Hồng và Chuyên không phục nhau từ khi Đảng CSVN nắm được chánh quyền. Nhưng nhờ quân quyền và chánh quyền trong tay, Hồng luôn ở thế chủ động. Một mặt, CSVN điều kiện hóa giáo dục ngoài đảng, trong học trình chánh qui, vừa đủ để phục vụ chế độ như thực dân Pháp đã làm. Vì chủ ý điều kiện hóa, nên học trình không chú ý đến kiến thức thời đại. Thiếu thực tập, thí nghiệm, sách vở tham khảo, không bắt kịp bước tiến của thế giới. Mặt khác, Đảng đào tạo, bồi dưỡng đảng viên cấp tốc, trong chương trình chuyên tu, tại chức, để đưa ra nắm các chức vụ then chốt. Vì cấp tốc, chất lượng của việc học tại chức, chuyên tu bị mang tiếng "dốt chuyên tu, ngu tại chức." Văn bằng chuyên tu, tại chức chỉ có giá trị với Tổ chức của Đảng. Đối với xã hội nó chẳng có uy tín gì. Ngay những người có " học vị " ấy cũng rất dè dặt không dám nói ra. Khẩu hiệu "trồng cây lợi ích mười năm, trồng người lợi ích một trăm năm" được thi hành một cách có tính toán vì quyền lợi của Đảng như thế, suốt ba phần tư thế kỷ, tại nước nhà.
Và cách tính toán vì Đảng ấy cũng chẳng có gì mới trong thời CSVN gọi là Đổi Mới. Mối thù và sự khinh miệt của Đảng đối với giai cấp trí phú địa cũng chẳng phôi pha. Tương khắc Hồng và Chuyên vẫn tồn tại. Những nhận định ấy biểu lộ khá rõ trong tổ chức thi tuyển du học của Bộ Giáo dục, Đào tạo CSVN.
Mấy năm nay, một số lớn con em của các cán bộ lắm chức, nhiều quyền đã được đi du học tự túc khắp Tây Aâu, Bắc Mỹ. Ngoại tệ sở hữu của đất nước mất không ít. Nhà Nước cho đi, dĩ nhiên phải cho chuyển ngân ăn học. Phương chi, số lớn du học sinh là "con cháu các cụ cả".
Đảng sợ kẻ ăn mấm người khát nước. Nhất là người chết khát đó lại là dân có học hay thắc mắc, lội thôi, do bản chất Chuyên nhiều hiểu biết lại không ưa gì Hồng. Một chương trình du học nước ngoài do ngân sách Nhà Nước đài thọ được đặt ra. Bộ Giáo dục Đào tạo tổ chức thi hành. Lý do là để giải quyết tình trạng thiếu hụt trầm trọng giáo sư đại học, các nhà khoa học, và chuyên gia, cần có trình độ tiến sĩ. Điều kiện là ứng viên phải có bằng cao học hoặc tương đương và qua một kỳ thi tuyển.
Điều kiện của Bộ ra nghe cũng hợp lý. Tuyển chọn qua thi tuyển là chuyện bình thường. Cái bất thường là số ứng viên ít hơn số dự tuyển. Nếu cách cho quí hơn của đem cho, thì cách tổ chức thi tuyển của Bộ tỏ ra quá khinh thường giới trí thức, dẫn đến thái độ bất hợp tác của lớp người Chuyên.
Báo Thanh Niên trong nước (dù là báo của Đoàn, cánh tay của Đảng) vẫn chịu không nổi, phải "kêu lên một tiếng cho dài kẻo câm" về cách làm ăn của Bộ đối với giới trí thức. Hối mại quyềân thế, quan liêu, và tham nhũng từng hoành hành người dân vẫn không tha cho người trí thức. Ứng viên bị một cổ ba tròng.
