ( như tiền lương tối thiểu) vì vậy toàn bộ sự việc không nên tuyên bố là không có giá trị và chỉ còn việc gởi các công nhân "không may mắn" này trở về lại Việt Nam.
Đó là lúc cuộc điều trần kết thúc... Chúng tôi sẽ trở lại tòa án ngày mai, và nếu chúng tôi có thể lấy một bản transcript của vụ án, tôi hy vọng các bạn có thể dịch ra Viêt ngữ cho họ [các nguyên đơn, 300 thợ may nữ VN] đọc...
Chúng tôi hy vọng tới cuối tháng sẽ có một người thông ngôn/người bênh vực/người tổ chức tại Samoa để tranh đấu cho họ. Cũng sắp có một trang Web với đầy đủ hồ sơ về vụ án của họ cho cả thế giới đọc... Sau cuộc điều trần, tôi đã đưa máy điện toán laptop của tôi ra chọ họ xem để họ thấy rằng [những người Việt hải ngoại] đang ủng hộ họ...
Đặc biệt, trong email của bà, không nghe nói gì tới việc Hà Nội hay các tòa đaị sứ CSVN bênh vực cho 300 thợ nữ người Việt này.
Gửi ý kiến của bạn