Người đang làm việc tại cơ quan, muốn đi thi, phải qua duyệt xét của Phòng Tổ chức và Bảo vệ Chính trị. Đi nước ngoài là một trong những thủ tục khó khăn nhứt trong chế độ CS. Tổ chức và Bảo vệ Chính trị trong ngành xét, và sau đó Bộ Nội vụ quyết định. Nếu không trúng tuyển trở về nhiệm sở cũ đươc hay không cũng còn tuỳ Tổ chức. Thủ trưởng và Tổ chức cơ quan thường dùng xảo thuật cho đi học để bứng người không cùng phe ra khỏi cơ quan. Còn nếu trúng tuyển, người đi phải cam kết rất nhiều điều ràng buộc. Chắc chắn là phải cam kết trung với đảng, không đào tỵ, tuyệt đối giữ bí mật. Riêng ngườùi đi học còn phải cam kết bồi thường toàn bộ chi phí nếu bỏ dở hay không tuân theo sự phân công của Tổ chức khi về nước.
Chưa hết. Mỗi ứng viên chỉ được dự thi một lần theo thông báo của Bộ. Hồ sơ phải do đích thân thí sinh đệ nạp cho người phụ trách do bộ chỉ định trước. Người phụ trách chỉ tiếp riêng từng ứng viên một. Như vậy dân trí thức Sài gòn, Huế phải cơm ghe, bè bạn ra tận Hà Nội chỉ để nạp đơn thôi. Phải ngã nón chào ngài cán bộ đảng viên quan liêu, thư lại, cửa quyền, động não sáng tạo ra một thủ tục loại đĩnh cao của nhân loại , rắc rối, khó khăn, và lạ kỳ chưa từng thấy trong các kỳ thi này!
Bê bối trong các việc tuyển chọn đi học, đi lao động nước ngoài trong thời kỳ còn chiến tranh ở Miền Bắc nếu viết và liệt kê tên ra sẽ vòng vo và dài dòng như Tam Quốc chí. Học bổng hay một chỗ đi ra khõi nước thời chiến là một cuộc thóat chết mà có tiền; ai chả ham và chả chạy chọt.
Hủ tục ấy không đổi mới chút nào trong thời kỳ Đảng gọi là Đổi Mớùi. Hủ tục ấy không tha cho người có học vốn được truyền thống nễ nang. Hủ tục ấy không chừa Bộ Giáo Dục Đào tạo là nơi lẽ ra phải gương mẩu nhứt của các cửa Khổng sân Trình. Tham nhũng đã ăn sâu lan rộng, không chừa một chỗ nào có bàn chân CS.
Suốt dòng lịch sử dân tộc Việt, sĩ phu ngày xưa là lớp người gương mẩu của xã hội. Sự kính nễ không phải vì số kiến thức cao, mà do tinh thần bầ tiện bất năng di, uy vũ bất năng khuất , đặt việc chung lên trên cái riêng, vui sau thiên hạ của các vị ấy. Trong thời cận đại, giới trí thức là giới kế thừa. CSVN không nương tay với trí thức vì muốn giành thế lãnh đạo tinh thần xã hội ấy. Trí, phu,ù địa, hào, bốn giai cấp phải tận diệt. Trí thức bị CS xem là là kẻ thù số một. CSVN làm được không" Hiện tại đang trả lời. 90% những người ly khai, chống chế độ đang nằm gai, nếm mật trong nước là trí thức. Nếu số người này vì hoàn cảnh hay tuổi tác chưa thành công kịp cũng sẽ thành danh.
Đó cũng là lý do giải thích tại sao kỳ thi tuyển đi học ngoại quốc béo bở của Bộ Giáo dục Đào tạo VNCS, không đủ ứng viên so với số dự tuyển. Cái gì cũng có chừng mực của nó. Người trí thức trong nước tự nhũ" Khinh thường vừa thôi chứ " và thấy mình đang đứng trước một thử thách trước lịch sử.
Gửi ý kiến của bạn
